مجله

---

زمینه و هدف: وجود معضلاتی مانند کم‌کاری و پرخاشگری موجب می‌شود تا سازمانها در پی کاهش این­گونه رفتارها و افزایش هرچه بیشتر رفتارهایی باشند که برای سازمان منافعی از جمله بهره‌وری داشته ­باشد. یکی از عوامل ایجاد کننده بهره‌وری در سازمان، رفتار شهروندی ­­سازمانی است. هدف از انجام این پژوهش، رابطه بین رفتار شهروندی ­سازمانی با بهره‌وری ­منابع ­انسانی در میان کارکنان بیمارستان­های منتخب دانشگاه­های علوم ­پزشکی­ تهران و شهید بهشتی است.

روش بررسی: این پژوهش در شش بیمارستان منتخب دانشگاه علوم­پزشکی تهران و شهید بهشتی با رویکرد نگرش­سنجی انجام شد. داده­ها از طریق توزیع پرسشنامه در بین 429 نفر از کارکنان این بیمارستان‌ها به روش نمونه‌گیری دومرحله‌ای تصادفی جمع­آوری گردید. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی است. به منظور بررسی تایید یا رد فرضیه­های پژوهش از آزمون­های همبستگی اسپیرمن و رگرسیون در نرم‌افزار SPSS استفاده گردید.

یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که از نظر کارکنان بیمارستان­های مورد مطالعه بین رفتارشهروندی سازمانی و بهره‌وری در کارکنان رابطه معناداری وجود دارد؛ بدین معنا که در این بیمارستان­ها، انجام رفتار شهروندی سازمانی بر میزان بهره‌وری کارکنان تاثیر دارد.

نتیجه‌گیری: در این بررسی، تاثیر مولفه رادمردی ­و گذشت بر بهره­وری، در بیمارستان‌های مورد مطالعه نتایج متفاوتی داشته است. اما نتایج در ارتباط با مولفه ابتکار فردی، یکسان می‌باشد. همچنین دلایل پایین بودن احتمالی سطح مولفه‌های مذکور و شاخص‌های مربوط به آنها مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی برای بهبود آن­ها ارائه شده است.

---

زمینه و هدف: تمرکز بر سلامت سازمان به معنی تمرکز بر موفقیت آینده سازمان است. باتوجه به شرایط بسیار متحول بیمارستان­ها و لزوم اثربخشی آن­ها، به کارکنانی نیاز است که رفتارهای داوطلبانه برای سازمان داشته باشند. براین اساس هدف اصلی این مقاله، بررسی رابطه سلامت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در بیمارستان‌های منتخب دانشگاه‌ علوم پزشکی تهران است.

روش بررسی: این پژوهش، مطالعه­‌ توصیفی-تحلیلی است که به صورت مقطعی انجام شده­است. جامعه آماری، کل کارکنان بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1389 است؛ 312 نفر از کارکنان با استفاده از نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌های دو پرسشنامه سلامت سازمانیHoy و Feldman و رفتار شهروندی سازمانی است. از آمار توصیفی(درصد، میانگین، انحراف معیار و واریانس) و استنباطی(ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون) برای تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزارSPSS18  استفاده شده­است.

یافته‌ها : بین سلامت سازمانی و ابعاد پنج‌گانه رفتار شهروندی سازمانی(وظیفه شناسی، احترام و تکریم، نوع دوستی، جوانمردی و فضیلت شهروندی) ارتباط معناداری(0001/0=P)وجود دارد.

نتیجه‌گیری: با توجه به رابطه معنادار رفتار شهروندی و سلامت سازمانی، سازمان‌ها می‌توانند با ایجاد هماهنگی میان اعضای سازمان و همچنین رشد و بهبود مداوم، در رفتار کارکنان بهبودهایی ایجاد نمایند.

---

 

زمینه و هدف: از آنجا که رضایت کارکنان تاثیر بسزایی در تحقق اهداف سازمانی دارد و از طرفی عدالت سازمانی یکی از فاکتورهای موثر در رضایت کارکنان است، هدف از این مطالعه تعیین رابطه‌ی بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌باشد.

 

روش بررسی: این تحقیق مقطعی و توصیفی بر روی 312 نفر از کارکنان بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهـران با استفـاده از نمـونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انجام شد. داده‌ها با استفاده از دو پرسش نامه‌ی عـدالت سازمانی Niehoff &  Moorman و پرسش نامه‌ی رفتار شهروندی سازمانی یعقوبی جمع‌آوری شد. پایایی پرسش نامه‌ها به کمک آلفای کرونباخ به دست آمد که به ترتیب برای عدالت سازمانی 94% و رفتار شهروندی سازمانی 93% بود، روایی پرسش نامه‌ها مورد تایید صاحب‌نظران مدیریت قرار گرفته است. تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی و تحلیلی توسط نرم‌افزار 18 SPSS صورت گرفت.

 

یافته‌ها: فضیلت شهروندی از میان ابعاد رفتارشهروندی سازمانی بیشترین امتیاز(41/3) و احترام و تکریم کم‌ترین امتیاز(91/2) را کسب نموده است. از میان ابعاد عدالت سازمانی، عدالت تعاملی بیشترین امتیاز(47/3) و عدالت توزیعی کم‌ترین امتیا‌ز(23/2) را کسب نموده است. به طور کلی بین عدالت سازمانی و ابعاد پنج‌گانه رفتار شهروندی سازمانی(وظیفه‌شناسی، احترام و تکریم، نوع دوستی، جوانمردی و فضیلت شهروندی) ارتباط معناداری(0001/0=P) وجود دارد.

 

نتیجه‌گیری: با توجه به مشخص شدن رابطه عدالت سازمانی و رفتار شهروندی و نیز با توجه به وجود روابط مثبت بین درگیر کردن کارکنان در فعالیت سازمانی با تسهیل دستیابی به اهداف سازمانی ارتقای عملکرد بیمارستان، باید استراتژی‌هایی در راستای عدالت سازمانی جهت افزایش رفتار شهروندی اتخاذ شود.

 

---

زمینه و هدف: سه متغیر از بین متغیرهای مختلفی که براساس نظریات و پژوهشهای انجام شده برای افزایش رفتار شهروندی سازمانی موثر هستند، موازین اخلاقی، توانمندی روان شناختی و رضایت شغلی می‌باشند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین موازین اخلاقی، توانمندی روان شناختی و رضایت شغلی با رفتار شهروندی سازمانی در بین کارکنان بیمارستانهای خصوصی شهر شیراز اجرا شد.

روش بررسی : این پژوهش بصورت یک مطالعه‌ی مقطعی و از نوع توصیفی تحلیلی اجرا گردید. از جامعه‌ی آماری کارکنان زن و مرد بیمارستانهای خصوصی شهر شیراز 330 نفر(147 مرد و 183 زن) به شیوه‌ی نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل 6 پرسش نامه استاندارد بود که پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (بترتیب 85/0، 93/0، 70/0، 89/0، 90/0و 70/0) و روایی صوری و محتوایی آنها نیز تأیید گردید. برای تحلیل داده‌ها در سطح آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام و تحلیل مدل معادله‌ی ساختاری استفاده شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین موازین اخلاقی(جو اخلاقی، رهبری اخلاقی و ارزشهای اخلاقی)، توانمندی روان شناختی، رضایت شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان رابطه‌ی مثبت و معنادار برقرار است(001/0 ≥ P ). تحلیل رگرسیون بهترین پیش بینی کننده رفتار شهروندی سازمانی را جو اخلاقی نشان داد. همچنین مدل معادله‌ی ساختاری با حذف جو اخلاقی از برازش مناسبی برخوردار بود. 

نتیجه‌گیری: تلاش برای افزایش رفتار شهروندی سازمانی کارکنان بیمارستان‌های خصوصی بیشترین نقش را برحسب معادله‌ی ساختاری از توانمندسازی روان شناختی می‌پذیرد .