مجله

---

زمینه و هدف : بهره گیری از مزایای منحصر به مدارک پزشکی کامپیوتری و تجهیزات ارتباطی برای جمع آوری، ذخیره، پردازش، استخراج و ارتباط دادن اطلاعات مراقبتی بیمار و اطلاعات مدیریتی، اگر مطابق نیازهای مدیران و کادر مدارک پزشکی باشد، بسیاری از مشکلات نظام بهداشتی درمانی کشور را برطرف می کند. نظام های اطلاعات در سیستم عرضه سلامت با گردآوری، تحلیل و انتشار داده‌ها، زمینه استفاده از اطلاعات به منظور بهبود و ارتقای سلامت جامعه را فراهم می‌سازند. هدف از این مطالعه توصیفی تطبیقی بررسی فرایند سیستم اطلاعات بالینی بیمارستا‌ن‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران براساس سیستم اطلاعات بالینی کشورهای منتخب می‌باشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی به روش توصیفی می‌باشد که با هدف تعیین فرایند سیستم اطلاعات بالینی بیمارستان‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران براساس سیستم اطلاعات بالینی کشورهای منتخب انجام گرفته است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه‌ای پایا و روا جمع آوری شد و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی صورت گرفت.

یافته ها: با درنظر گرفتن وضعیت موجود و اهمیت بررسی فرایند سیستم اطلاعات بالینی در بیمارستان‌های مورد مطالعه، پژوهشگر الگوی موردنظر در بیمارستان‌های عمومی را با مطالعه نظام مربوطه در کشورهای امریکا، استرالیا و انگلستان و براساس نیاز کشور در قالب فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی ارائه نمود که به بررسی محورهایی از جمله فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی در واحد پذیرش، واحد ذخیره و بازیابی اطلاعات، واحد آمار و واحد کدگذاری و همچنین بررسی فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی برنامه های نرم افزاری در این 4 واحد و در نهایت کاربرد آنها پرداخته شده است که نتایج حاصله در قالب جداولی که هر یک معرف پاره‌ای از فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی است، آورده شده است.

بحث و نتیجه گیری: با توجه به جایگاه نظام اطلاعات در هر سازمان و نقش اساسی آن در اتخاذ سیاست‌های درست، ایجاد نظام اطلاعات بالینی هماهنگ و یکپارچه اطلاعات بالینی و توانمندسازی کارشناسان در زمینه استفاده صحیح از داده‌ها از اولویت‌های ضروری به شمار می‌رود. با توجه به بررسی فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی بخش اطلاعات بالینی بیمارستان‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران مشخص گردید که فراوانی نسبی وجود فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی در این بخش در عناصر مورد بررسی بالای 60% به خود اختصاص داده است و بررسی فراوانی نسبی وجود فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی برنامه‌های نرم افزاری بخش اطلاعات بالینی بیمارستان‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان داد که عناصر مورد بررسی به استثنای واحد پذیرش با میزان 75% و کاربرد سیستم با میزان 58.62%، مابقی محورها بین 37-35% می‌باشد.

---

زمینه و هدف: در بسیاری از کشورها، بیمارستانها دارای مالکیت سه گانه(دولتی، غیردولتی انتفاعی و غیر دولتی غیرانتفاعی) هستند. مطالعات متعددی برای بررسی تفاوت این بیمارستانها از لحاظ هزینه، ارائه خدمات درمانی جبران نشده، تعداد بیماران خروجی و سایر ابزارهای اندازه گیری عملکرد بیمارستان انجام شده است. هدف این پژوهش بررسی نقش مالکیت بر تغییرات بهره وری کل عوامل در بیمارستانهای منتخب قزوین می‌باشد.

روش بررسی:  این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که از سال 86-84 در 8 بیمارستان منتخب استان قزوین انجام شد. معیارهای ورودی جهت محاسبه میزان بهره وری شامل تخت فعال و ارزش مصارف واسطه‌ای بیمارستان، معیارهای خروجی شامل تعداد کل بیماران بستری شده و تعداد کل اعمال جراحی انجام شده می‌باشد. ابزار گردآوری داده چک لیست محقق ساخته بود. برای تحلیل از نرم افزار 1/2DEAP  و آزمونهای ANOVA، TUKEY و HSD استفاده شد.

