مجله دانشکده پزشکی

---

---

---

---

---

---

---

---

---

1- مقدار اسید 5- هیدروکسی آندول استیک اسید موجود در دستگاه عصبی بیماران دپرسیوومانیاک کمتر از افراد شاهد طبیعی است یعنی این قبیل بیماران از کمبود عملی 5- هیدروکسی تریپتامین رنج می برند اگر چه این کمبود بر طبق یافته هایی که در تحقیقات اولیه بدست آمده بود مستقل از مرحله ای است که بیمار از نظر روحی در آن قرار دارد. هنوز روشن نشده که کمبود متابولیسم 5- هیدروکسی تریپتامین در دستگاه عصبی را باید تا چه حدی با وسایل مختلف ( درمان فارماکولوژیک والکتروشوک) تصحیح کرد تا بتوان یک اثر ضد دپرسیونی بدست آورد.2- شواهدی یافت شده که در حالات دپرسیون پس از مصرف بیش از حد آنفتامین ها سنتزومتابولیسم کاته کولامینی به طور کلی و سنتزومتابولیسم نورآدرنالین خصوصاً کاهش می یابد. در زمان حال بطور قاطع نمی توان گفت که Turnover نورآدرنالین از منشاء محیطی است یا مرکزی است، و اینکه تا چه حدودی فعالیت حرکتی بر روی یافته های حاصل از حالات دپرسیو و نورموتیمیک می کند روشن نشده است.3- در مرحله مانیاک Turnover کاته کولامین افزایش می یابد. این حقیقت که تجویز دوپا قادر به ایجاد مانیاک است نیز وجود رابطه نزدیک بین کاته کولامین ها و مانیاک را بیشتر تایید می کند.4- درست است که عوامل محیطی از قبیل هورمونها و بعضی سیستمهای آنزیمی در دپرسیون تغییر پیدا می کند اما هیچ گونه دلیلی برای رابطه بین این عوامل و دپرسیون تا کنون بدست نیامده است.اگر چه پیشرفتهای قابل ملاحظه ای در زمینه تحقیقات بیوشیمیک دپرسیون انجام شده و به همین علت هم تعداد زیادی مسائل مهم مربوط به روش آزمایش روشن شده است اما هنوز یک راه بیوشیمیک قاطع برای دپرسیون پیدا نشده است. تفسیر نتایج متناقض تجزیه ادرار و تجزیه مایع مغزی نخاعی کماکان اشکالات زیادی را ایجاد می کند. علل مسئول بعضی از اختلالات متابولیک که وقوع آنها در دپرسیون فرض شده است نیز کماکان در انتظار تایید تجربی هستند. هنوز اطلاع دقیقی درباره بسیاری از واکنشهای بیوشیمیک که در دستگاه عصبی انجام می شود در دست نیست و همین موضوع نیز بخصوص در مورد تنظیم روندهای دوره ای که نقش مهمی در ایجاد دپرسیون بازی می کنند صدق می کند. کوشش های تحقیقاتی بیشتری باید انجام شود تا اینکه بتوان فرضیه های سروتونینی و نورآدرنالینی را که به نظر معقول می آیند تایید و یارد کرد.

---

لوامیزول هیدروکلراید (HCL ،C11H12N2S) داروئی است که سریعا از دستگاه گوارش جذب شده و با سرعت از پلاسما حذف می گردد. این دارو به عنوان اصلاح کننده (modulating) سیستم ایمنی، جهت درمان بیماریهای انگلی و عفونتهای انگلی مورد استفاده قرار می گیرد. به علت سمیت بالقوه این دارو برای کبد و نیز پاکسازی سریع آن از پلاسما، تهیه فرمی که علاوه بر آزادسازی آهسته دارو که آن را به طور موثرتری به بافت هدف (سلولهای سیستم ایمنی) برساند، ضروری بنظر می رسد. در این مطالعه، در ابتدا ساخت لیپوزوم چند لایه با محصورسازی هیدروفیلیک انجام گرفت. برای تهیه و ساخت لیپوزوم، مخلوطی از بافر فسفات (نمکهای فسفات سدیم و پتاسیم 1/4 میلی مول، pH=7.4)، اتانل و لیپید (100 میلی گرم فسفاتیدیل کولین یا لستین حاصل از سویا) مورد استفاده قرار گرفت (بافر 200 میلی گرم، اتانل 80 میلی گرم، لیپید 100 میلی گرم) و ثانیا از داروی لوامیزول هیدروکلراید با حلالیت 1/2 در آب استفاده گردید. داروی لوامیزول هیدروکلراید به همراه مخلوط فوق در روش برودتی و حرارتی (°20-C و 60°C) به یک لیپوزوم حاوی دارو تبدیل می شود. برای تعیین میزان محصورسازی دارو از دستگاه اولتراسانتریفوژ (45 دقیقه، 60000 rpm) استفاده شد که می توان بوسیله یک شاهد درصد محصورسازی دارو را بدین وسیله بدست آورد. در این روش درصد محصورسازی (EF%) لوامیزول هیدروکلراید 92/7 درصد بود.

---

کیست های مادرزادی پانکراس ضایعات بسیار نادری هستند که ممکن است در کودکان به آنها برخورد کنیم. این ضایعات در تشخیص افتراقی توده های کیستیک قسمت فوقانی شکم در نوزادان و اطفال مطرح می گردد. در مرکز پزشکی امیرکبیر، در خلال 12 سال گذشته، مجموعا 8 مورد کیست پانکراس تحت عمل جراحی قرار گرفته که تنها یک مورد، ضایعه مادرزادی بوده است. در این گزارش یک کودک 19 ماهه که دارای کیست مادرزادی پانکراس بوده معرفی می گردد.

---

آسپیراسیون سوزنی پستان FNA) Fine needle aspiration) یک روش ارزان در تشخیص بالینی توده های پستانی است که بطور متداول در کشورهای زیادی انجام می شود. این تکنیک تا حد زیادی به اپراتور آن وابسته است، در نتیجه در گزارشهای ارائه شده در این زمینه تفاوتهای زیادی وجود دارد. به منظور ارزیابی کارآیی FNA در این مرکز، 198 بیمار خانم که از شهریور 76 تا شهریور 77 بعلت توده پستان FNA شده بودند، وارد مطالعه شدند. این بیماران در گروه سنی 14 تا 86 سال بودند. نتایج امتحان سیتولوژیک که بصورت مثبت قطعی، مشکوک، منفی قطعی و نمونه ناکافی گزارش شده بود، در دو گروه مثبت و منفی طبقه بندی شدند. 50 نفر از این بیماران که بیوپسی شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند و نتیجه امتحان سیتولوژیک و پاتولوژیک آنان با یکدیگر مقایسه شد. بدین ترتیب حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی به ترتیب معادل مقادیر زیر بدست آمد: 93%، 73%، 65% و 95%. یک مورد منفی کاذب و 7 مورد مثبت کاذب وجود داشت. یک مورد منفی کاذب در تشخیص بافت شناسی، Infiltrative Ductal Carcinoma و بیش از نیمی از موارد مثبت کاذب، در تشخیص بافت شناسی، فیبروآدنوم بوده اند. از این 7 مورد مثبت کاذب سیتولوژی، 6 مورد از نظر کلینیکی خوش خیم بوده اند، بنابراین با مقایسه نتایج فوق با آمار مشابه خارجی، بنظر می رسد با بکارگیری این روش ساده و ارزان و تلفیق نتایج آن با نمای بالینی بیمار، بتوان در موارد زیادی خط مشی درمانی بیمار را مشخص نمود.

