مجله دانشکده پزشکی

زمینه و هدف: امروزه سرطان یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در جهان است. با توجه به عوارض جانبی داروهای مورد استفاده در درمان سرطان، دانشمندان به‌دنبال درمان‌های طبیعی با عوارض جانبی کم‌تر و اثرات درمانی بیش‌تر هستند. این مطالعه، با هدف ارزیابی اثر ضد جهشی عصاره‌های شیرابه و ژل آلوئه‌ورا با آزمون ایمز در غیاب و حضور میکروزوم کبدی موش (S9) و مقایسه تاثیر احتمالی شرایط محیطی بر آن انجام گرفت. روش بررسی: پس از تهیه عصاره‌های مختلف آبی، متانولی و اتانولی شیرابه و ژل آلوئه‌ورا، اثر ضد جهشی عصاره‌ها با آزمون ایمز بررسی گردید. در این آزمون سوش سالمونلا تیفی‌موریوم حامل جهش انتخابی در اپرون هیستیدین (HIS-) بر روی محیط حداقل در حضور ماده جهش‌زا کشت داده شد و تنها باکتری‌هایی که با جهش برگشتی، HIS+ شده بودند تشکیل کلنی دادند. در حضور عصاره‌های آلوئه‌ورا، تعداد کلنی‌های برگشتی کاهش یافت. اختلاف بین متوسط تعداد کلنی‌های برگشتی در هر پلیت تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: ضمن مشخص شدن فعالیت ضد جهشی قوی تمام عصاره‌ها نشان داده شد که عصاره‌های اتانولی شیرابه کرج و آبی شیرابه‌ی دزفول به ترتیب با درصد بازدارندگی 91% و 42% بیش‌ترین و کم‌ترین اثر ضد جهشی را دارند. نتیجه‌گیری: اثر ضد جهشی قوی عصاره‌ها ناشی از وجود ترکیبات آنتی‌اکسیدان مثل آنتراکینون‌های مختلف، فلاونوییدها و ویتامین‌های A، C و E می‌باشد. بالاترین میزان ممانعت از جهش در عصاره اتانولی شیرابه کرج مشاهده شد که بیان‌گر تاثیر شرایط محیطی بر ساخت ترکیبات آنتی‌اکسیدان در گیاه است.

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین مسایل علم پزشکی، ترمیم زخم‌ها است. آلوئه‌ورا از گذشته‌های دور در درمان ناراحتی‌های پوستی استفاده شده است. در این پژوهش آثار کاربرد ژل آلوئه‌ورا بر روند التیام زخم به‌روش دقیق میکروسکوپی و شمارش سلولی بررسی گردید.

روش بررسی: این مطالعه به‌‌صورت تجربی از مهر تا اسفند 1393 در آزمایشگاه فارماکولوژی انجام پذیرفت. 60 سر رت در روز جراحی بیهوش و در پشت گردن زخمی به ابعاد mm 5/1´5/1، ایجاد گردید. سپس رت‌ها به‌طور تصادفی در گروه‌های شاهد، تجربی و گروه کنترل مثبت تقسیم شدند. هر گروه به سه دسته کوچک‌تر با دوره‌های 4، 7 و 14 روزه تقسیم گردیدند. از روز صفر به بعد سطح زخم‌ها در گروه تجربی یک روزانه دو بار و گروه تجربی دو روزانه یک بار از ژل آلوئه‌ورا و در گروه کنترل مثبت، کرم فنی‌تویین مصرف گردید. سطح زخم و بهبود آن در روزهای تعیین شده سنجیده شد، در انتهای هر دوره، موش‌ها با روش استنشاق اتر بیهوش و یک نمونه از بستر زخم تهیه شد و با رنگ‌آمیزی هماتوکسیلن- ائوزین (H&E stain) و تری‌کروم‌ماسون (Masson's trichrome stain) مورد بررسی قرار گرفتند.

یافته‌ها: نتایج مطالعه ماکروسکوپی سطح زخم‌ها و مطالعه میکروسکوپی بستر زخم و تعداد فیبروبلاست‌های هر دو گروه تجربی نسبت به گروه شاهد از نظر آماری افزایش معنادار داشت (0011/0P=) و سبب تسریع التیام زخم شد (آزمون به‌روش MANOVA انجام شد).

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که کاربرد موضعی دو بار ژل آلوئه‌ورا سبب تسریع روند التیام زخم از دیدگاه بررسی هیستولوژیکی و شمارش سلولی در رت می‌گردد.