مجله دانشکده پزشکی

شهر سالم شهری است که در آن شرایط مطلوب کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی به طور مداوم گسترش می یابند و با فراگیر کردن همکاری های بین بخشی، منابع و امکانات موجود محیطی فراهم می شود که شهروندان ضمن مشارکت و حمایت از یکدیگر در انجام کلیه امور زندگی، قابلیت های خویش را به حداکثر ممکن می رسانند. با عنایت به اینکه یکی از اهداف اختصاصی، پروژه شهر سالم، افزایش دانش عمومی در رابطه با ارتقا سلامت جامعه و جلب مشارکت مستقیم و غیر مستقیم مردم در برنامه های بهداشتی است و از آن جا که در ایران اولین بار پروژه شهر سالم در کوی سیزده آبان شهرستان ری به اجرا در آمده است و با توجه به نقش زنان در ارتقا سلامت جامعه و اهمیت دانش، نگرش و عملکرد آنها در مورد موضوعات بهداشتی، این پژوهش در کوی سیزده آبان (محدوده شهر سالم) و دولت آباد شهرستان ری انجام گردید. ما در این بررسی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد 400 نفر از زنان 15 تا 49 ساله ساکن در محدوده شهر سالم و 400 نفر از زنان ساکن در منطقه دولت آباد را در مورد برنامه های بهداشتی مورد سنجش قرار دادیم. براساس نتایج بدست آمده در این پژوهش میانگین میزان آگاهی بانوان 15-49 ساله در مورد موضوعات بهداشتی در محدوده شهر سالم بطور معنی داری بیشتر از بانوان دولت آباد بود (P<0.0001). میزان نگرش زنان در مورد موضوعات بهداشتی در محدوده شهر سالم و محدوده دولت آباد اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشت اما میزان عملکرد بانوان در محدوده شهر سالم در مورد رعایت مسائل بهداشتی با 95 درصد اطمینان و P<0.0001 بیشتر از بانوان دولت آباد بود. در این مطالعه مشخص گردید که سواد بانوان و سواد همسران آنها بر آگاهی بهداشتی و عملکرد آنها تاثیر مثبت داشته است (P<0.0001 و P<0.001). اما ارتباط معنی داری بین شغل و سن خانمها بر میزان آگاهی و عملکرد بانوان مشاهده نگردید.

مقدمه: سرخک یکی از بیماریهای مهم واگیردار است که به علت خطر مرگ و میر، عوارض جسمی و ذهنی و احتمال همه گیری، همواره مورد نظر بوده است. با توجه به بار جهانی بیماری همواره جهت کنترل و ریشه کنی سرخک اقدامات فراوانی انجام شده است. در کشور ما مهمترین استراتژی جهت کنترل بیماری، واکسیناسیون می باشد که به دنبال آن Surveillance یا مراقبت از سرخک نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. بیماریابی (فعال و غیرفعال) و اقدامات کنترل صحیح و بدون تاخیر در نواحی پرخطر، ما را در رسیدن به هدف کنترل سرخک یاری می کند.

مواد و روشها: مرکز بهداشت جنوب تهران با جمعیتی معادل 1375283 نفر که پنج منطقه شهرداری تهران شامل 17، 16، 11، 10 و 19 را تحت پوشش دارد، مهاجر پذیر بوده و از نظر تراکم جمعیت، سو تغذیه، فقر و ... در ردیف مناطق پرخطر قراردارد. بدین منظور بررسی مقطعی بر روی بیماران مظنون به سرخک تشخیص داده شده در سال 1378 در این منطقه انجام شد.

یافته ها: از 230 بیمار مظنون به سرخک، 147 بیمار با تائید آزمایشگاهی مبتلا به سرخک قطعی شناخته شدند که از این تعداد 121 نفر را مردان تشکیل می دادند. بیشترین موارد ابتلا در گروه سنی 24-20 سال (35/7 درصد) و اکثرا در منطقه 11 شهرداری تهران بوده است، علت این امر وجود دو پادگان دانشکده افسری و حر در این منطقه می باشد که اکثریت بیماران مبتلا به سرخک قطعی را شامل می شدند. متاسفانه اکثر بیماران سابقه نامشخصی از واکسیناسیون قبلی داشته اند. در مورد سابقه تماس در گروه مبتلا، 61/2 درصد تماس داشته اند. از نظر توزیع فصلی بیشترین موارد ابتلا به سرخک در فصل زمستان مشاهده شده است.

