زمینه و هدف: مالاریا درایران بعنوان یکی از مشکلات مهم بهداشتی تلقی گردیده است و هیچ بیماری انگلی دیگری تا این اندازه زیانهای مالی و جانی جبران ناپذیر به بار نیاورده است، استانهای دارای مشکل در کشور، عبارتند از سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان که در مجموع 96% از کل موارد را بخود اختصاص می دهند. در این مطالعه فراوانی و توزیع گونه های پلاسمودیوم انسانی و میزان پارازیتمی در مبتلایان به مالاریا دراستان کرمان مورد بررسی قرار گرفته است.
روش کار: طی دو سال تعداد 92798 لام از خون محیطی افراد مشکوک به مالاریا شامل گسترش های نازک و ضخیم تهیه و به روش استاندارد سازمان جهانی بهداشت (WHO) تحت بررسی قرار گرفتند. لام های مثبت مالاریا از نظر تعداد انگل شمارش شده و درصد پارازیتمی تعیین گردید. سرانجام اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از "آنالیز آماری کای دو" بررسی و نتایج بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند .
نتایج: تعداد 571 نمونه از نظر وجود گونه های پلاسمودیوم انسانی ،شامل 523 مورد پلاسمودیوم ویواکس، 44 مورد پلاسمودیوم فالسیپارم و4 مورد میکس، مثبت تشخیص داده شدند. نتایج سال 1388 نسبت به سال قبل نشان داد که موارد ویواکس 96/33% کاهش داشته است. بیشترین میزان پارازیتمی با تعداد 77240 انگل در هر میکرو لیتر خون و مربوط به یک بیمارمبتلا به پلاسمودیوم فالسیپاروم و کمترین شمارش انگل با تعداد 48 انگل در هر میکرو لیتر خون و در بیمار مبتلا به پلاسمودیوم ویواکس ملاحظه شد. طبق بررسی آماری از طریق آزمون کای دو متغیرهای ملیت، محل سکونت، جنس، موارد مثبت و منفی از نظر آماری معنی دار و دارای p-value کمتر از 05/0 می باشد. استفاده از Mann-Whitney Test برای مقایسه داده ها نشان داد که 464/0= p میباشد و اختلاف معنیداری بین میانگین شمارش انگل P.vivax وP.falciparum وجود ندارد.
نتیجه گیری: با توجه به برنامه حذف مالاریا در ایران، بیماریابی و تشخیص سریع و بهنگام بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است. همواره بررسی به موقع موارد وارده از کشورهای پاکستان و افغانستان می تواند استقرار و تداوم برنامه حذف مالاریا در ایران را تسهیل بخشد.
