فصلنامه دانشکده بهداشت و

---

در عملیاتی که روی آب و خاک در منطقه کازرون طی دو سال از 1378 الی 1380 به عمل آمد، مجموعا 354 نمونه آب و خاک از رودخانه ها و دریاچه پریشان تهیه گردید که 10 مورد آمیب آکانتاموبا و 3 مورد نگلریا جداسازی شد این موارد مثبت براساس نمونه گیری های متعدد که در فصول مختلف سال و در شرایط اکولوژیک متفاوت بعمل آمد، حاصل گردید. نمونه های آبی با روش های فیلتراسیون و عبور از صافی ها برای جداسازی میکروارگانیسم ها و با کمک سانتریفوژ آماده شد و سدیمان های حاصله با مشاهده در زیر میکروسکوپ با بزرگنمایی 10 و 40 و کشت در محیط های آگار غیر مغذی که توسط اشرشیاکلی تقویت می گردید مورد بررسی قرار گرفتند. ضمن این بررسی یک مورد کراتیت آمیبی ناشی از آکانتاموبا در بین بیماران چشمی نیز جدا و مورد شناسایی قرار گرفت، بیمار دختری 22 ساله و ساکن شهرستان کازرون می باشد که جهت درمان به پزشک معالج معرفی شد.

---

منظور از همبستگی های مکانی وابسته به خود، تکنیکی است که اطلاعات خلاصه شده ای را در خصوص آرایش جغرافیایی داده ها بر روی یک نقشه ارائه می نمایند. در واقع، این نمایه ها، مقادیر عددی داده های مورد نظر در مناطق جغرافیایی همجوار را بمنظور ارزیابی میزان تجمع متغیر مورد نظر در مقیاسی وسیع، مورد مقایسه قرار می دهند. زمانی که تعداد زیادی از مناطق همجوار دارای مقادیر بالا و یا پایینی از متغیر موردنظر باشند، تجمع آن متغیر در مقیاسی وسیع اثبات می گردد. اثبات چنین تجمعی از اهمیت شایان توجهی برخوردار است، چرا که عدم محاسبه و درنظر گرفتن این تجمع می تواند شناسایی یا تشخیص رابطه بین میزان های میرایی و ابتلا با عوامل خطر مربوط به آنها را تحت تاثیر خود قرار دهد و به اشتباه وجود یک رابطه مستقیم میان آنها را نشان دهد. از همین رو این مقاله به معرفی دو نوع از مهمترین این نمایه ها می پردازد که برای داده های کمی پیوسته، نظیر میزان های میرایی و یا ابتلا، مورد استفاده قرار می گیرند.

---

زمینه و هدف: مصرف سیگار یک مشکل جهانی است. در بسیاری از کشورهای صنعتی، مصرف تنباکو در حال کاهش است. داده های گزارش شده از منطقه مدیترانه شرقی حاکی از آن است که در مقابل 5 منطقه دیگر سازمان جهانی بهداشت مصرف سیگار در هر یک از کشورهای عضو کاهش نیافته است. مقابله با این چالش و مهار استفاده از تنباکو به خصوص در نوجوانان یک نیاز ضروری است . در این مطالعه علل گرایش نوجوانان 15-13 ساله به سیگار بررسی شده است .
روش کار : این بررسی یک مطالعه کیفی به شیوه بحث گروهی متمرکز می باشد .6 بحث گروهی متمرکز در مدارس راهنمایی پسرانه تهران با شرکت دانش آموزان 15-13 ساله انجام شد. از روش نمونه گیری هدفمند استفاده گردید؛ دانش آموزانی که مایل به همکاری بودند و توانایی صحبت کردن داشتند ، در بررسی دعوت شدند. در هر جلسه ی بحث گروهی 8-6 نفر شرکت نمودند. داده ها با استفاده از ضبط نمودن صداها جمع آوری گردیده و تم های محوری و فرعی جهت تجزیه و تحلیل مشخص شد.
نتایج: در این مطالعه مشخص گردید عوامل خانوادگی و اجتماعی بیشتر از عوامل فردی بر مصرف سیگار در نوجوانان تاثیر دارد. مهمترین عوامل مطرح شده شامل سیگار کشیدن اعضای خانواده، دوست سیگاری، آزادی زیاد از حد، دعوا و درگیری در منزل، طلاق والدین، عدم مشورت با والدین ، در دسترس بودن و قیمت ارزان سیگار و کمبود اطلاعات در مورد مضرات سیگار می باشد.
نتیجه گیری: با توجه به اینکه عوامل خانوادگی و اجتماعی در شروع مصرف سیگار بسیار موثر می باشند، مسئولین جامعه بایستی برنامه های مناسبی برای رفع مشکلات خانوادگی و اجتماعی جهت پیشگیری و کنترل مصرف سیگار ارائه دهند.

