مجله دانشکده پزشکی

استرپتوکوک گروه B از مهمترین عوامل بیماریزا در عفونتهای نوزادان، بویژه در هفته های اول تولد در کشورهای پیشرفته بشمار می رود و از هر هزار نوزاد زنده بدنیا آمده، 5-1 مورد گزارش می شود که با مرگ و میر بالا توام است. علت اصلی آلودگی نوزاد، آلوده شدن هنگام عبور از کانال زایمانی است. میزان ناقلان در زنان باردار در جوامع مختلف بین 41-4/6 درصد متغیر است و احتمال آلودگی نوزاد متولد شده از یک مادر ناقل ممکن است به بیش از 50 درصد برسد. با توجه به اهمیت موضوع، کشت نمونه های واژن 191 زن باردار مراجعه کننده به زایشگاههای مختلف وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران که جهت وضع حمل بستری بودند با استفاده از محیط انتخابی مایع، وجود 28 نفر ناقل (14/7%) را در این افراد نشان داد در حالیکه انجام تست CIE و SCA (کانترایمونوالکتروفورز و استافیلوکوکال کوآگلوتیناسیون) بر روی محیط کشت، به ترتیب 11/5 و 18/3% موارد مثبت گردید. از 530 کشت خون انجام شده برای نوزادان مشکوک به سپتی سمی، کلا 73 ارگانیسم جدا شد که سهم GBS در این مطالعه 4 مورد (5/5%) بود. از 181 کشت مایع نخاع، تنها یک مورد (8/3%) استرپتوکوک گروه B جدا شد. از 472 نمونه سرم بررسی شده با تست CIE، پنج مورد مثبت بود که مقایسه آن با نتایج کشت خون نشان می دهد که از 5 جواب، 3 تا مثبت حقیقی و 2 تا مثبت کاذب است. به این ترتیب استفاده از سرم برای تشخیص آنتی ژن بوسیله CIE، دارای 75% حساسیت و 99/2% ویژگی می باشد. نتیجه: گرچه در تعیین میزان کولونیزاسیون GBS در واژن زنان، نحوه جمع آوری نمونه و روش های میکروبیولوژیک مهم است ولی کولونیزاسیون GBS در زنان بسیار متغیر می باشد. در این تحقیق، GBS اهمیت کمتری در سپتی سمی نوزادان دارد معهذا مطالعات بیشتری مورد نیاز است.

در کشورهای در حال توسعه و نیز مناطق گرمسیری فرم مهاجم سالمونلوز در بین بچه ها شایع است. با توجه به وضعیت اپیدمیولوژیک این بیماری در ایران و جهت روشن شدن اهمیت تشخیص سریع و درمان آن مطالعه حاضر صورت گرفت. از 163 کودک، پرونده 60 کودک 1-14 ساله که از مرداد 1373 تا آبان 1377 با احتمال اولیه تیفوئید در بخش عفونی مرکز طبی کودکان تهران بستری شده بودند انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. بیماران پس از گرفتن نمونه های لازم خون، مغز استخوان، ادرار، مدفوع جهت کشت و نیز سرولوژی تحت درمان با سفتریاکسون (از نسل سوم سفالوسپورین ها) قرار گرفته بودند. در 23 مورد کشت مثبت خون و مغز استخوان (به ترتیب 17 و 6)، 4 مورد کشت مدفوع مثبت و 1 مورد کشت از راش جلدی برای سالمونلاتیفی مثبت بود. 17 نفر از کل بیماران (28/3%) باکتریمی سالمونلایی داشتند. در گروه با کشت مثبت خون، مغز استخوان یا مدفوع 24 مورد (40%) و در بیماران با کشت منفی 13 مورد (21/6%) سرولوژی مثبت بوده است. در 9 مورد (15%) از بیماران تشخیص اولیه بالینی تب تیفوئیدی تقریبا رد شد. در موقع برخورد با بیماران تب دار حاد از جمله سالمونلوز مطالعه دقیق از نظر تاریخچه، اپیدمیولوژی و معاینه فیزیکی اهمیت خاصی دارد و با توجه به موارد کشت مثبت و سرولوژی، تشخیص بالینی سالمونلوز دارای ویژگی بیش از 60% است.

