فصلنامه دانشکده بهداشت و

سولفورموستارد فراوانترین عامل شیمیایی بود که ارتش عراق در جنگ علیه ایران استفاده کرد. هدف از انجام این تحقیق تعیین میزان های بروز عوارض ریوی و خطر نسبی عوامل موثر بر آن می باشد. به همین منظور یک مطالعه کوهورت تاریخی بر روی 1337 نفر از مصدومین شیمیایی که حداقل یکبار با گاز خردل مواجهه یافته بودند صورت گرفت. برای برآورد میزان بروز تجمعی، میزان بروز سالیانه، خطر نسبی بترتیب از الگوی پیشنهادی زکلو (Szklo)، برسلو (Breslow) و کاهن (Kahn) استفاده گردید. میانگین سن مصدومین هنگام مواجهه 25.5 سال (9.1± سال) بود. 1264 نفر از مصدومین (94.5%) یک نوبت با گاز شیمیایی مواجهه داشته و اکثر افراد مصدوم (96.2%) از وسایل محافظتی استنشاقی جهت مقابله با حملات شیمیایی استفاده کرده بودند. از بین مصدومین 15.1% عادت به سیگار داشتند. میزان بروز تجمعی عوارض ریوی 31.6% بود. کمترین میزان بروز سالیانه عوارض ریوی در سال اول پیگیری (7.5 در ده هزار) و بیشترین میزان بروز سالیانه در سال هفتم پیگیری (769 در ده هزار) مشاهده گردید. خطر نسبی بروز عوارض ریوی با فاصله اطمینان 95% در گروه های سنی 21 تا 25 سال، 30-26 سال، 35-31 سال، 36 سال و بالاتر نسبت به گروه سنی 20 سال و پایین تر بترتیب 1.12 (0.88-1.46) و 1.49 (1.10-2.01)، 1.70 (1.20-2.40) و 2.09 (1.57-2.77) محاسبه گردید. همچنین خطر نسبی با فاصله اطمینان 95% مواجهه بیش از یک بار نسبت به یک بار، وسیله محافظتی استنشاقی و سیگار در بروز عوارض ریوی بترتیب 0.69 (0.42-1.12)، 3.04 (4.20-2.20) و 1.08 (1.45-0.80) تعیین گردید. این مطالعه نشان داد که گروه های سنی 25 سال به بالا و همچنین عدم استفاده از وسایل محافظتی استنشاقی در افزایش خطر بروز عوارض ریوی نقش دارند. ینایراین توصیه می گردد، در مواقعی که احتمال بکارگیری سلاح های شیمیایی می رود بایستی دستورالعمل بکارگیری وسایل محافظتی (بویژه وسایل محافظتی استنشاقی) مورد توجه کامل قرار گیرد. همچنین به گروه سنی رزمندگان در میدان های رزم شیمیایی توجه شود.

IUD در پیشگیری از بارداری بسیار موثر است، ارزان ترین وسیله پیشگیری به مدت طولانی بوده و بلافاصله بعد از گذاردن باعث پیشگیری می شود و می توان آن را به عنوان یک کنتراسپتیو اضطراری بکار برد. این تحقیق یک مطالعه مقطعی است که به منظور بررسی عوامل اثر گذار بر قطع استفاده از IUD و احتمال بقای آن در 341 زن که در سال 1377 در ارومیه IUD گذارده بودند انجام گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بیش از 50 درصد IUDها در سه سال اول در آورده شده بودند. بقای یک ساله IUD در این منطقه 62% و بقای سه ساله تنها 42% می باشد. در 87.4% موارد علت خارج ساختن IUD عارضه بوده است (P=0.000) عامل گذارنده IUD با قطع استفاده از وسیله، ارتباط معنی داری را نشان داد (P=0.009). وقتی عامل گذارنده IUD ماما بوده، 62.5% زنان آن را در کمتر از 2 سال درآورده بودند ولی وقتی عامل گذارنده پزشک بود این میزان به حدود 46% رسیده است. مهمترین عوارض مشاهده شده عبارت بودند از: خونریزی 28.7%، درد 27.3% و عفونت دستگاه تناسلی 18.5%، بیشترین میزان درآوردن IUD در شش ماه اول (35.8%) اتفاق افتاده است. در صورت معاینه کامل و مشاوره صحیح در موقع گذاردن IUD و دقت در انتخاب داوطلب می توان از بروز بسیاری از عوارض پیشگیری نموده و طول مدت استفاده از وسیله فوق الذکر را افزایش داد.

آب های زیرزمینی از منابع ارزشمند تهیه آب برای شرب، کشاورزی و صنعت می باشد. باتوجه به تغییرات کیفی آبهای زیرزمینی که می تواند در اثر فعالیت های انسان صورت گیرد بررسی و مطالعه این منابع به منظور حفظ کیفیت آنها ضروری است. اگرچه شهرستان لنجان اصفهان صنعتی و کشاورزی است لیکن بررسی آب های زیرزمینی این منطقه تاکنون انجام نشده است. آب های زیرزمینی شهرستان لنجان اصفهان از نظر پارامترهای شیمیایی از جمله آنیون ها، کاتیون ها و فلزات سنگین در چهار فصل در نمونه آب شانزده حلقه چاه بررسی شد، میانگین سالانه آنها محاسبه و نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بطور کلی نتایج حاصل از انجام این پروژه نشان می دهد که آب های زیرزمینی شهرستان لنجان جزء آبهای سخت محسوب می گردند. آب چاه های شماره 1، 2، 3، 14 از نظر اکثر پارامترهای شیمیایی مورد مطالعه از جمله TDS و COD و BOD و EC و SO4 دارای آلودگی بسیار زیاد می باشند. به نظر می رسد که ‌آب این چاه ها مخصوصا چاه شماره 3 شدیدا تحت تاثیر لاگون های دفع فاضلاب ذوب آهن و همچنین زهکش زرین شهر باشد، آب چاه های شماره 4 و 5 که در پایین دست صنایع دفاع قرار گرفته اند دارای COD نسبتا زیاد می باشند. باتوجه به شیب سطح زمین که از طرف صنایع دفاع به طرف چاه های فوق می باشد ممکن است آب این چاه ها از طریق فاضلاب صنایع دفاع آلوده شده باشد. بطور کلی می توان نتیجه گیری نمود که آلودگی شدید آب های زیرزمینی در اطراف صنایع وجود دارد و انجام مطالعات وسیع تر برای تعیین نوع ترکیبات آلی و معدنی و منشا دقیق این آلودگی ها در آب چاه های فوق الذکر ضروری به نظر می رسد.

