مجله دانشکده پزشکی

---

---

یک مورد توکسمی حاملگی در زن چند زای 39 ساله دیده شد که بلافاصله بعد از زایمان عارض گشته و منجر به مرگ بیمار گشته است از نظر بالینی با علائم خیز، آنوری والیگوری، سقوط فشار خون. حالت نیمه اغماء ، خونریزی ته چشم، کبد بزرگ و دردناک و افزایش اوره و پتاسیم خون همراه بوده است. در اتوپسی کلیه ها بزرگ و خیزدار بوده از نظر میکروسکوپی در گلمرولها خیز بین کاپیلیر، فشردگی کاپیلرها و افزایش ضخامت مامبران بازال آنها همراه خیز انترستیس و دژنرسانس ابری و هیالن اپی تلیوم در لوله های درهم پیچیده نشان داده شده است. در کبد کانونهای نکروز و خونریزی دیده شد.

---

---

---

---

در این مقاله شرح حال بیماری ذکر شده است که ضمن تابلوی مشخص نارسائی قلب مبتلا به لوسمی حاد بود. تشخیص نارسائی قلب بعلت ارتشاح لکوزی میوکارد داده شده که در کالبد گشائی تائید گردید. انتشارات پزشکی درباره ضایعات و علائم عوارض قلبی لوسمی حاد مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان خلاصه ای از کلیه تظاهرات بالینی و رادیولوژی و الکتروکاردیوگرافی شرح داده شده است.

---

فیبروالاستوز آندوکارد نوعی بیماری قلبی است، که با پرولیفراسیون نسج الاستیک و کلاژن آندوکارد مشخص می شود. علت قطعی بیماری معلوم نیست. به نظر می رسد که عیب ذاتی در پیدایش بیماری رل مهم و اصلی داشته و شاید سایر عوامل نظیر آنوکسی و انسداد عروق لنفاتیک و خونی نقش ثانوی داشته باشد.
نویسندگان در بررسی 1313 مورد اتوپسی کودک تا 16 ساله، که بین سالهای 44-1335 در بیمارستانهای دانشکده پزشکی تهران انجام شده، به چهار مورد از این بیماری برخورد کرده اند. نسبت بروز بیماری در جنس مذکر و مؤنث برابر هم و حداکثر سن مبتلایان سه سال، حداقل سه روز و سن متوسط تقریباً 5/1 سال بوده است. در سه مورد نارسائی دریچه میترال وجود داشته و در یک مورد (کودک سه روزه) این نارسائی دیده نشد. علاوه بر نارسائی، تنگی دریچه میترال که کیفیت نادری است، در یک مورد نیز مشاهده گردید. در یک مورد (مورد دوم) باز بودن مجرای شریانی و سوراخ بوتال و در مورد دیگر ( مورد سوم) دولتی بودن دریچه شریان ریوی یافت شده است. سابقه عفونت داخل رحمی در هیچ مورد ذکر نگردیده و علائم بالینی بطور کلی شامل علائم نارسائی قلب و عفونت ریوی بوده است.

---

بیماری که در فوق شرح آن گذشت جوان 12 ساله ایست که به علت تب شش ساله درد مفاصل - سندرم نفروتیک و آمیلوئیدوز کلیه به ما مراجعه و پس از بررسی کامل از نتایج آزمایشگاهی به تشخیص تب مدیترانه ای فامیلیال که یک بیماری مزمن پیش رونده با علت نا معلوم و سیر طولانی است که معمولاً به آمیلوز کلیه منجر می شود پی بردیم.این بیماری برای اولین بار در ایران گزارش می شود و چون تا کنون اکثراً در نژاد یهود دیده شده و اخیراً نیز در آمریکای جنوبی تعدادی از بیماران غیر یهودی نیز تشخیص داده شده ، برای اولین بار در دنیا نیز از طرف ما به عنوان اولین بیمار مسلمان مبتلا به تب پریودیک یا تب مدیترانه ای فامیلیال گزارش می شود. عین این شرح حال به تائید محققین انگلیسی و اسرائیلی نیز رسیده جزو 382 گزارش این بیماری در دنیا در دایره المعارف اسرائیل ثبت گردیده است.