---

زمینه و هدف: غلظت بالای مواد آلی و آمونیاک و ورود ترکیبات سمی منجر به عملکرد ضعیف سامانه های تصفیه شیرآبه مراکز دفن به هنگام کاربرد مستقیم تصفیه زیستی می گردد. هدف از این پژوهش تعیین عملکرد راکتور در تغذیه ناپیوسته در تصفیه زیستی شیرآبه دفن بهداشتی همراه با کاربرد پودر کربن فعال می باشد.

روش کار: شیرآبه خام قبل از مرحله تصفیه زیستی، از طریق فرآیندهای انعقاد و لخته سازی پیش تصفیه شده و آمونیاک موجود در آن به وسیله فرآیند عریان سازی با هوا در pH بالا حذف گردید. در این مطالعه،  شیرابه پیش تصفیه شده در یک حوضچه هوادهی به روش تغذیه ناپیوسته مورد تصفیه زیستی قرار گرفت. سه چرخه زمانی مختلف (40 ×1، 10 × 4 و 8 × 5) ساعت درحضور و عدم حضورg/L2پودر کربن فعال بررسی شد.

نتایج: نتایج نشان داد که کاربرد پودر کربن فعال به شکل قابل توجهی بازده حذف COD را بهبود بخشید. مقدار COD در راهبری به صورت تغذیه ناپیوسته با چرخه زمانی 8 × 5 ساعت در حضورg/L  2 پودر کربن فعال، از مقدار اولیه mg/L 3900 به mg/L 169 و در هنگام عدم کاربرد PAC به mg/L 622 کاهش یافت.

نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش و سایر مطالعات انجام شده توسط دیگران، میتوان اظهار داشت که راکتور تغذیه ناپیوسته دارای عملکرد بسیار خوبی در تصفیه شیرآبه پیش تصفیه شده می باشد.

---

زمینه و هدف : براساس تعاریف مختلف، نسبت خروجی به ورودی هر بنگاه را کارآیی آن بنگاه گویند. بطور کلی به منظور ارزیابی کارآیی دو دسته روش وجود دارد که عبارتند از: روشهای پارامتری و روشهای ناپارامتری، در این مطالعه با توجه به روشهای ناپارامتری که برپایه تکنیک های برنامه ریزی خطی استوار است، و به طور خاص از روش تحلیل پوششی داه ها که جزو این دسته از روشها به شمار می آید به ارزیابی کارآیی کارگاه‌های خدمات بهداشت و درمان کشور پرداخته شده است. مزیت عمده روش تحلیل پوششی     داده ها نسبت به سایر روشهای موجود برای ارزیابی کارآیی  بنگاهها، این است که می توان به وسیله آن کارآیی بنگاه های که دارای چند ورودی و چند خروجی می باشند را ارزیابی نمود.

روش کار : بر این اساس با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (برنامه‌ریزی خطی) و در نظر گرفتن ورودی‌ها و خروجی‌های کارگاه‌های خدمات بهداشت و درمان در طی سال 1385، ارزیابی کارآیی آن‌ها با دو فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس و بازدهی متغیر نسبت به مقیاس ارایه می گردد.

نتایج : نتایج نشان می‌دهد که با فرض اول، استان‌های: بوشهر، فارس، کرمان، مازندران و یزد از بیشترین کارآیی برخوردار بوده و متوسط کارآیی تحت این فرض 80/0 می باشد، لذا عملاٌ کارگاه های بهداشتی کشور 20 درصد زیر ظرفیت عمل می نماید. با در نظر داشتن فرض دوم، استان‌های: ایلام، چهارمحال و بختیاری، سمنان و کهکیلویه و بویراحمد نیز به جمع استان‌های کارآ می‌پیوندند که متوسط کارآیی تحت این فرض 85/0 می شود، که در این حالت ظرفیت بلا استفاده کارگاه های بهداشتی کشور 15 درصد خواهد بود.  

نتیجه گیری : در مجموع می توان بیان داشت براساس یافته های این تحقیق کارگاه‌های خدمات بهداشت و درمان در استانهای کشور برای ارتقاء کارآیی خود و استفاده حداکثر از ظرفیتهای موجود باید عملکرد استان چهارمحال و بختیاری را الگوی خود قرار دهند.