مجله دانشکده پزشکی

آلودگی با هلیکوباکترپیلوری از مهمترین عوامل ایجاد کننده بیماریهای دستگاه گوارش فوقانی در سراسر دنیا می باشد و اخیرا شواهدی مبنی بر دخالت مستقیم و یا غیرمستقیم این باکتری در ایجاد بیماریهای خارج از دستگاه گوارش نیز بدست آمده، بنابراین روشهای تشخیصی آسان و سریع و غیرتهاجمی و قابل اعتماد که نیاز به انجام عمل آندوسکوپی ندارند، در تشخیص این عفونت چه در بیماران مبتلا به ناراحتی های گوارشی و چه در سایر بیماران با مطالعات سرواپیدمیولوژی میتواند بسیار کمک کننده باشد. از بین این روشها، آزمون ELISA بیش از سایر روشها مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش، روش ELISA به منظور اندازه گیری IgG اختصاصی ضد هلیکوباکترپیلوری در داخل کشور راه اندازی و استاندارد شده است. برای راه اندازی و استاندارد کردن روش ELISA 9 سویه هلیکوباکترپیلوری جدا شده از بیماران را انتخاب و پس از خرد کردن آن با امواج صوتی (Sonication) آنتی ژن خام محلول تهیه و با کمک روش شطرنجی بهترین غلظت آنتی ژن و بهترین تیتر کونژوگه تعیین شد و سپس با استفاده از 52 نمونه سرم از افرادیکه آلودگی یا عدم آلودگی آنها با روشهای مرجع (gold standard) شامل کشت از بیوپسی، اوره آز سریع و بررسی لام مستقیم اثبات شده بود و با استفاده از منحنی های Roc، تیتر مناسب سرم و مرز تشخیصی (cut-off) تعیین شد. ضمنا نمونه های فوق با استفاده از یک کیت تجارتی نیز مورد آزمایش قرار گرفت و نتایج با یکدیگر مقایسه شدند. حساسیت و ویژگی در روش ELISA استاندارد شده در آزمایشگاه به ترتیب 93/2% و 95/4% و در روش ELISA تجارتی 87/8% و 73% بدست آمد. در مجموع با توجه به حساسیت و ویژگی قابل قبول، سهولت کار، مقرون به صرفه بودن و غیرتهاجمی بودن این روش، میتوان از آن در تشخیص عفونت هلیکوباکترپیلوری و همچنین مطالعات اپیدمیولوژی استفاده کرد.

(H.pylori) Helicobacter pylori باکتری گرم منفی‌، مارپیچی شکل، میکروآئروفیلیک، تولید‌کننده اوره آز و متحرک بوده که به pH‌های اسیدی مقاوم می‌باشد. از مشخصات این باکتری لیپوپلی ساکارید‌های یا LPS (Lipopolysaccharids) منحصر به‌فرد آن است. LPS این باکتری مسئول مقاومت زیاد آن در پایداری به اسید معده و فرار آن از سیستم ایمنی بدن می‌باشد، که آن را هدفی مهم برای اهداف مطالعاتی یا تشخیصی قرار داده است. برای انجام این قبیل مطالعات نیاز به استخراج و جدا سازی LPS از غشاء خارجی می‌باشد.
روش بررسی: LPS از غشاء خارجی یا پوشش H .pylori حاصل از کشت نمونه معده بیماران مبتلا به گاستریت، زخم معده و سرطان معده استخراج گردید. استخراج LPS در این تحقیق با استفاده از دو روش Proteinase K و Hot-Phenol انجام شده و الگوی الکتروفورتیکی آن بوسیله SDS-PAGE و با رنگ‌آمیزی نقره بدست آمد و بالاخره با الگوی الکتروفورتیکی LPS نمونه E.coli سوش O111: B4 و سالمونلاسوش ATCL 14028 مقایسه گردید.
یافته‌ها: الکتروفورز LPS استخراج شده یک الگوی نردبانی را نشان داد. باندهای بدست آمده در سه دسته با وزن مولکولی بالا، متوسط و پایین قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: یکی از عوامل مهم در بیماری زائی این باکتری LPS آن است .به‌دلیل تعداد متفاوت زنجیره‌های اولیگوساکاریدی، الگوی الکتروفورزی به‌دست‌آمده بصورت نردبانی است. باندهای با وزن مولکولی بالا S-LPS و باندهای با وزن مولکولی پایین R-LPS (بدون زنجیره جانبی) را نشان می‌دهد.