---

 مورد معرفی زنی است 45 ساله که در اتوپسی وی هفت ناحیه تنگ اصلی در روده باریک و قسمت صعودی و عرضی روده بزرگ دیده شد. همچنین تعداد زیادی از تنگیهای خفیف تر بخصوص در روده بزرگ وجود داشت. بیمار به سل فیبروکازئیفیه قدیمی قله ریه راست و سل کازئیفیه عقده های لنفاوی مزانتریک مبتلا بوده و در امتحان هیستولوژی جداد روده در نواحی تنگ، ضایعات گرانولومی سلی مشاهده گردید.

---

در یک زن 43 ساله مبتلا به آمیلوئیدوز اولیه که در تابلوی نارسایی پیشرفته قلب و کلیه درگذشته است در اتویسی رسوب آمیلوئید در جدار عروق کوچک و انترستیس بافتهای همبندی سراسر بدن وجود داشت. همچنین گرفتاری در قلب ، کلیه ها، طحال، غدد بزاقی تحت فکی ، روده ها، زبان، لنگچه و حالب ها و غدد پاراتیروئید به درجات پیشرفته مشاهده گردید. در اعضای دیگر مانند ریه ها، کبد، غدد سورنال، تیروئید و هیپوفیز تنها جدار عروق گرفتار بود. علاوه بر این همراه گرفتاری قلب ترومبوز ضمائم دهلیزی دو طرف و ثانوی به ابتلای شدید کلیه ها ترومبوز تنه اصلی هر دو ورید کلیوی با گرفتاری انشعابات وریدی داخل کلیه تا وریدهای سقف هرمها و انشعابات بین گلمرولی وجود داشت. مکانیسم پیدایش نارسایی قلب و علل بروز ترومبوز ورید کلیوی در گرفتاری این اعضا به آمیلوئیدوز مورد بحث قرار گرفت. همچنین نتیجه بررسی نوشتجات طبی درباره طرح انتشار ضایعات ناشی از آمیلوئیدوز اولیه و شیوع عارضه ترومبوز ورید کلیوی در این بیمار شرح داده شده است.

---

---

یک مورد سیست آدنوفیبروم دو طرفه تخمدان در یک زن 52 ساله دیده شده است. سیست آدنوفیبروم تخمدان توموری است خوش خیم که از پرولیفراسیون اپی تلیوم سطحی و استرومای قشر تخمدان بوجود می آید. عناصر اپی تلیال تومور چون از پوشش سلومیک اولیه مشتق می گردد ممکن است که اپی تلیوم لوله رحمی ، آندومتر یا گردن رحم شباهت داشته باشد. در این مقاله علاوه بر گزارش مورد فوق به طور کلی سیست آدنوفیبروم تخمدان از نظر شیوع بالینی و پاتولوژی و پاتوژنی از روی نوشتجات طبی مورد بررسی قرار گرفته است.

---

دو بیمار که دچار میکزدم مادرزادی بوده، تحت درمان ناقص هورمون تیروئید برای مدت مدید قرار گرفته اند، گزارش می گردند:در هر دو بیمار تومور هیپوفیز ایجاد شده بود و در هر دو بیمار هورمون تیروتروپ (TSH) خون افزایش فوق العاده ائی داشت. یکی از بیماران در اغمای میکزدمی فوت کرد و تومور بزرگی بوزن 20 گرم هنگام اتوپسی در هیپوفیز بیمار یافت شد، با متدایمونوپراکسید از مقادیر زیاد TSH در سلول های تومورال یافت شد، بیمار دیگر با علائم ازدیاد فشار داخل جمجمه تحت عمل هیپوفیزکتومی قرار گرفت و آدنوم هیپوفیز مشابهی خارج گردید، تومور هیپوفیز این دو بیمار گزارشات قبلی ایجاد آدنوم هیپوفیز در اثر تحریک مداوم سلولهای مولد TSH در هیپوتیروئیدیسم را تائید می کند.

