1388/11/12، جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۱۱-۲۴

عنوان فارسی ارزشيابی برنامه غنی سازی آرد با آهن و اسيد فوليک در استان های بوشهر و گلستان
چکیده فارسی مقاله زمينه و هدف: کم خونی از بيماری های شايع در ايران است و بيش از نيمی از کم خونی ها نيز به علت کم خونی فقر آهن می باشد. در اين راستا برنامه غنی سازی آرد با آهن و اسيد فوليک به عنوان يکی از راهبردهای مقابله با کم خونی فقر آهن در ايران انتخاب شده و استان بوشهر به عنوان اولين استان از سال 1380 و استان گلستان نيز از سال 1386 به عنوان دومين استان، به صورت آزمايشی (پايلوت) تحت پوشش اين برنامه قرار گرفته­اند. مطالعه حاضر در سال 1387 با هدف "ارزشيابی اثربخشی" و "ارزشيابی فرآيند" برنامه در اين دو استان انجام شده است.

روش کار: نوع مطالعه در "ارزشيابی اثربخشی" به صورت "مطالعه قبل و بعد" بوده که در جمعيت زنان سنين باروری استان های بوشهر و گلستان انجام شده است. حجم نمونه در هر استان شامل600 نفر بود که به صورت نمونه گيری چند مرحله ای (طبقه ای و خوشه ای) انتخاب شدند. نوع مطالعه در "ارزشيابی فرآيند" به صورت مطالعه توصيفی بوده که ميزان آهن نمونه آرد نانوايی ها و نمونه نان های مصرفی جمعيت مورد بررسی گرفته است.

نتايج: نتايج "ارزشيابی اثر بخشی" برنامه نشان داد که روند تغيير شاخص های کم خونی/ فقر آهن در هر دو استان بوشهر و گلستان مشابه يکديگر است. ميزان شيوع فقر آهن در زنان استان های بوشهر و گلستان نسبت به قبل از مداخله غنی سازی آرد با آهن کاهش يافته است، بطوريکه ميزان شيوع فقر آهن در زنان استان بوشهر از2/22% به 7/15% (002/0p =) و در زنان استان گلستان از 7/26% به 6/14%(001/0p <) رسيده است. با اين وجود ميزان شيوع کم خونی نسبت به قبل از مداخله افزايش يافته و ميزان شيوع کم خونی فقر آهن در زنان استان های بوشهر و گلستان نسبت به قبل از مداخله از نظر آماری تفاوت معنی دار نکرده است. همچنين نتايج "ارزشيابی فرآيند" برنامه در استان بوشهر نشان داد که پوشش آرد غنی شده 90%  و پوشش نان غنی شده 7/98%  است. در استان گلستان نيز پوشش آرد غنی شده 1/94%  و پوشش نان غنی شده 95%  می باشد.

نتيجه گيری: اجرای برنامه غنی سازی آرد با آهن در استان های پايلوت در کشور منجر به بهبود ميزان شيوع فقر آهن و افزايش ذخاير آهن بدن در زنان شده ولی تاثيری بر ميزان شيوع کم خونی نداشته است. به نظر می رسد در شرايطی که فقر آهن فقط يکی از علل کم خونی محسوب می شود، مداخلاتی مانند غنی سازی آرد با آهن به تنهايی نمی تواند تاثير چندانی بر شيوع کم خونی داشته باشد.

کلیدواژه‌های فارسی مقاله غنی سازی آرد،فقر آهن،کم خونی،زنان،ایران

عنوان انگلیسی Flour fortification with iron and folic acid in Bushehr and Golestan provinces, Iran: Program evaluation 
چکیده انگلیسی مقاله

Background and Aim: Anemia is an important public health problem in Iran. The most prevalent type (50%) is iron-deficiency anemia. Flour fortification with iron and folic acid is one of the main strategies usually adopted to combat anemia. Two pilot projects were conducted in 2 Iranian provinces: the first one in Bushehr in 2001 and the second one in Golestan in 2007. The present study was conducted in January 2009 to evaluate the process and determine the effectiveness of the flour fortification pilot project in the 2 provinces.

Materials and Methods: To evaluate the effectiveness of the project, blood hemoglobin and ferritin levels were measured in a sample population of child-bearing women aged 15-49 years in Bushehr Province (n=600) and Golestan Province (n=625), selected by multi-stage sampling before and after the intervention. For process evaluation, the iron content in samples of flour and bread made from the flour were measured in a descriptive study.

Results: We found similar trends in the indicators of anemia/iron deficiency among the women in Bushehr and Golestan provinces. The flour fortification project appears to have had beneficial effects on the serum ferritin levels (low levels indicate iron deficiency) in both provinces. The prevalence of iron deficiency decreased from 22.2% to 15.7% (p<0.002) and from 26.7% to 14.6% (p<0.001), in Bushehr and Golestan, respectively. However, the prevalence of anemia was significantly higher after intervention in Golestan (p<0.001). Further analysis of the data also revealed that the intervention did not have any statistically significant effect on the prevalence of iron-deficiency anemia in either province. The coverages of fortified flour and bread were 90% and 98.7% in Bushehr and 94.1% and 95% in Golestan, respectively.

Conclusion: The flour fortification pilot project in Iran resulted in reducing prevalence of iron deficiency and improving body iron reserves in women, but it had no effect on anemia prevalence. It can be concluded that in circumstances where iron deficiency is not a major cause of anemia, interventions such as flour fortification with iron alone will not produce any significant effect.

کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Flour fortification,Iron deficiency,Anemia,Women,Iran

نویسندگان مقاله 47608---47609---47610---47611---47612---47613---47614---

نشانی اینترنتی http://sjsph.tums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-25-98&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده General
نوع مقاله منتشر شده Research
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات