1391/12/11، جلد ۲۰۱۳، شماره ۳، صفحات ۹۹-۱۰۱
عنوان فارسی بررسی رعايت اصول اخلاقی توسط شرکت‌کنندگان در آزمون‌های الکترونيک دانشگاه علوم پزشکی تهران سال
چکیده فارسی مقاله آموزش و يادگيری و الگو‌های آن متناسب با طول تاريخ و سير بستر زمانی دستخوش تغييرات و تحولات بوده است. رواج شيوه‌ی استاد و شاگردی و آموزش حضوری در روزگاران کهن حاکی از محوری‌ترين شيوه‌‌ها و مهارت‌‌های يادگيری در ايام گذشته است که هنوز در عصر فعلی بی نياز از آن نيستيم. توسعه‌ی علوم و فنون و در پی آن بروز تحولات چشمگير در عرصه‌‌های گوناگون و انقلاب صنعتی، ايده و انديشه‌ی نياکان را با چالش‌‌های جدی مواجه کرد. ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تمامی شؤونات زندگی فردی و اجتماعی بشر سايه افکنده و با فروريختن مرز‌ها و زمان‌ها، جهان را به يک دهکده تبديل کرد. راحتی استفاده از ابزار به‌جای نيروی انسانی، انديشمندان را در چگونگی بهره‌مندی از فناوری در امر آموزش و يادگيری به فکر برد. حاصل اين تعمق و تلاش، عرضه‌ی بسته‌‌های آموزشی و يادگيری از طريق ابزار‌های الکترونيکی بود که بعداً به آموزش الکترونيکی و مجازی موسوم شد. در حقيقت، ابزار‌های فناوری در خدمت انتقال دانش و يادگيری به‌کار گرفته شدند. کاتوزيان در تعريف اجمالی از اخلاق می‌نويسد: مجموعه قواعدی که لازمه‌ی نيکوکاری و رسيدن به کمال است. يعنی به‌وسيله‌ی اخلاق ما معياری به‌دست می‌آوريم که چه کاری خوب و چه کاری بد است. اخلاق کاربردی حوزه‌‌های گوناگون مانند: اخلاق پزشکی، اخلاق خانواده، اخلاق زيست‌محيطی، اخلاق مهندسی، اخلاق پژوهش، اخلاق حرفه‌ای، اخلاق آموزش و... دارد. اخلاق آموزش مجازی يکی از جديدترين مباحثی است که بايد در اخلاق کاربردی مورد بررسی قرار گيرد. آموزش مجازی امروزه تقريباً به‌معنای استفاده از شيوه‌های پيشرفته‌ی رايانه‌ای انتقال مواد و مطالب درسی به فراگيران، يادگيران، دانش‌آموزان و دانشجويان است و به‌عبارت ديگر سيستم يا فرايندی از آموزش است که بخش مهمی از آموزش و يادگيری را به همه‌ی افراد در تمامی زمان‌ها و مکان‌ها بدون محدوديت انتقال می‌دهد. اين امر با متدها و رو ش‌های ويژه‌ای از ارتباطات از طريق ابزار الکترونيکی و فناوری به‌ويژه شبکه‌ی رايانه انجام می‌گيرد و به‌نظر می‌رسد در آينده بخش مهمی از راه‌حل‌های آموزشی را تشکيل خواهد داد. آموزش مجازی با مواردی مثل جنبه‌ی انسانی يافتن، نقش‌ها، هنجارها، اخلاق، امور خصوصی و امور روان‌شناختی- جامعه‌شناختی و ... مواجه است و فناوری و گستره‌ی وسيع آن از يک‌سو و عدم نظارت و کنترل از سوی توليدکنندگان فناوری با دسترسی آسان همگان به آن از ديگر سوی، مباحث جديدی را در اين حوزه پديد می‌آورد که قبلاً در آموزش سنتی و حضوری مطرح نبودند. جريان آزاد ارتباطات الکترونيکی و فقدان جامع نظارتی، عدم کنترل در رابطه و تعامل ارتباطات و اطلاعات سوء استفاده‌های الکترونيکی را موجب شده است .