---

مقدمه: ناباروری از عوامل مهم تولید نگرانی در زوج هایی است که زندگی مشترک را آغاز می کنند. ناباروری در نقاط مختلف دنیا با ارقام متفاوتی گزارش شده است. در این بررسی به برآورد کردن فراوانی ناباروری و کم باروری در شهر تهران اقدام نموده ایم.

مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی مقطعی به روش مصاحبه از یک نمونه تصادفی از زنان 45-25 ساله شهر تهران تعداد 2000 نفر مورد پرسش قرار گرفتند که پس از خارج شدن 13 نفر 1987 نفر وارد مطالعه گردیدند. 

یافته ها: فراوانی در طول عمر کم باروری در این شهر بزرگ 12.6 درصد (حدود اطمینان 95%، 14.1-11.2%) بدست آمد حدود 2.8% از این جمعیت در حاضر مبتلا به ناباروری درمان نشده می باشند.

نتیجه گیری و توصیه ها: بین 14.1-11.2% از جمعیت زوج های 45-25 ساله شهر تهران نوعی از کم باروری را تجربه کرده اند و در حدود 2.8% از آنان این مشکل حل نشده باقی مانده است که این امر باید توجه جدی متولیان برنامه ریزی سلامت را بخود جلب کند.

---

زمینه و هدف: سرگیجه وضعیتی خوش خیم (BPPV) ، رایج ترین اختلال سیستم تعادلی است که در اثر ورود اتوکنیا یا سایر ذرات به مجاری نیم دایره و تاثیر آنها بر کوپولا به وجود می آید. قرار گرفتن بیمار در یک وضعیت خاص نظیر دراز کشیدن باعث ایجاد علایم آن می گردد. شیوع بالای BPPV ، بر لزوم به کارگیری و گسترش مانور بازگردانی ذرات تاکید می کند، از این رو این مطالعه برای بررسی عواملی که امکان دارد بر روند درمان مؤثر باشند، طراحی شده است.
روش بررسی: این مطالعه به صورت مداخله ای از نوع قبل و بعد روی 58 بیمار (14 مرد و 44 زن با میانگین سنی 22/13 12/48) مبتلا به BPPV انجام شد. افراد مورد مطالعه، بیماران مبتلا به BPPV مراجعه کننده به کلینیک توانبخشی سرگیجه دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران از سال 1381 تا 1383 بودند. نحوه مداخله در این مطالعه به صورت انجام مانور درمانی بر روی بیماران بوده و بیماران بر حسب میزان کارایی مانور تا بهبودی کامل یا خروج از مطالعه (نتیجه مثبت مانور هالپایک پس از سه بار پیگیری بیمار) در گروه های مختلف (بهبودی کامل، بهبودی تقریبی و عدم بهبودی) تقسیم بندی شدند. سپس تاثیر عوامل سن، جنس، اتیولوژی، مدت ابتلا، یک طرفه یا دو طرفه بودن مشکل، تعداد مانورها و تعداد جلسه ها بر روند درمان ارزیابی شد.
یافته ها: از 58 بیمار مورد مطالعه ، 49 نفر کاملاً بهبود یافتند. میزان بهبودی و به عبارت دیگر کارآیی درمان بر حسب سن ، جنس ، اتیولوژی و مدت ابتلا تفاوت معنی داری نداشت. درمان در BPPV یک طرفه به طور معنی داری مؤثرتر از دو طرفه بود و ینز غالب افراد (47 نفر) به یک جلسه درمان و حداکثر دو مانور (37نفر) نیاز داشتند.
نتیجه گیری: CRM در درمان BPPV به طور قابل توجهی مؤثر است. انتظار می رود احتمال بهبودی در نوع یک طرفه آن بیشتر از دو طرفه باشد. از آنجا که غالب بیماران با انجام حداکثر دو مانور و معمولاً طی یک جلسه بهبود می یابند، شاید بتوان پیش بینی نمود احتمال بهبودی کامل در کسانی که بیش از این تعداد نیاز دارند کمتر می شود.

