فصلنامه دانشکده بهداشت و

---

چاقی و عوارض ناشی از آن برای فرد و جامعه یک مشکل بهداشت عمومی در سراسر جهان است، چاقی در حقیقت یک بیماری چند عاملی است که هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی در ایجاد و تشدید آن نقش دارند. اطلاعات زیادی در مورد عوامل مرتبط با چاقی در کودکان ایرانی در دسترس نیست، لذا انجام مطالعاتی در این مورد ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین عوامل مرتبط با چاقی در دختران دبستانی منطقه 6 آموزش و پرورش تهران در پاییز 1381 انجام شد. در این تحقیق مورد - شاهدی از بین 835 دختر کلاسهای سوم و چهارم دبستان، تمام دانش آموزانی که بر اساس استاندارد ایران (Hosseini M.et al.1999) چاق محسوب می شدند (مقدار BMI آنها از صدک 95 بزرگتر بود) به عنوان گروه مورد در نظر گرفته شدند (n=134) و به همان تعداد دانش آموز با وزن طبیعی (صدک 85? BMI < صدک 5) به عنوان گروه شاهد به طور تصادفی انتخاب شدند. دانش آموزان گروه مورد و شاهد از لحاظ سن، جنس، دبستان و کلاس درسی با هم تطبیق داده شدند. از طریق 3 پرسشنامه اطلاعات مربوط به عوامل مرتبط با چاقی از مادر و کودک مورد بررسی، سوال شد. مقادیر BMI والدین، انرژی و درشت مغذیهای دریافتی روزانه، دفعات مصرف غذاهای فوری و نوشابه های گازدار در هفته و مدت تماشای تلویزیون و فیلم های ویدئویی و کار با کامپیوتر در روز، در گروه مورد به طور معنی داری بیش از گروه شاهد بود. ضمنا میزان فعالیت روزانه، دریافت انرژی و در شت مغذیها به ازای کیلوگرم وزن بدن و تحصیلات والدین به طور معنی داری (P<0.05) در گروه شاهد بیش از گروه مورد بود. دختران مورد در مقایسه با گروه شاهد اغلب در فصل سرد سال متولد شده بودند که این تفاوت از لحاظ آماری معنی دار بود. چاقی بیماریی است که در آن عوامل گوناگون ژنتیکی، محیطی و رفتاری نقش دارد. در مطالعه حاضر دریافت روزانه انرژی و درشت مغذیها، فعالیت روزانه، تحصیلات والدین، فصل تولد، دفعات مصرف غذاهای فوری و نوشابه های گازدار و مدت تماشای تلویزیون و فیلم های ویدیویی و همچنین کار با کامپیوتر با چاقی کودکان رابطه داشت.

