نیتروگلیسیرین به‌صورت خوراکی، پماد و برچسب‌های مخصوص به عنوان یک داروی مناسب در بیماران قلبی عروقی مصرف می‌شود. صرف‌نظر از مصرف شکل زیرزبانی یا پماد، اثرات عمومی این دارو از طریق اتساع عروقی در بدن اعمال می‌شود. با توجه به علت ایجادکننده دیسمنوره هر روش درمانی که باعث مهار انقباضات قوی رحمی گردد در بهبود آن موثر است و از آنجایی که نیتروگلیسرین می‌تواند انقباض عضلات رحم را مهار کند لذا داروی مذکور در درمان دیسمنوره اولیه انتخاب شده است ودراین پژوهش هدف تعیین عوارض ناشی از کاربرد نیتروگلیسرین دردرمان دیسمنوره اولیه در دختران می‌باشد.
روش بررسی: بر این اساس تحقیقی به‌صورت کارآزمایی بالینی، دوسوکور با استفاده ازابزار پماد نیتروگلیسیرین یک درصد و پلاسبو همراه با نتایج سونوگرافی، متر و خط‌کش، چک لیست، دستگاه فشارسنج و فرم مشخصات واحدهای پژوهش انجام شد.روش نمونه‌گیری تصادفی و تعداد نمونه 112 نفر که 56 نفر گروه تجربه و 56 نفر نیز گروه شاهد را تشکیل می‌داد. از نمونه‌ها در صورت واجد شرایط بودن برای ورود به پژوهش، رضایت کتبی اخذ می‌گردید. با شروع قاعدگی درجه درد مربوط به آن و بروز سایر عوارض مربوطه تعیین می‌گردید. سپس پنج میلی‌گرم از پماد یا دارونما (با کد A و B) در قسمتی از پوست ناحیه تحتانی شکم استعمال می‌گردید. سپس 15 دقیقه، 30 دقیقه، یک، دو، چهار ساعت پس از آن، اثرات دارو در هر نوبت و در هر دو گروه مورد بررسی قرار می‌گرفت.
یافته‌ها: اختلاف معنی‌داری در کاهش شدت درد در 15 دقیقه بعد از درمان وجود نداشت اما شدت درد در گروهی که دارو مصرف کردند در 30 دقیقه بعد کاهش یافت. این مسئله بیانگر آن است که اثر دارو در دقیقه 30 شروع می‌شود در دو ساعت بعد به اوج خود می‌رسد و سپس کاهش می‌یابد. اما اثر آن تا چهار ساعت باقی می‌ماند. بیشترین عارضه حاصل از مصرف دارو سردرد بود که در گروه تجربه 3/48 درصد و در گروه شاهد 5/19 درصد بود. گرگرفتگی، قرمزی پوست ناحیه شکم و سرگیجه همه تفاوت معنی‌داری را از نظر آماری بین دو گروه نشان دادند (05/0p<).
نتیجه‌گیری: نیتروگلیسیرین می‌تواند در دیسمنوره مقاوم به سایر درمان‌ها موثر باشد.