---

زمینه و هدف: اطمینان از سلامت و ایمنی مصرف ترکیبات دارویی، آرایشی یا مکمل غذایی، پیش از ورود محصول به بازار دارویی ضروری می‌باشد. شنبلیله از سبزی‌های مفیدی است که در تهیه انواع غذاها به‌کار می‌رود و به‌عنوان یک گیاه دارویی نیز از قدیم مورد استفاده بوده است. گزارشات اخیر نشان می‌دهد که علاوه بر کاربردهای فراوان در طب سنتی، عصاره آبی برگ‌های شنبلیله دارای اثرات کاهنده قندخون، چربی خون و ضددردی در حیوانات آزمایشگاهی می‌باشد. با عنایت به اثرات درمانی فوق‌الذکر و در دسترس نبودن اطلاعات کافی در خصوص سمیت آن، در این تحقیق بر آن شدیم تا سمیت عصاره آبی برگ‌های شنبلیله را بر سلول‌های فیبروبلاست (NIH/3T3)  بررسی نمائیم.

روش بررسی: تعداد 104×5 عدد سلول در هر چاهک از پلیت‌های 24 خانه کاشته شدند و سپس مقادیر 10-01/0 میلی‌گرم عصاره پس از گذشت یک روز از تاریخ کاشت سلول (حصول اطمینان از رشد سلول‌ها و عدم آلودگی) به آن اضافه گردید. متعاقباً عصاره مزبور به مدت پنج روز در مجاورت سلول‌ها قرار گرفت و پس از پایان این مدت محیط کشت توسط عمل مکش تخلیه و دو بار با بافر PBS شسته شد. سپس تعداد سلول‌های زنده و فعالیت آنزیم دهیدروژناز میتوکندری سلول‌های مزبور به ترتیب با روش‌های e‏xclusion assay Trypan blue و MTT assay ارزیابی گردید.

یافته‌ها: به‌کمک روش‌های مورد استفاده در این تحقیق ID50 عصاره آبی شنبلیله برای روش‌های تریپان بلو و MTT assay بترتیب در حدود mg/ml 25/1 و mg/ml 5/2 به‌دست آمد.

نتیجه‌گیری: شواهد موجود موید غیرسمی بودن عصاره آبی شنبلیله می‌باشد و سمیت سلولی مشاهده شده، احتمالاً اختصاصی نبوده و ممکن است ناشی از اختلالات غشایی باشد.

---

زمینه و هدف : مطالعات فراوانی در رابطه با گوناگونی‌های تشریحی هر سگمان از عروق تشکیل دهنده حلقه ویلیس انجام گرفته است، ولی تعداد کمی از آنها گوناگونی‌های حلقه ویلیس را به‌صورت کلی بررسی کرده‌اند. در این مطالعه تمام حلقه ویلیس و گوناگونی‌هایش در یک گروه ایرانی مورد بررسی قرار گرفت و با مطالعات قبلی مقایسه شد. روش بررسی : گوناگونی‌های تشریحی حلقه ویلیس در مغز 132 جسد ایرانی (102 مرد بالغ و 30 جنین و نوزاد) مطالعه شد. فرآیند تشریح، جهت مطالعات و بررسی‌های بیشتر، تصویربرداری دیجیتالی شد و به کمک نرم افزار کامپیوتری قطر هر سگمان اندازه‌گیری شد. گوناگونی‌های حلقه ویلیس به‌صورت کلی و سگمانی بررسی و با مطالعات گذشته مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها : مشخص‌ترین گوناگونی هیپوپلازی یک و یا دو طرفه شریان رابط خلفی بود. در هیچکدام از شریان‌های مغزی قدامی و شریان‌های مغزی خلفی، آپلازی دیده نشد. در 3/3% از نمونه‌های جنین و نوزاد و 3% از نمونه‌های بالغ شریان رابط خلفی راست و چپ وجود نداشت. فقط در یک مورد از نمونه‌های بالغ شریان رابط قدامی آپلاستیک بود. ن تیجه‌گیری : گوناگونی‌های تشریحی حلقه ویلیس در نژاد ایرانی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت با جمعیت‌های مختلفی که در مطالعات دیگر بررسی شده بودند، تفاوت قابل ملاحظه‌ای نداشت. مهمترین تفاوت بین حلقه ویلیس جنین و بالغ در قطر شریان رابط خلفی و شریان مغزی خلفی (که در تشکیل حلقه شرکت دارد) می‌باشد .

