مقدمه: روشهای استریولوژیک بمنظور به دست آوردن اطلاعات کمی در ارتباط با ساختمانهای سه بعدی از مقاطع بافتی بکار می روند. هدف پژوهش حاضر استفاده از تکنیک های جدید و بدون تورش استریولوژی جهت بررسی تغییرات حجم و تعداد گلومرولهای کلیه پس از کاربرد مزمن استات سرب بصورت کمی و در محیط سه بعدی می باشد. سرب یکی از فلزات سنگین است که اثرات منفی بر عملکرد کلیه دارد. این اثرات هم لوله ها و هم گلومرولها را درگیر می نماید. در مورد اثرات سرب روی بافت کلیه و گلومرولها مطالعات هیستولوژیک کیفی زیادی انجام شده است و در مواردی تغییر در حجم و تعداد گلومرولها گزارش شده است.
مواد و روشها: چهار گروه رت نر بالغ هر گروه (n=9) بصورت تصادفی انتخاب شد. گروههای آزمایش به ترتیب مورد تجویز محلول آشامیدنی استات سرب 0/5 درصد و 1 درصد به مدت 8 هفته قرار گرفتند، گروه شاهد آب مقطر و گروه شاهد مثبت محلول اسید استیک 0/4 درصد در همان مدت دریافت کردند. آنالیز استریولوژیک شامل تعیین حجم مرجع (Vrefrence) کسر حجمی گلومرولها (VVGlom) و حجم گلومرولها (VGlom) با استفاده از اصول کاوالیه انجام شد. چگالی عددی گلومرولها (NVGlom) و تعداد کل گلومرولها (NTGlom) نیز با روش دیسکتور فیزیکی محاسبه شد.
یافته ها: نتایج حاصل نشان می دهد تعداد گلومرولها در گروه مورد تجویز استات سرب 1 درصد کاهش معنی داری نسبت به گروههای شاهد و شاهد مثبت از خود نشان می دهد (P<0.05)، اما در گروه مورد تجویز استات سرب 0/5 درصد تفاوت معنی داری مشاهده نمی شود. از طرف دیگر بدنبال مسمومیت با سرب حجم کل گلومرولها در هردو گروه مورد تجویز (0/5 درصد و 1 درصد) در مقایسه با گروههای شاهد و شاهد مثبت تفاوت معنی دار آماری از خود نشان می دهد (P=0.01).
نتیجه گیری و توصیه ها: بررسی حاضر نتایج تحقیقات هیستولوژیک مشاهده ای کیفی را با روشی دقیق و بدون سوگیری تایید نموده نشان دهنده تغییرات در تعداد و حجم گلومرولهای کلیه بدنبال مسمومیت با سرب می باشد.
