مجله دانشکده پزشکی

---

حدود 30% از زوجها علی رغم عدم تمایل به باروری، از هیچگونه روش پیشگیری از بارداری استفاده نمی نمایند و این امر منجر به بروز حاملگی ناخواسته می گردد. در این مطالعه که از نوع مقطعی می باشد، 4177 خانم که حداقل دارای 1 فرزند زنده بوده و به منظور زایمان به 12 بیمارستان آموزشی تهران در سال 1375 مراجعه نموده اند، مورد پرسشگری در زمینه استفاده قبلی از وسایل پیشگیری از حاملگی و خواسته یا ناخواسته بودن حاملگی اخیر قرار گرفتند. داده های حاصله براساس مدل رگرسیون لجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در طی این مطالعه 20/3% از افراد در حالیکه هیچگونه تمایلی به حاملگی نداشتند، از هیچ روش پیشگیری استفاده ننموده اند، 41/1% از افرادی که از یک روش پیشگیری از بارداری استفاده می نموده اند، دچار حاملگی ناخواسته گردیده اند. براساس مدل بدست آمده سن، تحصیلات، آشنایی قبلی زن با روشهای تنظیم خانواده و تحصیلات همسر وی از عوامل موثر در استفاده از پیشگیری از حاملگی می باشد و خانمهای گروه سنی 20 سال و کمتر و همچنین بیش از 35 سال و افراد بیسواد از خطر نسبی عدم استفاده از روشهای پیشگیری بالاتری برخوردار می باشند. تفاوت چندانی در خطر عدم استفاده از روش، با توجه به جنس فرزند قبلی بین فرزند دختر و پسر وجود ندارد. این موضوع بیانگر ارتقا بینش و فرهنگ باروری خانواده های ایرانی در خصوص جنسیت و تعداد فرزندان می باشد. بجاست که سیاستگزاران در زمینه سوادآموزی، آموزش و مشاوره صحیح روشهای پیشگیری از بارداری و ارتقا کیفی ارائه خدمات مذکور سیاست مناسب تری اتخاذ نمایند.

---

لوله بستن یکی از روش های موثر و مطمئن پیشگیری از بارداری و از موفق ترین برنامه های ارائه خدمات تنظیم خانواده در ایران می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی برخی عوامل موثر بر عوارض حین لوله بستن انجام شده است. 1780 زن که بین سال های 1372 و 1374 در 13 بیمارستان دانشگاهی شهر تهران عمل لوله بستن برایشان انجام گرفته بود وارد مطالعه شدند. اطلاعات مربوط به جراحی این افراد از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید و براساس مدل رگرسیون لجستیک مورد تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که خطر ابتلا به عوارض حین عمل بترتیب در لوله بستن پس از زایمان طبیعی، اینتروال فاز لوتئال، حین سزارین و در اینتروال فاز فولیکولار افزایش می یابد. همچنین احتمال پیدایش عارضه بترتیب در روش پومری مدیفیه، پومری، پارکلند و سایر روش ها افزایش می یافت و خانم هایی که ضمن عمل اقدامات دیگری برایشان انجام شده بود بیش از سایرین دچار عوارض شده بودند. سن، سابقه درد لگنی، نوع بیهوشی، اندازه برش جراحی و مدت عمل با عوارض ارتباط معنی دار نداشتند. بهتر است عمل لوله بستن پس از زایمان طبیعی و به روش پومری مدیفیه انجام شود.

---

مقدمه: حاملگی ناخواسته عبارتست از حاملگی که از دیدگاه خانم، همسرش یا هر دو ناخواسته باشد. به منظور تعیین شیوع حاملگی ناخواسته و بررسی علل دخیل در ایجاد حاملگی ناخواسته در مراجعین به بیمارستانهای دانشگاهی 10 مرکز استانهای فارس، سیستان و بلوچستان، همدان، کرمان، آذربایجان غربی، مازندران، گیلان، خراسان، خوزستان و اصفهان پژوهش مورد نظر ما انجام گردید.

مواد و روشها: این پژوهش از نوع مقطعی بوده واحدهای مورد پژوهش جمعا 1548 نفر از زنان مراجعه کننده به درمانگاههای مراقبت از بارداری به بیمارستان دانشگاهی بودند. پرسشنامه استاندارد با روش مصاحبه پرشد.

