زمینه و هدف: بنا به تعریف ایمنی اولین اقدام در برقراری سامانه ایمنی شناسایی خطر میباشد که اگر به درستی انجام نشود، مراحل بعدی استقرار سامانه به درستی اجرا نخواهد شد. از آنجایی که روشهای شناسایی، اغلب خطرهای یک یا دو عنصر اصلی سامانه ایمنی را هدف قرار میدهند لذا با اجرای یک روش نمیتوان همه خطرها را شناسایی نمود.
روش کار: مطالعه مقطعی حاضر که بصورت کاوش و تفحص در منابع علمی انتشار یافته انجام گرفته است، هدف، یافتن روشهای شناسایی خطر قابل اجرایی بود که میتوانند درصد بالایی از کل خطرهای سامانه را شناسایی کنند. در ابتدا پنج روش اجرا و تعداد خطرهای شناسایی شده در هر روش مشخص و سپس ضریب اثر بخشی شناسایی خطر برای آنها محاسبه شد. با همین رویکرد دو روش در دو سامانه مختلف فرآیندی آزمون گردید.
نتایج: تعداد خطرهای شناسایی شده با روش HAZOP و در نتیجه ضریب اثر بخشی شناسایی خطر این روش بیش از روشهای دیگر بود. وقتی دو روش HAZOP و AEA بصورت تنها و به عنوان روش مقدماتی به کار برده شدند تنها 20 الی 80 درصد کل خطرهایی را که در صورت اجرای همهی روشهای مختلف شناسایی خطر مورد شناسایی قرار میگرفتند، شناسایی شدند.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که روش HAZOP نسبت به سایر روشها میتواند خطرهای بیشتری را شناسایی کند. اما اگر به تنهایی بکار رود احتمالاً تنها 40 درصد خطرها شناسایی میشوند. نکتهی مهم آن که انتخاب روش مناسب در شناسایی هرچه بیشتر خطرها نقش مهمی دارد.
