مجله

---

زمینه و هدف: پیدایش مدیریت دانش و تلاش برای بکارگیری آن در برنامه‌های تحقیقات دانشگاهی، نشانگر اهتمام جامعه دانشگاهی در تقویت سرمایه‌های فکری و بهبود اثربخشی دانشگاهها در پیشرفت و اعتلای کشورهاست. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی کتابخانه‌های مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی کشور برای بکارگیری مدیریت دانش در آنهاست.
روش بررسی: این پژوهش مطالعه‌ای کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری شامل 80 نفر از مدیران و مسئولان 29 کتابخانه مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی کشور بوده و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده گردید. روایی پرسشنامه طبق نظر محققین و پایایی آن با استفاده از معیار آلفای کرونباخ (بالاتر از 7/0) تعیین گردید. داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری spss نسخه 15 و از طریق روشهای آمار توصیفی و آزمون تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: یافته‌های این مطالعه نشان داد که ساختار سازمانی برای مدیریت دانش در کتابخانه‌های مورد مطالعه در محدوده «متوسط» قرار دارد، اما فرهنگ سازمانی مدیریت دانش در سطح «مناسب» هست. همچنین در کتابخانه‌هایی که  عدم تمرکز، بازنگری در انجام فرایندهای سازمانی و راه اندازی شبکه داخلی برای اشتراک دانش به وجود آمده فرهنگ سازمانی موجود در آنها در وضعیتی بالاتر قرار داشته و اختلاف معنی‌داری با کتابخانه‌هایی که این ساختارها را ندارند، نشان می‌دهند (P=0.05).
نتیجه‌گیری: این بررسی نشان می‌دهد که کتابداران و مسئولان کتابخانه‌های مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی کشور در اشتراک‌ دانش و بکارگیری مدیریت دانش از تمایل و گرایش مطلوبی برخوردار بوده و بدین لحاظ دارای فرهنگ سازمانی مناسب هستند؛ بنابراین مسئولان امر باید ساختارهای مناسب و بسترهای لازم دیگر را برای بکارگیری مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی ایران فراهم نمایند.  

---

زمینه و هدف : یکی از مهمترین عوامل در نظام اداره بیمارستانها برخورداری از مدیریت توانمند و مسلط به فرهنگ سازمانی است. مدیران اجرایی بیمارستانها نقش ارزشمندی در توسعه، حفظ و نگه‌داری فرهنگ سازمانی دارند. این مقاله با هدف مقایسه فرهنگ سازمانی موجود و مطلوب از دیدگاه مدیران اجرایی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران تدوین شده است.

روش بررسی : این مطالعه بصورت مقطعی و از نوع توصیفی- تحلیلی در طول سالهای 88-1387 انجام شد. نمونه پژوهش را تعداد 15 نفر مدیران اجرایی کلیه بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکیل می‌دادند که با روش سرشماری تعیین شدند. جهت گردآوری داده‌ها از یک پرسشنامه حاوی اطلاعات دموگرافیک و تعداد30 سوال در رابطه با ده مولفه فرهنگ سازمانی الگوهای ارتباطی در قالب الگوی «استیفن رابینز» پس از انجام پایایی و روایی استفاده شد. از مدیران اجرایی خواسته شد تا دیدگاه خود را در ارتباط با وضعیت موجود و مطلوب فرهنگ سازمانی با توجه به مولفه‌های بالا در بیمارستان‌های مورد مطالعه بیان نمایند. داده‌های بدست آمده در نرم افزار SPSS V-15 جمع آوری و برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های «کای دو»، «پیرسون» و «تی» استفاده شد.

یافته ها : بیشترین مقدار میانگین در وضعیت موجود فرهنگ سازمانی مربوط به امکان ارتباط مستقیم کارکنان با سرپرستان و در وضعیت مطلوب نیز بیشترین میزان میانگین مربوط به اعطای پاداش بر اساس شایستگی است. بیشترین اختلاف میانگین میان وضعیت موجود و مطلوب عناصر فرهنگ سازمانی مربوط به احساس مباهات کارکنان از عضویت در بیمارستان است.