---

این مطالعه بمنظور تعیین دامنه مرجع (Reference range) کراتینین سرم در کودکان زیر 8 سال ساکن شهر تهران انجام گردید. کراتینین از جمله موادی است که در خون بیماران کلیوی افزایش می یابد و دانستن دامنه مرجع آن برای تفسیر و مقایسه نتیجه بدست آمده از بیمار با غیر بیمار ضروری است. مراجع خارجی مقادیر مرجع این ماده را در سنین مختلف گزارش کرده اند اما از آنجا که علاوه بر سن، احتمالا عوامل مختلفی نظیر عادات غذایی، نژاد و سیستم زندگی می تواند روی میزان طبیعی مواد در خون اثر بگذارد، لازم است هر جامعه ای دامنه مرجع برای مواد مختلف در خون را خود بدست آورد. در مطالعه حاضر تعداد 409 نمونه خون از کودکان پسر و دختر زیر 8 سال در سه گروه سنی 2-0، 5-3 و 8-6 سال گرفته شد. این کودکان در مناطق مختلف شهر تهران ساکن بودند و هیچگونه سابقه بیماری موثر بر روی کلیه نداشتند. اندازه گیری کراتینین سرم بیماران به روش ژافه پیکرات قلیایی به دو صورت دستی و به کمک دستگاه تجزیه گر خودکار (Selectra) انجام گردید. این بررسی در این گروه سنی و با استفاده از تجزیه گر خودکار Selectra تاکنون انجام نشده است. نتایج بدست آمده به تفکیک سن، جنس، رژیم غذایی، سطح بدن و مدت ناشتا بودن بیمار با برنامه نرم افزاری SPSS و به کمک تست های T-test و Paired T-test و Chi-square آنالیز گردید. نتایج بدست آمده باتوجه به عدم وجود اختلاف بین پسر و دختر نشان داد دامنه مرجع کراتینین در گروه سنی 2-0 سال mg/dl 0.66-0.26، در گروه سنی 5-3 سال 0.7-0.34 و در مورد گروه سنی 8-6 سال 0.79-0.35 میلیگرم درصد می باشد و در کل دامنه مرجع کودکان تحت مطالعه 0.74-0.3 میلیگرم درصد می باشد. همچنین اختلاف معنی دار بین رژیم غذایی و ناشتا بودن با میزان کراتینین سرم مشاهده نشد، درحالیکه میزان کراتینین سرم با افزایش سطح بدن افزایش معنی داری نشان می داد.

---

دیابت قندی (ملیتوس) یکی از شایعترین بیماری های آندوکرینی است که در دوران حاملگی دیده می شود. دیابت در حاملگی باعث افزایش مرگ و میر و عوارض مادری و جنینی است. هدف از این تحقیق، بررسی عوارض مادری و جنینی در زنان باردار دیابتی مراجعه کننده به بیمارستان ولی عصر در سال های 1370 الی 1375 می باشد. این مطالعه بصورت گذشته نگر بر روی پرونده 96 مورد زن باردار دیابتی (گروه مورد) و 100 مورد زن باردار سالم (گروه شاهد) که بصورت تصادفی از میان 18000 مراجعه کننده انتخاب شدند، انجام شده است. در این مطالعه تمام عوارض مادری مورد بررسی (میزان سزارین 71.3%، پره اکلامپسی 16.5%، فشار خون بالا 24.3% و هیدروآمنیوس 4.3%) در گروه مورد، بالاتر از گروه شاهد بود و در میان عوارض مادری به استثنا هیدروآمنیوس بین دو گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری بدست آمد (P=0.0001). سزارین شایعترین عارضه مادری بود که در گروه مورد دیده شد و شایعترین علت سزارین در گروه شاهد سزارین تکراری با شیوع 13% بود. از میان عوارض جنینی و نوزادی در دو مورد، ماکروزومی و اختلالات متابولیکی، بین دو گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری بدست آمد (P=0.0001). شایعترین اختلال متابولیکی در نوزادان گروه مورد هیپوگلیسمی با شیوع 25.2% بود. این مطالعه بیانگر این نکته است که علیرغم اینکه این بیماران امروزه تحت مراقبت های ویژه ای قرار دارند و مرگ و میر و عوارض مادری و جنینی در این بیماران نسبت به گذشته کاهش یافته است. ولی باز هم حاملگی در این بیماران نسبت به زنان باردار سالم پرخطر است.

---

مقدمه: بیماری های تیروئید از بیماری های اندوکرین شایع در دنیا بوده که زنان را ده برابر بیشتر از مردان گرفتار می سازد. اختلالات قاعدگی و باروری از علائم شایع بیماری تیروئید در زنان می باشد. در چنین مواردی بررسی بیماران از نظر تیروئید، راه کوتاه و آسانی برای تشخیص سریع و درمان قطعی بیماران مبتلا به اختلال قاعدگی می باشد.

مواد و روشها: در یک مطالعه مقطعی 325 بیمار تیروئیدی مورد بررسی قرار گرفتند این بیماران از طریق حضور در درمانگاه غدد بیمارستان امام خمینی در نیمه اول سال 1378 با معاینه و مصاحبه گزینش شده و مورد بررسی قرار گرفتند.

