مجله دانشکده پزشکی

---

---

---

نورپلانت یکی از وسایل بسیار موثر پیشگیری از بارداری با میزان شکست پایین و طولانی اثر می باشد که از سال 1371 در مراکز دولتی در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به هزینه بالای ارزی و ریالی این برنامه مطالعه حاضر طراحی گردید تا دریابیم میزان تداوم استفاده از نورپلانت و علل قطع این روش و همچنین عوارض آن چه می باشد. این بررسی یک مطالعه توصیفی بوده و با بررسی پرونده خانمهای پذیرنده این روش در بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گردیده است. نتیجه بررسی نشان می دهد که از سال 1371 تا 1375، 305 نفر در این بیمارستانها از نورپلانت استفاده کرده اند. میانگین سنی این افراد 27 سال بوده و 17% آنها شاغل می باشند. طی مدت پیگیری (55 ماه) 43% افراد نورپلانت را خارج کرده اند. میانگین مدت زمان نگهداری نورپلانت در کسانی که روش را قطع کرده اند در محدوده صفر تا 55 ماه برابر 14/6 ماه می باشد. در این بررسی شایعترین عوارض ناشی از نورپلانت، اختلالات قاعدگی است از بین اینها لکه بینی و آمنوره رتبه اول و دوم را دارند پس از آن اختلالات عصبی روانی قرار می گیرند. در مدت پیگیری هیچ مورد حاملگی با نورپلانت گزارش نشده است.

---

اثرات تروما بر وضعیت سلامتی جامعه از جنبه های مختلف مورد بررسی و توجه قرار گرفته است: سالانه 3.5 میلیون مرگ، 3.5 میلیون از کارافتادگی دائم، 35 میلیون از کارافتادگی موقت و 500 میلیارد دلار هزینه. راه های مختلف پیشگیری نیز بررسی شده است. در مورد پیشگیری سطح دوم، مطالعه بزرگی در آمریکا در دهه 70 و 80 میلادی انجام شده که منجر به ارائه مدل TRISS برای امکان مقایسه پیامد مصدومان میان مراکز مختلف شده است. این مطالعه روی 4863 مصدوم بستری در سه بیمارستان سینا، شهدا و فیاض بخش طی یک دوره یکساله در سال های 76-1375 انجام شده است. مصدومان پس از ورود به بیمارستان توسط پرسشگر تا لحظه ترخیص از بیمارستان پیگیری شده اند. براساس مدل TRISS برای هر مصدوم، احتمال بقا محاسبه شده و با مطالعه MTOS مقایسه شده است. از 4863 مصدوم مورد بررسی، 300 نفر (6.2%) فوت نموده اند. با استفاده از احتمال های بقای محاسبه شده براساس TRISS، می بایستی تنها 222 نفر (2.7%) فوت می شدند که این تفاوت، نشاندهنده تفاوت مراقبت های ارائه شده به مصدومان می تواند باشد.

---

بیماری ایدز تا سال 1981 ناشناخته بود و در سال 1984 مشخص شد که ویروس HIV عامل بیماری است. اکنون با گذشت 16 سال از آن تاریخ عفونت AIDS/HIV بصورت یک پاندمی درآمده و موارد ابتلای آن تقریبا از تمام کشورها گزارش شده است. از این گسترش جهانی بیماری، کشور ما نیز مصون نماند و اولین مورد بیمار در سال 1366 مشاهده گردید. باتوجه به اهمیت بیماری و شناخت راه های انتقال و پیشگیری براساس اپیدمیولوژی بیماری در کشور ایران، این مطالعه توصیفی گذشته نگر در سال 1378 انجام شده و هدف کلی آن بررسی اپیدمیولوژی ایدز در ایران از ابتدا تا حال است. اطلاعات کل موارد ایدز و HIV از شروع بیماری ایدز در ایران و اقدامات انجام شده از اداره کل مبارزه با بیماری های واحد ایدز، بدست آمد. 95 پرونده موجود در بایگانی بیمارستان امام خمینی در مورد ایدز نیز بررسی شد. تعداد +HIV تا ابتدای سال 1379، 1953 نفر اعلام گردید و تا همین تاریخ 250 مورد بیماری ایدز وجود داشته که 215 نفر از آنها فوت کرده اند. از راه های انتقال در مورد بیماری ایدز بیشترین راه انتقال از طریق خون و فرآورده های خونی در موارد +HIV بیشترین راه آلودگی از طریق اعتیاد تزریقی بوده است. از نظر سنی بیماران ایدز بیشتر در گروه سنی 39-30 سال (37.6%) و کمتر از همه در گروه سنی 4-0 سال قرار دارند. از نظر جنسی بیماران ایدز 90.8% مذکر و 9.2% مونث می باشند. در موارد +HIV میزان 95.2% مذکر و 4.8% مونث هستند. از 1953 نفر +HIV تعداد 130 نفر سابقه مسافرت به خارج از کشور داشتند. در 95 بیمار بستری شده در بیمارستان امام خمینی خصوصیات فردی و اجتماعی که در پرونده ها موجود بود یعنی سن، جنس، اهمیت و محل سکونت، وضعیت تاهل، شغل، عادات (سیگار، الکل، مواد مخدر)، راه انتقال، سابقه مسافرت به خارج از کشور و زندانی شدن بررسی شدند. در انتهای مقاله پیشنهادات لازم برای جلوگیری از توسعه ایدز در ایران ارائه شده است.