نتیجه گیری و توصیه ها: آنچه که در این تحقیق اهمیت ویژه دارد، تغییر در سن ابتلا به سرخک است که نیازمند به تحقیقات بیشتر در این زمینه می باشد.

مقدمه: باتوجه به اینکه کودکان زیر پنج سال جزو گروه های آسیب پذیر هستند و داشتن سلامتی کامل و عدم اختلال در رشد و نمو، پایه گذار سلامتی در سنین نوجوانی، جوانی، میانسالی و سالمندی می باشد، بدیهی است که توجه بیشتر به این گروه سنی هم از نظر تجویز داروها در هنگام بیماری و هم به جهت مراقبت و پیشگیری حائز اهمیت می باشد.

مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی پرونده خانوار 505 کودک بیمار مراجعه کننده به 19 خانه بهداشت که توسط 33 بهورز به آنان دارو تجویز شده بود مورد مطالعه قرار گرفت. جهت بررسی از دو پرسشنامه طراحی شده استفاده شد. در پرسشنامه اول داروهای تجویز شده به کودکان کمتر از 5 سال مورد ارزیابی قرار گرفت و متغیرهای تجویز داروی مناسب از قبیل مقدار مصرف توصیه شده، طول دوره درمان و فواصل زمانی مصرف در دو گروه دختران و پسران به تفکیک بررسی گردید. در پرسشنامه دوم اطلاعات مربوط به وضعیت دموگرافیک بهورزان شاغل در خانه های بهداشت جمع آوری شد.

یافته ها: نتایج حاصله از پژوهش نشان داد در مواردی که برمبنای آموزش های بهورزی پیگیری بیمار توسط بهورز ضرورت دارد. پیگیری ضروری و مناسب در 56.9% موارد انجام نشده است. از محدودیت های مهم این پژوهش عدم ثبت چگونگی تجویز دارو توسط بهورزان در تعداد قابل ملاحظه ای از پرونده ها بود. این موارد شامل: 1) نامشخص بودن داروهای تجویزی در 1.2% موارد. 2) نامشخص بودن مقدار داروی تجویز شده در 44.2% موارد. 3) نامشخص بودن طول مدت درمان در 52.4% موارد. 4) نامشخص بودن فواصل زمانی داروی تجویزی در 36.5% موارد. از نظر مناسب بودن مقداری داروی تجویز شده به کودکان 64.9% موارد، از لحاظ فواصل زمانی داروی تجویز شده 73.2% موارد و در 84.1% موارد، طول مدت درمان نیز مناسب انتخاب شده بود.

نتیجه گیری و توصیه ها: این پژوهش نشان داد که مسئولین امور دارویی شهرستان ها باید کنترل بیشتری بر نحوه مصرف دارو توسط بهورزان اعمال نمایند و گاهی اوقات همراه با تیم آموزشگاه بهورزی از خانه بهداشت بازدید بعمل آورند.

فعالیت ضد باروری مردانه گوسیپول (ماده فعال غوزه پنبه دانه)، ایده تکوین و عرضه دارو با فعالیت ضد باروری مردانه را مطرح نمود. در این مطالعه اثرات ضد باروری دو مشتق ایزوپروپیل و ایزوبوتیل دی هیدروپیریدین که از طرفی مشابه کلرامفنیکل و همچنین مشتقات دی هیدروپیریدینی است مورد بررسی و ارزیابی قرار دادیم.
روش بررسی: تجویز مشتقات ایزوبوتیل و ایزوپروپیل روزانه بصورت تزریق زیر جلدی به مقدار mg/kg/day10 به موشهای صحرایی نر انجام شد. بعد از 60 روز از اولین تزریق شاخص های باروری ارزیابی شد.
یافته‌ها: یافته ها با دو گروه کنترل و شاهد که به ترتیب سرم فیزیولوژی و پروپیلن گلیکول تزریقی دریافت کرده بودند مقایسه گردید. نتایج نشان داد که هر دو دارو اثرات مهاری بر سیستم تولید مثل موش صحرایی نردارند.
نتیجه‌گیری: اثر مهاری معنی دار مشتقات مورد نظر بر شاخص های فیزیولوژیک مؤید نظر قبلی ما در مورد مطلوب بودن فعالیت آنها جهت استفاده بعنوان ترکیب رهبر (lead compound) برای سنتز و تهیه ترکیبات جدیدتر با فعالیت ضد باروری مردانه می باشد.