یافته ها: شیوع و الگوی اختلال قاعدگی در این بیماران مشخص گردید. 55.8 درصد افراد هیپرتیروئید و 51.3 درصد افراد هیپوتیروئید الگوی قاعدگی طبیعی داشتند. 44.2 درصد افراد هیپرتیروئید اختلال قاعدگی داشتند که الگوی آن بیشتر بصورت الیگومنوره بود و 48.7 درصد افراد هیپوتیروئید اختلال قاعدگی داشتند که الگوی آن بیشتر بصورت پلی منوره-اولیگومنوره و منوراژی بود.

نتیجه گیری و توصیه ها: بنظر می رسد که در کشور ما نیز اختلال قاعدگی از شایعترین علائم بیماری تیروئید باشد و غربالگری بیماری های تیروئیدی راه حلی آسان و کم خرج در کمک به این افراد باشد. با توجه به اینکه بیماری های تیروئیدی در کشور ما شایع است، این مساله لزوم اندازه گیری هورمونهای تیروئید و TSH را در قدم اول برخورد با یک بیمار دچار اختلال قاعدگی مطرح می سازد اگرچه برای آنکه این لزوم قطعی شود، لازم است یک بررسی بر روی بیماران دچار اختلال قاعدگی انجام گیرد و میزان بیماری تیروئیدی در آنها تعیین شود.

---

مقدمه: تجویز داروهای اپیوئید درمان انتخابی برای تسکین دردهای مزمن ناشی از موارد پیشرفته سرطان می باشد. لازمه مصرف منطقی این داروها انتخاب دقیق بیماران، تجویز صحیح داروی اپیوئید، مراعات دوزاژ دارویی، توالی منظم مصرف، مراعات عوارض جانبی و تداخلات دارویی است. هدف از این مطالعه بررسی علل و وضعیت جاری تجویز و مصرف اپیوئیدها به بیماران پیشرفته سرطانی و ارائه راهکارهایی برای منطقی نمودن این فرایند بوده است.

مواد و روش ها: داده های دموگرافیک، مشخصات بیماری و شاخص های مصرف داروهای اپیوئید در 700 بیمار مبتلا به انواع سرطان پیشرفته دریافت کننده این داروها بطور گذشته نگر از بانک اطلاعات حوزه معاونت درمان و داروی دانشگاه تهران مورد بررسی قرار گرفت. در 219 نفر از بیماران فوق در درمانگاه انستیتو کانسر بیمارستان امام خمینی مصاحبه حضوری با استفاده از پرسشنامه بعمل آمد. نتایج حاصله مورد تحلیل واقع شد.

نتایج: گروه مطالعه شامل 304 نفر زن (42%) و 396 نفر مرد (58%) در سنین 17 تا 80 ساله با میانگین 57.25 می باشد. در زنان سرطان های پستان، کولورکتال، ریه، معده و گرفتاری های استخوانی اولیه یا متاستاتیک بترتیب با 21%، 12%، 7%، 7% و 6% و در مردان سرطان های معده، ریه، کولورکتال، پروستات و گرفتاری های استخوانی اولیه و متاستاتیک بترتیب با 17%، 12%، 11%، 9% و 8% فراوانترین علل تجویز داروهای اپیوئیدی می باشند. بیماری سرطانی پیشرفته اولیه، متاستازهای استخوانی و عوارض درمان بترتیب با 52%، 32% و 7% رایجترین علل درد بیماران و تجویز اپیوئید در این بررسی بوده است. مورفین تزریقی، اپیوم خوراکی، متادون (تزریقی و خوراکی) فراوانترین اشکال دارویی مخدر تجویز شده به بیماران می باشد. مقدار تجویز دارو در شبانه روز در 43% بیماران 30-21 میلی گرم مرفین یا معادل آن، در 27% بیش از 30 میلی گرم، در 21 درصد 20-11 میلی گرم، در 9% بین 5 تا 10 میلی گرم و مدت تجویز دارو در زمان مطالعه بطور متوسط 13.8 ماه بوده است.