---

زمینه و هدف: غذا و تغذیه از جمله نیازهای اساسی جامعه بشری بوده و تامین غذای کافی و مناسب برای همه، در مقوله " امنیت غذایی" نهفته است. یکی از آسیب پذیرترین اقشار به هنگام نا امنی غذایی خانوار، کودکان هستند. ضمناً برخی معتقدند نا امنی غذایی خانوار از شیوع چاقی نمی کاهد بلکه ممکن است موجب افزایش آن نیز گردد. بنابراین، محققان بر ضرورت بررسی ابعاد گوناگون و اثرات امنیت غذایی بر سلامتی افراد و عوامل مؤثر بر بروز ناامنی غذایی و چاقی در کودکان تاکید دارند. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین چاقی و امنیت غذایی در کودکان دبستانی یزد و برخی عوامل خانوادگی مرتبط با آنها در ماههای پایانی سال 1383 انجام گردید.
روش کار: در یک نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای در سطح شهر یزد در سال تحصیلی 84-1383 تعداد 3245 دانش آموز 11-6 ساله (1587 پسر و 1658 دختر) جهت تعیین شیوع چاقی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. از بین آنها، تعداد 187 دانش آموز 9 تا 11 ساله دارای BMI بزرگتر یا مساوی صدرک 95، به عنوان افراد چاق (مورد) و همین تعداد دانش آموز هم سن و هم جنس غیر چاق (BMI کوچکتر از صدک 85 و بزرگتر از صدک 15) به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. پرسشنامه امنیت غذایی خانواده (USDA) جهت تعیین وضعیت ناامنی غذایی و پرسشنامه عمومی برای کودکان چاق و شاهد پرگردید.
نتایج: بر اساس یافته ها، شیوع چاقی در بین کل دانش آموزان 3/13% و شیوع ناامنی غذایی در بین دانش آموزان گروه مورد 5/30% بود. بین امنیت غذایی و چاقی در کودکان پدران دارای سطح تحصیلات سیکل، ارتباط معنی داری وجود داشت (048/0=p). همچنین بین امنیت غذایی و چاقی در سطوح شغل آزاد پدر نیز ارتباط در مرز معنی داری مشاهده گردید (059/0=p) . بین ناامنی غذایی و چاقی با وضعیت اقتصادی خانوار در سطوح پایین و متوسط ارتباط معنی داری مشاهده شد (046/0=p) . پس از ثابت کردن بعد خانوار، تحصیلات و شغل مادر ، بین امنیت غذایی و چاقی کودکان ارتباط آماری دیده نشد.
نتیجه گیری: تحصیلات و شغل پدر و وضعیت اقتصادی به عنوان عوامل مرتبط بین چاقی و ناامنی غذایی شناخته شدند. سایر عوامل ارتباط آماری معنی داری نشان ندادند. از آنجا که اطلاعات کافی و کاملی در زمینه عوامل مرتبط با امنیت غذایی در دسترس نمی باشد بهتر است این بررسی در جاهای دیگر نیز انجام گردد.

---

زمینه و هدف: استفاده از نمایه توده بدن برای مشخص نمودن وزن بدن، یکی از روشهای مورد قبول درتعیین افراد چاق است بالای 30 چاقی محسوب میشودکه یک عامل خطربرای بسیاری از بیماریهاست، که پاتوژنزآنها همراه باافز ایش رادیکالها ی آزاد مشتق از اکسیژن می باشد. این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی است و به منظور بررسی اثر کاهش وزن بر آنت ی اکس یدانهای آنزیم ی و ارتباط آن انجام شده است. (Cu, Zn, Fe, Mg, Se) باعناصر
روش کار: با اخذ رضایتنامه کتبی برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه های اطلاعات عمومی و تن سنجی و 24 ساعت یادآمد خوراک 3 500- روز قبل وبعد از مداخله برای برآورد مقدار ریزمغذی دریافتی از غذا و توص یه رژی م غذ ایی با انرژ ی محدود به مقدار 1000 19 سال انجام شد . - کیلوکالری کمتر ازانرژی مصرفی قبل از مداخله برای کاهش وزن حدود 10 % روی 30 نفراز زنان چاق سالم 50 از نمونه ها گرفته و به روش آنز یم ی و RBC 10 میلی لیتر خون قبل و بعد از مداخله برای اندازه گیری آنتی اکسیدانهای آنزیمی در کیت آزمایش شدند. داشت (P<0/ بعد از کاهش وزن ، افز ایش معن ی داری درسطح ( 01 (CAT) و کاتالاز (GR)
نتایج: میانگینهای گلوتا تیون ردوکتاز وجود نداشت . از نظر ارتباط و همبستگی (GPX) و گلوتاتیون پراکسیداز (SOD) وتغییرمعنی داری درمیانگینهای سوپراکسید دیسموتاز دریافتی از غذا فقط همبستگ ی خط ی منف ی ب ین روی (Cu, Zn, Fe, Mg, Se) با عناصرکم مقدار GR و SOD, GPX, CAT بین وجود داشت. P<0/ و 05 r= -0/ افراد مورد بررسی قبل از مداخله با 395 (GPX) دریافتی روزانه با
نتیجه گیری: کاهش وزن حدود 10 % می تواند گام موثری در بالا بردن آنزیمهای آنتی اکسیدانی، برای به حداقل رساندن صدمه رادیکالهای آزاد جهت کاهش آسیب استرس اکسیداتیو درزنان چاق داشته باشد و توجه به ریز مغذیهای رژیم غذایی نیز که در فعالیت این آنزیمها در بدن موثرند لازم است.

