مجله دانشکده پزشکی

سال هاست که آنژیوگرافی بعنوان روش Gold standard برای تعیین شدت تنگی عروق کاروتید گردنی پذیرفته شده اما وجود عوارض اندک ولی خطیر همچون سکته مغزی و مرگ، توجه پژوهشگران را به روش های غیر تهاجمی و کم هزینه تر معطوف نموده است. این پژوهش با هدف تعیین دقت و همبستگی سونوگرافی داپلر رنگی و مقایسه آن با نتایج آنژیوگرافی DSA در تعیین شدت تنگی عروق کاروتید گردنی انجام گرفته است. مطالعه از نوع آینده نگر، اکتشافی و دوسوکور بر روی 40 بیمار با علائم ایسکمی مغز که معیارهای ورود به مطالعه را داشته اند، طی یک سال در مجتمع تصویربرداری امام خمینی (ره) تهران در سال 1378 انجام شد. تمامی بیماران توسط دو رادیولوژیست بطور جداگانه ابتدا تحت بررسی داپلر رنگی و سپس آنژیوگرافی DSA کاروتید گردنی قرار گرفتند. متغیرهای داپلر (PSV و EDV) و نیز شدت تنگی در آنژیوگرافی براساس سه روش معروف A و B و C محاسبه شد. بیشترین حساسیت و Accuracy در تمامی درجات تنگی مربوط به PSV بود. در تنگی شدید حساسیت داپلر 93.8% و Accuracy آن 96.5% بود. تفاوت محسوسی بین دقت پارامترهای مختلف داپلر برای تشخیص انسداد کامل وجود نداشت. باتوجه به یافته های فوق چنین استنباط گردید که داپلر رنگی در ارزیابی شدت تنگی عروق کاروتید قابل اعتماد بوده و PSV بیشترین دقت را دارد. ضمنا بیشترین همخوانی و کاپای آماری بین PSV و روش A وجود داشت که بترتیب 88.4% و 0.813% بود.

سردرد یکی از شایع‌ترین علل مراجعه بیماران به مراکز درمانی است. بسیاری از پزشکان پس از گرفتن شرح حال برای پی بردن به علت سردرد درخواست تصویربرداری‌هایی مثل CT اسکن مغز می‌کنند. علت عمده درخواست تصویربرداری‌های مغز ترس از ضایعات ارگانیک مغزی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در تعداد زیادی از موارد CT اسکن‌های انجام شده نرمال هستند با توجه به اینکه تصویربرداری موجب صرف هزینه و وقت می‌شود و بیمار در معرض اشعه قرار می‌گیرد این سوال مطرح می‌شود که CT مغز در بیماران مبتلا به سردرد در چه مواردی اندیکاسیون دارد؟

روش بررسی: بیماران مبتلا به سردرد که جهت انجام CT اسکن مغز در سال 84-83 به مرکز تصویربرداری بیمارستان امام خمینی مراجعه کردند مورد بررسی قرار گرفتند برای بیماران پرسشنامه‌ای که شامل شرح دقیق علائم بالینی بیمار و یافته‌های CT اسکن بود تهیه شد در مجموع تعداد 146 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند.

یافته‌ها: مطالعه نشان می‌دهد که سردرد در زنان تقریبا" دو برابر مردان شایع‌تر است. فقط 8/6% بیماران سردردی CT اسکن غیرطبیعی داشتند. و علائم نورولوژیک همراه با سردرد در بیماران با CT اسکن غیرطبیعی شایع‌تر از بیماران با CT طبیعی بوده و رابطه معنی‌داری بین CT غیرطبیعی مغز و علائم نورولوژیک وجود دارد.

نتیجه‌گیری: در انتخاب بیماران با شکایت سردرد جهت انجام CT مغز، معیارهای دیگر شامل شرح حال دقیق با تأکید بر علائم نورولوژیک ضروری است.