بحث و نتیجه گیری: تجویز و مصرف اپیوئیدها به بیماران سرطانی نارسا می باشد و از الگوی منظمی برخوردار نیست. بمنظور بهینه سازی کنترل درد بیماران سرطانی اقدامات آموزشی و ترویجی بیشتری لازم است. به این منظور درمان گام به گام پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت، بعنوان مناسبترین دستورالعمل استاندارد درمانی برای دردهای بیماران سرطانی راهنمای خوبی می باشد.

---

مقدمه: چاقی یک عامل خطرساز مهم برای تصلب شرائین، مقاومت به انسولین، دیابت، پرفشاری خون، برخی سرطان ها و بیماری های کیسه صفرا می باشد. نزدیک به 80% نوجوانان چاق در سنین بزرگسالی نیز دچار چاقی خواهند بود. بنا به اهمیت موضوع، بررسی فراوانی اضافه وزن و چاقی در بین دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان و ارتباط آن با عوامل تغییرپذیر محیطی در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت.

مواد و روش ها: افراد مورد بررسی، 1000 دختر و 1000 پسر 11 تا 18 ساله انتخاب شده توسط نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، والدین آنها (2000 نفر) و مسئولین و دبیران مدارس (500 نفر) در مناطق شهری و روستایی دو استان اصفهان و مرکزی بودند. یافته ها توسط نرم افزار SPSS v10/win تجزیه و تحلیل شده اند.

یافته ها: براساس صدک های شاخص توده بدنی (BMI)، فراوانی اضافه وزن (صدک 85?BMI و صدک BMI<95) و چاقی (BMI?95) در دختران بطور معنی داری بیش از پسران و بترتیب 1.1±10.67% و 0.1±2.9% و در برابر 0.9±7.37 و 0.1±1.87 بود (P<0.05). میانگین BMI بطور معنی داری در نواحی شهری (5.2±25.38) بیش از نواحی روستایی (7.1±23.25) بود (P<0.05). مادران دانش آموزان با BMI بیش از صدک 85 سطح پایین تری از تحصیلات نسبت به سایر مادران داشتند، سال های تحصیل مادران بترتیب 2.1±9.2 در برابر 2.4±11.5% بود (P<0.05). میانگین کل انرژی مصرفی بین افراد دارای اضافه وزن یا چاقی و افراد دارای وزن طبیعی متفاوت نبود (kcal 90±1825 در برابر kcal 85±1815 و P>0.05) ولی درصد انرژی کسب شده از مواد نشاسته ای بطور معنی داری در گروه اول بیش از گروه دیگر بود (69.4% در برابر 63.2% و P<0.05). در دانش آموزان دارای اضافه وزن یا چاقی فعالیت های ورزش منظم خارج از مدرسه بطور معنی داری کمتر از سایرین و زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون بطور معنی داری بیش از سایر دانش آموزان بود (20±300 در برابر 30±240 دقیقه در روز، P<0.05). ارتباط خطی بین دفعات مصرف برنج، نان، ماکارونی، غذاهای آماده و میان وعده های چرب و شور با BMI نشان داده شد (P<0.05 و ?=0.05-0.06)، همبستگی معنی داری بین صدک های BMI و تری گلیسرید، لیپوپروتئین کلسترول با چگالی بالا و فشار خون سیستولیک بدست آمده و ضریب همبستگی پیرسون بترتیب 0.38، 0.32- و 0.47 بود.

نتیجه گیری و توصیه ها: اجرای مداخلات در جهت اصلاح شیوه زندگی جهت جلوگیری و کنترل اضافه وزن از دوران کودکی حتی در کشورهای در حال توسعه حایز اهمیت می باشد. برای موفق بودن در این امر، تاثیرات اجتماعی فرهنگی و اقتصادی باید در نظر گرفته شود.

---

مقدمه: استفاده از داروهای غیر مجاز و مواد مخدر و الکل در دوران بارداری هنوز بصورت یک معمای طبی و اخلاقی برای پزشکان وجود دارد و علیرغم افزایش پایگاه های بهداشت و سلامت عمومی و افزایش آگاهی و اطلاعات در مورد تاثیر داروها روی جنین در دوران بارداری، استفاده از این داروها در این دوران در حال افزایش است و لذا همواره سوال در مورد اینکه شیوع مصرف اینگونه داروها و مواد مخدر در زنان باردار به چه میزان می باشد برای پزشکان وجود دارد.