بررسی توصیفی میزان بار آلودگی و تماس مخاطره آمیز در فرآیندهای تولید لنت ترمز از طریق تعیین کل ذرات آزبست (Total dust) در یک صنعت تولید لنت ترمز نشان داد که غلظت ذرات کل در دو سالن و در 15 نقطه مجزا بین 16.88 تا 2 میلی گرم بر مترمکعب می باشد که بیشتر از حد استاندارد تعیین شده است. در اقدام بعدی شمارش الیاف آزبست در محیط کار مطابق با دستورالعمل اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای آمریکا (OSHA) به منظور ارزیابی سطح تماس مخاطره آمیز با آزبست هم نشان داد که در کلیه نقاط اندازه گیری شده غلظت الیاف آزبست بین 9.5-1.6 برابر میزان توصیه شده متوسط میانگین وزنی (TWA) می باشد. با استفاده از نمونه های بدست آمده و توزین و شمارش الیاف به منظور تفکیک ذرات فیبری و غیر فیبری و مطالعه میکروسکوپی مشخص گردید که فقط 10% کل ذرات شمارش شده را الیاف تشکیل می دهند و 90% مابقی شامل اشکال غیر لنفی می باشد.

در این بررسی حساسیت سوش های مختلف سوسری آلمانی در In vivo با استفاده از خط رگرسیون (غلظت در واحد لگاریتمی و مرگ و میر براساس پروبیت) و در In vitro با استفاده از بررسی وضعیت آنزیم مورد مطالعه قرار گرفت. در روش بیواسی نمف های سن یک سوسری آلمانی (2 تا 3 روزه) با کاغذهای آغشته به حشره کش های دیازینون و پروپوکسور 2% آزمایش گردیدند که نتایج بدست آمده از آزمایش ها با دیازینون 2% نشان داد که کلیه سوش های آزمایش شده در مقایسه با سوش حساس متحمل بوده، باستثنای یک سوش که حساسیت بیشتری داشت بطوری که نسبت مقاومت 0.97 تا 1.67 تعیین گردید. نتایج آزمایش با پروپوکسور 2% نشان داد که کلیه سوش ها به این حشره کش حساس بوده باستثنای یک سوش که نسبت مقاومت 1.6 در مقایسه با سوش حساس مشخص گردید. در آزمایش های آنزیمی حساسیت سوش ها با استفاده از دو روش اندازه گیری فعالیت استراز عمومی و استیل کولین استراز مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه نتایج آزمایش های انجام شده در In vivo و In vitro بر روی نمف های سن 1 سوسری آلمانی موید این مطلب است که این دو روش برای اندازه گیری مقاومت/تحمل از حساسیت قابل قبولی برخوردار است و در آزمایش بیواسی می توان سطح حساسیت حشره را به حشره کش ها مشخص نمود، درحالی که در روش In vitro با استفاده از بررسی فعالیت آنزیم فقط می توان تغییرات کمی یا کیفی آنزیم هایی را که با حشره کش های ارگانوفسفره و کاربامات در ارتباط هستند تعیین نمود. لازم به ذکر است که این تحقیق برای اولین بار در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است.

توکسوپلاسموز عفونت انگلی شایع انسان و حیوانات می باشد. انسان با خوردن گوشت خام یا کم پخته آلوده به کیست های توکسوپلاسما یا بلع اووسیت های دفع شده از مدفوع گربه آلوده می شود. اکثر عفونت ها در بالغین بدون علامت می باشد ولی در صورت آلودگی زنان در حین بارداری می تواند باعث ایجاد عفونت توکسوپلاسموز مادرزادی، توکسوپلاسموز چشمی، ضایعات شدید مغزی و حتی سقط جنین شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی شیوع عفونت مذکور در ساکنین شهر مشکین شهر می باشد. این مطالعه به صورت مقطعی (Cross-sectional) و در سال 1380-81 انجام گرفته است. باتوجه به حجم نمونه لازم (تعداد 909 نفر) با استفاده از لیست پرونده های خانوار موجود در مرکز بهداشت شهرستان تعداد 200 خانوار به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیدند. با مراجعه به درب منازل نمونه ها برای تمام اعضای خانواده پرسشنامه تکمیل و از هر فرد دو لوله میکروهماتوکریت هپارینه خون از سر انگشت تهیه شد و سپس عیار آنتی بادی توکسوپلاسما در سرم به روش IFA اندازه گیری گردید. در این مطالعه عیار 1:20 و بالاتر به عنوان تیتر مثبت عفونت توکسوپلاسمایی تلقی شده است. اطلاعات پرسشنامه ها توسط برنامه نرم افزاری SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد شیوع کلی عفونت 18.3% می باشد (مردان 19.7% و زنان 17.2%) و تفاوت میزان آلودگی در دو جنس از نظر آماری معنی دار نبود. در گروه های بالای سنی شیوع عفونت بالاتر می باشد. در آزمون کای دو بین شیوع عفونت و سن و نوع گوشت مصرفی ارتباط معنی داری وجود دارد (P<0.05) ولی بین شیوع آلودگی و میزان تحصیلات، شغل، سابقه نگهداری گربه در منزل مصرف کباب ارتباط معنی داری مشاهده نشد. براساس اطلاعات تحقیق حاضر می توان نتیجه گرفت آلودگی به توکسوپلاسما در شهر مشکین شهر در مقایسه با سایر نقاط کشور شیوع نسبتا پایینی دارد و بیش از 80% افراد مونث سرم منفی می باشند. باتوجه به پایین بودن سطح ایمنی و خطرات ناشی از آلودگی در حین بارداری و عوارض متعاقب آن، آموزش عمومی جهت پیشگیری از عفونت در سیستم بهداشتی حائز اهمیت می باشد.