یافته ها: حاملگی ناخواسته در 34/96 درصد این خانمها گزارش گردید. میزان آشنایی با روشهای پیشگیری در برخی شهرها اندک بوده و نیز نحوه استفاده از وسایل پیشگیری همچون قرص و کاندوم صحیح نبوده و منجر به شکست (به ترتیب با ارقام 12/5 درصد و 8/8 درصد) شده است.

نتیجه گیری و توصیه ها: به نظر می رسد که نیاز مبرمی به تدوین یک برنامه آموزشی صحیح جهت بکار گیری روشهای مختلف پیشگیری از بارداری وجود دارد تا درصد حاملگی های ناخواسته را تقلیل دهد.

---

زمینه و هدف: ژیاردیا لامبلیا تک یاخته‌ای شایع در روده باریک انسان است. گرچه بالغین هم ممکن است به این انگل آلوده شوند اما کودکان و زنان باردار نسبت به ژیاردیا حساس‌ترند. این انگل می‌تواند سوء تغذیه، اسهال، سوء‌جذب و عدم هضم چربی ایجاد نماید. در این مطالعه توانایی شیر مادر در جلوگیری از ابتلا به ژیاریا لامبلیا مورد بررسی قرارگرفته است.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 482 نفر از کودکان 24-6 ماه مناطق شهری شهرستان‌های سمنان، دامغان و گرمسار انتخاب شدند. پس از انتخاب کودکان، ضمن انجام مصاحبه با مادران آنها و تکمیل پرسشنامه پژوهش، با هماهنگی با مادران آنها در سه روز متوالی مقداری از مدفوع کودک و مادر را به طور مجزا اخذ و به دو روش مستقیم و روش رسوبی فرمالین- اترورنگ‌آمیزی با تیونین، تشخیص آلودگی با مشاهده تروفوزوئیت یا کیست در مدفوع صورت گرفت. هم‌چنین متغیرهای جنس، رتبه تولد، سن و شیر مصرفی کودک، بعد خانوار، سن و سطح سواد مادر و پدر با مصاحبه از مادر در پرسشنامه ثبت شد. از آزمون c² و رگرسیون لجستیک برای تحلیل داده‌ها استفاده گردید.

یافته‌ها: میانگین (± انحراف‌معیار) سنی شیرخواران مورد بررسی6/5±8/13 ماه بود. 6/45% آنها دختر و مابقی پسر بودند. شیوع آلودگی به ژیاردیا در شیرخواران تحت بررسی 5/8% بود. ارتباط بین آلودگی به ژیاردیا در شیرخواران با سن وی، سطح سواد مادر و همچنین نوع شیرمصرفی معنی‌دار بود (05/0>p). به طوری که آنهایی که از شیر مادر مصرف نمی‌کردند 38/2 برابر مصرف‌کنندگان شیر مادر شانس آلودگی داشتند.

نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد تغذیه با شیر مادر (حتی توأم با سایر شیرها) نقش محافظتی در ابتلا به ژیاردیا دارد. آموزش مادران از طریق کارکنان محترم مراکز بهداشتی در این راستا ضروری است.

---

زمینه و هدف: یکی از روش‌های شایع درمان فتق اینگوینال ترمیم با پروتز به روش Lichtenstein می‌باشد. برای جلوگیری از تولید و یا تخلیه سریع سروما، برخی جراحان موافق تعبیه درن مکشی بسته و برخی دیگر با آن موافق نیستند. روش بررسی: در یک مطالعه کارآزمایی بالینی، 42 بیمار کاندید ترمیم فتق اینگوینال به روش Lichtenstein در بیمارستان امیرالمومنین (ع) سمنان از بهمن 1389 تا اسفند 1390، به‌طور تصادفی به دو گروه با و بدون استفاده از درن ساکشن بسته تقسیم شدند. بیماران 24 ساعت، 7-4 روز و 15-10 روز پس از عمل از نظر تشکیل سروما، هماتوم و عفونت زخم ویزیت شدند. یافته‌ها: 24 ساعت و نیز 7-4 روز پس از عمل، سروما، هماتوما و عفونت زخم در هیچ یک از دو گروه مشاهده نشد. تنها 15-10 روز پس از عمل یک مورد عفونت زخم در گروه با درن مشاهده گردید (99/0=P). نتیجه‌گیری: برای جلوگیری از ایجاد عوارض درن، مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک، افزایش مدت بستری ، بهتر است در این نوع جراحی از درن استفاده نشود.