مواد و روش ها: در همین راستا مطالعه ای مقطعی روی 2189 زن باردار مراجعه کننده به درمانگاه های پره ناتال دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و ایران که واجد شرایط مطالعه بودند انجام شد.

یافته ها: اطلاعات لازم جهت انجام این پژوهش نشان داد که 5.29% از مادران مورد مطالعه در سه ماهه اول بارداری بطور خودسر دارو مصرف کرده اند که 0.9% آنها یکی از داروهای مجاز از دسته دارویی A و 5.2% آنها یکی از داروهای غیرمجاز از دسته دارویی B و C و D و X مصرف نموده بودند و بیشترین درصد مصرف داروهای خودسر (23.4%) مربوط به استامینوفن بوده است. همچنین 0.9% از مادران مورد مطالعه در سه ماهه اول بارداری از ماده مخدر و 0.2% آنان الکل مصرف کرده بودند. شیوع مصرف الکل در همسران مادران 11% و در نزدیکان مادر 15.7% و شیوع مصرف مواد مخدر در همسران مادران 29.3% و در نزدیکان آنها 34.4% بوده است. طبق نتایج این پژوهش مادرانی که همسرانشان از تحصیلات بالاتری برخوردار بودند نسبت به گروه با تحصیلات کمتر همسر و مادرانی که سابقه نازایی داشتند نیز نسبت به گروه با سابقه عدم نازایی، بیشتر دارو مصرف نموده بودند که این اختلاف بترتیب با (P<0.004) و (P<0.049) معنی دار شد و مادرانی که خود یا همسرانشان تمایلی به بارداری فعلی نداشتند بطور معنی داری نسبت به گروهی که بارداری با تمایل آنان بوده است نیز بیشتر دارو مصرف کرده بودند.

نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج این پژوهش لزوم آموزش و ارتقا سطح آگاهی مادران و انجام مشاوره های لازم در جهت عوارض و خطرات حاصل از مصرف داروهای غیر مجاز در دوران بارداری و همچنین عوارض ناشی از مصرف مواد مخدر توسط همسر و نزدیکان مادر روی جنین را آشکار می سازد.

---

مقدمه: باتوجه به شیوع بالای بیماری آرتریت روماتوئید (RA) و اینکه درگیری ریوی از عوارض مهم بیماری بوده و از علل عمده مرگ و میر و از کارافتادگی در این بیماران بشمار می رود، جهت تعیین شیوع درگیری های ریوی در RA (براساس یافته های شرح حال، معاینه بالینی، رادیوگرافیک و آزمون عملکرد ریه PFT) این مطالعه طرح ریزی شد.

مواد و روش ها: 103 بیمار (81 نفر زن و 22 مرد) که براساس معیارهای (American college of rheumatology: ACR) تشخیص RA در آنها قطعی بود بطور داوطلبانه تحت یک مطالعه Cross sectional قرار گرفتند. شرح حال کامل در رابطه با علائم تنفسی، علائم فعالیت بیماری، داروهای مصرفی و شغل بیماران و مدت اشتغال گرفته شد. برای همه بیماران معاینه ریوی و روماتولوژیک بعمل آمد. رادیوگرافی قفسه صدری و آزمون عملکرد ریه (PFT) شامل اسپیرومتری و بادی پلتیسموگرافی در همه موارد انجام شد.

یافته ها: براساس شرح حال: میانگین سن بیماران 2.6±43.3 سال (حداقل 17 سال و حداکثر 74 سال) و میانگین طول مدت بیماری 15.6±69.3 ماه بود. فاکتور روماتوئید در 61.2% از بیماران مثبت بود. هیچ بیماری سابقه مصرف سیگار بیش از 0.5Pack/Year را نداشت. در بررسی گرافی قفسه سینه و PFT بیماران در 41 بیمار درگیری ریوی مشاهده شد (25.1%). تنگی نفس شایعترین یافته بالینی ریه در بیماران بود (33%)، (براساس تقسیم بندی NYHA در 17.5% تنگی نفس گرید I و در 15.5% تنگی نفس گرید II وجود داشت) و پس از آن سرفه (با یا بدون خلط) در 13.6% از بیماران مشاهده شد. براساس معاینه فیزیکی ریه شایعترین یافته کراکل بود که در 5.8% از بیماران وجود داشت. رادیوگرام قفسه صدری در 27 بیمار (26.3%) غیرطبیعی بوده که شایعترین یافته، نمای رتیکولوندولر بافت ریه در 20 بیمار (19.4%) و پس از آن پلورال افیوژن در 7 بیمار (6.7%) بیمار بود. آزمون عملکرد ریه (PFT) در 30 بیمار (29.1%) غیرطبیعی بوده که شایعترین شکل درگیری ریه بصورت درگیری راه های هوایی کوچک (Small airway involvement) در 17 بیمار بود (16.5%). در این مطالعه ارتباطی بین وجود درگیری ریوی با فعالیت بیماری (ESR بیش از 30، خشکی صبحگاهی بیش از 30 دقیقه، آنمی، ترومبوسیتوز) مشاهده نشد.