مقدمه: تحقیق مورد نظر ما با اهداف زیز انجام شد: (1) تعیین میزان آلودگی باکتریال کشت‌های خون. (2) تعیین انواع و فراوانی باکتری‌های آلوده کننده کشت‌های خون. (3) تعیین برخی پارامترهای بالینی و آزمایشگاهی در بیماران دارای کشت خون مثبت واقعی و بیماران دارای کشت خون مثبت کاذب.
مواد و روش‌ها: در یک مطالعه آینده‌نگر توصیفی از فروردین تا خرداد 1383 تعداد 2877 نمونه کشت خون بیمارستان مرکز طبی کودکان که در فاصله زمانی مذکور به آزمایشگاه بیمارستان ارسال شده بودند، برای آلودگی باکتریال مورد بررسی قرار گرفت. باکتری‌های جدا شده از کشت‌های خون مثبت تا سطح گونه تعیین هویت شدند. برای در نظر گرفتن یک سویه جدا شده از کشت خون به عنوان عامل عفونت واقعی یا آلودگی (باکتریمی کاذب) از یک مجموعه معیارهای بالینی و آزمایشگاهی که به طور کلی شامل: تاریخچه بیمار، اطلاعات معاینه بالینی، نتایج آزمایشگاه، اطلاعات رادیولوژی و دوره بستری در بیمارستان بودند استفاده شد.
یافته‌ها: از کل کشت‌های خون، 188 نمونه (53/6%) مثبت شدند که 04/1% آن مربوط به باکتریمی واقعی و 49/5% مربوط به آلودگی بود. نسبت آلودگی در بین کشت‌های خون مثبت 04/84% بود و باکتریمی واقعی تنها 95/15% نمونه‌های کشت خون مثبت را شامل می‌شد. انواع و فراوانی نسبی باکتری‌های جدا شده از کشت‌های خون مثبت (188 مورد) به تفکیک موارد عفونت واقعی و الودگی به ترتیب زیر بود: استافیلوکوکوس ارئوس (عفونت: 0/9%، آلودگی: 0/0%) استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس (عفونت: 0/0%،‌ آلودگی: 3/13%)، میکروکوکوس (عفونت: 0/0%،‌ آلودگی: 3/4%)، پسودوموناس آئروجینوازا (عفونت: 53/0%، آلودگی: 0/0%)، انواع پسودوموناس و گونه‌های وابسته ]غیرآئروجینوزا[ شامل: پسودوموناس مالتوفیلیا 58 سویه، پسودوموناس سپاسیا 31 سویه، آلکالیجنزفکالیس 20 سویه و فلاوباکتریوم "اسپس" 9 سویه (عفونت: 1/2%‌، آلودگی: 6/60%)، استرپتوکوکوس ویریدانس ]شامل: S.anginosus group و S.mitis group (عفونت: 1/1%، آلودگی: 1/2%)، استرپتوکوکوس بتاهمولیتیک [groups C and F] (عفونت: 0/0%، آلودگی: 6/1%)، اشریشیاکلی (عفونت: 06/1%، آلودگی: 0/0%)، کلبسیلاپنومونیه (عفونت: 53/0%، آلودگی: 0/0%)، کلبسیلااکسی توکا (عفونت: 53/0%، آلودگی: 6/1%)، آنتروباکترکلواکه (عفونت: 53/0%، آلودگی: 0/0%) و اسینتوباکتربومانئی (عفونت: 53/0%، و آلودگی: 53/0%)، متوسط مدت بستری برای بیماران دارای کشت خون مثبت واقعی 83/14 روز و برای بیماران دارای کشت خون مثبت کاذب 08/10 روز بود و اختلاف معنی‌داری بین دو گروه وجود نداشت. تعداد 43 بیمار بعد از کشت خون مثبت کاذب از یک تا سه نوع آنتی‌بیوتیک دریافت کرده بودند.
نتیجه‌گیری و توصیه‌ها: یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که آلودگی باکتریال کشت‌های خون در مرکز طبی کودکان تهران از مقادیر استاندارد (3%-5/2%) بالاتر می‌باشد. شدت بالای آلودگی با انواع سودوموناس‌های محیطی و انواع وابسته نشان دهنده یک اپیدمی آلودگی غیرمعمول کشت‌های خون با این نوع از باکتری‌ها است که شناسایی منشاء و مهار آن ضروری است. عدم اختلاف معنی‌دار در مدت بستری در بیماران دارای کشت خون مثبت کاذب با بیماران دارای کشت خون مثبت واقعی و بالا بودن درمان آنتی‌بیوتیکی در بیماران دارای کشت خون مثبت کاذب حاکی از هزینه‌های اضافی ناشی از آلودگی کشت‌های خون در آن مرکز درمانی می‌باشد.

عفونت‌های دستگاه تنفسی سالانه باعث مرگ حدود 5/4 میلیون کودک در سراسر جهان می‌شوند که بیشتر این مرگ و میرها در کشورهای در حال توسعه روی می‌دهد. پاتوژن‌های باکتریایی و ویروس‌ها هر دو عامل ایجاد این مرگ و میرها هستند. ویروس پاراآنفلوانزا یکی از عوامل شایع ایجادکننده عفونت‌های دستگاه تنفسی می‌باشد. پاراآنفلوانزا باعث ایجاد 30% از عفونت‌های دستگاه تنفسی در کودکان قبل از سن مدرسه می‌باشد. این مطالعه به منظور بررسی شیوع عفونت ویروس پاراآنفلوانزا انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی که از بهمن ماه سال 1382 تا بهمن ماه 1383 برروی 96 کودک بدو تولد تا پنج سال، مراجعه‌کننده به بیمارستان مرکز طبی کودکان انجام شده، سعی بر این بوده است که با بررسی ترشحات نازوفارنکس بیماران با روش ایمونوفلوئورسانس آنتی‌بادی فراوانی عفونت تنفسی پاراآنفلوانزا تعیین شده و بیماران از نظر توزیع فصلی، سن شایع درگیری و علائم و نشانه‌های کلینیکی مختلف مورد بررسی قرار گیرند.

یافته‌ها: در این بررسی فراوانی نسبی عفونت ناشی از ویروس پاراآنفلوانزا 26% می‌باشد. شایع‌ترین سن ابتلا در بررسی ما سن 25 تا 36 ماهگی می‌باشد. فصل پاییز شایع‌ترین فصل بروز عفونت‌های دستگاه تنفسی ناشی از پاراآنفلوانزا می‌باشد. رینوره (96%) و سرفه (84%) شایع‌ترین علامت بالینی و تب (68%) شایع‌ترین نشانه بالینی به‌دست آمده بود. شایع‌ترین بیماری کلینیکی، فارنگوتونسیلیت با شیوع 40% بود.

نتیجه‌گیری: فراوانی عفونت پاراآنفلوانزا و سن شایع ابتلا مشابه مطالعات قبلی انجام شده در سایر کشورها می‌باشد همچنین در مطالعات انجام شده در اکثر کشورها فصل شایع پاییز و زمستان بوده است و در مطالعه ما هم در فصل پاییز شایع‌تر بوده است.