بحث و نتیجه گیری : نتایج بدست آمده نشان داد از دیدگاه مدیران اجرایی به جز مؤلفه نظارت یا کنترل و الگوهای ارتباطی به دلیل تبادل موثر اطلاعات و وجود الگوهای ارتباطی، بقیه مولفه‌های فرهنگ سازمانی در بیمارستان‌های مورد مطالعه در وضعیت موجود پایین‌تر از وضعیت مطلوب قرار دارند.  از دیدگاه مدیران اجرایی، بین مولفه‌های فرهنگ سازمانی در وضعیت موجود با وضعیت مطلوب در بیمارستانهای دانشگاه‌ علوم پزشکی تهران اختلاف معنی‌داری وجود دارد که این امر می‌تواند در نظام اداره بیمارستانها اختلال ایجاد کند. لذا، پیشنهاد می‌شود مدیران اجرایی مطلوب سازی فرهنگ سازمانی را در بیمارستانهای مورد مطالعه در اولویت راهبردی خود قرار دهند.

---

زمینه و هدف: موفقیت سازمان‌ها به توانایی سازگاری آنها با عوامل متغیر محیطی بستگی دارد. انطباق پذیری و مشارکت از عوامل پیش بینی کننده اثربخشی سازمانی به شمار رفته و لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین مشارکت سازمانی و انطباق پذیری سازمانی در کارکنان بیمارستان امام خمینی(ره) تهران صورت گرفت.

روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی بوده که به روش مقطعی در سال 1389 انجام گردید. داده‌های مورد نیاز تحقیق با استفاده از پرسشنامه دنیسون(نسخه 2006) که روایی آن توسط صاحب نظران و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ(864/0=α) مورد تایید قرار گرفته بود، بدست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان اداری و درمانی بیمارستان امام خمینی(ره) تهران(2023 نفر) که از این جامعه، حجم نمونه آماری با سطح اطمینان 95%، به تعداد 114 نفر و به روش تصادفی انتخاب گردید. داده‌ها با استفاده از نرم افزار Spss₁₇ و روش‌های آمار توصیفی مانند تعیین میانگین و نیز آمار استنباطی مانند آزمون همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل گردید.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان مشارکت سازمانی 44/53% و میزان انطباق پذیری سازمانی 37/52% بوده و بین مشارکت سازمانی و انطباق پذیری سازمانی و همچنین زیرمتغیرهای آنها رابطه مثبت و معناداری(743/0 , r=01/0p<) وجود داشت.

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گیری نمود که افزایش میزان مشارکت سازمانی و متغیرهای آن می‌تواند افزایش انطباق پذیری سازمانی و متغیرهای آن را به دنبال داشته باشد.

---

زمینه و هدف: مطالعه تأثیر سرمایه فکری بر فرآیندهای موجود سازمان، یکی از روش های شناخت نقاط ضعف سازمان می باشد. هدف اصلی این پژوهش مشارکت در تثبیت سرمایههای فکری از طریق بهبود فرهنگ سازمانی در بین مدیران ستادی معاونت حمایت و سلامت کمیته امداد ایران میباشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی است که به صورت مقطعی در سال 1389 انجام شد. جامعه پژوهش را مدیران ابزار گردآوری داده ها .(N= حوزه ستادی معاونت حمایت و سلامت کمیته امداد خمینی(ره) کشور تشکیل دادند( 50 پرسشنامه پژوهشگر ساخته مشتمل بر سه بخش بود که مورد روایی و پایایی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده ویرایش 16 و به کمک شاخص های آمار توصیفی و آزمون همبستگی پیرسون انجام گرفت. SPSS از نرم افزار 78 می باشد. نمره / 58 و 3 /

یافته ها: میانگین نمرات مطالعه مدیران ارشد و میانی در حیطه فرهنگ سازمانی به ترتیب 3 2 در نهایت بین فرهنگ سازمانی و سرمایه فکری در کل / سرمایه فکری در بین مدیران پایین از حد متوسط می باشد( 23 .((P<0/ مدیران مورد مطالعه رابطه معناداری مشاهده شد( 001

نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه معنادار بین فرهنگ سازمانی و سرمایه فکری، بهبود مدیریت سرمایه های فکری ضروری است و در این راستا فرهنگ سازمانی به عنوان زیر ساخت اساسی مطرح است که باعث بکارگیری مفیدتر و کاراتر نیروی انسانی می گردد.