یافته‌ها: بین میانگین میزان بهره وری کل 3 گروه بیمارستانی تفاوت معنی داری به سبب وجود مالکیتهای مختلف وجود دارد(012/0p=). همچنین، بین میانگین میزان کارایی تکنولوژی در سه گروه از بیمارستان‌ها تفاوت معنی داری مشاهده شد(006/0p=). امّا، بین میانگین میزان کارایی فنی این سه گروه از بیمارستان‌ها با یکدیگر تفاوت معنی داری بدست آمد(23/0p=).

نتیجه‌گیری: تغییرات بهره وری کل عوامل در بیمارستانهای خصوصی، بدلیل اینکه این بیمارستانها از تکنولوژی تولید مناسبتری برخوردارند بالاست، ولی در ارتقاء کارایی خود و بهینه کردن عوامل تولید و محصولات، تفاوت متمایز کننده‌ای با سایر بیمارستانها ندارند.

---

زمینه و هدف: خودباوری یک پندار روانشناختی است که در طول دوران رشد در وجود هرکس شکل می‌گیرد و به سادگی و سرعت قابل تغییر نیست. هدف از این مطالعه ارزشیابی خودباوری مدیران پرستاری در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران و رابطه آن با رضایتمندی بیماران بود.

روش بررسی:  بر طبق یک مطالعه مقطعی، 400 نفر(شامل 200 مدیر پرستاری و 200 بیمار) از بخشهای مختلف بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران مورد مصاحبه قرار گرفتند. با استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد، میزان خودباوری مدیران پرستاری و رضایت عمومی بیماران مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها پس از ورود به نرم افزار آماری Stata با استفاده از آزمونهای ناپارامتری آنالیز واریانس و ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و 05/0>P بعنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: از میان 200 مدیر پرستاری مورد مطالعه،‌ 58 نفر(29%) مرد و 142 نفر(71%) زن بودند. میانگین و انحراف معیار امتیاز خودبـاوری مدیران پرستاری 8/19±9/134 بدست آمد همچنین از 200 بیمار مورد مطالعه،‌ 81(5/40%) مـرد و 118(5/59) زن بـودند. میـانگیـن و انحـراف معـیار امتیاز رضـایـت بیـماران بـرابـر 2/18± 57 بدسـت آمـد کـه سطـح تحصیـلات(005/0=P) و وضعیـت بیـمه(0001/0 

نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان داد که مدیران پرستاری زن، نسبت به همکاران مرد خود،‌ خودباوری کمتری دارند. خودباوری مدیران پرستاری باعث کاهش رضایتمندی بیماران می‌گردد.

---

زمینه و هدف: دو متغیر از بین متغیرهای مختلفی که بر اساس نظریات و تحقیقات انجام برای بهبود مداوم خدمات مؤثر هستند، همانندسازی و اعتماد است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین اعتماد و همانندسازی با اهداف بیمارستان بر تلاش برای بهبود مداوم خدمات در پرستاران بیمارستانهای خصوصی شهر شیراز به مرحله اجرا درآمد.

روش بررسی: این تحقیق به صورت یک مطالعه مقطعی ـ همبستگی اجرا گردید. از جامعه آماری پرستاران زن و مرد بیمارستان‌های خصوصی شهر شیراز 340 نفر به شیوه‌ی نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌ همانندسازی با اهداف بیمارستان، تلاش برای بهبود مداوم و اعتماد به بیمارستان  بودند که پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 7/0، 7/0 و 79/0 و روایی سازه آنها نیز تأیید گردید. برای تحلیل داده‌ها در سطح آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد.

یافته‌ها : یافته‌ها نشان داد که بین همانندسازی با اهداف بیمارستان و اعتماد به بیمارستان با تلاش برای بهبود مداوم در پرستاران رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن بود که پس از کنترل متغیرهای جنسیت، سن، سابقه و تحصیلات، به ترتیب همانندسازی با اهداف بیمارستان و سپس اعتماد به بیمارستان دارای نقش معنادار(در مجموع توان تبیین 7/15 درصد از واریانس) بر تلاش برای بهبود مداوم هستند.

