رحیمه عبدلی، محمد مهدی صداقت، محمد علی عشاقی، حمیده عدالت، زکیه تلمادره ای، سحر آذرمی، جواد رفیع نژاد،
دوره 17، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: کنه های سخت از مهمترین انگل های خون خوار اجباری و خارجی مهره داران میباشند که باعث پراکنش انتقال بسیاری از عوامل بیماری زا از جمله بیماریهای آربو ویروسی، بورلیایی، ریکتزیایی و...می شوند. این مطالعه به منظور تعیین وضعیت کنه های سخت ناقلین تب خونریزیدهنده کریمه – کنگو انجام شد.
روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی-مقطعی در شهرستان های اهر و کلیبر استان آذربایجان شرقی انجام شد. با توجه به وجود دو منطقه کوهستانی و جنگلی مناطق مورد مطالعه به صورت خوشه ای-تصادفی انتخاب و نمونه گیری به روش مستقیم و با پنس از روی حیوان انجام شد، نمونه های جمع اوری شده با استفاده از کلید های شناسایی معتبر تشخیص داده شدند.
نتایج: در این مطالعه 1400 دام (1000 رأس گوسفند ،200 رأس بز، 180 رأس گاو، 20 رأس گاومیش) مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد دام 2022 عدد کنه سخت جدا گردید که بهطور متوسط میزان آلودگی کنه در هر رأس دام 44/1 عدد بود و به تفکیک دام، در هر رأس گاو (25/9)، گاومیش (9/0)، (گوسفند (32/0) و بز (11/0) عدد بود. کنه های صید شده شامل 498 عدد (63/24%) نر، 741 عدد (65/36%) ماده و 782 عدد (67/38%) نمف و یک عدد لارو بودند. از نظر تنوع کنه های صید شده مرکب از چهار جنس هیالوما (82/88%)، ریپی سفالوس(8/8%)، درماسنتور(58/1%) و همافیزالیس (8/0%)، بودند که از جنس هیالوما سه گونه هیالوما آناتولیکوم (22/39%)، هیالوما مارژیناتوم (15/9%)، هیالوما آسیاتیکوم (69/0%)، سایر هیالوما (04/1%)، نمف هیالوما (67/38%) و یک عدد لارو (05/0%)، از جنس درماسنتور گونه مارژیناتوس (58/1%)، از جنس ریپیسفالوس دو گونه ریپیسفالوس بورسا (19/5%) و ریپیسفالوس سانگینوس (61/3%)، از جنس همافیزالیس3 گونه همافیزالیس سولکاتا (59/0%)، همافیزالیس پونکتتا (15/0%) و همافیزالیس کانسینا (05/0%) شناسایی گردیدند.
نتیجه گیری: با توجه به این که کنه هیالوما فون غالب منطقه بوده و این جنس در انتقال انواع عوامل بیماریزا از جمله تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، بابزیوز، تیلریوز، آناپلاسما و ... نقش مهمی را ایفا می نماید. لازم است مرکز مدیریت بیماریهای واگیر استان و اداره دامپزشکی با همکاری سایر ارگان ها تمهیدات لازم را جهت مبارزه با آنها انجام دهند.