111 نتیجه برای مهدی
فروغیه دستوری، افسانه متولی حقی، حسین کشاورز، مهدی ناطق پور، احمد رئیسی، علی خالویی، محمد باقر امیر شکاری،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: مالاریا درایران بعنوان یکی از مشکلات مهم بهداشتی تلقی گردیده است و هیچ بیماری انگلی دیگری تا این اندازه زیانهای مالی و جانی جبران ناپذیر به بار نیاورده است، استانهای دارای مشکل در کشور، عبارتند از سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان که در مجموع 96% از کل موارد را بخود اختصاص می دهند. در این مطالعه فراوانی و توزیع گونه های پلاسمودیوم انسانی و میزان پارازیتمی در مبتلایان به مالاریا دراستان کرمان مورد بررسی قرار گرفته است.
روش کار: طی دو سال تعداد 92798 لام از خون محیطی افراد مشکوک به مالاریا شامل گسترش های نازک و ضخیم تهیه و به روش استاندارد سازمان جهانی بهداشت (WHO) تحت بررسی قرار گرفتند. لام های مثبت مالاریا از نظر تعداد انگل شمارش شده و درصد پارازیتمی تعیین گردید. سرانجام اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از "آنالیز آماری کای دو" بررسی و نتایج بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند .
نتایج: تعداد 571 نمونه از نظر وجود گونه های پلاسمودیوم انسانی ،شامل 523 مورد پلاسمودیوم ویواکس، 44 مورد پلاسمودیوم فالسیپارم و4 مورد میکس، مثبت تشخیص داده شدند. نتایج سال 1388 نسبت به سال قبل نشان داد که موارد ویواکس 96/33% کاهش داشته است. بیشترین میزان پارازیتمی با تعداد 77240 انگل در هر میکرو لیتر خون و مربوط به یک بیمارمبتلا به پلاسمودیوم فالسیپاروم و کمترین شمارش انگل با تعداد 48 انگل در هر میکرو لیتر خون و در بیمار مبتلا به پلاسمودیوم ویواکس ملاحظه شد. طبق بررسی آماری از طریق آزمون کای دو متغیرهای ملیت، محل سکونت، جنس، موارد مثبت و منفی از نظر آماری معنی دار و دارای p-value کمتر از 05/0 می باشد. استفاده از Mann-Whitney Test برای مقایسه داده ها نشان داد که 464/0= p میباشد و اختلاف معنیداری بین میانگین شمارش انگل P.vivax وP.falciparum وجود ندارد.
نتیجه گیری: با توجه به برنامه حذف مالاریا در ایران، بیماریابی و تشخیص سریع و بهنگام بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است. همواره بررسی به موقع موارد وارده از کشورهای پاکستان و افغانستان می تواند استقرار و تداوم برنامه حذف مالاریا در ایران را تسهیل بخشد.
سمیه عابدی مدیسه، نادر پسته چیان، سید مصطفی قنادیان، مهدی ناطق پور،
دوره 14، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به این که گیاهان دارویی یک منبع وسیع تهیه داروها و پایه اصلی توسعه ترکیبات دارویی جدید از جمله مقاومت داروئی به درمانهای رایج ضد مالاریا میباشند در این مطالعه اثر عصاره الکلی و فراکسیونهای زعفران بر مالاریا به طور تجربی بر روی موش سفید آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و با کلروکین مقایسه شد.
روش کار: در این مطالعه تعداد 65 عدد موش سوری نر معمولی که از نظر جنس ، وزن و سن در شرایط مشابهی قرار داشتند، به طور تصادفی به 13 گروه 5 تایی تقسیم شدند، که 11 گروه از آن با پلاسمودیوم برگئی آلوده گردیدند و با عصاره زعفران و فراکسیونهای آن و کلروکین با روش پیشنهادی (Ryley and Petrs 1970) تحت درمان قرار گرفتند. در این روش پس از مشاهده انگل در خون محیطی به جز گروههای شاهد و دریافت کننده پلاسبو با دوزهای 350، 700 و 1050میلی ﮔرم به ازای هر کیلوﮔرم وﺯن ﺑﺪن از عصاره های آبکی، الکلی و اتیل استاتی و غلظت mg /kg 20 کلروکین و مقدار mg/kg50 شلاتور آهن تحت درمان قرار گرفتند. موثرترین غلظت در بین غلظت های مورد استفاده مشخص گردید .درمان به صورت خوراکی و در هر مرحله تا 4روز ادامه داشت. میزان کاهش پارازیتمی در گروههای درمان شده با عصاره در روزهای چهار و هفت با گروههای شاهد، دریافت کننده دارونما و کلروکین مشخص گردید. گروه 13 در این مطالعه بدون هیچگونه تزریقی از انگل و دارو بوده، صرفا جهت کنترل مرگ و میر تصادفی موشها در حیوانخانه نگهداری شد.
نتایج: تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون t انجام گردیده و موثرتر ین غلظت در بین غلظت ها ی مورد استفاده مشخص شد. بررسی نشان میدهد که غلظت mg/kg 700 اتیل استاتی و غلظت mg/kg 350 و 700 از عصاره گیاهی به نحو معنی داری باعث کاهش میزان پارازیتمی در روز هفت در موشهای آلوده شده است (05/0p <).
نتیجه گیری :مطالعه نشان می دهد تاثیر عصاره الکلی زعفران بر روی پلاسمودیوم برگئی مورد توجه است.
مهدی معمارپور، اشکان حافظ الکتب، سید خلیل الله سجادی، مهناز مایل افشار،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه در راستای انتخاب یک روش نگهداری مناسب در مدیریت پسماندهای خدمات مراقبت بهداشتی، تصمیم برای انتخاب یک فناوری بهینه به منظور از بین بردن پسماندهای بیمارستانی یک مسئله تجزیه و تحلیل تصمیمگیری چند معیاره پیچیده است که شامل عوامل و معیارهای کیفی و کمی میباشد. براین اساس، این مقاله یک مدل تصمیمگیری جدید برای انتخاب گزینه برتر مدیریت پسماندهای بیمارستانی در شهر تهران ارائه مینماید.
روش کار: در این مطالعه، انتخاب فناوریهای نگهداری پسماندهای بیمارستانی بر مبنای اطلاعات غیردقیق یا دادههای غیرقطعی بوده و متغیرهای کلامی توسط تصمیمگیرندگان (خبرگان) به منظور ارزیابی رتبهها و اوزان معیارها و گزینههای توصیف شده استفاده میگردند. بر این اساس، در این پژوهش از مدل تصمیمگیری چندمعیاره ترکیبی شاملروشهای فرآیند شبکهای تحلیلی فازی و روش مالتیمورای فازی استفاده میشود. مدل از فرآیند شبکهای تحلیلی فازی برای بدست آوردن وزنهای مرتبط با معیارها و زیر معیارهای ارزیابی فناوری برتر نگهداشت پسماندهای خدمات مراقبت بهداشتی و از روش مالتیمورای فازی برای ارزیابی 5 فناوری موجود بر اساس معیارهای مذکور استفاده مینماید.
نتایج: نتایج مطالعه نشان داد که معیارهای "محیط زیستی" و "فنی" مهمترین معیارهای انتخاب فناوری برتر و "روش هیدروکلاو" مناسبترین فناوری نگهداشت پسماندهای بیمارستانی در شهر تهران میباشد.
نتیجهگیری: چارچوب پیشنهادی ارائه شده برای ارزیابی فناوریهای نگهداری پسماندهای بیمارستانی اثربخش بوده و روش هیدروکلاو، به عنوان بهترین راهحل و مناسبترین گزینه از دیدگاه محیطزیستی، بهداشت عمومی و فنی برای شهر تهران محسوب شود.
بتول حسین رشیدی، حسین ملک افضلی، فدیه حق الهی، مینا نقی جعفر آبادی، محمد اسلامی، مهدیه یزدان پناه، محمد مهدی نقی زاده،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: هر ساله 200 میلیون حاملگی در سطح جهان اتفاق می افتد، در حدود یک سوم آنها ناخواسته و نیمی از آنها به سقط منجر می گردد. مطالعه حاضر به منظور تعیین فراوانی بارداری ناخواسته و سقط عمدی در طی دوران باروری زنان در یک بازه زمانی 33 ساله انجام گردید.
روش کار: یک مطالعه مقطعی بر روی 518 زن 15-55 سال ازدواج کرده ساکن تهران و دارای حداقل یک بارداری، در سال 1393 انجام گرفت. جهت گردآوری داده ها از، پرسش نامه ای حاوی سوالات مرتبط به خصوصیات فردی، جمعیت شناختی و سقط استفاده شد. بازههای زمانی در دسته بندی 5 ساله تقسیم شد. پس از جمعآوری دادهها اطلاعات توسط نرمافزارSPSS16 تجزیه و تحلیل شد. سطح معنی داری در این مطالعه کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.
نتایج: از 966 بارداری از 518 زن مورد بررسی، 665 (4/68%) بارداری با برنامهریزی و 307 (6/31%) بارداری ناخواسته بوده است. از بین 249 سقط 108 (4/43%) سقط خود به خودی، 41 (5/16%) سقط به دلایل پزشکی و 100 (2/40%) سقط عمدی شناسایی شد. درصد سقطهای القایی در بارداری های ناخواسته از 0% در سالهای 60 تا 65 به 7/41% در سه ساله 90 تا 93 افزایش پیدا کرده است.
نتیجه گیری: در ایران با دگرگونی در عملکرد تنظیم خانواده و دسترسی و استفاده از روش های پیشگیری از بارداری، حاملگی ناخواسته و متعاقب آن سقط جنین شایع می باشد.
زهرا تقدمی معصومی، محمدرضا اشراقیان، مهدی هدایتی، حمیده پیشوا،
دوره 14، شماره 4 - ( 12-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: چاقی به عنوان شایعترین بیماری متابولیک جهانی در نظر گرفته میشود. کاهش در مصرف انرژی استراحت میتواند خطر بروز چاقی را افزایش دهد. مطالعهی حاضر با هدف بررسی و مقایسه شاخصهای رژیمی، بیوشیمیایی، تنسنجی و ترکیب بدن در زنان با مصرف انرژی استراحت ((REE) Resting Energy Expenditure طبیعی و مصرف انرژی استراحت پایین انجام گرفته است.
روش کار: مطالعـه حاضر بر روی 49 زن 50-25 ساله انجام گرفت. افراد در سه گروه تقسـیم شدند؛ گروه اوّل دارای kg/m29/39>BMI>kg/m228 با REE طبیعی، گروه دوم دارای kg/m29/39>BMI>kg/m228 با REE پایین و گروه سوم دارای BMI و REE طبیعی میباشد. شاخصهای تنسنجی، ترکیب بدن و REE برای افراد اندازهگیری شد. پروفایل چربی در خون افراد اندازهگیری شد. اطلاعات فعالیت بدنی و رژیم غذایی با استفاده از پرسشنامهی معتبر ارزیابی گردید.
نتایج: تفاوت معنی داری در ترکیب بدن بین دو گروه چاق وجود نداشت. میزان REE اندازهگیری شده در افراد چاق با REE پایین به میزان معنی دار و قابل توجهی پایینتر از دو گروه دیگر بود. تفاوت معنی داری در انرژی و درشت مغذیهای دریافتی و فعالیت بدنی در بین سه گروه مورد مطالعه و نیز بین هر گروه با گروه دیگر وجود نداشت. تفاوت معنی داری در پروفایل چربی بین دو گروه چاق با REE طبیعی و پایین وجود نداشت.
نتیجهگیری: در گروهی از افراد چاق میزان REE اندازهگیری شده به میزان قابل توجهی پایینتر از سایر افراد با BMI بالا میباشد. با وجود اینکه تفاوت معنیداری در ترکیب بدن، سن، جنس، رژیم غذایی، پروفایل چربی و فعالیت بدنی این افراد در مقایسه با سایر افراد چاق وجود ندارد.
منصوره علی پور، مهدی یاسری، آق بابک ماهری، غلامرضا گرمارودی،
دوره 14، شماره 4 - ( 12-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: این مطالعه به منظور بررسی وضعیت کیفیت زندگی به عنوان پیامد خدمات بهداشتی در بین دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران، انجام شد.
روش کار: این مطالعه مقطعی بر روی 1500 دانش آموز دوره متوسطه شهر تهران انجام شد. داده ها توسط پرسشنامه استاندارد 27 سوالی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت گروه کیداسکرین، جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 تجزیه و تحلیل شد و نتایج در سطح آماری ( 05/0> p) معنی دار تلقی شد.
نتایج: وضعیت کیفیت زندگی افراد تحت بررسی در حد متوسط بود. بیشترین میانگین مربوط به بعد ارتباط با والدین وکمترین مربوط به ابعاد بهزیستی جسمی و روانشناختی بود. براساس رگرسیون خطی چند متغیره، جنسیت پیش بینی کننده معنی دار بعد بهزیستی جسمی بود. متغیرهای جنسیت و انتخاب افراد خانواده برای زندگی، پیش بینی کننده معنی دار بعد بهزیستی روان شناختی بودند. متغیرهای تحصیلات مادر، انتخاب افراد خانواده برای زندگی و ترکیب اعضای خانواده پیش بینی کننده معنی دار بعد ارتباط با والدین بودند. متغیر شغل پدر پیش بینی کننده معنی دار بعد حمایت اجتماعی و هم سالان بود. و در نهایت متغیر" انتخاب افراد خانواده برای زندگی" پیش بینی کننده معنی دار بعد محیط مدرسه بود.
نتیجه گیری: وضعیت کیفیت زندگی افراد تحت بررسی در حد متوسط بود که قابل قبول نمی باشد و اجرای انواع مداخلات جهت بهبود کیفیت زندگی دانش آموزان دوره متوسطه با تاکید بر ابعاد بهزیستی جسمی و روان شناختی پیشنهاد می شود.
الهام رشیدیان، غلامرضا گرمارودی، آرش رشیدیان، مهدی یاسری،
دوره 15، شماره 1 - ( 3-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک موجب شده که مقاومت به آنتی بیوتیک ها یکی از معضلات بهداشتی محسوب گردد. مطالعه حاضر با هدف تاثیر آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی به منظور پیشگیری از مصرف خود سرانه آنتی بیوتیک ها در زنان مراجعه کننده به واحدهای بهداشتی درمانی مرکز بهداشت جنوب تهران انجام گرفت.
روش کار: این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی شاهددار تصادفی بود که بر روی 396 نفر انجام شد. 10 مرکز با تخصیص تصادفی در گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. داده ها از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. مداخلات آموزشی با برگزاری کلاس آموزشی، توزیع پمفلت، نصب تراکت و ارسال اس ام اس انجام گردید. آموزش بر اساس سازه های الگوی بهداشتی در خصوص عوارض مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک انجام شد. قبل و پس از انجام مداخله، پرسشنامه تکمیل و داده ها آنالیز شدند. تمامی آنالیز ها توسط نرم افزار آمار SPSS و با آزمون های آماری مناسب انجام شد.
نتایج: آنالیزها نشان داد که مقایسه بین میانگین نمره اجزای الگوی اعتقاد بهداشتی(آگاهی، حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، موانع درک شده) و عملکرد در دو گروه مداخله و شاهد در قبل و بعد از مداخله آموزشی اختلاف معنیدار آماری وجود دارد)99/0<p)
نتیجه گیری: با توجه به افزایش آگاهی و کاهش عملکرد خود گزارش شده در گروه مداخله، به نظر می رسد الگوی اعتقاد بهداشتی، الگوی مناسبی برای کاهش میزان مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک ها می باشد.
سارا شاه آبادی، محمدرضا سعیدی، سید محمدمهدی هزاوه ای، سعید بشیریان، منوچهر کرمی، بهجت مرزبانی،
دوره 15، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: بیماریهای قلبیعروقی یکی از دلایل مهم مرگومیر در دنیا بهحساب میآید. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت عوامل خطر رفتاری (تغذیه نامناسب، کمتحرکی، مصرف سیگار و الکل) و غیررفتاری (استرس، قندخون بالا، چربیخون نامناسب و فشارخون بالا و چاقی) در بیماران قلبیعروقی بستری شده در بیمارستان قلب کرمانشاه انجام شد. این پژوهش یک مطالعه نیازسنجی بهمنظور طراحی مداخلات برای کاهش عوامل خطر بیماریهای قلبیعروقی بود.
روشکار: در این مطالعه مقطعی 402 نفر از بیماران مبتلا به تنگی عروق کرونر که برای اولینبار در بیمارستان امام علی (ع) شهر کرمانشاه بستری بودند مشارکت کردند. نمونهگیری به روش متوالی انجام شد. ابزار جمعآوری دادهها، نسخه ایرانی پرسشنامه STEP wise سازمان جهانی بهداشت و پرونده بیماران بود. آنالیز دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS16 و آزمونهای آماری متناسب انجام شد.
نتایج: 4/60% شرکتکنندگان در مطالعه مرد بودند. میانگین و انحراف معیار سن بیماران بهترتیب 2/54 و 8/8 بود. 73% از بیماران وضعیت تغذیهای نامناسب داشتند، 5/46% کمتحرک بودند، 36% مردان در طی یکسال گذشته الکل مصرف کرده بودند و 1/26% همسیگاری بودند. 8/43% تحت استرس شدید و 3/49% مبتلا به دیابت بودند، 48% سابقه فشارخون بالا، 21% کلسترول بالا و 31% تریگلیسیرید بالا داشتند. 7/54% از بیماران دارای اضافه وزن و چاقی بوده و 61% چاقی شکمی داشتند.
نتیجهگیری: در این مطالعه مشخص شد که تغذیه نامطلوب نسبت به سایر عوامل خطر از شیوع بیشتری برخوردار است. چاقی، بهخصوص چاقی شکمی یک عاملخطر مهم در بیماران بود. همچنین اختلال قند خون شیوع بیشتری نسبت به اختلال چربی داشت.
مهناز مایل افشار، مهدی معمارپور، لیلا ریاحی،
دوره 15، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
زمینه وهدف: دارو رایجترین کالای درمانیمصرفی در واحدهای ارائه کننده خدمات سلامت و اجرای صحیح دستورات دارویی، بخش مهمی از فرآیند درمان و مراقبت است. بروز اشتباهاتدارویی میتواند باعث بروز مشکلات جدی در سلامت بیماران وحتی در برخی موارد منجربه مرگ آنها شود. هدف از مطالعه بررسی رابطه استقرار استاندارهای ایمنی بیمار بانوع خطای دارویی گزارش شده در یک بیمارستان دولتی شهر تهران بمنظور کاهش بروز خطاهای دارویی و بهبود کیفیت درمان می باشد.
روش کار: این مطالعه به بررسی استقرار استانداردهای ایمنی دارو در30 بخش یک بیمارستاندولتی در شهرتهران پرداخته و ارتباط آن با نوع خطای دارویی گزارش شده توسط کادردرمانی را طی سالهای 1391تا1395بررسی نموده است. بدین منظور از دو چکلیست مجزا با عناوین"بررسی استقرار ایمنیدارو"و"کیفیت خطای دارویی گزارش شده" استفاده گردید. دادههای پژوهش با استفاده از نرمافزارآماریspss و آزمونهای آمار استنباطی شامل مربع کای(کای دو)و ضریب همسبتگی کرامروفی تجزیه وتحلیل گردید.
نتایج: نتایج مطالعه نشان داد، استانداردهای ایمنی دارو، بجز مولفه بیمارصحیح در پنج مولفه ازشش مولفه موجود این بیمارستان مستقر گردیده و استقرار ایمنی بیمار با نوع خطای دارویی گزارش شده در بخشهای بیمارستان رابطه معنیداری دارد.
نتیجهگیری: از آنجایی که فرایند دارودرمانی یکی از اقدامات رایج پرستاری در بخشهای مراقبتویژهقلبی محسوب میشود، افزایش شناخت و آگاهی درخصوص علل خطاهای دارویی در بخشها، بمنظور پیشگیری و کاهش بروز اینگونه خطاها، از سوی پرستاران لازم و ضروری قلمداد میگردد. براین اساس، پیشنهاداتی نیز بمنظور کاهش میزان خطاهای دارویی در بیمارستان موردمطالعه ارائه گردیده است.
الهه زارعان، مهدی یاسری، محمود محمودی، رسول انتظار مهدی،
دوره 15، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: سرطان معده یکی از شایعترین سرطانهای دستگاه گوارش در کشور است که استان آذربایجان شرقی از این لحاظ رتبه دوم در میان استانهای کشور را داراست. در این مطالعه امکان استفاده از مدلهای شفایافته را در تحلیل بقا این بیماران بررسی کرده و به شناسایی عوامل مؤثر بر میزان بقای طولانیمدت و بقای کوتاهمدت بیماران با استفاده از مدل کاکس شفایافته آمیخته پرداختیم.
روش کار: در این مطالعه از اطلاعات 184 بیمار مبتلابه سرطان معده در شهرهای استان آذربایجان شرقی که در طی سالهای 88 تا 89 به مراکز درمانی مراجعه نمودند و به مدت 5 سال پیگیری شدند، استفاده کردیم.
نتایج: در این مطالعه میانه زمان بقا بیماران 33/8 (فاصله اطمینان 95%: 9/5 تا 6/10) ماه بود. برازش هر دو مدل تک متغیره و نهایی کاکس شفایافته نشان داد که در قسمت بقای کوتاهمدت عامل شیمیدرمانی معنیدار شده است (نسبت مخاطره= ۰٫۴۹ و فاصله اطمینان 95%: 34/0 تاp<)
نتیجهگیری: اگر جامعه مورد بررسی شامل دو گروه ایمن و مستعد برای پیشامد مورد نظر باشد، مدلهای شفایافته آمیخته میتوانند برای تحلیل مجزای بقا بلندمدت و کوتاهمدت بیماران مبتلابه سرطان معده مورد استفاده قرار گیرند و به شناسایی متغیرهایی که همزمان بر این دو قسمت مؤثرند بپردازند.
علی محمد مصدق راد، سید شهاب الدین شاه ابراهیمی، مهدی غضنفری،
دوره 16، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: اعتباربخشی یکی از روشهای ارزشیابی خارجی بیمارستانها است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین اعتباربخشی و عملکرد بیمارستانهای استان تهران انجام شد. علاوهبراین، مهمترین محورهای اعتباربخشی موثر بر عملکرد بیمارستانها شناسایی و رتبهبندی شدند.