---

زمینه و هدف :  تصور از وضعیت وزن عامل مهمی در رفتارهای تغذیه ای می باشد. هدف از این بررسی تعیین تصور زنان اسلام شهر از وضعیت چاقی خود و تصور آنان از نظر همسرانشان در این مورد  و مقایسه آن با وضعیت واقعی چاقی مرکزی زنان بود.

 روش  کار:  نوع مطالعه مقطعی توصیفی- تحلیلی است که  بر روی 704 زن 65-20 ساله ی ساکن  اسلام شهرانجام شد. داده ها از طریق  مصاحبه ی حضوری جمع آوری گردید. اندازه گیری وزن، قد، دور کمر و دور باسن نیز انجام شد.  نسبت دور کمر به دور باسن بیشتر از 846/0 به عنوان چاقی مرکزی در نظر گرفته شد.  وضعیت چاقی عمومی با استفاده از نمایه توده بدن  تعیین گردید.

نتایج: یافته های بررسی نشان داد که  35% زنان مبتلا به چاقی مرکزی خود را کم وزن یا دارای وزن طبیعی می دانستند و بقیه خود را چاق یا مبتلا به اضافه وزن تصور می کردند . حدود 45% زنان مبتلا به چاقی مرکزی نیز تصور می کردند که همسرانشان آنان را کم وزن یا طبیعی می دانند. زنان مبتلا به چاقی مرکزی که تصور نادرستی از وضعیت چاقی خود داشتند، تصور می کردند که همسرانشان نیز در مورد وضعیت چاقی آنان همین نظر را دارند.

نتیجه گیری: به طور کلی تصور نادرست از وضعیت چاقی در درصد بالایی از زنان وجود دارد. با توجه به نقش چاقی مرکزی در بروزبیماری های متابولیک، اختلالات سیکل ماهانه و افزایش سطح اندروژن ها ی سرم  نیاز به آموزش تغذیه جهت پیشگیری و کنترل چاقی مرکزی در این زنان وجود دارد.

---

زمینه و هدف: گوجه فرنگی و محصولات آن غنی ترین منبع لیکوپن (قوی ترین آنتی اکسیدان در بین کاروتنوییدها و یک فاکتور ضد التهابی) می­باشند. اثر حفاظتی گوجه فرنگی و محصولات آن بر روی سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی و کاهش خطر ابتلا به بیماری­های التهابی، احتمالا به دلیل تاثیر هم افزایی سایر کاروتنوییدها در کنار لیکوپن در این مواد غذایی می باشد. لیکوپن به عنوان یک عامل ضد التهاب از بیان سیتوکین های التهابی جلوگیری می­کند. از آنجا که چاقی یک وضعیت مزمن التهابی بوده که در آن افزایش انباشت چربی در بدن با افزایش سطوح پارامترهای التهابی ارتباط دارد، مصرف مواد غذایی حاوی لیکوپن می تواند با کاهش التهاب در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی همراه باشد.
روش ­کار: در یک کارآزمایی بالینی 106 دختر دارای اضافه وزن یا چاقی از میان دانشجویان ساکن خوابگاه­های دانشگاه علوم پزشکی تهران انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تحت مداخله (تعداد=53) و کنترل (تعداد=53) تقسیم شده و به ترتیب 330 میلی لیتر در روز آب گوجه­ فرنگی یا آب به مدت 20 روز دریافت کردند. غلظت­های سرمی اینترلوکین-6، اینترلوکین-8، فاکتور نکروز دهنده تومور-آلفا و پروتیین واکنش پذیر-C با حساسیت بالا، در ابتدای مطالعه و روز بیستم به وسیله آزمون الیزا آنالیز و بین دو گروه مقایسه شدند.
نتایج: غلظت­های سرمی IL-8 و TNF-α در روز بیستم در گروه دریافت کننده آب گوجه فرنگی نسبت به ابتدای مطالعه و در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی­داری کاهش یافت. آنالیز زیر گروه­ها نشان داد که این تاثیر تنها در افراد دارای اضافه وزن دیده می شود. در بین افراد چاق، غلظت سرمی اینترلوکین-6 در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت اما تغییری در اینترلوکین-8 و فاکتور نکروز دهنده تومور-آلفا مشاهده نشد.
نتیجه گیری: آب گوجه فرنگی التهاب را در افراد دارای اضافه وزن و چاقی کاهش می­دهد. بنابراین افزایش دریافت گوجه­ فرنگی می­تواند نقش مهمی در کاهش خطر بیماری­های التهابی از قبیل: بیماری­های قلبی عروقی و دیابت که با چاقی ارتباط دارند داشته باشد.

