فصلنامه دانشکده بهداشت و

باتوجه به اینکه انتخاب و حفظ رفتارهای تغذیه ای سالم، یکی از عوامل مهم در پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی می باشد، این پژوهش بمنظور بررسی عوامل خطر تغذیه ای و ارتباط آنها با بیماری ایسکمی قلبی انجام شد. مطالعات بصورت مورد-شاهدی، در پاییز 1382 و در مرکز قلب تهران و بیمارستان قلب شهید رجایی تهران انجام گردید. تعداد 100 نفر بیمار ایسکمی قلبی و 100 نفر از افراد سالم، به تایید متخصص قلب بعنوان شاهد وارد مطالعه شدند. اطلاعات تغذیه ای از طریق پرسشنامه تکرر مواد غذایی گردآوری شد و برخی عوامل خطرساز مهم مثل فشار خون، هایپرلیپیدمی (چربی خون بالا)، دیابت، شاخص توده بدنی و فعالیت فیزیکی نیز بررسی شدند. بیماری ایسکمی قلب با مصرف چربی، روغن های جامد و هیدروژنه رابطه مستقیم و با مصرف میوه و سبزی رابطه معکوس داشت (P<0.001) عوامل خطر تغذیه ای در گروه بیماران مصرف کم ماهی و استفاده زیاد از غذاهای سرخ شده بود، که بترتیب خطر بیماری را 13.96 و 54.65 بار افزایش می دادند. داشتن رژیم غذایی پرچرب و کم فیبر در گروه بیماران، خطر بیماری قلبی را در حدود 20 برابر افزایش داد. عوامل خطر تغذیه ای عمده در این مطالعه عبارت بودند از: مصرف کم میوه، سبزی و ماهی و مصرف کمتر روغن های مایع، درحالیکه روغن های هیدروژنه که حاوی اسیدهای چرب نامطلوبند، منبع اصلی چربی در رژیم غذایی بیماران بودند. بنابراین اجرای برنامه های آموزشی جامعه محور برای ارتقای تغذیه سالم و بهداشتی ضروری بنظر می رسد.

زمینه و هدف: چاقی به عنوان شایعترین بیماری متابولیک جهانی در نظر گرفته می‌شود. کاهش در مصرف انرژی استراحت می‌تواند خطر بروز چاقی را افزایش دهد. مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی و مقایسه شاخص­های رژیمی، بیوشیمیایی، تن‌سنجی و ترکیب بدن در زنان با مصرف انرژی استراحت ((REE) Resting Energy Expenditure طبیعی و مصرف انرژی استراحت پایین انجام گرفته است.

روش کار: مطالعـه حاضر بر روی 49 زن 50-25 ساله انجام گرفت. افراد در سه گروه تقسـیم شدند؛ گروه اوّل دارای kg/m²9/39>BMI>kg/m²28 با REE طبیعی، گروه دوم دارای kg/m²9/39>BMI>kg/m²28 با REE پایین و گروه سوم دارای BMI و REE طبیعی می‌باشد. شاخص­های تن‌سنجی، ترکیب بدن و REE برای افراد اندازه‌گیری شد. پروفایل چربی در خون افراد اندازه‌گیری شد. اطلاعات فعالیت بدنی و رژیم غذایی با استفاده از پرسشنامه‌ی معتبر ارزیابی گردید.

نتایج: تفاوت معنی داری در ترکیب بدن بین دو گروه چاق وجود نداشت. میزان REE اندازه‌گیری شده در افراد چاق با REE پایین به میزان معنی دار و قابل توجهی پایین‌تر از دو گروه دیگر بود. تفاوت معنی داری در انرژی و درشت مغذی‌های دریافتی و فعالیت بدنی در بین سه گروه مورد مطالعه و نیز بین هر گروه با گروه دیگر وجود نداشت. تفاوت معنی داری در پروفایل چربی بین دو گروه چاق با REE طبیعی و پایین وجود نداشت.

نتیجه‌گیری: در گروهی از افراد چاق میزان REE اندازه‌گیری شده به میزان قابل توجهی پایین‌تر از سایر افراد با BMI بالا می‌باشد. با وجود اینکه تفاوت معنی‌داری در ترکیب بدن، سن، جنس، رژیم غذایی، پروفایل چربی و فعالیت بدنی این افراد در مقایسه با سایر افراد چاق وجود ندارد.