روش کار: این پژوهش توصیفی و همبستگی بهصورت مقطعی با استفاده از دادههای عملکردی 121 بیمارستان در سال 1393 و 123 بیمارستان در سال 1394 در استان تهران انجام شد. اطلاعات مرتبط با امتیاز اعتباربخشی و 9 شاخص عملکردی بیمارستانها در سالهای 1393 و 1394 جمعآوری شد. از روش آنتروپی شانون برای سنجش وزن شاخصهای عملکردی بیمارستانها و از روش انتخاب ویژگی دادهکاوی برای تعیین ارتباط بین امتیاز اعتباربخشی و شاخصهای عملکردی بیمارستانها استفاده شد. سپس، محورهای اعتباربخشی بیمارستانی بر اساس میزان اهمیت رتبهبندی شدند. دادهها با استفاده از نرمافزار IBM SPSS Modeler تحلیل شدند.
نتایج: میانگین امتیاز اعتباربخشی بیمارستانهای استان تهران در سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ به ترتیب 98/61 و 56/69 از 100 امتیاز بود. کلیه شاخصهای عملکردی به غیر از شاخص تعداد مراجعین سرپایی بیمارستان در سال 1394 نسبت به سال قبل افزایش داشته است. این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. ارتباطی بین امتیاز اعتباربخشی بیمارستانها و شاخصهای عملکردی آنها مشاهده نشد. با این وجود، محورهای مدیریت و رهبری، اورژانس و مدیریت تدارکات اعتباربخشی به ترتیب بیشترین و محورهای تغذیه، بهداشت محیط و فیزیوتراپی کمترین تأثیر را بر عملکرد بیمارستانها داشتند.
نتیجهگیری: رابطهای بین اعتباربخشی و عملکرد بیمارستانهای استان تهران وجود نداشت. بنابراین، ارتقای سیستم اعتباربخشی بیمارستانها شامل استانداردها، روش و ارزیابان اعتباربخشی و تعهد مدیران بیمارستانها برای استفاده از سیستمهای مدیریت کیفیت برای بهبود شاخصهای عملکردی ضروری است.
مرضیه محمدپور، مهدی یاسری، محمود محمودی، رسول انتظار مهدی،
دوره 16، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان ها و همچنین دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در میان زنان پس از سرطان ریه میباشد.
روش کار: در این مطالعه کلیه بیمارانی که در استان های آذربایجان غربی و شرقی در سال 1388 تا 1389 به سرطان پستان مبتلا شده و به مراکز درمانی مراجعه نموده اند به مدت 5 سال پیگیری شدند. از آنالیز بقا شفا یافته برای به دست آوردن بقای این بیماران استفاده شده است و تاثیر متغیرها بر روی میزان بقا با استفاده از مدل کاکس شفایافته چندمتغیره ارزیابی شده است.
نتایج: در این مطالعه میانگین سنی 171 بیمار مبتلا به سرطان پستان در زمان تشخیص برابر 9/12±9/55 سال و دامنه سنی ایشان از 23 تا 89 سال بود. در مجموع 52 مرگ اتفاق افتاد و میزان بقا 5 ساله بیماران 6/60 % برآورده شد. در نهایت دو متغیر وضعیت اقتصادی و بستری اورژانسی بهعنوان دو عامل پیش آگهی دهنده در بقای بلند مدت بیماران مبتلا به سرطان پستان یافت شدند.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده به نظر میرسد که استفاده از مدل شفایافته در بیماران مبتلا به سرطان پستان بهتر از مدلهای بقای کلاسیک میباشد.
سمیه برمر، معصومه علی محمدیان، سید علیرضا سجادی، حسن پوستچی، سید مصطفی حسینی، مهدی یاسری،
دوره 16، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: مدل معادلات ساختاری تعمیمیافته (Generalized Structure Equation Modeling) خانواده ای از تکنیکهای آماری در تجزیه و تحلیل دادههای چند متغیره، طبقهبندیشده و ترتیبی است که به اندازهگیری متغیرهای پنهان و روابط میان آنها میپردازد. هدف از این مطالعه توجه برنوع ساختار دادهها و معرفی مدل GSEM به محققان علوم پزشکی و ارائه مثالی کاربردی در پژوهش های پزشکی است.
روش کار: ابتدا مقدمهای از مدل معادلات ساختاری (Structure Equation Modeling)و نقاط ضعف و قوت آن بیان و سپس به تعریف GSEM و انواع آن پرداخته شد. با ارائه مثالی در بررسی عوامل خطر وضعیت پرفشاری خون در میان افراد مبتلا به دیابت، روش استفاده از GSEM برای متغیرهای پاسخ برنولی توضیح داده شد. داده های این مطالعه نمونه ای تصادفی به حجم 2716 نفر از افراد مبتلا به دیابت در مطالعه کوهورت استان گلستان است.
نتایج:متغیرهای سن، شاخص توده بدنی، چاقی شکمی، محل سکونت، وضعیت اقتصادی-اجتماعی، میزان مصرف نمک اثر مستقیمی بر فشار خون بالا داشتند و متغیرهای نژاد،تحصیلات، میزان ویتامین دی و فعالیت بدنی اثر مستقیم و معکوسی بر فشارخون بالا داشتند(05/0p < ).
نتیجه گیری: این مدل برخلاف مدل SEM نیاز به فرض محدودکننده نرمال بودن دادهها ندارد و ابزاری قدرتمند در تجزیه و تحلیل دادههای طبقهبندی شده است. با این حال استفاده از این روش دارای محدودیتهایی است. در حال حاضر در این روش امکان انجام آزمون نیکویی برازش و برآورد اثرات مستقیم و غیرمستقیم و روش اصلاح و تعدیل مدل به طور مستقیم وجود ندارد.