---

  زمینه و هدف: امروزه چاقی و اضافه وزن یکی از مشکل ساز ترین امور در جوامع انسانی است.علت اهیت چاقی شیوع بالای آن در جمعیت نوجوانان می باشد. چاقی پیامدهای پزشکی و روانی متعددی بدنبال دارد. هدف مطالعه حاضر تعیین ارتباط چاقی و اضافه وزن با کیفیت زندگی می باشد.

  روش کار: در نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای تعداد 400 دختر دبیرستانی انتخاب و پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک و کیفیت زندگی sf-36 را تکمیل کردند. وزن و قد به ترتیب با استفاده از ترازوی سکا(دقت 100 گرم) و متر نواری غیر قابل ارتجاع نصب شده به دیوار (دقت 5/0 سانتیمتر) توسط محقق اندازه گیری شد.

  نتایج: 8/21% از دانش آموزان دارای اضافه وزن و چاقی بودند. میانگین امتیاز ابعاد سلامت جسمی، محدودیت جسمی، عملکرد اجتماعی و سلامت عمومی در افراد دارای اضافه وزن و چاقی بطور معنی داری کمتر بود. نارضایتی از تناسب اندام، عدم زندگی با هر دو والد، وضعیت ضعیف اقتصادی و عدم مصرف صبحانه عوامل مرتبط با کیفیت زندگی پایین بودند.

  نتیجه گیری: به علت ارتباط معنی دار " اضافه وزن و چاقی " با ابعاد فیزیکی کیفیت زندگی و شیوع بالای اضافه وزن و چاقی در دختران نوجوان توجه به چاقی و اضافه وزن و پیامدهای ناشی از آن ضروری است.

---

  زمینه و هدف : با توجه به ابهامات مرتبط با ارکسین A و چاقی، پژوهش حاضر به منظور تعیین تأثیر هشت هفته تمرین استقامتی و High Intensity Interval Training ( HIIT) بر سطوح پلاسمایی ارکسین A و برخی شاخص های تن سنجی در پسران نوجوان چاق انجام شد.

