زمینه و هدف: برخی گونههای حائز اهمیت پزشکی از مگسها در خانواده موسیده و فانیده وجود دارند که جزء مگسهای سینانتروپیک (اهلی) بوده و می توانند ناقل مکانیکی بسیاری از عوامل بیماریزا به انسان باشند. شناخت و تعیین گونههای مگسها برای آگاهی از وضعیت موجود و برنامه ریزی کنترل آنها ضروری است. با توجه به اینکه گونههای مگسهای موسیده و فانیده تاکنون بطور کامل در تهران مشخص نگردیده است، لذا مطالعه حاضر برای این منظور طراحی شد.
روش کار: بررسی حاضر یک نوع مطالعه توصیفی- مقطعی و تاکسونومیک می باشد که در دو نوبت در طی سالهای 76-1375 و 81-1379 به مدت سه سال در شهر تهران و اطراف آن به انجام رسیده است. صید مگسها در مناطق مورد مطالعه، با استفاده از توری دستی حشرهگیری انجام گرفت. همچنین برای تعیین فون مگسها در زیستگاه های مختلف، 4 بیوتوپ شامل لاشه حیوانات ، فضولات حیوانی (دامی و پرندگان) و انسانی، زبالهها و مواد آلی در حال فساد و اماکن داخلی انسانی انتخاب گردید. برای صید مگسهای فعال در این محیط ها از توری بزرگ حشره گیری (با دهانه دایره ای شکل و به قطر 95 سانتی متر) استفاده شد.
نتایج: در مطالعه حاضر جمعاً تعداد 2418 نمونه از مگس های بالغ شامل 8 خانواده Muscidae, Fanniidae, Calliphoridae Sarcophagidae, Tachinidae, Syrphidae, Conopidae, و Anthomyiidae صید گردید که از این میان تعداد 1279 نمونه صید شده اختصاصاً از خانواده موسیده و فانیده بود. از دو خانواده اخیر، 4 جنس و 5 گونه حائز اهمیت پزشکی صید گردید.
نتیجه گیری: بر اساس مستندات علمی موجود، دو گونه موسینا استابولانس و فانیا اسکالاریس برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. البته موسینا استابولانس یک گونه با انتشار جهانی است و وجود آن در ایران محتمل بوده است.