سندرم حاد تنفسی شدید، بیماری عفونی نوپدیدی می باشد که به دنبال موارد اولیه از ایالت گوانگ دونگ چین، منجر به همه گیری جهانی بیماری شد. این بیماری از طریق مسافران، سریعا به سایر نقاط جهان گسترش یافت. در ابتدا عامل بیماری ناشناخته بود ولی باتوجه به گسترش سریع بیماری، یک عامل عفونی احتمالی برای آن در نظر گرفته شد که از قابلیت انتقال بالایی برخوردار بود. با اقدامات بعمل آمده توسط تیم مرکز کنترل و پیشگیری آمریکا (CDC) و سازمان بهداشت جهانی (WHO)، یک عامل ویروسی متعلق به گروه کروناویروس ها ولی با خصوصیات ژنتیکی کاملا متفاوت از سایر کروناویروس ها، از نمونه های بیماران مبتلا جدا شد. این ویروس جدید، در عرض چند هفته، تقریبا اکثر کشورها را فراگرفت و در عرض مدت کوتاهی در ماه های مارس و آوریل 2003 به اوج خود رسید. این اپیدمی، بار مالی فراوانی را برای کشورهای درگیر علی الخصوص کشورهای شرق آسیا به همراه داشت. سرانجام در ماه جولای، اپیدمی کنترل شد. ولی آیا این واقعا پایان یک همه گیری بود؟ پاسخ به این سوال بسیار مشکل است. باتوجه به اینکه این بیماری یک بیماری نوپدید می باشد و احتمال بروز مجدد بیماری وجود دارد، شناخت موارد مشکوک از نظر علائم کلینیکی و آزمایشگاهی، نحوه برخورد با این بیماران، نحوه انتقال بیماری، توصیه های لازم جهت کنترل این عفونت، توصیه های ضروری قبل از مسافرت به مناطق آلوده و نیز پس از بازگشت از این مناطق و گزارش موارد مشکوک در سیستم های بهداشتی بر همه پزشکان لازم است. در این مقاله مروری به بررسی اطلاعات موجود بدست آمده از منابع مختلف در مورد این بیماری نوپدید خواهیم پرداخت.

به منظور تعیین کیفیت خدمات تنظیم خانواده و شناخت عمده ترین نقاط قوت و ضعف سیستم ارائه خدمات، مطالعه ای به صورت مقطعی از اردیبهشت تا شهریور سال 1382 و در سطح 25 پایگاه بهداشتی شهری، در همدان انجام گرفت. تعداد 400 مورد مراجعه به این مراکز توسط چک لیست های استاندارد یونیسف و با روشی عینی (Objective) مورد ارزیابی کیفی قرار گرفتند و ارتباط بین کیفیت ارائه خدمات و متغیرهایی از قبیل سطح تحصیلات فرد خدمت دهنده، ساعت انجام خدمت و آموزش های پیشین نیز بررسی گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در بیش از 50% کل موارد مراجعه، ارائه خدمات با کیفیتی در حد متوسط به پایین صورت گرفته و بیشترین ضعف و نارسایی هم در قسمت های شرح حال گیری، معاینه فیزیکی و مشاوره تعیین روش، مشاهده می شود. همچنین مشخص گردید که کارمندان تحصیلکرده تر عموما خدمات را با کیفیتی پایین تر عرضه می کنند و نیز بیمارانی که قبلا به نوعی در مورد مقوله تنظیم خانواده آموزش دیده اند خدماتی با کیفیت نامطلوبتر دریافت می دارند. سایر عوامل موثر بر کیفیت عبارت بودند از زمان انجام خدمت و مساله تغییر روش ضد بارداری. در کل یافته های این پژوهش حاکی از وجود نقایص جدی در امر تربیت نیروی انسانی (خصوصا در حیطه مهارت های ارتباطی) است و لزوم بازنگری اساسی در محتوا و روش آموزش پرسنل خدمت دهنده را گوشزد می نماید.

