زمینه و هدف: حاملگی ناخواسته یک مشکل جهانی است که نقش مهمی در سلامت نوزاد و وقوع کم وزنی حین تولد دارد. در ایران در سالهای اخیر علیرغم موفقیت برنامه تنظیم خانواده شیوع حاملگی های ناخواسته بالاست که تاثیر زیادی بر سلامت مادر و نوزاد دارد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین ناخواستگی حاملگی و وقوع کم وزنی حین تولد انجام شد. همچنین سایر عوامل خطر دخیل در کم وزنی نوزاد نیز مورد بررسی قرار گرفت.
روش کار: در این مطالعه اثرات بارداری ناخواسته بر مادر خانواده و نوزاد به صورت کوهورت آینده نگر در شهرستان شمیران طی سال 84-83 به صورت تحلیلی و مشاهده ای انجام گرفت. تمامی زنان باردار متاهل سنین 49-15 سال این شهرستان که جهت مراقبت های قبل از زایمان مراجعه کرده اند در مطالعه شرکت داشتند. مادران در گروه حاملگی ناخواسته تحت عنوان گروه مواجهه و مادران در گروه حاملگی خواسته با عنوان گروه شاهد وارد مطالعه شدند و تا پایان بارداری تحت مراقبت و پیگیری فعال در مراکز بهداشتی درمانی قرار داشتند. پس از جمع آوری داده ها از نرم افزار SPSS 11.5برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد و تستهای آماری T-test, χ2 در تجزیه و تحلیل مورد استفاده شد. جهت بررسی دقیق تر اثر عوامل مختلف بر احتمال وقوع LBW در نوزادان از مدل رگرسیون لجستیک استفاده شد.
نتایج: نتایج آنالیز تک متغیره نشان داد که از نظر تعداد افراد خانوار، میانگین سن مادر،میانگین سن ازدواج، میانگین تعداد حاملگی قبلی، اقدام به سقط، تمایل به سقط، تعداد دفعات مراجعه مادر جهت مراقبت های دوران پره ناتال، فشارخون بالا، دیابت دو گروه مورد مقایسه قرار گرفتند و طبق آنالیز های آماری تفاوتهای مشاهده شده در مورد متغیرهای ذکر شده از نظر آماری معنی دار بود (001/0p<). میانگین آپگار در گروه مواجهه 6/8 و در گروه شاهد 9/8 بود که از نظر آماری تفاوت معنی داربوده است(001/0p<). همچنین ناخواستگی حاملگی ارتباط معنی داری بر افزایش وقوع کم وزنی نوزادان داشت (001/0p<). میانگین وزن نوزاد در هنگام تولد در مطالعه در گروه مواجهه 98/2 کیلوگرم و در گروه شاهد حدود 14/3 کیلو گرم بود که از نظر آماری معنی دار بوده است(001/0p<). نتایج حاصل از مدل رگرسیون لجستیک نشان داد که متغیر های دیابت، افزایش فشار خون و ناخواستگی حاملگی به عنوان عوامل خطر تاثیر معنی دار خود را بر LBW حفظ کردند و که نسبت شانس تطبیق داده شده برای این متغیرها به ترتیب 55/3، 81/2 و 2/22 محاسبه گردید (001/0p<).
نتیجه گیری: با توجه به اهمیت وزن تولد در سلامت نوزادان باید اقدامات اساسی در جهت پیشگیری از وقوع حاملگیهای ناخواسته و تولد نوزادان کم وزن صورت گیرد.