سمیه برمر، معصومه علی محمدیان، سید علیرضا سجادی، حسن پوستچی، سید مصطفی حسینی، مهدی یاسری،
دوره 16، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: مدل معادلات ساختاری تعمیم‌یافته (Generalized Structure Equation Modeling) خانواده ای از تکنیک‌های آماری در تجزیه و تحلیل داده‌های چند متغیره، طبقه‌بندی‌شده و ترتیبی است که به اندازه‌گیری متغیرهای پنهان و روابط میان آن‌ها می‌پردازد. هدف از این مطالعه توجه برنوع ساختار داده‌ها و معرفی مدل GSEM به محققان علوم پزشکی و ارائه مثالی کاربردی در پژوهش های پزشکی است.
روش کار: ابتدا مقدمه‌ای از مدل معادلات ساختاری (Structure Equation Modeling)و نقاط ضعف و قوت آن بیان و سپس به تعریف GSEM و انواع آن پرداخته شد. با ارائه مثالی در بررسی عوامل خطر وضعیت پرفشاری خون در میان افراد مبتلا به دیابت، روش استفاده از GSEM برای متغیرهای پاسخ برنولی توضیح داده شد. داده های این مطالعه نمونه ای تصادفی به حجم 2716 نفر از افراد مبتلا به دیابت در مطالعه کوهورت استان گلستان است.
نتایج:متغیرهای سن، شاخص توده بدنی، چاقی شکمی، محل سکونت، وضعیت اقتصادی-اجتماعی، میزان مصرف نمک اثر مستقیمی بر فشار خون بالا داشتند و متغیرهای نژاد،تحصیلات، میزان ویتامین دی و فعالیت بدنی اثر مستقیم و معکوسی بر فشارخون بالا داشتند(05/0p < ).
نتیجه گیری: این مدل برخلاف مدل SEM نیاز به فرض محدودکننده نرمال بودن داده‌ها ندارد و ابزاری قدرتمند در تجزیه و تحلیل داده‌های طبقه‌بندی شده است. با این حال استفاده از این روش دارای محدودیت‌هایی است. در حال حاضر در این روش امکان انجام آزمون نیکویی برازش و برآورد اثرات مستقیم و غیرمستقیم و روش اصلاح و تعدیل مدل به طور مستقیم وجود ندارد.