  روش کار: در قالب طرح نیمه تجربی، 35 پسر چاق سالم و غیر فعال (میانگین سنی 69 /0 ± 5/15، صدک BMI مساوی یا بالاتر از 95%، نمایه توده بدن 20/2 ± 72/28 ) به طور تصادفی در سه گروه همگن تمرین استقامتی، HIIT و کنترل جایگزین شدند. گروه تمرین استقامتی، در هشت هفته دویدن(40-25 دقیقه در روز با شدت 85-65 % ضربان قلب ذخیره) و گروه تمرین HIIT در هشت هفته تمرین تناوبی ( 7-4 دوره دویدن 30 ثانیه ای با شدت 95-90 % ضربان قلب ذخیره و دو دقیقه فواصل استراحتی شامل دویدن با شدت ۵5 - 50 % ضربان قلب ذخیره)، سه جلسه در هفته شرکت کردند. سطوح پلاسمایی ارکسین A ، شاخص های تن سنجی و اکسیژن مصرفی بیشینه، قبل و 48 ساعت بعد از آخرین جلسه تمرین اندازه گیری شدند. داده ها بصورت میانگین ± انحراف استاندارد و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس برای اندازه گیری های تکرار شونده ، در سطح معنی داری 05/0> p بررسی شد.

  نتایج: با وجود روند کاهشی ارکسین A در گروه کنترل و HIIT و روند افزایشی در گروه تمرین استقامتی، در سطوح پلاسمایی ارکسین A گروه های کنترل و تمرین، تفاوت معنی داری مشاهده نگردید (05/0< p ). با این حال، انجام تمرین های استقامتی و HIIT ، ضمن کاهش معنی دار شاخص های تن سنجی مانند درصد چربی به ترتیب (7/9%،7/8% کاهش)، نمایه توده بدن (9/1%، 6/1% کاهش) و نسبت محیط کمر به لگن (9/2%، 7/2% کاهش) ، افزایش معنی دار VO2max ( 9/10%، 7/6% افزایش) را به همراه داشت (05/0> p ).

  نتیجه گیری: تمرین استقامتی موثرتر از تمرین HIIT در بهبود ترکیب بدن پسران نوجوان چاق نقش دارد. اگرچه این تغییرات ممکن است با تغییرات ارکسین A همسو نباشد. بنابراین پیشنهاد می شود مشابه این تحقیق با کنترل خواب و تغذیه و تغییرات ناشی از بلوغ در مدت زمان تمرین بیشتری تکرار شود.

---

زمینه و هدف: چاقی به عنوان شایعترین بیماری متابولیک جهانی در نظر گرفته می‌شود. کاهش در مصرف انرژی استراحت می‌تواند خطر بروز چاقی را افزایش دهد. مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی و مقایسه شاخص­های رژیمی، بیوشیمیایی، تن‌سنجی و ترکیب بدن در زنان با مصرف انرژی استراحت ((REE) Resting Energy Expenditure طبیعی و مصرف انرژی استراحت پایین انجام گرفته است.

روش کار: مطالعـه حاضر بر روی 49 زن 50-25 ساله انجام گرفت. افراد در سه گروه تقسـیم شدند؛ گروه اوّل دارای kg/m²9/39>BMI>kg/m²28 با REE طبیعی، گروه دوم دارای kg/m²9/39>BMI>kg/m²28 با REE پایین و گروه سوم دارای BMI و REE طبیعی می‌باشد. شاخص­های تن‌سنجی، ترکیب بدن و REE برای افراد اندازه‌گیری شد. پروفایل چربی در خون افراد اندازه‌گیری شد. اطلاعات فعالیت بدنی و رژیم غذایی با استفاده از پرسشنامه‌ی معتبر ارزیابی گردید.

نتایج: تفاوت معنی داری در ترکیب بدن بین دو گروه چاق وجود نداشت. میزان REE اندازه‌گیری شده در افراد چاق با REE پایین به میزان معنی دار و قابل توجهی پایین‌تر از دو گروه دیگر بود. تفاوت معنی داری در انرژی و درشت مغذی‌های دریافتی و فعالیت بدنی در بین سه گروه مورد مطالعه و نیز بین هر گروه با گروه دیگر وجود نداشت. تفاوت معنی داری در پروفایل چربی بین دو گروه چاق با REE طبیعی و پایین وجود نداشت.