---

پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است که با هدف تعیین اثربخشی برنامه های کنترل جمعیت و تنظیم خانواده در ایران طی سال های 75-1371انجام گردیده است. جهت تعیین بازده یا عملکرد برنامه های کنترل جمعیت و تنظیم خانواده از شاخص های میزان پوشش وسایل پیشگیری از بارداری، پوشش زوج سال، میزان شکست کاربردی وسایل پیشگیری از بارداری و تعیین اثربخشی وسایل پیشگیری از بارداری استفاده شد. براساس یافته ها، پوشش زوج سال قرص از سال 1371 تا 1374 روندی نسبتا رو به افزایش داشته، اما در سال 1375 در مقایسه با سال های قبل مختصری کاهش دارد. پوشش زوج سال کاندوم در سال 1375 در مقایسه با سال های قبل کاهش یافته است. پوشش زوج سال آی یو دی، توبکتومی، وازکتومی، نورپلانت و آمپول های تزریقی طی سال های مذکور روندی رو به افزایش را نشان می دهد. یافته های مربوط به پوشش وسایل پیشگیری از بارداری نیز نشان دهنده افزایش پوشش از 42% در سال 1371 به 67% در سال 1375 است. میزان شکست کاربردی وسایل پیشگیری از بارداری طی سال های مذکور کاهش را نشان می دهد و بعبارتی بیانگر افزایش در میزان اثربخشی است.

---

مقدمه: بیماریهای قلبی عروقی مهمترین عامل مرگ و میر در اغلب کشورهای جهان شناخته شده اند و طبق آمارهای رسمی، میزان مرگ ناشی از این پدیده در ایران رو به افزایش است. با توجه به نقش متغیرهای مختلف در روند بیماری، در این تحقیق تلاش شده مقدار احتمال بقا و ارتباط آن با متغیرهای مختلف موثر در میزان بقا مورد مطالعه قرار گیرد.

مواد و روشها: مطالعه انجام شده یک مطالعه توصیفی از نوع case-series می باشد که 100 بیمار بستری در بخش CCU بیمارستان امام خمینی تهران با تشخیص سکته قلبی حاد AMI) Acute Myocardial Infarction) در سال 1378 را مورد بررسی قرار داده است. در این مطالعه ضمن بررسی Outcome بیماری، اطلاعاتی در مورد سن، جنس، وضعیت مصرف سیگار، میزان کلسترول، سابقه دیابت ملیتوکس ...، کسر جهشی EF) Ejection Fraction)، دریافت و عدم دریافت استرپتوکیناز نیز استخراج گردید و اثر آن بر روی outcome نیز بررسی شد.

یافته ها: میانگین سن بیماران 57 سال بود. از این افراد تحت مطالعه، 47 درصد سیگاری بوده اند. بیشترین بروز حمله در ماههای بهار و پائیز بدست آمد. 63/5 درصد بیماران سابقه بیماری های ایسکمیک قلبی، 41 درصد کلسترول بالاتر ازmg/dl 200، سی و پنج درصد سابقه پرفشاری خون، 18 درصد سابقه دیابت ملیتوس، 9 درصد درجاتی از نارسائی میترال و 9 درصد نیز بلوک قلبی داشته اند. احتمال بقای 28 روزه، 69/8 درصد بوده است.

نتیجه گیری و توصیه ها: در این مطالعه، میزان بقا در گروه دارای سابقه بیمارهای ایسکمیک قلبی بیشتر از بیماران بدون سابقه بیماری های ایسکمیک قلبی می باشد. میزان مرگ و میر در این مطالعه برای بیماران در کلاسهای مختلف طبقه بندی killip رابطه مستقیم با کلاس بیماری و رابطه معکوس با احتمال بقا دارد.