نتیجه گیری و توصیه ها: این مطالعه نشان داد که درگیری ریوی در بیماران RA شیوع قابل توجهی دارد، لذا ضروری است در هر بیمار RA که هرگونه علائمی دال بر مشکلات تنفسی دارد یا اینکه در معاینه، نکته مثبتی به نفع درگیری ریه مشاهده شود بررسی کامل دستگاه تنفسی بعمل آید.

---

مقدمه: (Gestational diabetes mellitus: GDM) مهمترین عارضه طبی و اختلال متابولیکی شایع در زمان بارداری است و میزان شیوع حدود 1 تا 14 درصد دارد. پیشگیری با سابقه حاملگی GDM از نظر تشخیص اختلالات عمل گلوکز جهت بهبود نتایج طولانی مدت لازم می باشد. هدف از اجرای این طرح یافتن ارتباط بین GDM و اختلالات وضعیت متابولیکی از قبیل اختلالات تحمل گلوکز، تغییرات نامطلوب پروفایل لیپوپروتئین و آندروژن ها است، که بعنوان عوامل خطر قلبی-عروقی شناخته می شوند و بهبود این عوامل توسط تغییر نحوه زندگی می باشد.

مواد و روش ها: در این مطالعه حدود 107 بیمار با سابقه اخیر GDM، شش ماه بعد از زایمان تحت ارزیابی بالینی و متابولیکی قرار گرفتند و قند خون ناشتا، تست تحمل گلوکز، پروفایل لیپیدهای سرمی و هورمون های آندروژنی اندازه گیری شدند. شرح حال مامایی کلینیکی بیماران مبنی بر عود GDM، سابقه تولد نوزاد ماکروزوم، میزان مصرف انسولین در حاملگی جهت کنترل قند خون، وضعیت شیردهی بیماران و نوع پیشگیری از بارداری پس از زایمان و همچنین تغییرات قاعدگی و سابقه هیرسوتیسم بیماران نیز بررسی شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها توسط کارشناس آمار صورت گرفت (آزمون های X² و Nova و Fisher بکار گرفته شد).

یافته ها: نتایج بررسی نشاندهنده وجود 19.6 درصد دیابت و 15.9 درصد (Impaired glucose tolerance: IGT) وجود ارتباط معنی دار بین سابقه عود GDM با چاقی، سابقه تولد نوزاد ماکروزوم و نیز مصرف انسولین بیشتر در طی حاملگی با شیوع بیشتر دیابت بعد از زایمان بوده است. در بیماران مبتلا به دیابت و IGT نسبت به افراد بدون اختلالات تحمل گلوکز تغییرات نامطلوب پروفایل لیپوپروتئین از قبیل بالاتر بودن میزان کلسترول توتال و کلسترول LDL و تری گلیسرید و کمتر بودن سطح کلسترول HDL مشاهده گردید. ارتباط معنی داری بین دیابت بعد از زایمان و شیوع بیشتر هیپرتانسیون نیز مشخص شد.

نتیجه گیری و توصیه ها: باتوجه به شیوع بالای دیابت در بیماران مبتلا به دیابت بارداری و وجود برخی عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی، در این بررسی برنامه ریزی صحیح توسط متولیان امر بهداشت و درمان جهت پیگیری و بررسی های کامل مبتلایان پس از ترخیص و همچنین آموزش مناسب پرسنل در این زمینه لازم می باشد.