مجله دانشکده پزشکی

مقدمه: عفونت های قارچی ناخن (اونیکومیکوزیس) یک مشکل جهانی است. برآورد می شود که 22-15% تمام تغییرات ناخنی بعلت اونیکومیکوزیس باشد. 5-2% جمعیت بزرگسالان در اروپا مبتلا به اونیکومیکوزیس می باشند. اونیکومیکوزیس همچنین در خاورمیانه، هنر، خاور دور نیز شایع است. بروز عفونت و نوع قارچ های ایجاد کننده اونیکومیکوزیس با سن، جنس، شغل، وضعیت بهداشت و عوامل محیطی و آب و هوایی ارتباط دارد.

مواد و روش ها: در یک بررسی گذشته نگر جهت بررسی میزان بروز و عوامل اتیولوژیک اونیکومیکوزیس در مراجعین به بخش قارچ شناسی انستیتو پاستور مطالعه ای بمدت 7 سال از فروردین ماه 1372 لغایت اسفند ماه 1378 انجام گرفت، که تعداد 1985 نفر با ضایعات ناخن دست و پا مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران در گروه سنی 3 ماه الی 84 سال قرار داشتند و میانگین سنی آنها 39.7 بود نمونه مورد بررسی تراشه ناخن بود. تشخیص به روش دیدن مستقیم عناصر قارچی با KOH بیست درصد و کشت اثبات می گردید. این بررسی جهت شناسایی عوامل ایجاد کننده اونیکومیکوزیس در بیماران مراجعه کننده به انستیتو پاستور صورت گرفت که تعداد 1985 بیمار از جهت ابتلا به عفونت قارچی ناخن مورد بررسی قرار گرفتند.

یافته ها: در 601 مورد اونیکومیکوزیس به روش آزمایش مستقیم و کشت ثابت گردید که 350 نفر از مبتلایان زن بودند (59%). میزان شیوع عفونت قارچی ناخن های دست در زنان بیش از مردان بود (73.5%)، درحالیکه در 69% مردان عفونت قارچی ناخن های پا را مبتلا کرده بود. از مجموع 601 مورد عفونت قارچی ناخن در 308 مورد (51%) درماتوفیت و در 275 مورد (46%) گونه های کاندیدا و در 18 مورد (3%) قارچ های کپکی عامل ایجاد کننده اونیکومیکوزیس بوده است. 94.9% از گونه های کاندیدا از ناخن های دست جدا شده است، درحالیکه 61% از تمام درماتوفیت ها از ناخن های پا جدا شده اند. شایعترین درماتوفیت جدا شده از کشت تریکوفایتون روبروم (66.5%) و پس از آن تریکوفایتون منتاگروفیتیس با میزان شیوع 24.8% بود. سایر درماتوفیت های جدا شده از کشت در این بررسی تریکوفایتون روبروم، تریکوفایتون ویولاسئوم، تریکوفایتون شوئن لائنی و میکروسپوروم جیپسئوم بود. در مورد اونیکومیکوزیس ناشی از مخمرها 40.9% از موارد جدا شده از کشت کاندیدا آلبیکانس بود. قارچ های کپکی جدا شده از بیماران شامل گونه های آسپرژیلوس، اکرومونیوم، فوزاریوم و کرایزوسپوریوم بود. نتیجه گیری و توصیه ها: باتوجه به اینکه 30% از تمام عفونت های قارچی پوست را اونیکومیکوزیس شامل می شود که عامل آن درماتوفیت ها، مخمرها و قارچ های ساپروفیت هستند، بایستی فاکتورهای ایجاد کننده، علایم کلینیکی و تشخیص های افتراقی در درمان بیماری درنظر گرفته شود. جهت تشخیص کلینیکی بیماری انجام آزمایش مستقیم و کشت ضروری است.