---

مقدمه: وجود فرزند بیمار یا معلول به عنوان یک عامل استرس زا در خانواده اثر مهمی در میزان افسردگی والدین نشان داده است. مادران قسمت عمده مراقبت ها و امور مربوط به کودک را انجام می دهند لذا استرس بیشتری را نسبت به پدران تحمل کرده و در بیشترین ریسک فشارهای روانی و افسردگی قرار دارند. در این مطالعه به بررسی تاثیر بیماریهای تالاسمی و بدخیمی های خونی فرزند در ابتلای مادران به افسردگی پرداخته ایم.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی است. تعداد 294 نفر از مادران در سه گروه مادران کودکان مبتلا به تالاسمی، مادران کودکان مبتلا به بدخیمی های خونی و مادران گروه کنترل که جهت مداوای فرزندانشان در زمستان سال 82 به بیمارستان مرکز طبی کودکان مراجعه نموده بودند، بررسی گردیدند. برای سنجش میزان افسردگی از پرسشنامه یک استفاده شد.
یافته ها: در آنالیز رگرسیون لجستیک چند متغیره پس از adjust نمودن متغیرها در مدل رگرسیونی حاصله تنها متغیری که با نمره افسردگی مادر ارتباط معنی دار داشت، بیماری خونی فرزند بود که در مورد تالاسمی OR=2.17 با حدود اطمینان 95%،6/1 تا 0/4 و P=0.015 و در مورد بدخیمی های خونی OR=2.71 با حدود اطمینان 95% ، 48/1 تا 99/4 بود (P=0.001).
نتیجه گیری و توصیه ها: ابتلا کودکان به بیماری تالاسمی و بدخیمی های خونی که از جمله بیماریهای مزمن یا کشنده می باشند برای مادران بعنوان عامل استرسزای مهمی در زندگی مطرح بوده و ریسک ابتلا به افسردگی را بالا می برد، لذا توصیه می شود در مراکز ارائه خدمات به این کودکان واحدهائی به منظور معاینه و مشاوره روانپزشکی جهت غربالگری و درمان زودهنگام مادران احداث گردد تا با مداوای افسردگی ایشان کیفیت زندگی بهبود یافته و از نتایج غیر انطباقی آتی پیشگیری شود. 

---

زمینه و هدف: هیپوترمی مغزی با کاهش دمای مایع مغزی-نخاعی با استفاده از پد خنک‌کننده در ناحیه سینه‌ای انجام می‌پذیرد که به‌طور بالقوه می‌تواند از عملکرد مغز در مقابل آسیب‌های ایسکمی محافظت کند. در این مطالعه هیپوترمی مغزی با استفاده از مدل‌سازی عددی مورد بررسی قرار گرفت.

روش بررسی: برای بررسی این پدیده، در این مطالعه مدلی عددی از سر، با در نظر گرفتن ساختار بافت مغز و سهم آن در انتقال حرارت در آزمایشگاه مکانیک سیالات زیستی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در بهمن ۱۳۹۴ ارایه گردید. در این مدل، معادله پنس (Pennes's bioheat equation) و تحلیل المان محدود برای پیش‌بینی توزیع دما در بافت مغز به‌کار گرفته شده است. هندسه مدل در دو حالت بدون و با در نظرگرفتن بطن‌های مغزی که در تولید مایع مغزی-نخاعی دخیل می‌باشند، طراحی شده است. بنابراین در حالت دوم، جریان مغزی-نخاعی به‌عنوان عامل انتقال حرارت جابه‌جایی در نظر گرفته شده است.

یافته‌ها: با سرد کردن حدود پنج درجه مایع نخاعی به این نتیجه رسیدیم که در حالت اول یعنی بدون در نظر گرفتن حرکت مایع نخاعی، دمای بافت مغز در نزدیکی مغزی-نخاعی در قسمت ماده خاکستری حدود چهار درجه کاهش یافت و در مرکز بافت در قسمت ماده سفید هیچ تغییری در دما صورت نگرفت. با در نظر گرفتن حرکت مایع مغزی-نخاعی توزیع دما نامتقارن‌تر بود. در گوشه‌ها میزان افت دما بیشتر شد و حدود °C ۳ بود.

نتیجه‌گیری: در حالت ایسکمی میزان افت دما بیشتر از حالت عادی بود. بنابراین در هنگام آسیب‌های مغزی برای جلوگیری از آسیب‌های جدی می‌توان با سرد کردن مایع نخاعی میزان متابولیسم مغز را کاهش داد.