---

زمینه و هدف: افسردگی پس از زایمان نوعی افسردگی ماژور است. استرس اکسیداتیو یکی از عوامل دخیل در پاتوفیزیولوژی افسردگی ماژور می‌باشد. بنابراین داروهایی که دارای عمل آنتی‌اکسیدانی می‌باشند، می‌توانند به‌عنوان هدف جالب توجهی برای درمان اختلالات افسردگی باشند. بابونه و سلنیوم منابع طبیعی آنتی‌اکسیدان هستند. هدف این مطالعه بررسی اثرات عصاره بابونه و سلنیوم بر افسردگی پس از زایمان و سیستم اکسیدان- آنتی‌اکسیدان می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 70 سر موش سوری ماده بالغ در هفت گروه ده‌تایی مورد استفاده قرار گرفت. پس از مدل‌سازی افسردگی پس از زایمان با پروژسترون، در گروه‌های درمانی بسته به گروه مورد نظر، ترکیبات عصاره بابونه mg/kg 300، سلنیوم mg/kg 1/0 و ترکیب عصاره بابونه+ سلنیوم با دوزهای ذکر شده به صورت گاواژ و در گروه استاندارد ایمی‌پرامین mg/kg 15 داخل صفاقی، یک ساعت پیش از ارزیابی سیستم حرکتی و تست شنای اجباری (Forced swimming test) به موش‌ها داده شدند. برای بررسی نقش سیستم اکسیدان- آنتی‌اکسیدان پلاسما، پارامترهای بالانس پرواکسیدان- آنتی‌اکسیدان (Prooxidant-antioxidant balance) و مالون‌دی‌آلدهید (Malondialdehyde) پلاسما اندازه‌گیری شدند. یافته‌ها: تمام گروه‌های درمانی و گروه استاندارد زمان بی‌حرکتی کم‌تری از گروه کنترل داشتند (05/0>Р). تغییرات معناداری در پارامترهای استرس اکسیداتیو (PAB و MDA) در گروه‌های درمانی و گروه استاندارد نسبت به گروه کنترل مشاهده نشد. غلظت MDA در گروه پروژسترون Withdrawalنسبت به گروه سالین کم‌تر می‌باشد، ولی اختلاف و کاهش آن معنادار نمی‌باشد. در گروه ترکیب عصاره بابونه+ سلنیوم غلظت MDA پلاسما نسبت به گروه پروژسترون Withdrawal(گروه کنترل) افزایش یافته، اگرچه افزایش آن معنادار نمی‌باشد. نتیجه‌گیری: بابونه و سلنیوم دارای اثرات ضدافسردگی در مدل تجربی افسردگی پس از زایمان القا شده با پروژسترون می‌باشند. به نظر می‌رسد این ترکیبات در این مدل تجربی افسردگی پس از زایمان از طریق اثر بر سیستم اکسیدان-آنتی‌اکسیدان در بهبود علایم افسردگی موثر نبوده و از طریق مسیر دیگری اثرات ضدافسردگی خود را اعمال کرده‌اند.