نتیجه‌گیری: تلاش برای بهبود مداوم در پرستاران بیمارستانهای خصوصی بیشترین نقش را از همانندسازی با اهداف بیمارستان نسبت به اعتماد به بیمارستان می‌پذیرد.

---

زمینه و هدف: اثربخشی و موفقیت یک سازمان به عملکرد کارکنان و به میزان تفاهم بین مدیران و کارکنان در اولویت بندی انواع مختلف انگیزاننده‌های شغلی بستگی دارد. این مطالعه به منظور تعیین عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان بیمارستان‌های آموزشی شهر قزوین براساس نظریه هرزبرگ انجام شد.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی - تحلیلی بود. جهت انجام این پژوهش 110 نفر از کارکنان به روش نمونه گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌ای بود که از چهار قسمت تشکیل شده بود. برای تعیین میزان اهمیت هر یک از عوامل بهداشتی و انگیزشی موثر بر عملکرد کارکنان از مقیاس پنج درجه‌ای لیکرت استفاده شد.

یافته‌ها : عوامل امنیت شغلی با میانگین نمره 39/4، حقوق و دستمزد مناسب با میانگین نمره 38/4 از نمره 5 در زمره عوامل بهداشتی و عوامل احساس مسئولیت در کار با میانگین نمره 38/4، مورد علاقه بودن کار با میانگین نمره 38/4 از نمره 5 در زمره عوامل انگیزشی به ترتیب در اولویت قرار گرفتند. 8/70 درصد از کارکنان دو عامل حقوق و دستمزد و امنیت شغلی را مهمترین عوامل بازدارنده در بهبود عملکرد کارکنان می‌دانستند.

نتیجه‌گیری: توجه و برنامه ریزی جهت تامین عوامل حقوق و دستمزد مناسب و امنیت شغلی به عنوان عوامل بهداشتی و احساس مسئولیت در کار و احساس موفقیت در کار به عنوان عوامل انگیزشی، بیش از هر عامل دیگری می‌تواند در بهبود عملکرد کارکنان موثر باشد.

 

---

زمینه و هدف: مطالعه‌ی تاثیر انعطاف‌پذیری منابع انسانی بر شاخص‌های عملکردی بیمارستانها می‌تواند در بهبود عملکرد بیمارستان به نحو شایسته‌ای مؤثر واقع شود. هدف اصلی این پژوهش، تعیین رابطه‌ی انعطاف‌پذیری منابع انسانی و شاخص‌های عملکردی در بیمارستان های دانشگاه آزاد اسلامی می‌باشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی در سال 1392 انجام شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای-تخصیصی، تعداد 108 نفر از کارکنان پرستاری، اداری و مالی پنج بیمارستان دانشگاه آزاد اسلامی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، فرم شاخص‌های عملکردی بیمارستانها و پرسش‌نامه‌ی انعطاف‌پذیری منابع انسانی Snell و Wright بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و به کمک شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون های همبستگی انجام گرفت.

یافته‌ها: کارکنان بیمارستان‌های مورد مطالعه از انعطاف‌پذیری کمی برخوردار بودند. کلیه بیمارستان‌های مورد مطالعه از نظر درصد اشغال تخت و نسبت چرخش تخت در شرایط نامطلوبی قرار داشتند. میان انعطاف‌پذیری منابع انسانی و شاخص‌های عملکردی بیمارستانهای مورد مطالعه ارتباط معناداری مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: با توجه به انعطاف‌پذیری کم منابع انسانی بیمارستان های دانشگاه آزاد اسلامی، اتخاذ خط‌مشی‌هایی به منظور هماهنگی فرآیندهای مدیریت منابع انسانی با راهبرد‌های انعطاف‌پذیری و بهبود عملکرد کارکنان بیمارستان‌های تابعه دانشگاه آزاد اسلامی، می‌تواند در اعتلای وضعیت این بیمارستان‌ها به نحو بارزی مؤثر واقع شود.