مقدمه: هر چند ديابت يکی از مشکلات عمده سلامتی در ايران محسوب می شود، مطالعات کيفی محدودی به منظور بررسی و مقايسه ادراکات بيماران و کارکنان تخصصی در زمينه عوامل موثر بر مراقبت از ديابت صورت گرفته است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی و مقايسه تجارب مبتلايان به ديابت نوع2 و کارکنان تخصصی ديابت در مورد موانع فردی و محيطی و همچنين عوامل انگيزه ساز خود مراقبتی در ديابت میباشد. روشها: در فاز يک مطالعه، شش جلسه مباحثه گروهی با بيماران درمانگاه ديابت مرکز پزشکی خاص در سال 1387 برگزار شد. بيماران شامل 22 زن و 21 مرد (تعداد کل: 43 نفر) بودند. در فاز دو، با کارکنان تخصصی ديابت، مصاحبههای نيمه ساختار يافته انجام گرفت. از روش تحليل چارچوب برای استخراج موضوعات از دادهها استفاده شد. يافتهها: تحليل دادهها 5 مانع اساسی را در مراقبت از خود نشان داد: موانع جسمی، موانع روانی، موانع آموزشی، موانع اجتماعی و موانع سيستم مراقبت. در کنار موانع ذکر شده، برخی عوامل نيز به عنوان عوامل انگيزه بخش شناسايی شدند. اين موارد از نظر بيماران عبارت بودند از باور به ديابت، مسؤوليت درک شده در برابر خانواده، باورهای دينی و نظرات افراد مهم ديگر و از نظر کارکنان عبارت بودند از ارتباطگيری صحيح با بيمار، پيگيری و ارائه آموزش گروهی به بيماران. نتيجهگيری: به نظر میرسد لازم است آموزش ديابت براساس مداخلات مبتنی بر فرهنگ و با توجه به ديدگاههای بيماران و کارکنانی که به طور مستقيم با بيمار ديابتی درارتباطند طراحی شود. |