شیوع گسترده چاقی در بزرگسالان و عوارض و مشکلات ناشی از آن برای فرد و جامعه، همواره از مسائل تغذیه ای و بهداشتی بوده است. افزایش ناگهانی شیوع چاقی کودکان در نقاط مختلف جهان در دهه گذشته توجه زیادی را به خود معطوف داشته است. اطلاعات زیادی از شیوع چاقی در کودکان نقاط مختلف ایران در دست نیست، بنابراین انجام مطالعات جهت تعیین شیوع چاقی در کودکان نقاط مختلف ایران ضروری می نماید. درعین حال وجود مرجع های مختلف برای تعیین چاقی کودکان، مشکلاتی را در مطالعه چاقی کودکان ایرانی ایجاد می نماید. هدف از مطالعه حاضر تعیین شیوع چاقی در دانش آموزان دبستانی شهر اهواز با استفاده از مرجع های حسینی و همکاران، CDC 2000 و IOTF 2000 بوده است. تعداد 3482 دانش آموز 12-6 ساله در سطح دبستان های شهر اهواز از طریق نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای انتخاب شدند. قد و وزن اندازه گیری و BMI محاسبه گردید. دانش آموزانی که در مقایسه با مرجع های حسینی و همکاران و CDC 2000 دارای BMI بزرگتر و مساوی صدک 95 بودند بعنوان چاق تعیین گردیدند. همچنین با مقایسه BMI دانش آموزان با داده های مرجع IOTF 2000 افراد چاق مشخص شدند. یافته ها نشان داد که شیوع چاقی در دانش آموزان مورد بررسی برپایه سه مرجع ایرانی، CDC و IOTF بترتیب 10.9%، 5.2% و 3.6% می باشد. براین اساس، شیوع چاقی در دانش آموزان دبستانی اهواز بالا بوده و بررسی های بیشتر جهت تعیین عوامل مرتبط با چاقی ضروری است. همچنین، مراجع مختلف شیوع چاقی را بسیار متفاوت برآورد می نمایند.

خطای طبقه بندی نادرست بیماری یا عوامل خطر از منابع اصلی اریبی در مطالعات می باشد. در مطالعات گذشته نگر با تقسیم بندی غلط افراد به گروه های مواجهه یافته و مواجهه نیافته این خطا در مطالعه و نتایج آن وارد می شود. هدف از این بررسی نشان دادن تاثیر این خطا در محاسبه نسبت بخت (نسبت برتری) در مطالعات گذشته نگر و ارائه روش تصحیح آن می باشد. براساس اطلاعات حاصل از اجرای مرحله اول مطالعه قند و لیپید تهران داده های مربوط به 3332 مرد بالای 30 سال برای بررسی ارتباط میان وضعیت مصرف سیگار و آنژین صدری مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور تعیین وجود آنژین صدری از پرسشنامه استاندارد Rose استفاده شده است. باتوجه به دو تعریف مختلف از مصرف سیگار (سیگاری فعال-غیر سیگاری) و (سیگاری و ترک کرده-غیر سیگاری) به بررسی ارتباط میان متغیرها پرداخته شده است. براساس تعریف اولیه از مصرف سیگار که در بسیاری از تحقیقات پرسشگری از وضعیت کنونی مصرف سیگار است نسبت بخت ابتلا به آنژین صدری در سیگاری ها 1.09 (CI95%: 0.84-1.41) برابر غیر سیگاری هاست که اختلاف معناداری را نشان نمی دهد. پس از تصحیح داده ها باتوجه به احتمالات طبقه بندی نادرست غیر افتراقی نسبت بخت به 1.13 (CI95%: 0.89-1.43) افزایش یافته که همچنان اختلاف معناداری میان نسبت بخت آنژین صدری برای افراد سیگاری بالنسبه به افراد غیر سیگاری را نشان نمی دهد. پس از تصحیح داده ها باتوجه به احتمالات طبقه بندی نادرست افتراقی نسبت بخت به 1.46 (CI95%: 1.15-1.85) افزایش می یابد که موید اختلاف معنادار میان دو گروه است. طبقه بندی غلط از منابع اریبی است که موجب تحلیل نادرست از روابط بین متغیرها می گردد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که در صورت وجود احتمالات طبقه بندی نادرست افتراقی استفاده از روش های تصحیح غیر افتراقی کارایی نخواهد داشت.

افت شنوایی از جمله اختلالات شنوایی مورد بحث در آتش نشانان می باشد. زیرا مواجهه با سروصدای مخاطره آمیز در این شغل بسیار متغیر و غیر قابل پیش بینی است. در این مطالعه با ارزیابی ادیومتری 117 آتش نشان به بررسی وضعیت کاهش شنوایی آنها پرداخته شده است. منحنی متوسط آستانه شنوایی آتش نشانان، افت شنوایی با الگوی افت شنوایی ناشی از سرو صدا را در هردو گوش نشان می دهد و بیشترین میزان افت شنوایی در هردو گوش در فرکانس 6000 هرتز بوده است. افت شنوایی مشاهده شده در فرکانس های مورد مطالعه در ارتباط با سن می باشد با این وجود مقایسه رابطه آستانه شنوایی و سن، بین آتش نشانان و عموم جامعه تنها در فرکانس 6000 هرتز گوش چپ تفاوت معنی داری نشان می دهد (P=0.021) بنابراین علیرغم مشاهده افت شنوایی با الگوی افت شنوایی شغلی، با حذف اثر سن رابطه قوی بین افت شنوایی با سنوات خدمت دیده نمی شود. برای دستیابی به نتایج دقیقتر پیشنهاد می گردد در مطالعه دیگری نمونه های این مطالعه مورد پیگیری قرار گیرند و بعد از یک دوره چند ساله از آنها ادیومتری مجدد بعمل آید و نتایج آن با ادیومتری پایه مقایسه گردد.

