مقدمه: ميزان آگاهی، گرايش مثبت و تداوم عملکرد مناسب و خودکارآمدی در کنترل بيماری های مزمن از جمله ديابت مؤثر می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف شناخت نيازهای آموزشی بيماران ديابتی نوع دو شهر کرج از طريق تعيين ميزان آگاهی، نگرش، عملکرد و خودکارآمدی آنها نسبت به بيماری ديابت  و ارتباط عوامل مذکور با يکديگر انجام شد.
روش ها: در اين پژوهش از روش توصيفی- تحليلي استفاده شده که نمونه ی آماری آن 200 نفر بودند و با روش نمونه گيری تصادفی از ميان بيماران داوطلب مبتلا به ديابت نوع دو مراجعه کننده به انجمن ديابت شهر کرج، انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، شامل پرسشنامه آگاهی، نگرش و عملکرد، پرسشنامه خودکارآمدی و برگه ثبت متغيرهای فيزيولوژيک بود که روايی و پايايی پرسشنامه ها، مورد تأييد قرار گرفت. تجزيه و تحليل اطلاعات، با استفاده از نرم افزار SPSS17 ودر سطح معنی داري5% و استفاده از آزمون همبستگی پيرسون، اسپيرمن، آزمون t مستقل و تحليل واريانس با آزمون تعقيبی دانکن وآزمون ناپارامتری کروسکال واليس انجام شد. 
يافته‌ها: ميانگين نمره آگاهی بيماران نسبت به بيماری ديابت، 25/8)26/2 (SD= بود که در سطح متوسط می باشد. نمره نگرش بيماران 62/17)94/2(SD= و در سطح خوب مشاهده شد. امتياز عملکرد بيماران82/3)11/1 SD=  (و در سطح متوسط بود و امتياز خودکارآمدي بيماران،44/15)47/2 (SD= و در سطح متوسط گزارش گرديد؛ همچنين رابطه بين آگاهی و نگرش با خودکارآمدی معني دار بود(05/0>P ) .
نتيجه‌گيری: يافته های اين پژوهش نشان داد که ميزان آگاهی، عملکرد و خودکارآمدی بيماران نسبت به بيماری ديابت نوع دو، در حد متوسط مي باشد و با افزايش سطح آگاهی و بهبود نگرش، خودکارآمدی بيماران نيز افزايش می يابد که اين خود در پيشگيری از عوارض و کنترل بيماری اهميت دارد؛ بنابراين با توجه به مطالعاتی که به نقش مثبت آموزش بر افزايش آگاهی، نگرش، عملکرد و نهايتاً کنترل قند خون تأکيد کرده اند، برنامه ريزی برای به کارگيری روش های نوين می تواند به رفع نيازهاي آموزشی بيماران در کشورمان منجر گردد.