|
|
1391/12/11، جلد ۲۰۱۳، شماره ۳، صفحات ۱۱۴-۱۱۵
|
|
|
| عنوان فارسی |
ضرورت درونی‌سازی آموزه‌های اخلاقی در پزشکی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
اگرچه هر جامعه‌ای هنجارها و ارزش‌های اخلاقی خاص خود را دارد، آموزش و انتقال اين ارزش‌ها و تلاش برای اخلاقی‌تر شدن رفتارهای آحاد مختلف جامعه يکی از دغدغه‌های مشترک در همه‌ی جوامع است. يکی از راهکارهايی که غالبا برای کنترل رفتارها چه در بعد فردی و چه در بعد حرفه‌ای و سازمانی به‌کار گرفته می‌شود، ابزار بيرونی قانون است. اين ابزار اگرچه قدرتمند است، علاوه بر اين‌که هزينه‌ی بالايی را می‌طلبد، از ورود به بسياری از حوزه‌های فردی و اجتماعی ناتوان است و نيز ماهيتاً قادر به کنترل بسياری از رفتارها نيست. يکی از مواردی که فرد در اقدامات خود الزاماً آموزه‌های درونی‌شده‌ی خود را به‌کار می‌گيرد، تصميم‌گيری‌های لحظه‌ای، شتاب‌زده و سريع است که در واقع عکس‌العمل‌های لحظه‌ای و ناهشيار فرد بوده و مربوط به زمانی می‌شود که فرد ناگزير است به سرعت اقدام کند. اين امر در مورد پزشکان، حائز اهميت بيش‌تری است، زيرا آن‌ها از يک‌سو با اموری حياتی و حساس سروکار دارند و از سوی ديگر بسياری از اين تصميمات، بايد به فوريت و در زمان کوتاهی اتخاذ شوند. در اين سطح فرد به‌طور ناخودآگاه، از الگوهای نهادينه شده‌ی قبلی تبعيت می‌کند و کنترل آن بسيار سخت‌تر و پيچيده‌تر از ساير سطوح است. در کنترل اين مرحله، استدلال اخلاقی دخالت کم‌تری دارد و آنچه بيش‌تر تعيين‌کننده است، ويژگی‌های منشی و حساسيت اخلاقی و عواطف فرد است، اين عوامل، زمانی بهترين نتيجه‌ی اخلاقی را برای فرد به‌بار می‌آورند که آموزه‌های اخلاقی، در فرد درونی شده باشد. درونی‌شدن و نهادينه‌شدن آموزه‌های اخلاقی در پزشکان موجب تسهيل در روند شکل‌گيری تصميمات و اقدامات اخلاقی، به‌ويژه در فوريت‌ها و در شرايط سخت و پيچيده می‌شود. رفتارهای ما پيامد تصميمات ما هستند و تصميمات ما حاصل فرايندهای پيچيده‌ی تصميم سازی و در ارتباط با ساحت باورها، احساسات و اراده‌ی ما هستند. در صورتی‌که بخواهيم درچگونگی مواجهه‌ی فرد با مسائل اخلاقی، دخالت کنيم، بايد کليه‌ی عواملی را که در فرايند تصميم‌سازی، تصميم‌گيری و اقدام به يک رفتار مناسب دخالت دارند، شناسايی کنيم. برخی از اين عوامل، نقش ناچيزی ايفا می‌کنند و برخی ديگر، عواملی هستند که حتی با وجود داشتن اهميت فراوان، غيراکتسابی بوده و اغلب به‌سادگی قابل کنترل نيستند. ما برای دخالت و تسهيل بروز رفتارهای اخلاقی تنها می‌توانيم بر عواملی تمرکز کنيم که قابل اکتساب و قابل آموزش باشند. به منظور درونی شدن اخلاق راهکارهای مختلفی پيشنهاد می‌شود، ازجمله: تحکيم يا تغيير نگرش و جهان بينی افراد، تمسک به نظريه‌های فضيلت‌محور، توجه به نقش عواطف اخلاقی و توجه به تأثيرات مثبت و منفی اعمال قدرت و قانون بر درونی شدن اخلاق. در بسياری از اين راهکارها، نقش آموزش می‌تواند از طريق تغيير در مؤلفه‌های شناختی آن راهکار ايفا شود. با واکاوی طرحواره‌های شناختی و تغيير يا تحکيم برخی از باورهای محوری و بنيادين، می‌توان بسياری از مؤلفه‌های مؤثر در فرايند تصميم‌سازی و اقدام اخلاقی را تحت کنترل قرار داد. اين آموزش‌ها هم‌چنين می‌تواند به‌صورت نيمه مستقيم و غيرمستقيم مانند بحث‌های گروهی يا معرفی شخصيت‌های اخلاقی در قالب داستان يا ارائه‌ی الگوهای عملی باشد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
دروني‌سازي ارزش‌هاي اخلاقي، آموزش اخلاق، تصميم‌گيري اخلاقي، اخلاق پزشكي |
|
| عنوان انگلیسی |
|
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
|
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
29670---29671--- |
|
| نشانی اینترنتی |
http://ijme.tums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-61-258&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
review |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
