مجله

---

زمینه و هدف : برای ارزیابی نیروی انسانی و برنامه ریزی های جمعیتی در سطح کلان، اطلاع از میزان و خصوصیات جمعیتی بسیار مهم است. افزایش جمعیت مستقیماً به میزان باروری زنان در جامعه بستگی دارد. برای کنترل جمعیت و رسیدن به شاخص NRR=1 (Net Reproduction Rate، میزان خالص تجدید نسل)، می بایست هر خانواده حداکثر 1 الی 2 فرزند داشته باشد. لذا در خانواده هایی که بیش از 2 فرزند دارند می بایست به دنبال عوامل مداخله گر بود و تا حد امکان آنها را مهار کرد تا از رشد بی رویه جمعیت کاسته شده و به یک جمعیت ایستا که رشد جمعیت ثابت و نسبتاً پایینی دارند، دسترسی پیدا کنیم. بنابراین این مطالعه، در بوشهر که هنوز هم  الگوی ازدواج سنتی رواج دارد، سعی در بررسی عوامل مرتبط با رشد فراوانی خانواده خواهد داشت.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی تعداد 500 زن ازدواج کرده بالای 45 سال ساکن بوشهر به روش نمونه گیری دو مرحله ای انتخاب شدند. بدین ترتیب که ابتدا بوشهر را به 23  بلوک فرضی 1000 خانواری تقسیم کرده و سپس 20 نقطه را به طور  کاملاً تصادفی انتخاب و از هر نقطه 25 خانوار وارد مطالعه کردیم. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که از طریق مصاحبه با مادر و یا سرپرست خانوار توسط پرسشگر آموزش دیده تکمیل شده است. اطلاعات پرسشنامه پس از جمع آوری کد گذاری و با نرم افزار SPSS13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای محاسبه میزان رشد فراوانی خانواده از روش کهورت و برای بررسی ارتباط متغیرها با یکدیگر از آزمون کندالT، کای- دو روند و برای بررسی عوامل مرتبط با احتمالات بچه زایی از رگرسیون لجستیک استفاده کرده ایم.

یافته ها: در این مطالعه181 نفر (2/36درصد) از زنان بی سواد، 229نفر (8/45درصد) دارای تحصیلات ابتدایی و راهنمایی و90 نفر (18درصد) دارای تحصیلات متوسطه و بالاتر بودند. حدود 2/85 درصد (426نفر) زنان مورد بررسی غیر شاغل و 8/14درصد (74نفر) آنان شاغل بودند .456 نفر(2/91 درصد) از زنان مورد بررسی سن اولین ازدواجشان کمتر از 25 سال بوده و196 نفر (2/39 درصد) آنان سن اولین حاملگیشان زیر 20 سال بوده است. احتمال رسیدن به اولین فرزند در بوشهر برابر 98/0 و احتمال رسیدن به فرزند دوم، سوم، و چهارم به ترتیب برابر با 92/0، 81/0، و 72/0 بود. در این مطالعه مشاهده گردید که عاملی مانند سن اولین ازدواج در احتمال رسیدن به اولین فرزند تاثیر منفی و عواملی مانند تحصیلات زن و داشتن فرزند فوت شده تاثیر مثبت داشت. عاملی مانند داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسیدن به دومین فرزند اثر افزایشی و عواملی مانند تحصیلات زن، سن اولین حاملگی و سن اولین ازدواج اثر کاهشی داشت. نتایج حاکی از آن است که داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسیدن به سومین فرزند تاثیر مثبت و عواملی مانند سن اولین حاملگی، سن اولین ازدواج و تحصیلات زن و شوهر تاثیر منفی دارد. همچنین مشاهده شد که جنسیت فرزند و داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسیدن به چهارمین فرزند اثر افزایشی و عواملی مانند تحصیلات زن، شغل زن، تحصیلات شوهر، و سن اولین حاملگی زن اثر کاهشی دارد.

نتیجه گیری: با توجه به احتمال بالای رسیدن به سومین و چهارمین فرزند، به نظر می رسد که کنترل جمعیت خانواده در بوشهر، در چند دهه گذشته، به خوبی از سوی خانواده ها رعایت نشده است.

---

مقدمه : 1% از افراد جامعه را معلولین تشکیل می‌دهند. معلول از کودکی با برخوردهای نادرستی که ناشی از درک ناقص  جامعه می‌باشد، مواجه می‌گردد. اما خانواده می‌تواند نقش سازنده‌ای در افزایش توانمندی معلول داشته باشد. هدف این پژوهش تعیین نظرات معلولین ناشنوا، نابینا و حرکتی شهرهای قزوین و کرج و خانواده آنها نسبت به معلولیت می‌باشد.

 روش بررسی: 150 معلول و خانواده آنها از کانون معلولین، مدارس استثنایی و بنیاد جانبازان کرج و قزوین، بطور تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات جمع آوری شده با کمک نرم افزار spss طبقه بندی و با استفاده از روشt-test  و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

 یافته‌ها: این بررسی نشان داد معلولین ناشنوا و خانواده هایشان نسبت به سایر معلولین نظر مثبت تری به معلولیت دارند. با افــزایش تعداد افراد خانواده، نظر معلول بطـور معنی‌داری نسبت به معلولیت منفی‌تر می‌شود(05/0p <)،  ضمن اینکه رابطه نظر معلول با جنس او و علت معلولیت و تحصیلات عالی والدین معنی دار نیست.

نتیجه گیری: با توجه به نزدیکی نظرات معلولین و خانواده هایشان به معلولیت و نیاز ایشان به کسب آگاهی بیشتر در خصوص معلولیت، عوارض و نیازهای معلول، لازم است که بر آموزش صحیح در این خصوص تاکید بیشتری شود.

---

  زمینه و هدف : پزشک خانواده، هسته اصلی در تلاش‌های جهانی برای بهبود کیفیت، اثربخشی هزینه، و عدالت در سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی است. هدف این مطالعه بررسی طرح پزشک خانواده و مسیرهای ارجاع مشخص شده برای شش شهر پایلوت طرح در استان خوزستان می‌باشد.

  روش بررسی: این پژوهش مطالعه‌ای توصیفی است که به صورت مقطعی در سال 1390 انجام شده است. برای جمع آوری داده‌ها از چک لیست از پیش طراحی شده استفاده گردید. در این مطالعه 15 تیم مراقبت سلامت در شش شهرستان پ ا یلوت برنامه پزشک خانواده و سطوح ارجاع مشخص شده برای هر کدام از شهرهای مذکور مورد بررسی قرار گرفته، سپس با دستورالعمل کشوری مقایسه و شکاف موجود شناسایی گردید.

  یافته‌ها : بیشترین کمبود مربوط به کارشناس تغذیه و سپس بترتیب پرستار و پزشک بود. در شهرهای سطح دو ارجاع ، استقبال از طرح در بین پزشکان متخصص دارای مطب زیاد نبود. در ماهشهر ، یکی از شهرهای سطح دوم، تنها پنج پزشک متخصص در طرح ثبت نام کرده‌اند. در سطح سوم نیز 5/28 درصد پزشکان واجد شرایط در طرح مذکور ثبت نام نموده‌اند.

  نتیجه ‌ گیری: تسهیل دسترسی بیماران به پزشکان طرف قرارداد طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع در سطوح دوم و سوم ضروری به نظر می‌رسد. در این راستا، ایجاد یک نظام انگیزشی جهت جذب متخصصین و بهبود شرایط نگهداشت آنها می‌تواند سودمند باشد.

---

زمینه و هدف: تعارض و سرریزشدگی کار- خانواده از زمره عوامل تهدید­کننده‌ی بهزیستی پرستاران است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه‌ی تعارض و سرریزشدگی کار - خانواده با بهزیستی عاطفی(مثبت و منفی) در پرستاران اجرا شد.

روش بررسی: روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی بود و جامعه آماری پژوهش را پرستاران زن دو بیمارستان دولتی در شهر اصفهان تشکیل دادند که از میان آن­ها 197 نفر به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای جمع­آوری داده­ها شامل پرسش‌نامه‌ی تعارض کار - خانواده، پرسش‌نامه‌ی سرریزشدگی کار- خانواده و پرسش‌نامه‌ی عواطف وابسته به شغل بودند که روایی و پایایی آن­ها تایید شد. داده­ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل گردید.

یافته‌ها: نتایج بدست آمده نشان داد که از دو مولفه‌ی تعارض کار- خانواده و خانواده­- کار، تعارض کار- خانواده قادر به پیش بینی عواطف منفی و مثبت در پرستاران است. همچنین مشخص شد از چهار مولفه سرریز­شدگی کار- خانواده­، سرریزشدگی به کار منزل قادر به پیش­بینی عواطف منفی و سرریزشدگی به زمان آزاد قادر به پیش­بینی عواطف مثبت در پرستاران هستند. 

نتیجه‌گیری: تعارض کار- خانواده و سرریزشدگی کار- خانواده می ­ تواند بهزیستی عاطفی پرستاران را دچار مشکل کند. به همین منظور لازم است که پرستاران آموزش­های لازم را برای مدیریت مطلوب تعارض و سرریزشدگی کار- خانواده دریافت کنند.

---

---