زمینه و هدف: با توجه به این که گیاهان دارویی یک منبع وسیع تهیه داروها و پایه اصلی توسعه ترکیبات دارویی جدید از جمله مقاومت داروئی به درمانهای رایج ضد مالاریا میباشند در این مطالعه اثر عصاره الکلی و فراکسیونهای زعفران بر مالاریا به طور تجربی بر روی موش سفید آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و با کلروکین مقایسه شد.
روش کار: در این مطالعه تعداد 65 عدد موش سوری نر معمولی که از نظر جنس ، وزن و سن در شرایط مشابهی قرار داشتند، به طور تصادفی به 13 گروه 5 تایی تقسیم شدند، که 11 گروه از آن با پلاسمودیوم برگئی آلوده گردیدند و با عصاره زعفران و فراکسیونهای آن و کلروکین با روش پیشنهادی (Ryley and Petrs 1970) تحت درمان قرار گرفتند. در این روش پس از مشاهده انگل در خون محیطی به جز گروههای شاهد و دریافت کننده پلاسبو با دوزهای 350، 700 و 1050میلی ﮔرم به ازای هر کیلوﮔرم وﺯن ﺑﺪن از عصاره های آبکی، الکلی و اتیل استاتی و غلظت mg /kg 20 کلروکین و مقدار mg/kg50 شلاتور آهن تحت درمان قرار گرفتند. موثرترین غلظت در بین غلظت های مورد استفاده مشخص گردید .درمان به صورت خوراکی و در هر مرحله تا 4روز ادامه داشت. میزان کاهش پارازیتمی در گروههای درمان شده با عصاره در روزهای چهار و هفت با گروههای شاهد، دریافت کننده دارونما و کلروکین مشخص گردید. گروه 13 در این مطالعه بدون هیچگونه تزریقی از انگل و دارو بوده، صرفا جهت کنترل مرگ و میر تصادفی موشها در حیوانخانه نگهداری شد.
نتایج: تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون t انجام گردیده و موثرتر ین غلظت در بین غلظت ها ی مورد استفاده مشخص شد. بررسی نشان میدهد که غلظت mg/kg 700 اتیل استاتی و غلظت mg/kg 350 و 700 از عصاره گیاهی به نحو معنی داری باعث کاهش میزان پارازیتمی در روز هفت در موشهای آلوده شده است (05/0p <).
نتیجه گیری :مطالعه نشان می دهد تاثیر عصاره الکلی زعفران بر روی پلاسمودیوم برگئی مورد توجه است.