نتیجه‌گیری: در گروهی از افراد چاق میزان REE اندازه‌گیری شده به میزان قابل توجهی پایین‌تر از سایر افراد با BMI بالا می‌باشد. با وجود اینکه تفاوت معنی‌داری در ترکیب بدن، سن، جنس، رژیم غذایی، پروفایل چربی و فعالیت بدنی این افراد در مقایسه با سایر افراد چاق وجود ندارد.

---

زمینه و هدف: با توجه به صیانت از نیروی کار و مسولیت در حفظ سلامت کارکنان صنایع، این مطالعه با هدف بررسی شیوع چاقی و افزایش وزن در پالایشگاه آبادان بعنوان بزرگترین پالایشگاه ایران بعمل آمد.

روش‌ کار: در این مطالعه 721 نفر از پرسنل پالایشگاه آبادان از فهرست پرونده های معاینات سلامت شغلی سالیانه انتخاب، و پس از تن‌سنجی و تکمیل پرسشنامه و اخذ نمونه خون، اطلاعات آنها از طریق پرسشنامه سبک زندگی Breslow و پرسشنامه استاندارد فعالیت فیزیکی Global Physical Activity Questionnaire (GPAQ) ثبت و در نهایت تجزیه و تحلیل گردید.

نتایج: متوسط نمایه توده بدنی در مردان و زنان به ترتیب2/28 و 5/27 بود. شاخص توده بدنی و شیوع چاقی در این مرکز صنعتی به ترتیب برابر با 8/29 % و 7/48% بود. شیوع افزایش‌وزن و چاقی در مردان به ترتیب 6/48% و 24/30% و در زنان به ترتیب50% و 15% بود که با سن، سطح قند خون، چربی خون، و فشارخون بالا دارای ارتباط معنی‌دار بود ( برای تمام موارد001/0 p < ) .

نتیجه گیری: در مجموع شیوع اضافه وزن و چاقی در کارکنان پالایشگاه آبادان بالاتر از میانگین کشوری و صنایع مشابه در نقاط دیگر جهان می باشد. توجه به برنامه های ترویج سبک زندگی سالم در مناطق صنعتی با تاکید بر گروه های پرخطر مانند افراد میانسال، با وضعیت اقتصادی-اجتماعی نامناسب، و شاغل در شیفت های غیر صبحکار می تواند بر بهبود وضعیت جسمانی و سلامتی کارکنان نقش موثری داشته باشد.

