فصلنامه دانشکده بهداشت و

---

زمینه و هدف: سوء رفتارهای خانگی نسبت به زنان یکی از مشکلات عمده بهداشت عمومی می باشد و زنان نیز راههای مختلفی را جهت مقابله با سوء رفتار اتخاذ می کنند. پژوهش حاضر نیز با  هدف تعیین شیوع سوء رفتار و برخی از روشهای مقابله با آن از دیدگاه زنان شهر اراک صورت پذیرفته است.                                                                 

روش کار: در طی یک پژوهش مقطعی تحلیلی 1037 نفر از مادران شهر اراک از طریق پرسشنامه و مصاحبه سازمان یافته مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت داده ها با استفاده از آزمونهای آماری تجزیه تحلیل شدند.

نتایج: در این پژوهش شایعترین فرم سوءرفتار به ترتیب عبارت بودند از سوء رفتار عاطفی (6/64 %)، کلامی (1/57 %)، مالی (3/32 %) و جسمی (8/26%). برخی از روشهای مقابله ای موثر از نظر مادران شامل صحبت و گفتگو پس از آرامش (93%)، کمک و راهنمایی خواستن از بزرگان فامیل (81%)و برخی از روشهای غیر کارآمد شامل قهر به مدت طولانی (51%) و مقابله به مثل (46%) بوده است. همچنین ارتباط معنی داری بین بروز سوء رفتار و میزان تحصیلات، شغل، درآمد همسر، سابقه بیماری عصبی در زن یا شوهر، اعتیاد همسر و تعداد فرزندان مشاهده  شد (05/0 > p ).

نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که تعداد زیادی از زنان مورد مطالعه تحت تاثیر انواعی از سوء رفتار قرار داشتند به نظر می رسد با افزایش آگاهی زنان متاهل و دختران در خصوص روشهای مقابله ای موثر با سوء رفتار بتوان گامی در جهت کاهش این معضل برداشت.

---

زمینه و هدف: با توجه به عدم وجود پرسش‎نامه استاندارد در زمینه مراقبت‎ مادران از نشانه های خطر در کودکان بر اساس الگوهای رفتاری، پژوهش حاضر با هدف طراحی و روان سنجی ابزار مراقبت از نشانه های خطر کودکان کمتر از پنج سال بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی صورت پذیرفته است.

روش‎ کار: در این مطالعه مقطعی که بر روی 350 نفر از مادران شهر اراک انجام شد، پس از بررسی متون، ابزار لازم طراحی، و روایی و پایایی آن بر اساس کسب نظر پانل خبرگان، محاسبه نسبت روایی محتوی، شاخص روایی محتوی، روایی صوری و نیز تعیین اعتماد ابزار با روش همسانی درونی انجام گرفت. کلیه تحلیل ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد.

نتایج: روایی 81 آیتم با شاخص نسبت روایی محتوای بالاتر از 79/0 و شاخص روایی بالاتر از 62/0 ارزیابی و در 7 عامل دسته‎بندی شدند. پایایی کلی ابزار تحقیق با محاسبه آلفا کرونباخ برابر 86/0 تایید شد. پایایی پرسش‎نامه آگاهی 66/0، حساسیت درک شده 65/0، شدت درک شده 83/0، منافع درک شده 90/0، موانع درک شده 68/0، راهنماهای عمل 56/0، خودکارآمدی 63/0 و چک لیست عملکرد با 99% تعیین گردید.

نتیجه گیری: نتایج حاصل از انجام این فرایند روان سنجی ایجاد ابزاری پایا و روا در خصوص سنجش رفتارهای مراقبت از نشانه‌های خطر در گروه آسیب پذیر کودکان بر اساس سازه‎های مدل اعتقاد بهداشتی می باشد که در تحقیقات علوم بهداشتی و کمک به حفظ سلامت کودکان جامعه موثر می باشد.

---

زمینه و هدف: توجه به بهداشت و ایمنی مواد غذایی، توفیق شگرفی در جهان به همراه دارد. اخیرا به دلایلی چون تولید انبوه، پردازش مواد غذایی، جهانی شدن تجارت مواد غذایی و صنعتی شدن شیوع بیماری­های مرتبط با آب و غذای آلوده رو به افزایش است. لذا بررسی آگاهی و عملکرد افراد یک ضرورت بوده و این پژوهش با هدف بررسی آگاهی و عملکرد مردم شهر کرمانشاه در ارتباط با بهداشت و ایمنی مواد غذایی انجام شد.
روش کار: پژوهش یک مطالعه­ مقطعی در سال 1396-1395 بود که جمع آوری داده­ها از طریق پرسشنامه انجام گرفت. نمونه مورد بررسی 252 نفر از ساکنین شهر کرمانشاه بودند که به صورت تصادفی با نمونه برداری خوشه­ای انتخاب شدند. اطلاعات بدست آمده با نرم افزارSPSS 17  و آزمونX²  و اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: اغلب افراد مورد مطالعه از آگاهی و یا عملکرد مناسبی در مورد برخی فاکتورهای مرتبط با مسمومیت غذایی برخوردار نبودند. 54% افراد، به غلط تصور می­کردند غذاهایی که بطور کامل پخته می­شوند هم دارای میکروب هستند. همچنین، 3/68 % افراد، عملکرد بهداشتی مناسبی در خصوص مصرف میوه و سبزی تازه نداشتند، بطوریکه فقط به پاک کردن آن قبل از مصرف اکتفا می­کردند. در نهایت میانگین امتیاز آگاهی و عملکرد به ترتیب 27/2±62/11 و 59/1±69/17 بدست آمد.
نتیجه گیری: باتوجه به ارتباط معنی دار بین آگاهی و عملکرد افراد در خصوص ایمنی و بهداشت مواد غذایی، لزوم اجرای برنامه­های آموزشی مناسب جهت افزایش بیشتر آگاهی و متعاقباً افزایش بهبود عملکرد توسط ارگان­های زیربط می­تواند ارتقاء دهنده­ وضع موجود باشد.