فصلنامه دانشکده بهداشت و

---

جهت بررسی و تعیین درصد آلودگی به انگل های روده ای کلا 1535 نمونه مدفوع که 966 مورد مربوط به مناطق شهری 569 مورد نیز به مناطق روستایی تعلق داشت جمع آوری و به روش مستقیم و فرمل-اتر و 143 نمونه نیز به روش چسب اسکاچ از کودکان 6-1 سال جمع آوری و مورد آزمایش قرار گرفت. این مطالعه به شکل توصیفی-تحلیلی و از نوع مطالعات مقطعی بوده است. 53.2% از افراد آلودگی به انگل های روده ای داشتند. ابتلا به انگل های پاتوژن روده ای در افراد مورد مطالعه 30.6% بود. درصد فراوانی آلودگی به آنتامباهیستولیتیکا/دیسپار 9.6%، آنتامباکلی 16%، آنتامباهارتمانی 7%، آندولیماکس نانا 2.6%، یدامبابوچلی ای 1.8%، دی آنتامبافراژیلیس 1.5%، کیلوماستیکس مسنیلی 0.4%، ژیاردیالامبلیا 18.8%، بلاستوسیستیس هومینیس 16.5%، دیکروسولیوم دندریتیکوم 0.1%، تنیاساژیناتا 0.2%، هیمنولپیس نانا 1.4%، آسکاریس لامبریکوئیدس 0.3%، اکسیور به روش چسب اسکاچ در نزد کودکان 6-1 سال 28.7% به روش فرمل-اتر در مابقی نمونه ها 0.7%، تریکوسترونژیلوس 0.1%، استرونژیلوئیدس استرکورالیس 0.3% و تریکوریس تریکیورا 0.1% بود. بین افراد روستایی با 4.9% آلودگی کرمی و افراد شهری با 2.1% آلودگی کرمی اختلاف معنی دار آماری مشاهده شد. همچنین بین مردان با 11% آلودگی و زنان با 7.1% آلودگی به آنتامباهیستولیتیکا اختلاف معنی دار آماری وجود داشت. سیر نزول آلودگی به ژیاردیا و سیر صعودی آلودگی به آنتامباهیستولیتیکا با افزایش سن محسوس بود.

---

زمینه و هدف: بیماری­های غیر واگیر که از آن به بیماری­های مزمن و یا بیماری­های مرتبط با سبک زندگی نیز یاد می­شود یکی از مشکلات جدی امروز اغلب کشورهاست. سازمان جهانی بهداشت در نشست­های سالانه­ی خود بارها این موضوع را طرح و نظرات و راهکارهای کارشناسی خود را به دنیا ارایه نموده است. در این مطالعه با استفاده از راهبرد­های تنظیمی توسط WHO که برنامه جامعی برای کنترل و مراقبت از بیمارهای غیرواگیر است به بررسی اقدامات انجام شده درحوزه­ی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در برنامه مراقبت و کنترل بیماری­های غیر واگیر پرداخته شده است.

روش کار: دراین مطالعه که یک پژوهش توصیفی تحلیلی است فعالیت های انجام شده درنظام  مراقبت بیماری­های غیر­واگیر در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در تعداد 21 واحد مبارزه با بیماری­های غیر واگیر شهر اصفهان و کلیه شهرستان­های استان به صورت خود ارزیابی و بررسی مستندات، مورد بررسی  قرار گرفت. کارشناسان و مسؤولان واحدهای مبارزه با بیماری­های غیر­واگیر(تعدا د 30نفر) وارد مطالعه گردیدند. ابزار مطالعه پرسشنامه محقق ساخته­ای بود که در6حیطه ( براساس اصول جهانی و راهبرد­های مبارزه با بیماری­های غیرواگیر (WHOتدوین و روایی و پایایی آن مورد تایید قرارگرفت. در تحلیل داده­ها از فراوانی، درصد، میانگین و T-Test  استفاده شد. داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شد.

نتایج: نمره کل خودارزیابی واحدهای مورد مطالعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در زمینه اقدامات انجام شده در برنامه مراقبت و کنترل بیماری­های غیر­واگیر 59/0 44/1 (میانگین 44/1 از4) است. دربین 6راهبرد  مورد مطالعه راهبرد "افزایش آگاهی عمومی درمورد بیماری­های غیرواگیر "بالاترین امتیاز وراهبرد "بهبود همکاری و مشارکت در پیشگیری و کنترل بیماری­های غیر واگیر "کمترین امتیاز حاصل شده است. مستندسازی اقدامات در حد ضعیفی صورت گرفته است (کمتراز50%). بین میانگین نمرات خود­ارزیابی بر حسب دو دسته اقدامات دارای مستندات و فاقد مستندات  تفاوت معناداری وجود نداشت (1/0=p).