---

زمینه و هدف: جراحی یکی از بهترین راه‌های درمان کیست هیداتیک است. استفاده از مواد پروتواسکولکس کش در حین جراحی کیست هیداتیک جهت جلوگیری از به‌وجود آمدن کیست‌های ثانویه، امری ضروری می‌باشد. تا به‌‌حال ماده پروتواسکولکس کشی که به‌طور کامل موثر بوده و عوارض جانبی کمی داشته باشد شناخته نشده است. زرشک از گیاهان بومی ایران است که از دیرباز جهت درمان برخی بیماری‌ها از آن استفاده شده است. مطالعات نشان می‌دهد که این گیاه دارای اثرات ضدباکتریایی، ضدقارچی و ضدانگلی است. روش بررسی: کبدهای آلوده به کیست هیداتید از کشتارگاه جمع‌آوری شدند. درصد حیات پروتواسکولکس‌ها توسط رنگ‌آمیزی حیاتی ائوزین 1/0% سنجیده شد. فعالیت پروتواسکولکس کشی عصاره آبی 5/0، 1، 2 و mg/ml 4 و عصاره آبی- الکلی 25/0، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در میلی‌لیتر در زمان‌های 5، 15 و 30 دقیقه مورد بررسی قرار گرفت. سرم فیزیولوژی و آب نمک اشباع به عنوان کنترل منفی و مثبت مورد استفاده قرار گرفتند. یافته‌ها: غلظت mg/ml 4 عصاره آبی زرشک مانند کنترل مثبت عمل کرد و در پنج دقیقه اول مواجهه 100% پروتواسکولکس‌ها را از بین برد. کم‌ترین درصد پروتواسکولکس کشی (3/12%) مربوط به رقت mg/ml 5/0 بود. عصاره آبی- الکلی در غلظت mg/ml 2 در پنج دقیقه اول مواجهه 100% پروتواسکولکس‌ها را از بین برد که مشابه کنترل مثبت بود. در هر دو عصاره، فعالیت پروتواسکولکس کشی با افزایش رقت، افزایش یافت (001/0P<). نتیجه‌گیری: اثر پروتواسکولکس کشی عصاره آبی و آبی- الکلی میوه زرشک در رقت پایین و زمان کم بسیار چشمگیر بوده است. بنابراین این ماده می‌تواند پس از بررسی در مدل حیوانی و آزمایش‌های تکمیلی، به‌عنوان پروتواسکولکس کش موثر و مناسب، مورد استفاده قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: از مهمترین عوامل ابتلا به سرطان گردن رحم، ویروس پاپلیومای انسانی (HPV) است که با وارد کردن ژنوم خود به ژنوم میزبان، منجر به ضایعات پوستی و در مراحل شدیدتر، سرطان می‌شود. در این سرطان مانند دیگر سرطان‌ها، آنزیم تلومراز بیان بالایی دارد. تلومراز یک آنزیم رونوشت‌ بردار معکوس می‌باشد که از دو جزء پروتیین کاتالیتیکی به نام Human Telomerase Reverse Transcriptase (hTERT) و توالی RNA به نام hTR، تشکیل شده است. در این مطالعه میزان بیان ژن hTERT در این دو نوع رده سلولی بررسی گردید.

روش بررسی: این مطالعه تجربی (آزمایشگاهی) مرکز تحقیقات نانوبیوتکنولوژی دانشگاه بقیه‌الله تهران از خرداد ماه 1392 تا اردیبهشت 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. به صورت شاهدی از نمونه‌های رده سلولی Caski و Hela استفاده شد که به ترتیب واجد HPV16 و HPV18 هستند. پس از کشت سلول‌ها، با تکنیک Real-time PCR، پس از نرمال‌سازی شرایط با کمک ژن بیان‌شونده دائمی Glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase (GADPH)، میزان بیان ژن hTERT در دو رده سلولی بررسی شد.

یافته‌ها: طبق داده‌های نمودارهای Real-time PCR، بیان ژن hTERT در رده سلولی سرطانی Caski نسبت به Hela تفاوت آماری معناداری داشت، نتایج به‌دست آمده با استفاده از روش Student’s t-test، 0319/0P= را نشان داد. نمودارها در نرم‌افزار GraphPad Prism, version 5 (GraphPad Software, Inc., San Diego, CA, USA) نیز این نتایج را تأیید کرد.

نتیجه‌گیری: به منظور بررسی میزان بیان تلومراز، طراحی پرایمر اختصاصی برای تشخیص هردو رده ویروس سرطانی HPV16 و HPV18 ضروری به نظر می‌رسد. با این روش می‌توان از hTERT به منظور تشخیص سریع و دقیق‌تر نوع سرطان گردن رحم وابسته به HPV16 و یا HPV18 استفاده شود.