آذر طل، بهرام محبی، الهام شکیبازاده، مهدی یاسری، مریم صبوری،
دوره 16، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
زمینه وهدف: مفهوم توانمندی در علوم مرتبط با سلامت بر مسؤولیت پذیری فردی و توانایی افراد بر حفظ سلامتی خود متمرکز است. پژوهش حاضر باهدف تعیین عوامل موثر بر توانمندی دریافت مراقبت سلامت در زنان سنین باروری در سال 1396 طراحی و اجرا شد.
روش کار: این مطالعه مقطعی با مشارکت 549 نفر از زنان سنین باروری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی جنوب تهران با نمونهگیری خوشه ای و چند مرحله ای انجام شد. ابزار این مطالعه پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و ابزار سنجش توانمندی دریافت مراقبت سلامت و خرده مقیاسهای آن بود که به روش خود ایفا تکمیل گردید. تحلیل داده ها از آزمونهای توصیفی و تحلیلی و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شد.
نتایج: سطح تحصیلات همسر، اشتغال زنان، بعد خانوار، قومیت، داشتن سابقه بیماری مزمن و وضعیت اقتصادی پیش گوییکننده خرده مقیاس درجه کنترل بود. سطح تحصیلات همسر "زیر دیپلم و دیپلم"، بعد خانوار "3-2 " و "4-3 " فرزند و وضعیت اقتصادی "میزان درآمد کاملا کفاف زندگی را می دهد"، خرده مقیاس قدرت تعامل را پیشگویی کردند. متغیر های سطح تحصیلات همسر "زیر دیپلم و دیپلم"، بعد خانوار "با 3-2 و 4-3 فرزند"، شاغل بودن زنان و داشتن بیماری مزمن خرده مقیاس درجه تصمیم گیری را تبیین می نمود.
نتیجه گیری: به نظر میرسد شرایط فردی، خانوادگی و اقتصادی–اجتماعی خانواده در توانمندی زنان در دریافت خدمات سلامتی موثر است. لزوم رویکرد خانواده محور در دریافت خدمات سلامت باروری ضروری به نظر می رسد.
کورش هلاکویی نائینی، محمد علی منصور نیا، فرزاد خدامرادی، زهرا حسین خانی، مهدی رنجبران، زهره فروزان فر، یوسف علی محمدی، سولماز فرخ زاد،
دوره 16، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری دیابت یکی از مشکلات مهم سلامتی بوده و در جهان از شیوع بالایی برخوردار است. با توجه به شیوع بالای سندروم متابولیک در این افراد و تاثیر بالقوه اجزای سندروم متالبولیک بر میزان (Hemoglobin Alc) در این بیماران، مطالعه حاضر با هدف تاثیر اجزای سندروم متابولیک بر میزان HbA1C در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام گرفت.
روش کار: در مطالعه حاضر که به صورت کوهورت گذشته نگر انجام شد، تعداد 157 نفر از مبتلایان به دیابت نوع دو که در سال 93 مراجعات متوالی و منظم به مرکز منتخب کنترل دیابت شهرستان قزوین داشتند و اطلاعات مربوط به اجزای سندرم متابولیک و میزان HbA1C آنها به طور کامل ثبت شده بود مورد استفاده قرار گرفت. برای آنالیز از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. تمام آنالیزها با در نظر گرفتن 05/0 :α به عنوان سطح معنی داری صورت پذیرفت.
نتایج: در مدل رگرسیون تاثیر سن، (High density cholesterol) و (Fasting Blood Sugar) (قند خون) بر HbA1C از نظر آماری معنی دار بدست آمد و تاثیر سایر متغیرها بر HbA1C غیر معنی دار بدست آمد.مقدار ضریب تعیین برای متغیر های وارد شده جهت پیش گویی HbA1C، 45%: R2 بدست آمد.
نتیجه گیری: با توجه به ارتباط معنی دار برخی اجزای سندروم متابولیک همانند HDL-C و قتد خون ناشتا بر HbA1C لازم است تمهیدات لازم جهت کاهش HbA1C در بیماران مبتلا به دیابت انجام گیرد.
مهدیه کیکاوس ایرانق، هادی پاشاپور، اعظم جعفری، خدیجه کشاورزیان، محمود خدامرادی، عباسعلی درستی، اصغر محمدپور اصل،
دوره 16، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: تدوین برنامه مناسب برای پیشرفت، ارتقاء و حل مشکلات یک جامعه با شناخت واقعی از مشکلات آن جامعه میسر است. ارزیابی سلامت جامعه فرآیندی است که در طی آن پژوهشگران و اعضای جامعه با جمعآوری و تحلیل دادهها و تعیین نقاط قوت و ضعف، منابع و نیازهای جامعه، درکی درست از وضعیت نظام مراقبت سلامت، دلواپسیهای جامعه به دست میآورند. شهر باسمنج در 10 کیلومتری شهر تبریز و در آستانه الحاق به این کلانشهر قرار دارد. این مقاله نتیجه ارزیابی جامعه این شهر است.
روش کار: این مطالعه بر اساس مدل 8 مرحلهای کارولینای شمالی در پاییز 1396 انجام شد. در این مدل فرآیند ارزیابی سلامت جامعه در ۸ مرحله انجام یافت. هفت مرحله اول شامل شناسایی و اولویتبندی مشکلات شهر باسمنج و مرحلهی هشتم شامل تدوین برنامههای عملیاتی برای حل مشکل دارای اولویت منطقه میشد.