لذا يکی از مباحثی که به واقعيت‌های آموزش مجازی ارتباط می‌يابد مباحث اخلاقی است. در واقع اخلاق از مباحثی است که امروزه در تمامی حوزه‌ها مطرح است و در آموزش مجازی به‌عنوان پديده‌ی نوين، از جايگاه ويژه‌ای برخوردار است. اخلاق آموزش مجازی از حوزه‌های اخلاق حرفه‌ای است. زيرا حرفه عبارت است از برخورداری از دانش، مهارت و توانايی و به‌نظر می‌رسد آموزش در اين معنا می‌تواند حرفه تلقی شود. اگرچه رسالت و هدف آموزش و پرورش، رشد و شکوفايی انسان‌ها و تکامل آنان در کنار توليد علم و نوآوری است اما گسترش فزاينده‌ی مسائل غيراخلاقی نياز آموزش و پرورش به‌ويژه در آموزش‌های الکترونيکی و مجازی را به‌دليل جريان آزاد و فراخ‌دامنی ارتباطات الکترونيکی، به اخلاق نمايان می‌سازد. اگر چه اصول و ارزش‌های اخلاقی بعضاً کلی و جهان‌شمولند مثلِ امانت‌داری، راستگويی، حفظ حريم شخصی،کرامت اصيل و ذاتی، احترام به آزادی، پرهيز از فريبکاری و ... اما ممکن است هر يک از اين مفاهيم در حوزه‌های مختلف مصاديقی متفاوت از ديگر حوزه‌ها پيدا کند، مثلاً امانت‌داری در داد و ستد، با امانت‌داری در حوزه‌ی آموزش يکی نيست، فريبکاری در حوزه‌ی بانک و فرهنگگ سازمانی بانک، از فريبکاری در حوزه‌ی آموزش مجازی متفاوت است. وقوع فريبکاری در حيطه و فضای مجازی علاوه بر آثار زيانبار آن، يک تهديد جهانی است. فراغت از دغدغه‌های اخلاقی و رشد فزاينده‌ی مسائل غيراخلاقی درحوزه‌ی آموزش، مباحث فراوانی را به‌وجود آورده و مانع کارآمدی و اثربخشی سازمان‌های آموزشی شده است و اساساً توجه به دغدغه‌های اخلاقی و عزم بر جلوگيری از مسائل غيراخلاقی منشأ نگرش و توجه به اخلاق آموزش است. برخی از مصاديق غيراخلاقی رايج در حوزه‌ی آموزش الکترونيکی و مجازی عبارتند از: 1- سرقت ادبی و نقض حقوق مالکيت فکری 2- ترويج و تبليغ ضدارزش ها 3- استراق سمع 4-افزايش فريبکاري 5- عدم پايبندی به امانتداري 6- تخريب رقبا از طريق تهمت و شايعه سازي 7- گسترش دروغ و تقلب آنچه در اين پژوهش به‌عنوان‌ معيارهای غير اخلاقی مورد نظرند عبارتند از: فريبکاری، عدم پايبندی به امانتداری و انواع تقلب. بررسی رعايت اصول اخلاقی توسط شرکت کنندگان در آزمون‌های الکترونيک دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 91 است. اين پژوهش يک پژوهش توصيفی است که به روش سرشماری انجام گرفته است. نمونه‌‌های پژوهش 500 نفر پرسنل شاغل در دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. ابزار گردآوری داده‌‌ها پرسشنامه بود. پرسشنامه از دو قسمت مشخصات دموگرافيک و سؤالات تخصصی تشکيل شده بود. از لحاظ مشخصات دموگرافيک نمونه‌‌ها همگی دارای مدرک تحصيلی ليسانس، شاغل و دارای سابقه‌ی کاری 15-5 سال،رسمی يا پيمانی و 85 درصد زن و 15 درصد مرد بودند، حداقل در دو آزمون الکترونيکی در سال90 يا 91 شرکت کرده‌اند و هيچ‌کدام از نمونه‌‌ها دارای پست‌های مديريتی نبودند. در قسمت سؤالات، سؤالات مربوط به نحوه امتحان دهی مطرح شده بود. 100 درصد نمونه‌‌ها به‌صورت جزوه باز امتحان داده‌اند.67 درصد به همراه يک يا چند نفر از دوستانشان در امتحان شرکت کرده‌اند.23 درصد خودشان به تنهايی امتحان داده‌اند و10 درصد از نمونه‌‌ها اصلا در هنگام امتحان حضور نداشته و آزمون توسط دوستانشان انجام گرفته است. 100 درصد شرکت‌کنندگان اصول امانتداری در امتحان را رعايت نکرده و دست به تقلب زده‌اند.10 درصد از نمونه‌‌ها کاملا فريب‌کارانه گواهينامه کسب کرده‌اند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله 29645---29646---
نشانی اینترنتی http://ijme.tums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-61-247&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده review
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات