زمینه و هدف : مواد آلی طبیعی که بر اساس کربن آلی اندازهگیری میشوند، بواسطه واکنش با کلر موجب تشکیل فرآورده های فرعی گندزدایی ((DBPs (Disinfection By-Products ) میگردند که سرطانزایی بعضی از این فرآورده های فرعی گندزدایی به اثبات رسیده است. فرآیندهای متداول تصفیه آب قادر به حذف کامل مواد آلی طبیعی در آب نمیباشند. در نتیجه علاوه بر تشکیل فرآوردههای فرعی گندزدایی، با ورود به شبکه توزیع آب موجب رشد مجدد میکروارگانیسمها و ایجاد طعم و بو نامطبوع و مشکلات ویژه میگردند. لذا هدف از این مطالعه تعیین غلظت کربن آلی و پتانسیل تشکیل فرآوردههای جانبی گندزدایی در شبکه توزیع آب شرب تهران در برخی مواقع سال میباشد.
روش کار: عمل نمونه برداری در طی شش ماه متوالی (شهریور تا بهمن سال 1385 ) و هر ماه یک نمونه طبق روش استاندارد از چهار نقطه از شبکه توزیع آب شرب تهران انجام گردید. به علت بروز مشکلات امکان نمونهبرداری در ماههای گرم سال نبوده است. نمونهها از نظر pH ، UV254(جذب نور فرابنفش درطول موج 254 نانومتر) ، EC ، DOC و SUVA مورد آنالیز قرار گرفتند.DOC و UV254 به ترتیب توسط دستگاه TOC آنالایزر و اسپکتروفتومتر اندازه گیری شدند.SUVA از نسبت UV254 وDOC محاسبه شد.
نتایج : نتایج اندازهگیری غلظت کربن آلی محلول در چهار نقطه از شبکه توزیع آب شرب تهران نشان داد که غلظت آنها در تمام نمونه کمتر از 7/0 میلیگرم درلیتر بوده است. حداقل و حداکثر غلظت کربن آلی محلول به ترتیب 12/0و 687/0 میلیگرم درلیتر بود. همچنین میانگین غلظت14/0 ± 3/0 میلیگرم درلیتر بود. میانگین مقدار پارامترSUVA حدود7/0 ± 3/1 بود. غلظت کربن آلی محلول در شبکه توزیع از تغییرات زمانی خاصی پیروی نمینمایند.
نتیجهگیری: از نتایج می توان استنباط نمود که تصفیهخانههای آب تهران قادر به حذف کامل مواد آلی نمیباشند. مقدار پارامترSUVA دلالت بر آن دارد که تصفیهخانههای تهران قادر هستند که بخش اعظم مواد آبگریز را حذف نمایند. بنابراین احتمال تشکیل هالواستیک اسیدها بیش از تریهالومتانها میباشد.