مجله دانشکده پزشکی

کرنیکتروس یک سندرم عصبی قابل پیشگیری با عوارض نامطلوب است که به‌علت رسوب بیلی روبین غیر‌مستقیم در بخش‌هایی از مغز ایجاد می‌شود. هدف اصلی در این مطالعه بررسی عوامل مؤثر در ایجاد کرنیکتروس در نوزادان ایکتریک مراجعه‌کننده به مرکز طبی کودکان بوده است.
روش بررسی: این پژوهش گذشته‌نگر با روش نمونه‌گیری سرشماری طی دوازده ماه 312 نوزاد ایکتریک که در بخش نوزادان جهت درمان ایکتر بستری شدند انجام شد. این نوزادان از نظر سن، سطح بیلی روبین سرم، وزن زمان تولد، جنس، سن حاملگی، زمان ترخیص از زایشگاه و فاکتورهای خطر مندرج در پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها با روش آماری Chi-Square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: 25 بیمار از 305 نوزاد ایکتریک بستری شده در بخش نوزادان به‌عنوان کرنیکتروس حاد تشخیص داده شدند. تاثیر سن حاملگی، جنسیت، سطح بیلی روبین توتال سرم، زمان ترخیص از زایشگاه، عوامل خطر‌ساز (اسیدوز، پره ماچوریتی، همولیز، هیپوگلیسمی، سپسیس، دیسترس تنفسی)، وزن زمان تولد، ناسازگاری‌های گروههای خونی و کمبود G6PD بر بروز کرنیکتروس به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت که موارد معنی‌دار به شرح زیر است: میانگین سطح بیلی روبین توتال در مبتلایان به کرنیکتروس mg/dl 32 و در سایر نوزادان ایکتریک mg/dl 20 بوده که این اختلاف معنی‌دار است (001/0P=). بروز کرنیکتروس در نوزادان پرخطر به‌طور معنی‌داری از نوزادان کم‌خطر بیشتر بوده است (001/0P<). نوزادان کمتر از 2500 گرم به‌طور معنی‌داری از نوزادان دارای وزن زمان تولد بیشتر از 2500 گرم دچار کرنیکتروس شدند(04/0P=).
نتیجه‌گیری: نوزادان پرخطر به درمان زود‌هنگام و مؤثر هیپربیلی روبینمی برای جلوگیری از بروز کرنیکتروس در سطوح کمتر بیلی روبین نسبت به نوزادان کم‌خطر نیازمندند.

بیماری همولیتیک ناشی از ناسازگاری گروههای خونی ABO یکی از علل شایع زردی بالینی و علت 66 درصد موارد بیماری همولیتیک در نوزادان است. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی بیماری و عوارض آن در نوزادانی که تعویض خون شده‌اند، انجام گرفت.

روش بررسی: این مطالعه آینده‌نگر و توصیفی طی سه سال بر روی کلیه نوزادان تعویض خون شده انجام شد. معیارهای ورود به مطالعه شامل: نوزادان با گروه خونی A یا B که مادران آنها دارای گروه خونی O بدون عدم تجانس RH بودند و طی دو روز اول عمر دچار زردی غیر مستقیم با تست ایمنوهماتولوژیک مثبت بودند

یافته‌ها: از مجموع 96 بیمار که تعویض خون شدند، 20% مبتلا به ناسارگاری ABO بودند و بیشترین واکنش بین مادران با گروه خونی O و نوزادان با گروه خونی A بود. 100% نوزادان و 84% مادران دارای یک تست ایمنوهماتولوژیک مثبت بودند. در نوزادان نارس بیماری همولیتیک ناشی از ناسازگاری ABO، چهارمین علت انجام تعویض خون و در نوزادان رسیده دومین علت آن بود. در هر دو گروه عوارض آزمایشگاهی شایع‌تر از عوارض بالینی بود.

نتیجه‌گیری: 48% علل آلوایمیونیزاسیونها و 42% موارد بیماری همولیتیک ناشی از ناسازگاری گروههای خونی ABO بود. تست مثبت ایمنوهماتولوژیک در نوزاد و مادر نقش مهمی در بروز بیماری همولیتیک داشت. لذا توصیه می‌شود در مادران با گروه خونی O، در صورت وجود گروههای خونی A یا B در نوزاد در چند ساعت اول بعد از تولد بررسی ایمنوهماتولوژیک در مادر و نوزاد جهت تعیین نورادان پر خطر انجام شود و با شروع فتوتراپی، ایمونوگلبولین وریدی و پروتوپورفیرین مانع تشدید علایم لیز و کاهش نیاز به تعویض خون و عوارض آن شد.