اهمیت استنشاق هوای پاک و توجه به آنچه از طریق تنفس وارد بدن خود می کنیم، روز به روز نمود بارزتری پیدا می کند. از طرفی وضعیت بحرانی آلودگی هوای تهران بر کسی پوشیده نیست و باتوجه به اینکه ذرات معلق به عنوان یکی از آلاینده های اصلی هوای شهر تهران به شمار می رود، در این مطالعه غلظت ذرات معلق موجود در هوای آزاد (TSP و PM10) و همچنین توصیف کیفیت هوا با تکیه بر شاخص کیفیت هوا (AQI) باتوجه به دو آلاینده TSP و PM10 براساس ماه های مختلف نمونه گیری و ایام مختلف هفته مورد بررسی قرار گرفته است. این مطالعه از تاریخ 1380/10/1 لغایت 1381/1/3 در محدوده بیمارستان دکتر شریعتی تهران انجام شد. باتوجه به محاسبات آماری و استانداردهای EPA و WHO، تعداد 61 نمونه برای TSP و 61 نمونه برای PM10 با استفاده از پمپ نمونه گیر با حجم زیاد برداشت شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که: -در طول دوره نمونه گیری آلوده ترین ماه به TSP و PM10، اسفند ماه 1380 و پاک ترین ماه فروردین 1381 بود. در طول دوره نمونه گیری آلوده ترین روزهای هفته از نظر TSP و PM10، شنبه ها و دوشنبه ها و پاک ترین روزها، جمعه ها بود. در طول دوره نمونه گیری و باتوجه به شاخص کیفیت هوا (AQI)، در 51% موارد آلاینده TSP در کمتر از حد استاندارد (AQI<100) و در 49% دیگر موارد، آلاینده TSP بالای حد استاندارد قرار داشته است (AQI>100). در طول دوره نمونه گیری و باتوجه به شاخص کیفیت هوا (AQI)، در 75.5% موارد آلاینده PM10 در کمتر از حد استاندارد (AQI<100) و در 24.5% دیگر موارد، آلاینده PM10 بالای حد استاندارد قرار داشته است (AQI>100).

باتوجه به اهمیت بالقوه داروهای گیاهی بومی که بتوانند تاثیر قابل قبولی بر روی انگل های مالاریا داشته باشند، اثر عصاره الکلی اسپند بر روی پلاسمودیوم برگئی بطور تجربی در موش سفید کوچک آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و با اثر کلروکین مقایسه شد. بدین منظور تعداد 56 عدد موش در 8 گروه 7 تایی قرار گرفتند، که هفت گروه از آن با پلاسمودیوم برگئی آلوده شدند و با عصاره الکلی اسپند و کلروکین با متد Rane test تحت درمان قرار گرفتند. در این روش پس از مشاهده انگل در خون محیطی موش های آلوده شده، به جز گروه های شاهد و دریافت کننده پلاسبو (دارونما)، با غلظت های مختلف از عصاره الکلی اسپند و کلروکین، تحت درمان قرار گرفتند. موثرترین غلظت در بین غلظت های مورد استفاده مشخص گردید. میزان پارازیتمی در روزهای چهار و هفت نسبت به میزان پارازیتمی روز قبل از درمان تعیین شد، تا میزان کاهش پارازیتمی در گروه های درمان شده در مقایسه با گروه های شاهد و دریافت کننده دارونما مشخص شود. گروه 8 در این مطالعه بدون هیچگونه تزریقی از انگل و دارو بوده، صرفا جهت کنترل مرگ و میر تصادفی موش ها در حیوانخانه نگهداری می شد. آنالیز داده های خام با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه انجام گردیده و موثرترین غلظت در بین غلظت های مورد استفاده مشخص گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد غلظت های مختلف اسپند تاثیرات متفاوتی در کاهش میزان پارازیتمی انگل دارند. گرچه تمام غلظت های مورد استفاده به نحو چشمگیری باعث کاهش تعداد انگل در موش های آلوده شدند، غلظت 100mg/kg به نحو معنی داری در این کاهش نقش داشت (P<0.05). تاثیر کلروکین بر انگل های تحت مطالعه قاطع و بیشتر از غلظت های متفاوت عصاره الکلی اسپند بود. مطالعات نشان می دهد تاثیر عصاره الکلی اسپند بر روی انگل بطئی ولی مورد توجه است. به نظر می رسد اگر از عصاره های 100mg/kg و 20mg/kg اسپند استفاده شود نتایج بهتری بتوان دریافت کرد.

در جمع آوری داده های انبوه بویژه در بررسی سلامت و بیماری در ایران بعضی از متغیرها با عدم پاسخ روبرو می شوند که به اینها داده های گم شده می گویند. این داده های گم شده می تواند در متغیر پاسخ یا در متغیرهای کمکی بوجود آید. در این مقاله داده های گم شده در متغیرهای کمکی مورد بررسی است. روش پیشنهادی برای تجزیه و تحلیل مدل های رگرسیون لجستیک وقتی که متغیر پاسخ (Y) چند وضعیتی باشد و متغیر کمکی (Z) دارای مشاهدات کامل و متغیر کمکی (X) دارای مقادیر گم شده باشد مورد بررسی قرار داده ایم. در اینجا فرض شده است که مقادیر گم شده متغیر کمکی (X) بطور تصادفی گم شده اند. برای این منظور تابع درست نمایی برای داده های مشاهده شده را بدست آورده و سپس نتایج آن با روش های معمول که مبتنی بر حذف مقادیر گم شده هستند و معمولا در نرم افزارهای متداول نظیر SPSS بکار می رود مقایسه شده اند. برای تشریح بیشتر، هردو روش روی مثالی در مورد بیماری گواتر که دارای پاسخ های چندحالته است بکار برده شد. مقایسه نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی بهتر عمل می نماید.

هدف انسان شناسی تحلیل، تفسیر و توصیف شئون گوناگون زندگی بشر است. در بررسی مردم شناختی سعی براین است که علاوه بر توصیف به مقایسه و ارزیابی منشا امور پرداخته شود. در این پژوهش سعی شده است باورها و رفتارهای زنان در مورد سقط جنین و سیر تحول آن در طی زمان بررسی گردد. باتوجه به خصوصیات مطالعات مردم شناختی که مطالعاتی ژرفانگر هستند و در محدوده مکانی خاصی انجام می گیرند، محله آذربایجان تهران که یکی از محلات قدیمی شهر تهران بوده و در مرکز شهر واقع است بعنوان حوزه بررسی انتخاب شد. علاوه بر مصاحبه با زنان محله که دارای قومیت های مختلف بودند با مطلعین اصلی شامل رابطین بهداشت، کارکنان بهداشتی درمانی، مشاور روانشناس، مددکار اجتماعی، مشاور برنامه های قبل از ازدواج، کارشناسان مامایی و پزشکان نیز در زمینه سقط مصاحبه انجام گرفته است. نوع مصاحبه «ژرف و فردی» بوده و موضوعات و سرگذشت های بیان شده مورد استفاده قرار گرفته است. همزمان مطالعات اسنادی و کتابخانه ای نیز در این خصوص انجام شده است. براساس نتایج بدست آمده، باورهای زنان در مورد سقط جنین دارای طیف گسترده ای از منع مطلق تا گریزناپذیری و امری پذیرفته شده بوده است و رفتارهای متفاوتی برای انجام سقط در میان آنها وجود دارد، بسیاری از این رفتارها منع قانونی دارند و جرم محسوب می شوند اما در میان زنان مورد مطالعه رفتاری شایع هستند. در گذشته این رفتارها با استفاده از داروهای گیاهی و یا طب سنتی شکل می گرفتند اما امروزه علاوه بر آن راه های علمی و متدهای پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. بیان سرگذشت ها موید وجود این روش ها و تنوع آنهاست. وجود طیف گسترده یک رفتار و بقای آن در بین مردم دلیل کارکرد آن رفتار است. نتیجه اینکه باوجود باورهایی که در مورد سقط جنین وجود دارد این رفتار نه تنها محدود نشده است بلکه به روش غیر بهداشتی در میان زنان رایج است. بنابراین تصمیم گیری صحیح و واقع بینانه و برنامه ریزی مناسب برای بهبود و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی مردم در این زمینه پیشنهاد می شود.

تعداد مصرف کنندگان تزریقی مواد در کشور بیش از 200000 نفر تخمین زده می شود. در ایران HIV/AIDS ارتباط تنگاتنگی با مصرف تزریقی مواد دارد. حدود 60% از افراد آلوده از طریق رفتارهای پرخطر همراه با مصرف تزریقی مواد مبتلا شده اند. هدف از این مطالعه بررسی رفتارهای جنسی غیر بهداشتی معتادان، اقدامات موجود برای کاهش آسیب های ناشی از این رفتارها و شناسایی روش ها و اقدامات مطلوب بوده است. برای انجام این مطالعه از روش های مطالعه کیفی استفاده شد. این مطالعه در شش محله از شهر تهران با جمعیت حدود 400000 نفر انجام شد که از نظر شرایط فرهنگی، اجتماعی، تاریخچه، ساختار و میزان شیوع مصرف تزریقی مواد و ارتکاب جرم متفاوت بودند. 81 نفر از افراد کلیدی بخش های مختلف هر مرحله و 154 نفر از معتادان تزریقی به طرق هدفمند، فرصت طلب و گلوله برفی انتخاب و بطور فردی یا گروهی مورد مصاحبه قرار گرفتند. از مطالعه مردم نگاری (اتنوگرافیک) نیز برای مشاهده شرایط زندگی معتادان تزریقی استفاده شد. در یک مرحله با سطح بالاتر اقتصادی اجتماعی به معتاد تزریقی دسترسی پیدا نشد. در 5 مرحله دیگر روابط جنسی غیر قانونی در معتادان تزریقی، معمول و شایع گزارش شد. این روابط بیشتر با روسپیان بوده و داشتن شرکای متعدد جنسی نیز شایع است. دسترسی به روسپیان آسان است؛ اغلب آنها معتاد بوده و تقریبا در نیمی از موارد بطور تزریقی مواد مصرف می کنند. استفاده از کاندوم در این روابط معمول نیست. ارتباط جنسی معتادان تزریقی با همجنس نادر گزارش شده است. موردی از استفاده از کاندوم در اینگونه روابط گزارش نشد. خدمات بهداشتی جهت کاهش رفتارهای جنسی غیر بهداشتی معتادان بندرت وجود دارد. معتادان، عمدتا حمایت های مالی و دادن مواد به معتادان را جهت پیشگیری از خودفروشی و ساماندهی روسپیان و آموزش آنها و توزیع کاندوم را پیشنهاد نموده اند. وسعت و شدت یافتن مصرف تزریقی مواد در سال های اخیر و ارتباط آن با بیماری های عفونی منتقله از راه خون، ضرورت اقدامات سریع برای کنترل مصرف تزریقی مواد و عوارض آن را مطرح می نماید. باتوجه به شیوع بالای رفتارهای جنسی مخاطره آمیز و عدم استفاده از کاندوم در معتادان تزریقی، آموزش رفتارهای بهداشتی جنسی و توزیع کاندوم از طریق Outreach و مراکز درمانی معتادان، آموزش و موظف نمودن مراکز بهداشتی به برخورد فعال با عوارض بهداشتی مصرف مواد و در اختیار گذاشتن رایگان کاندوم به کلیه مراجعه کنندگان علاوه بر خانواده های تحت پوشش توصیه می شود.

دف از انجام این مطالعه بررسی گذشته نگر وجوه اپیدمیولوژی بیماری کالاآزار در بین بیماران گزارش شده به مرکز بهداشت استان اردبیل از سه ماهه چهارم سال 1375 تا پایان سال 1380 بوده است. تعداد کل بیماران گزارش شده 602 نفر بود اما باتوجه به اینکه بررسی وضعیت بیماران فقط در آنهایی میسر بود که در بیمارستان بستری شده و دارای سابقه بودند، برای تعداد 293 نفر که پرونده آنها از بیمارستان های اردبیل، مشکین شهر و گرمی اخذ گردید، براساس مدارک و مستندات موجود در پرونده ها و مراکز بهداشت نسبت به تکمیل پرسشنامه ها اقدام گردید. همچنین به دلیل ناقص بودن تعداد 76 پرونده، در نهایت اطلاعات مربوط به 217 پرسشنامه وارد برنامه کامپیوتری Epi-info 2002 شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تعداد کل بیماران گزارش شده (602 نفر) در مقایسه با مطالعه مشابه در سال های 69-1364 (1051 نفر) کمتر بوده است که احتمالا ناشی از کاهش میزان ابتلا در مشکین شهر و یا عدم گزارش کامل موارد بیماری می باشد ولی در عوض تعداد موارد بیماری در شهرستان های گرمی و بیله سوار افزایش داشته است. نسبت ابتلای جنس مذکر به مونث در کل بیماران 1.4 و در بین بیماران بستری شده 1.5 برابر بود. 74% بیماران (160 نفر) زیر دو سال و 93% آنها (201 نفر) زیر 5 سال سن داشتند. فقط سن 4 نفر از بیماران (1.8%) بالای 10 سال بود. بیشترین بیماران از لحاظ محل بستری مربوط به شهرستان اردبیل و از لحاظ محل سکونت مربوط به شهرستان گرمی بودند. 87.5% بیماران روستانشین بوده، بیشترین مراجعه در ماه های سرد سال و کمترین مراجعه در فصل تابستان صورت گرفته است. بیشترین روش تشخیصی بکارگرفته شده، بخصوص در سال های اخیر تست آگلوتینانسیون مستقیم (DAT) بوده و نتیجه آن در 77% از بیمارانی که این آزمایش را انجام داده بودند، با تیتر ?1/1600 مثبت بوده است. BMA هم در 30 نفر از مبتلایان به کالاآزار صورت گرفته است که در 26 مورد (87%) مثبت بوده است. 58% بیماران در فاصله یک ماه و 93% آنها (182 نفر) در فاصله 4 ماه از شروع علایم بیماری تشخیص داده شده اند. شایعترین علایم بالینی بترتیب کم خونی، تب، اسپلنومگالی و بی اشتهایی (همگی بالای 90%) و سپس سوء تغذیه، سرفه، هپاتومگالی، اسهال، استفراغ، لنفادنوپاتی، خونریزی، زردی، ادم و آسیت و علت اصلی مراجعه در شش نفر (3%) تب و تشنج بوده است. مهمترین علایم آزمایشگاهی، آنمی (با میانگین هموگلوبین 8.9g/dl) و ESR بالا (با بالاترین میزان ثبت شده 140mm در ساعت اول) و سپس ترومبوسیتوپنی و نوتروپنی بود. آنزیم های کبدی هم در حدود یک سوم بیماران افزایش داشت. برای درمان بیماران در 96% موارد از گلوکانتیم و در بقیه که مربوط به موارد عود یا شکست درمان بوده، از آمفوتریسین B استفاده شده است. 95.8% بیماران با حال عمومی خوب از بیمارستان مرخص و 3% بیماران (شش نفر) فوت نموده اند. توضیح اینکه علت مرگ در پرونده ها دقیقا بیان نشده بود. براساس یافته های فوق بیماری کالاآزار هنوز هم یکی از مشکلات بهداشتی مهم استان اردبیل و بخصوص جمعیت روستانشین آن بوده و بویژه در شهرستان های گرمی و بیله سوار نیاز به اقدامات کنترلی جدی داشته و در کنار آن توسعه امکانات بهداشتی و درمانی و آموزش پرسنل درگیر و مردم ضرورت دارد.

کشور ایران در مرحله گذر اپیدمیولوژیک (Epidemiological transition) بیماری ها قرار دارد. تغییر در شیوه زندگی منجر به افزایش بیماری های مزمن بخصوص بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و پوکی استخوان شده است. بیماری های فوق عمدتا در زمینه بی تحرکی و تغذیه نامناسب رخ می دهند. در گزارش USDHHS 2000 Healthy people 2010 افزایش فعالیت فیزیکی در جوانان در صدر اولویت های بهداشتی قرار گرفته است زیرا یک نوجوان تمایل دارد سطح فعالیت فیزیکی خود را تا بزرگسالی حفظ کند و شیوه زندگی اساسا در این دوران شکل می گیرد. در ایران مطالعه ای در زمینه اندازه گیری میزان فعالیت فیزیکی دختران و فرآیند تصمیم گیری (مراحلی که بیان کننده وضعیت تصمیم گیری و اقدام بعمل در مسیر تغییر شیوه زندگی است) انجام نشده است. در این مطالعه که به روش مقطعی انجام شده 457 دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه 2 آموزش و پرورش شهر تهران از 4 گروه دبیرستان دولتی، دبیرستان غیر انتفاعی، هنرستان و کارودانش دولتی و هنرستان و کارودانش غیر انتفاعی به روش (Proportional to size) و بصورت خوشه ای (Cluster sampling) انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی با تکمیل یک پرسشنامه توسط دانش آموزان صورت گرفت و متغیرهای مورد نظر: سن، تحصیلات پدر و مادر، رده تحصیلی، نوع مدرسه (براساس مدارس چهارگانه)، فعالیت فیزیکی در محیط کار (مدرسه)، فعالیت های ورزشی، فعالیت فیزیکی در اوقات فراغت، فرآیند تصمیم گیری، میزان ساعات اختصاص یافته در هفته به فعالیت های نشسته (دیدن تلویزیون، کار با کامپیوتر، انجام تکالیف مدرسه)، موانع و محرک های انجام فعالیت، آگاهی، نگرش و فعالیت های شایع در اوقات فراغت بودند. نتایج نشان داد میزان امتیاز فعالیت بدنی در محیط کار (مدرسه) بطور متوسط 2.21 بود که از حداقل امتیاز قابل قبول برای فعالیت که 2.75 است بطور معنی داری کمتر است (P<0.001). میزان متوسط امتیاز فعالیت های ورزشی 2.73 بود (که از حداقل امتیاز قابل قبول 2.33 بطور معنی داری بیشتر است (P<0.001) و میزان متوسط امتیاز فعالیت بدنی در اوقات فراغت 2.5 بود (که از حداقل امتیاز قابل قبول که 2.5 است تفاوت معنی داری ندارد). حداکثر تمام امتیازات 5 است. از جهت فرآیند تصمیم گیری 58.6% دانش آموزان در مرحله قبل از قصد (Pre-contemplation) و مرحله قصد (Contemplation) و 24.7% در مرحله عمل (Action) و نگهداری (Maintenance) بودند. عوامل موثر بر فعالیت موارد زیر بودند: الف) موانع: 1) نداشتن وقت کافی 2) نبودن یک دوست بعنوان همراه 3) نبودن مکان مناسب در نزدیکی محل سکونت 4) بی حوصلگی. ب) محرک ها: 1) علاقه شخصی 2) تمایل به کاهش وزن 3) همراهی با دوستان 4) حمایت والدین.

