منانی درسا، محمدی مسعود. تفسیر حملات بیماری اختلال استرس پس از سانحه با نظریه هولوگرام مغزی: یک نامه به سردبیر. مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران. 1402; 81 (8) :621-622
URL: http://tumj.tums.ac.ir/article-1-12751-fa.html
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، فارس، ایران.
2- گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان، اصفهان، ایران. ، masoud.mohammadi1989@yahoo.com
چکیده: (331 مشاهده)
سردبیر محترم
کارل پریبرام متخصص فیزیولوژی اعصاب در دهه 40 و 50 میلادی بههمراه دیوید بوهم فیزیکدان، نظریهای در رابطه با مکانیسم غیرقابل توصیف مغز در ذخیره حجم زیادی از اطلاعات در فضایی به حجم cm3 1300 و به خاطر آوردن وقایع و تشبیه آن به یک هولوگرام ارایه دادند.1 هولوگرام یک تصویر سه بعدی منشا گرفته از یک منبع نور تابانده شده به یک تکه فیلم مربعی یک اینچی دارای میلیونها اطلاعات و داده مختلف میباشد.1 تصوری که پریبرام و بوهم از این موضوع داشتند این بود که مغز و جهان اطرافش تماما در یک دنیای هولوگرافیک زندگی میکنند.1 هولوگرامها نیز مانند مغز انسان قابلیت باورنکردنی در ذخیره داده دارند، نظریه پریبرام و بوهم دررابطه با تشبیهسازی مغز و هولوگرام بیانکننده توانایی ذهن انسان ها در ذخیره اطلاعات، ساخت خاطرات و به یاد آوردن آنها است.1
یکی از اصلیترین ساختارهای مغزی که درحافظه و یادگیری نقش دارد هیپوکامپ است، که در عمق لب تمپورال مغز قرار میگیرد.1 خاطرات ما از طریق حواس پنجگانه توسط راههای عصبی به مراکز حافظه منتقل و بهصورت سیگنالهای الکتریکی و شیمیایی در سیناپسهای مغز رمزگذاری میشوند و عمل بهخاطر آوردن خاطرات نیز در اثر تحریک همین سیناپسها خواهد بود.1 ساختارهای مغز با وجود پیچیدگیهای خاص خود، نسبت به محرکهای شدید بسیار آسیبپذیر بوده و با آسیب به مغز شرایطی را مانند فردی که دچار استرس پس از سانحه (PTSD) شده است بهوجود میآورد.2
استرس پس از سانحه، تجربه یک رویداد تروماتیک مانند خشونت دوران کودکی، جنگ، از دست دادن یکی از عزیزان، تصادف رانندگی، تجاوز جنسی و دیگر وقایع آسیبزا است. از مشخصه اصلی این اختلال حملات استرسی شدید و تکراری در فرد میباشد.2
یکی از عوامل زیستی، تغییرات ساختاری مغز مانند آسیب به هیپوکامپ و یا آمیگدال میباشد.2 آمیگدال ساختاری بادامی شکل در دستگاه لیمبیک مغزاست که نقش اصلی در بیان ترس و درک احساسات و بازیابی خاطرات عاطفی و مرتبط با ترس ایفا میکند، این به این معناست که در کسری از ثانیه فکر کردن ارادی یا غیرارادی به موضوعی مرتبط یا نامرتبط، مانند صدای گازدادن موتورسیکلت یا بوی عطر سبب میشود که مغز فرد، سانحه استرسزا را مجددا بازسازی کند که سبب یک واکنش هراس آور شدید در فرد میشود.3
اگر با نظریه هولوگرام مغزی این موضوع را توضیح دهیم، مراکز حافظه ذکر شده به مانند یک تکه فیلم و سیناپسهای عصبی، نور تابانده شده به فیلم و تداعیهای خاطرات، هولوگرام تشکیل شده میباشد. حال اگر این تکه فیلم آسیب ببیند و شکسته بشود اختلال در این ایمپالسها و ساختار حافظه سبب تداعی خاطرات تکراری، کابوسهای شبانه و استرس شدید و غیرارادی و ناگهانی میشود که فرد هر روز زندگی خود را در آن خاطرات آسیب دیده میگذراند. با این تفاسیر میتوان برای اثرات مخرب رویداد تروماتیک بر فرد، علل و توجیه ساختاری و عملکردی بیشتری ارایه داد و حملات استرسی را متعاقب آسیب عملکردی به هیپوکامپ و آمیگدال دانست. مشخص کردن مکانسیم این آسیب کمک شایانی به تشخیص، بهبود و ترمیم آسیب وارده به نقطه اختصاصی ایجادکننده این اختلال در مغز آنها خواهد کرد.
نوع مطالعه:
نامه به سردبیر |