فاطمه پورآقا رودبرده، بهناز صبح سحر، محسن مشکبید حقیقی،
دوره 20، شماره 3 - ( 9-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: در دهه‌های اخیر استفاده از اینترنت به عنوان یک وسیله ارتباطی مناسب و مقرون به صرفه در میان مردم به ویژه قشر نوجوان به طور فزاینده‌ای محبوب شده است. با این حال استفاده بیش از حد از این فنآوری روز پیامدهای منفی جسمی، رفتاری و روانی را به همراه داشته که زمینه نگرانی بسیاری از خانواده‌ها و حتی دست اندرکاران امر نظام آموزش و پرورش شده است. از این رو هدف این پژوهش بررسی ارتباط جوعاطفی خانواده، خودمهارگری و کیفیت خواب با اعتیاد به اینترنت در نوجوانان بود.
روش کار: روش این پژوهش مقطعی و از نوع همبستگی توصیفی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشآموزان پسر مقطع متوسطه دوم دو مدرسه غیردولتی شهر رشت در سال تحصیلی 1401-1400 ، که تعداد آن‌ها 300 نفر است. تعداد 169 نفر از این افراد براساس جدول کرجسی- مورگان و به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از پرسشنامه‌های اعتیاد به اینترنت یانگ، کیفیت خواب پیتزبورگ، خودمهارگری تانجی و جوعاطفی خانواده نودرگاه مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج: تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که بین جوعاطفی خانواده با اعتیاد به اینترنت (597/0r=) و کیفیت خواب با اعتیاد به اینترنت (331/0r=) همبستگی مثبت و معنی‌داری و بین خودمهارگری با اعتیاد به اینترنت رابطه منفی و معنی‌داری (668/0-r=) وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون نیز نشان داد که هر سه متغیر جوعاطفی خانواده، خودمهارگری و کیفیت خواب می‌توانند تغییرات متغیر اعتیاد به اینترنت را پیش‌بینی کنند. بدین صورت که به ازای یک انحراف معیار تغییر در جوعاطفی خانواده، خودمهارگری و کیفیت خواب، به ترتیب 163/0، 382/0- و 375/0 انحراف معیار تغییر در متغیر اعتیاد به اینترنت رخ می‌دهد. یافته‌های تحلیل رگرسیون هم‌زمان نیز نشان داد که 51% از میزان اعتیاد به اینترنت دانشآموزان بر اساس متغیرهای جوعاطفی خانواده، خودمهارگری و کیفیت خواب دانشآموزان قابل تبیین است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که جوعاطفی خانواده و کیفیت خواب با اعتیاد به اینترنت رابطه مثبت و مستقیم و خودمهارگری با اعتیاد به اینترنت رابطه منفی و معکوسی دارد. طبق یافته‌های به دست آمده جوعاطفی خانواده، خودمهارگری بالا و کیفیت خواب مطلوب، در مدیریت استفاده از اینترنت نوجوانان مؤثر است. از این رو آگاهی والدین و مشاورین مدارس می‌تواند در پیشگیری مسئله اعتیاد به اینترنت در نوجوانان کمک کننده باشد.