هدف از این مطالعه بررسی تاثیر واکسیناسیون هپاتیت B بر روی نتایج آزمایش آنتی ژنی سطح هپاتیت B در اهدا کنندگان خون می باشد. در این مطالعه، 18 داوطلب مصون نشده، (10 مرد و 8 زن) که میانگین سنی شان بین (58-21) سال بود، یک دز واکسن نوترکیب (Heberbiovac-HB) بمیزان 20µg بطور عضلانی دریافت نمودند. نمونه های خون کلیه داوطلبان قبل از تزریق اولین دز واکسن (روز صفر) و سپس در روزهای 1، 3، 5، 7 بعد از واکسیناسیون جمع آوری شد، سپس آزمایش آنتی ژن سطحی هپاتیت B بر روی نمونه های سرم داوطلبان توسط شش نوع کیت (بهرینگ، ارگانون، دیاسورین، اکیوپار، تری نیتی و رادیم) انجام شد. در این مطالعه 7 نفر (39%) از 18 داوطلب نتایج مثبت HBsAg را نشان دادند، بطوریکه تکرار آزمایش به روش Duplicate نیز آنرا تایید نمود. بیشترین موارد مثبت HBsAg در روز پنجم و هفتم با کیت تری نیتی حاصل شد. نتایج این بررسی نشان می دهد، افرادیکه به تازگی واکسن هپاتیت B دریافت می کنند، ممکن است آزمایش HBsAg شان مثبت شود. لذا توصیه می گردد، حداقل 7 روز از اهدای خون اجتناب نمایند

بیمارستان همیشه مکانی نیست که بیماران در آن بهبود یابند بلکه گاهی بدلیل عدم کنترل موثر عوامل بیماریزا بروز یا تشدید عفونت ها یا بیماری ها در بیماران می گردد. این حالت که تحت عنوان عفونت های بیمارستانی نامیده می شود تقریبا تمام افراد بستری شده در بیمارستان ها را تهدید می کند. سوسری ها بدلیل رفتارهای زیستی خاص خود می توانند باعث بروز عفونت های بیمارستانی در بین بیماران بستری گردند. در این تحقیق به بررسی عفونت های بیمارستانی در بیمارستان های امام خمینی (ره) و شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران جهت ارائه راه های کنترل پرداخته شده است. بدین منظور سوسری های جمع آوری شده پس از تشخیص و ثبت مشخصات محل جمع آوری، به آزمایشگاه منتقل گردید و در آنجا عمل جداسازی قارچ و باکتری طبق اهداف پیش بینی شده از سطوح خارجی بدن و دستگاه گوارش آنها صورت می گرفت. برای تعیین سطح حساسیت سوسری آلمانی، یک سری تست های حساسیت به حشره کش های متداول در بهداشت به دو روش تست های مرگ و میر و ضربه ای انجام شد. در این مطالعه جمعا 77 کلنی قارچ رشته ای، مخمری و مخمرمانند و آکتینوسیت از سطح خارجی بدن و 83 کلنی قارچ رشته ای و مخمری و مخمرمانند از دستگاه گوارش سوسری ها جداسازی و شناسایی گردید. از ارگانیسم های خطرناک جدا شده در این مطالعه می توان آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس فومیگاتوس را نام برد. مطالعه باکتری شناسی نشان داد که 100% سوسری های آلمانی مورد بررسی حامل فلور غنی میکروبی بودند. باکتری های غالب جدا شده از سوسری ها در این تحقیق عبارت بودند از: کلبسیلا، پسودوموناس، پروتئوس، سیتروباکتر، آنتروباکتر و اشرشیا. بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی این میکروب ها نیز وجود انواع مقاوم باکتری های بیماریزا را به اثبات رساند. مقاومت دارویی در میکروب های جدا شده حاکی از آن بود که سوسری ها این آلودگی را از محیط بیمارستان کسب نموده اند. نتایج بدست آمده نشان می دهند که سوسری ها قادرند باکتری های بیماریزای دو یا چند مقاومتی بیمارستانی را بخوبی با خود حمل کنند. نتایج تست های مرگ و میر نسبت به حشره کش های مختلف نشان داد که سوسری های هردو بیمارستان نسبت به حشره کش پرمترین شدیدا مقاوم، به حشره کش آیکون متحمل و نسبت به سایر حشره کش های مورد تست حساس می باشند. براساس نتایج تست های ضربه ای، سوش های هردو بیمارستان شدیدا به پرمترین مقاوم، به دلتامترین متحمل، به آیکون متحمل و به سولفاک کاملا حساسند