نتیجه گیری: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از دانشگاههای پیشرو در سطح کشور است که اقدامات ارزشمندی در زمینه برنامه مراقبت و کنترل بیماری­های غیرواگیر انجام داده است. اما بر اساس مقیاس مورد استفاده این مطالعه نقاط ضعف متعددی در برنامه­ ها وجود دارد. یکی دیگر از نقاط ضعف دیگر عدم توجه و دقت در مستندسازی اقدامات انجام یافته است که مرحله بسیار مهمی برای هم افزایی فعالیتها و بهبود و تعالی عملکردی سازمان است.

---

زمینه و هدف: رضایت شغلی عامل موثری در ابقای فرد در یک حرفه می­باشد و بر کامیابی و در نتیجه بازدهی انسان و ارتقای کیفیت خدمات مؤثر است و از سوی دیگر ابزاری در دست مدیران می­باشد تا در جهت حفظ و نگهداری کارکنان اقدام نمایند.این پژوهش با هدف تعیین رضایتمندی پزشکان و ماماهای شاغل در طرح پزشک خانواده انجام شده است.
روش کار: با یک مطالعه مقطعی- توصیفی تعداد 221 نفر پزشک و 144 نفر مامای شاغل در استان اصفهان مورد بررسی قرارگرفتند. ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته که با نظر کارشناس خبره استاندارد و پایابی و روایی آن از طریق سنجش اعتبار محتوا و مطالعه راهنما تعیین شد.
نتایج: میانگین رضایتمندی پزشکان و ماماها 34/44% است که بیشترین رضایتمندی 65% از مکان ارایه خدمت و کمترین رضایتمندی6/30% از مسایل مالی بوده است. در رابطه با مسایل مالی، پزشکان ناراضی تر از ماماها بوده اند که می توان گفت رضایت با توجه به میزان حقوق ماهیانه افزایش داشته است. نتیجه گیری: با گذشت بیش از 4 سال از اجرای طرح پزشک خانواده میزان رضایتمندی پایین و لازم است در مورد میزان حقوق و نحوه پرداخت و نظام پرداخت مالی و ایجاد عوامل انگیزشی برای پزشکان و کاهش ساعات کاری ماماها و برقراری تناسب میزان حقوق پرداختی به آنها برنامه ریزی مجددی صورت پذیرد.

---

زمینه و هدف: در طول همه‌گیری COVID-19، اقدامات و پروتوکل های بهداشتی عمومی مانند شستن منظم دست‌ها و استفاده از ماسک در سطح ملی توصیه شد. اجرای این پروتوکل های بهداشتی باعث کاهش شیوع انواع بیماری های تنفسی شد ولی هیچ مطالعه ای برای بررسی تاثیر اجرای این پروتکل­ها بر روی شیوع ویروس­هایی که از طریق مدفوعی- دهانی منتقل می شوند صورت نگرفته است. از آنجا که انتروویروس های غیر پولیویی Non-Polio Enteroviruses; (NPEVs) عمدتا از طریق مدفوعی- دهانی منتقل می شوند، در این مطالعه شیوع انتروویروس های غیرپولیویی در بیماران فلج شل حاد Acute Flaccid Paralysis (AFP) در ایران قبل و در حین همه‌گیری COVID-19 بررسی شده است.
روش کار: برای تشخیص انتروویروس های غیر پولیویی، نمونه‌های مدفوع موارد AFP که توسط آزمایشگاه ملی فلج اطفال ایران در سال 2019 (قبل از همه‌گیری COVID-19) و سال 2021 (در طول همه‌گیری COVID-19) دریافت شده بودند، مورد آزمایش قرار گرفتند. برای جداسازی NPEVs با کشت سلولی، از پروتوکل استاندارد WHO و برای تست مولکولی TaqMan One-Step Real Time PCR  استفاده شد.
نتایج: در سال 2019، 21 نمونه از 1070  بیمار  با کشت سلولی و 12 نمونه از 100 بیمار  به روش مولکولی از نظر انتروویروس غیرپولیویی مثبت بودند، در حالیکه این نسبت در سال 2021 به 10 نمونه از  678 بیمار  با کشت سلولی و 3 نمونه از 100 بیمار  به روش مولکولی  کاهش پیدا کرد.
 نتیجه‌گیری: با توجه به معنی دار بودن نتایج این مطالعه می توان تایید کرد که رعایت بهداشت شخصی و پروتکل های بهداشت عمومی در طول همه‌گیری COVID-19، علاوه بر کاهش عمومی انتقال تنفسی ویروس ها، بر انتقال مدفوعی- دهانی ویروس ها هم اثر گذاشته است.