مجله دانشکده پزشکی

اعمال تخمدانها تحت اثر هورمونها و فاکتورهای مختلفی قرار دارد که مجموعه این عوامل سبب می شود که در هر ماه تعدادی از فولیکولها رشد کرده و به غیر از یکی، بقیه از بین بروند. از جمله عوامل موثر در این پدیده تکاملی، احتمالا ارتباطات شکافی (gap junction) بین سلولهای گرانولوزا می باشد. ما در این آزمایشات اثرات دو ماده ای که مشخص گردیده می توانند این ارتباطات را از بین ببرند، یعنی رتینوئیدها و آلکانولها در القای گیرنده LH و تولید پروژسترون بوسیله FSH را مورد مطالعه قرار دادیم. موشهای رات نابالغ را بمدت 72 ساعت بصورت کاشتن در زیر جلد تحت اثر دی اتیل استیل بسترول قرار دادیم، سپس به تهیه سلولهای گرانولوزا از فولیکولهای تخمدانی آنها که در مرحله preantral follicle قرار داشتند اقدام نموده و سلولها را بمدت سه روز در انکوباتور (incubator) تحت اثر 15 نانوگرم FSH قرار دادیم که در این زمان سلولها در مجاورت رتینوئیک اسید، رتینول با غلظتهای 0/1-1000 نانومولار و هپتانول یا اکتانول با غلظتهای 0/01-10 میلی مولار بوده اند. پس از مدت فوق به اندازه گیری گیرنده LH و پروژسترون تولید شده بوسیله این سلولها مبادرت نمودیم، که این نتایج بدست آمد: 1) رتینول (retinol) در کلیه غلظتها، براثر تحریکی FSH برای القای گیرنده LH و تولید پروژسترون اثری نداشت. 2) رتینوئیک اسید (retinoic acid) دارای اثر مهاری بر اعمال FSH جهت القای گیرنده LH بوده که این اثر در تولید پروژسترون بیشتر اعمال می شد. 3) هپتانول و اکتانول هرکدام به تنهایی توانستند سبب مهار القای گیرنده LH بوسیله FSH شده، اما بر روی سنتز پروژسترون نقش مهاری نداشتند.