زمینه و هدف: ککها از مهمترین انگـلهای خارجی بدن انسان و سایر حیوانات اهـلی هستند. این حشرات علاوه بر گزشهای دردناک، ناقل بسیاری از بیماریها نظیر تیفوس آندمیک، طاعـون و تولارمی به انسان میباشند. با توجه به اینکه اطلاعـات کمی از فـون ککها در محیطهای روستایی و دامپروری ایران وجود دارد، مطالعـه حاضر در جهـت شناسایی گونههای ککها در محیطهای روستایی و دامداریهای شهرستان بویراحمد طراحی شد.
روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی- مقطعی و به مدت 6 ماه از فروردین تا پایان شهریور سال 1386 در 30 روستا از این شهرستان به انجام رسید. برای جمعآوری ککها از روشهای رایج صید از قبیل تله نوری، تله کاغذی و غیره استفاده شد. نمونههای جمعآوری شده در داخل الکل 70 درصد کنسرو شد و پس از شفافسازی و آبگیری در آزمایشگاه با استفاده از کلیدهای تشخیص معتبر، مورد شناسایی قرار گرفت..
نتایج: در این بررسی در مجموع تعداد 2435 کک (54 درصد نر و 46 درصد ماده) شامل 2 خانواده پولیسیده و سراتوفیلیده 4 جنس و 7 گونه صید گردید. گونههای صید شده شامل گزنوپسیلا باکستونی (7/24 درصد)، کتنوسفالیدس کانیس (4/21 درصد)، کتنوسفالیدس فلیس (5/18 درصد)، گزنوپسیلا آستیا (5/14 درصد)، گزنوپسیلا نوتالی (6/7 درصد)، پولکس ایریتانس (2/7 درصد) و نزوپسیلوس فاسیاتوس (1/6 درصد) بودند. همچنین وفور به مکان برای اماکن انسانی و اماکن دامی " میانگین± خطای معیار" به ترتیب 06/0±7/0 و 2/0±4/3 تعیین شد.
نتیجه گیری: در مجموع وفور و تنوع گونههای کک در اماکن انسانی و بویژه اماکن حیوانی مناطق روستایی شهرستان بویراحمد بالا است. با توجه به اهمیت پزشکی این حشرات، حضور و وفور آنها در مناطق روستایی میبایست جدی تلقی شده و اقدامات کنترلی بعمل آید.