نتایج: در پایان مرحله اول این مطالعه نزدیک به 100 مشکل مختلف شناسایی شد و در مرحله بعد بر اساس اصول طبقهبندی Hanlon به ترتیب اعتیاد جوانان، مشکلات زباله شهری، سگهای ولگرد، آلودگی زیستمحیطی کارخانه کلر پارس، کمعرض بودن خیابان اصلی، دامداریهای داخل شهر، ازدواج سن پایین دختران، مشکل فاضلاب شهر، بیکاری جوانان و خود درمانی و مصرف بالای آنتیبیوتیک در مردم در لیست مشکلات اولویتدار منطقه قرار گرفت و از بین آنها مشکل زبالههای شهری بررسی اجمالی شد. عواملی چون عدم وجود برنامههای مدون کاهش و تفکیک زباله، آگاهی کم مردم در خصوص جمعآوری زباله، نبود سیستم مناسب فاضلاب شهری، عدم مشارکت مردم و بخش خصوصی در برنامههای جمعآوری و دفع زبالههای شهری در ایجاد آن مؤثر شناسایی شدند.
نتیجهگیری: در این مطالعه طیف وسیعی از مشکلات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی شناسایی شد. هرچند اولویت انتخابی برای بررسی بیشتر به مشکل زبالههای شهری اختصاص یافت اما رفع تکتک این مشکلات نیازمند همفکری و مساعدت کلیه ارگانها و سازمانهای دولتی و مردمی میباشد.
رحیمه عبدلی، محمد مهدی صداقت، محمد علی عشاقی، حمیده عدالت، زکیه تلمادره ای، سحر آذرمی، جواد رفیع نژاد،
دوره 17، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: کنه های سخت از مهمترین انگل های خون خوار اجباری و خارجی مهره داران میباشند که باعث پراکنش انتقال بسیاری از عوامل بیماری زا از جمله بیماریهای آربو ویروسی، بورلیایی، ریکتزیایی و...می شوند. این مطالعه به منظور تعیین وضعیت کنه های سخت ناقلین تب خونریزیدهنده کریمه – کنگو انجام شد.
روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی-مقطعی در شهرستان های اهر و کلیبر استان آذربایجان شرقی انجام شد. با توجه به وجود دو منطقه کوهستانی و جنگلی مناطق مورد مطالعه به صورت خوشه ای-تصادفی انتخاب و نمونه گیری به روش مستقیم و با پنس از روی حیوان انجام شد، نمونه های جمع اوری شده با استفاده از کلید های شناسایی معتبر تشخیص داده شدند.
نتایج: در این مطالعه 1400 دام (1000 رأس گوسفند ،200 رأس بز، 180 رأس گاو، 20 رأس گاومیش) مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد دام 2022 عدد کنه سخت جدا گردید که بهطور متوسط میزان آلودگی کنه در هر رأس دام 44/1 عدد بود و به تفکیک دام، در هر رأس گاو (25/9)، گاومیش (9/0)، (گوسفند (32/0) و بز (11/0) عدد بود. کنه های صید شده شامل 498 عدد (63/24%) نر، 741 عدد (65/36%) ماده و 782 عدد (67/38%) نمف و یک عدد لارو بودند. از نظر تنوع کنه های صید شده مرکب از چهار جنس هیالوما (82/88%)، ریپی سفالوس(8/8%)، درماسنتور(58/1%) و همافیزالیس (8/0%)، بودند که از جنس هیالوما سه گونه هیالوما آناتولیکوم (22/39%)، هیالوما مارژیناتوم (15/9%)، هیالوما آسیاتیکوم (69/0%)، سایر هیالوما (04/1%)، نمف هیالوما (67/38%) و یک عدد لارو (05/0%)، از جنس درماسنتور گونه مارژیناتوس (58/1%)، از جنس ریپیسفالوس دو گونه ریپیسفالوس بورسا (19/5%) و ریپیسفالوس سانگینوس (61/3%)، از جنس همافیزالیس3 گونه همافیزالیس سولکاتا (59/0%)، همافیزالیس پونکتتا (15/0%) و همافیزالیس کانسینا (05/0%) شناسایی گردیدند.
نتیجه گیری: با توجه به این که کنه هیالوما فون غالب منطقه بوده و این جنس در انتقال انواع عوامل بیماریزا از جمله تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، بابزیوز، تیلریوز، آناپلاسما و ... نقش مهمی را ایفا می نماید. لازم است مرکز مدیریت بیماریهای واگیر استان و اداره دامپزشکی با همکاری سایر ارگان ها تمهیدات لازم را جهت مبارزه با آنها انجام دهند.
رابعه حسامی، رسول انتظار مهدی، حمیدرضا خلخالی، امید اثنی عشری،
دوره 17، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: سرطان معده پنجمین سرطان شایع و سومین علت مرگ ناشی از سرطان در جهان است. این سرطان همچنین رتبه اول و چهارم را به ترتیب در مردان و زنان ایرانی دارد. تعیین میزان بقاء و عوامل مؤثر بر آن، بار بیماری در جامعه و ارتباط بین عوامل مختلف با میزان بقاء را بررسی میکند و این مطالعه باهدف برآورد میزان بقاء و تعیین عوامل مؤثر بر آن در بیماران مبتلا به سرطان معده در استان آذربایجانغربی انجام گرفت.
روش کار: در این مطالعه 930 مورد بروز سرطان معده در سالهای 1390، 1391 و نیمه اول 1392 تحت بررسی قرار گرفت. جهت تعیین میزان بقا از روش کاپلان- مایر و مقایسه بین توابع بقا از آزمون لگرتبهای و مدلسازی دادهها از مدل مخاطره متناسب کاکس استفاده شد. آنالیز دادهها توسط نرمافزار Stata نسخه 11 انجام شد.
نتایج: میانگین سنی بیماران 49/12±4/66 سال و بیش از 69% بیماران مرد بودند. میزان بقا یک، سه و پنجساله به ترتیب 37%، 14% و 11 % به دست آمد. در آنالیز چند متغیره، متغیرهای سن (01/0p=) و متاستاز تومور (001/0p=) مهمترین عوامل پیشآگهی دهنده بقا بیماران بودند.
