زمینه و هدف: کلومیفن سیترات در القای تخمک‌گذاری بسیار موفق است، ولی معمولا اختلافی بین میزان تخمک‌گذاری و حاملگی وجود دارد. اگر درمان در پیش از سیکل اخیر شروع شود این اثر منفی ممکن است کاهش یابد. از این‌رو مطالعه حاضر با هدف مقایسه زمان شروع کلومیفن سیترات در فاز لوتئال و روز سوم قاعدگی و اثر آن بر رشد فولیکول تخمدانی، ضخامت آندومتر و میزان تخمک‌گذاری و بارداری انجام گردید.
روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی 115 زن مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک که به مرکز نازایی فاطمه‌الزهرا بابل از فروردین ماه سال 1391 به مدت یک‌سال مراجعه نمودند، به‌طور متوالی در دو گروه قرارگرفتند. در یک گروه کلومیفن سیترات mg 100 روزانه به مدت پنج روز از روز اتمام مدروکسی پروژسترون و در گروه دیگر کلومیفن سیترات از روز سوم پریود پس از دریافت مدروکسی پروژسترون تجویز شد. سپس رشد فولیکول تخمدانی، ضخامت آندومتر و میزان تخمک‌گذاری و بارداری در دو گروه مقایسه شدند.
یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که در گروه تجویز زودتر 14 نفر (6/%63) از بیمارانی که فولیکول غالب تشکیل دادند باردار شدند که در گروه تجویز دیرتر هشت نفر (4/%36) بوده است که از لحاظ آماری تفاوت معناداری با هم داشتند (001/0P<). ولی از نظر تعداد فولیکول، ضخامت آندومتر، میزان بارداری تفاوت آماری معناداری دیده نشد. وقوع بارداری در گروه تجویز زودرس کلومیفن 5/25% و در گروه تجویز دیرتر کلومیفن 3/13% بود (882/0P=).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه شروع درمان با کلومیفن سیترات در فاز لوتئال در صورتی که منجر به ساختن فولیکول غالب شود میزان وقوع بارداری موفق بیشتر می‌باشد.