---

زمینه و هدف: ترجیحات غذایی و سواد سلامت از تعیین کننده‌های کلیدی انتخاب غذا در دوران کودکی و نوجوانی است که موجب بروز بیماریهای مزمن در دوره بزرگسالی می‌گردد. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط ترجیحات غذایی، سواد سلامت و شاخص توده بدنی در بین دانش آموزان ابتدایی شهرستان ملکان در استان آذربایجان شرقی در سال1401-1400 طراحی و انجام شد.
روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی، توصیفی-تحلیلی با شرکت 582 دانش آموز دختر و پسر، مقطع ابتدایی دوره دوم (پایه‌های چهارم، پنجم، ششم) مدارس دولتی و غیرانتفاعی سه شهر، شهرستان ملکان( ملکان، لیلان و مبارکشهر) با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی دومرحله‌ای انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه سه قسمتی؛ سوالات زمینه‌ای، سوالات ﺳﻮﺍﺩ ﺳﻼﻣﺖ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ و پرسشنامه محقق ساخته ترجیحات غذایی به صورت آنلاین در بستر برنامه پرس‌لاین، ﺟﻤﻊ آوری گردید. از نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا برای روایی و از شاخص آلفای کرونباخ برای پایایی پرسشنامه استفاده شد (98/0 CVI= ، 91/0CVR=، آلفای کرونباخ بالای 7/0). ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭﺗﺤﻠﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎ توسط آزمونهای من ویتنی، تی تست، تحلیل واریانس یک طرف، کروسکال والیس و کای اسکوئر در سطح معناداری ۰۵/۰ با استفاده ﺍﺯ ﻧﺮﻡ ﺍﻓﺰﺍﺭ SPSS 26  انجام شد.
نتایج: بین ترجیحات غذایی دانش آموزان با متغیرهای سواد سلامت ارتباط معنی دار آماری مشاهده شد(001/0˂(p. میانگین سواد سلامت دانش آموزان دختر(49/36±7/ 55) کمی بیشتر از میانگین سواد سلامت پسران(79/29±9/49) بود ولی میانگین نمره سواد سلامت کل دانش آموزان در محدوده نه چندان کافی تعیین شد (33/00±9/52).  همچنین بین نمایه توده بدنی دانش آموزان با ترجیحات غذایی(001/0˂p) و سواد سلامت(001/0˂p) رابطه آماری معنی داری مشاهده شد.
نتیجه گیری: با توجه به اینکه سواد سلامت نوجوانان، در محدوده نه چندان کافی بود و بین سواد سلامت، ترجیحات غذایی و نمایه‌ی توده بدنی در نوجوانان ارتباط مثبت گزارش شده به این شکل که با افزایش سواد سلامت، ترجیحات غذایی سالم نیز ارتقا می‌یابد، به نظر می‌رسد استفاده از مداخلات مبتنی برچارچوب تئوریک در بین دانش آموزان در جهت افزایش سواد سلامت و تصحیح ترجیحات غذایی آنان بتواند راهبردهای بالقوه‌ای جهت تعدیل شاخص توده بدنی و نهایتا پیشگیری از چاقی و اضافه وزن در این گروه سنی باشد.
 

---

زمینه و هدف: تاکنون درمان‌های دارویی مختلفی برای درمان چاقی معرفی شده است. در این مطالعه به مقایسه داروهای موجود برای درمان چاقی زنان مبتلا به سندرم پلی‌کیستیک تخمدان( (PCOS به صورت همزمان پرداخته شده است.
روش‌کار: این مطالعه به روش مرور سیستماتیک و متاآنالیز شبکه ای (NMA)انجام شد. پایگاه‌های اطلاعاتی عمده بین‌المللی از جمله PubMed، Web of Science، Scopus، Cochrane Library و Embase تا مارس 2022 جستجو شدند. در این مطالعه فقط کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCT) که مداخلات دارویی زنان مبتلا به سندرم پلی‌کیستیک تخمدان  را با هم مقایسه می‌کردند، وارد مطالعه شدند. دو محقق مسئول غربالگری منابع بازیابی شده بودند. برای ارزیابی خطر سوگیری از ابزار کاکرین استفاده شد. فرض سازگاری توسط حلقه خاص و طراحی با رویکردهای تعامل درمان ارزیابی شد. تفاوت میانگین، بر اساس تجزیه و تحلیل  از  P-scoreبرای خلاصه کردن اثرات درمان در NMA استفاده شد. برای گزارش نتایج از مدل اثرات تصادفی استفاده شد. نتایج با فاصله اطمینان 95% (CI) گزارش شد. برای بررسی ناهمگنی مطالعات از آماره I² استفاده شد.
نتایج: از 9335 مرجع بازیابی شده، 9 مطالعه RCT معیارهای واجد شرایط برای این مطالعه را داشتند. دو شبکه برای درمان چاقی در زنان مبتلا به سندرم پلی کیستیک تخمدان وجود داشت. (1.2) Liraglutide  با [P-score=0/86,MD=-8/02(-20/99,4/94)] به عنوان بهترین درمان در شبکه اول و (120)  Orlistatبا [P-score=0/88,MD=-3/49 (-5/17,-1/81)] به عنوان بهترین درمان در شبکه دوم بود.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این NMA به نظر می‌رسد (1.2)  Liraglutide   و(120)  Orlistatبه عنوان بهترین درمان چاقی در زنان مبتلا به سندرم پلی کیستیک باشد.