نتیجهگیری: میزان بقا بیماران مبتلا به سرطان معده در استان آذربایجان غربی بسیار پایین بود و بهطور معنیداری میزان بقا بالاتری در بیماران جوانتر و فاقد متاستاز دوردست تومور مشاهده شد.
محمد مهدی سلطان دلال، روژین قهرمانی، عباس اخوان سپهی، زهرا رجبی،
دوره 17، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری های منتقله از غذا یکی از مشکلات گسترده و رو به رشد در جوامع بشری است. از طرف دیگر مقاومت به عوامل ضد میکروبی یک معضل جهانی بوده و آگهی از الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی میکروارگانیسمها برای درمان بیماریهای منتقله از غذا حائز اهمیت است. لذا هدف از این مطالعه تعیین فراوانی نسبی آلودگی نمونههای طغیان غذایی به شیگلا، تعیین سروتایپینگ و الگوی مقاومت آنتیبیوتیکی آن در ایران میباشد.
روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی و در طی مدت سالهای94 و 1395 بر روی 239 طغیان منتقله از غذا که شامل 1012 نمونه (سواپ مدفوع اسهال) ارسال شده از استانهای مختلف ایران صورت گرفت. نمونههای جدا شده شیگلا از نظر کشت میکروبی، سروگروپینگ و آنتی بیوگرام مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج: از 1012 نمونه سواپ مدفوع 29جدایه شیگلا (86/2 %) به دست آمد. از میان استانها کردستان، اصفهان و سمنان با 6/20%، بیشترین طغیان های شیگلایی را به خود اختصاص دادند. بیشترین علائم بالینی مربوط به کرامپ شکمی، استفراغ، تهوع و اسهال غیر خونی بود. در این مطالعه شیوع شیگلا سونئی 16(2/55 %) و شیگلا فلکسنری 13 (8/44 %) به دست آمد. در این مطالعه مقاومت به سیپروفلوکساسین 4/3% گزارش گردید.
نتیجهگیری: با توجه به فراوانی طغیانهای مربوط به باکتری شیگلا در تابستان و گسترش مقاومت به سیپروفلوکساسین در این باکتریها، بررسی الگوی مقاومت دارویی آن ها در کاهش هزینههای مصرفی درمان و به کارگیری اقدامات لازم جهت کنترل و پیشگیری بیماری حائز اهمیت است.
محمد خمرنیا، آرزو علینژاد رنجبر، مهدیه بخشی،
دوره 17، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: اﻋﺘﺒﺎرﺑﺨﺸﻲ ﻳﻜﻲ از اقدامات ﻣﻬﻢ در ارزﺷﻴﺎﺑﻲ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و درﻣـﺎﻧﻲ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ. اﻣﺮوزه ﻣﻮﺿﻮع اﻋﺘﺒﺎرﺑﺨﺸﻲ ﺑﺎ ﻫﺪف اﻳﺠﺎد و ارﺗﻘﺎی ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻳﻤﻨﻲ و ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﻴﻤﺎر ﺟﺎﻳﮕﺎه ویژه ای ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر اعتباربخشی بر شاخص های کلیدی و عملکردی بیمارستان های دولتی شهر زاهدان قبل و بعد از اجرای آن انجام گردید.
روش کار: این مطالعه مقطعی به صورت توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی در سال 1396 در بیمارستان های دولتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان (خاتم الانبیا و علی ابن ابیطالب) صورت گرفت. کلیه شاخص های کلیدی عملکرد بیمارستان دو سال قبل از اجرای اعتباربخشی (سال های١۳۹2-١۳۹1) و دو سال بعد از اجرای اعتباربخشی (سال های ١۳۹5-١۳۹4) در بیمارستان های مذکور بررسی شد. جهت جمع آوری داده ها از فرم طراحی شده مرتبط با اهداف مطالعه استفاده شد. برای ترسیم اطلاعات از آماره توصیفی، جداول و نمودارهای توصیفی استفاده شد.
نتایج: بر اساس نتایج مطالعه مدت اقامت بیماران پس از اجرای طرح اعتباربخشی در بیمارستان ها تاحدودی بهبود یافته و با کاهش ٥/۰روز به ٤ روز در سال ١۳۹٥رسیده است. میزان سزارین از ۲/٤۹% در سال ١۳۹١به ۸/٥۶ در سال ١۳۹٥رسیده است. درصد اشغال تخت به بالای ۹۰% در سال ١۳۹٥رسیده است. فاصله چرخش تخت ۳١/١% کاهش یافته و ترخیص با میل شخصی در سال ١۳۹٥ با کاهش ۹% نسبت به سال ١۳۹٤همراه بوده است. همچنین شاخص ترخیص با میل شخصی از اورژانس با کاهش ۷% همراه بوده است. قابل ذکر است که قبل و بعد از اعتبار بخشی تغییری در شاخص مرگ و میر خالص مشاهد نشد.
نتیجه گیری: اعتبار بخشی تاثیر نسبی مطلوبی بر شاخصهای عملکردی بیمارستان ها داشته است. البته ممکن است اجرای طرح تحول نظام سلامت نیز در این تاثیرگذاری نقش داشته باشد. در مجموع اجرای اعتباربخشی در بیمارستان های کشور می تواند موجب کاهش مشکلات در این بخش و ارائه خدمات با کیفیت بیشتر به مراجعین شود. همچنین برای اجرای بهتر این برنامه تاکید بر شاخص های مرگ و میر و میزان سزارین می تواند منجر به ارتقای عملکرد بیمارستان ها شود.