---

 

زمینه و هدف: آمادگی برای مواجهه با تغییر و تحولات در عرصه‌ی بهداشت و درمان یکی از عوامل اصلی در موفقیت سازمان‌های بهداشتی، درمانی است. هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه‌ی فرهنگ با آمادگی پذیرش تحول در بیمارستان‌های تک­تخصصی شهر تهران می‌باشد.

 

روش بررسی: پژوهش حاضر مقطعی و از نوع توصیفی تحلیلی است که در سال 1391 انجام گرفت. جامعه‌ی پژوهش را کارکنان بیمارستان‌های شهید مطهری، شهیداکبرآبادی و روزبه در شهر تهران تشکیل می‌دادند. نمونه پژوهش 246 نفر بود که به روش طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسش نامه ابعاد فرهنگی  Tsoukatosو Rand و پرسش نامه آمادگی پذیرش تحول Bouckenooghe و Devos  صورت گرفت. برای تایید پایایی پرسش نامه‌ها از ضریب آلفای کرونباخ و برای تایید روایی محتوایی پرسش نامه‌ها از نظرات استادان و کارشناسان استفاده شد. از آزمون‌های آماری دوجمله‌ای(Binominal test) و Spearman برای تحلیل داده‌ها استفاده گردید.

 

یافته‌ها: بیمارستان‌های مورد مطالعه، دارای فاصله‌ی قدرت پایین، ابهام گریزی بالا، زن گرایی، جمع‌گرایی و جهت‌گیری کوتاه مدت بودند. بین آمادگی پذیرش تحول با ابعاد فاصله قدرت(r=-0/236 ، p>0/05)، ابهام گریزی(( r=0/143،  p<0/05   و زن‌گرایی/ مردگرایی(r=-0/239 ، p<0/05) رابطه‌ی معنی‌داری وجود دارد. اما بین آمادگی پذیرش تحول با ابعاد جمع گرایی و جهت گیری کوتاه مدت رابطه‌ی معنی داری مشاهده نشد(0/05<P).

 

نتیجه‌گیری: فاصله‌ی قدرت کم، ابهام گریزی بالا و زن گرایی در پذیرش تحول از سوی کارکنان بیمارستان‌های مورد مطالعه تاثیر دارند و کارکنان این بیمارستان‌ها به لحاظ فرهنگی آمادگی پذیرش برنامه‌های تغییر و تحول را دارند.

 

---

زمینه و هدف: کارکرد هر فناوری در جوامع به فرهنگ آن جامعه بستگی دارد. فرهنگ سازمانی سبب درک مشترک و توافق برسر رویه ­ های سازمانی می­گردد و در عین حال مانع پرقدرتی برای تغییر، بویژه تغییر در فناوری به حساب می‌ آید . این پژوهش به منظور بررسی تأثیر م ؤ لفه­های فرهنگ سازمانی بر پذیرش فناوری اطلاعات در بیمارستان­های آموزشی درمانی شهر رشت با استفاده از مدل یکپارچه پذیرش و استفاده از فن آوری ( UTAUT ) انجام شده است.

روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی و از نوع مقطعی بود. به همین منظور، از فروردین تا تیر ماه 1392 تعداد 235 پرسش نامه توسط کارکنان بهداشتی درمانی، اداری، مالی و آموزشی در سه بیمارستان رازی، پورسینا و حشمت تکمیل شد. برای تجزیه و تحلیل پرسش‌نامه از آزمون­های پایایی مرکب و جذر میانگین واریانس، بوت استرپ، آزمون t و رگرسیون سلسله مراتبی توسط نرم افزارهای Lisrel ، PLS و SPSS استفاده شد.

یافته‌ها: ازمیان مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی شامل امید به عملکرد، امید به تلاش، هنجار ذهنی و تسهیل شرایط، تنها بین امید به عملکرد و تسهیل شرایط با تمایل رفتاری و استفاده از رایانه ارتباط معنی داری وجود داشت(0001 > P ) . اگرچه جنسیت نیز با مؤلفه‌های فرهنگی و استفاده از رایانه ارتباطی را نشان نداد(05/0 < P ) . 

نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده از یافته‌های پژوهش بیانگر رابطه فرهنگ سازمانی و به کارگیری فناوری اطلاعات در بیمارستان‌های مورد مطالعه است که وجود یک فرهنگ سازمانی یکپارچه، می‌تواند پذیرش و به کارگیری فناوری اطلاعات را در این بیمارستان‌ها تسهیل و تسریع نماید.

---