مجله دانشکده پزشکی

---

سرطان معده در مناطق شمال غرب به طور بارزی شایع تر از مناطق مرکزی ایران می باشد. با توجه به ارتباط عفونت هلیکوباکترپیلوری (H.P) با سرطان معده، ما در این مطالعه شیوع عفونت با H.P را در استانهای با شیوع بالا (اردبیل) و پایین (یزد) سرطان معده بررسی کردیم. جمعیت هدف مطالعه که افراد سالم زیر 20 سال ساکن استانهای مورد مطالعه بودند، در طول دو ماه به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و از هر فرد مقدار 10 میلی لیتر خون گرفته و سرم آن جدا گردید. ابتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری با اندازه گیری H.P IgG به روش ELISA مشخص شد و برای اینکار از کیت های شرکت Diagnostic با حساسیت 98 درصد و ویژگی 96 درصد استفاده شد. 711 نفر (358 نفر از اردبیل و 353 نفر از یزد) وارد مطالعه شدند. 170 نفر در اردبیل (47/5%) و 108 نفر در یزد (30/6%) مبتلا به عفونت هلیکوباکترپیلوری بودند (P<0.0001). میزان عفونت در گروه های سنی مختلف نیز مشخص و ارزش آماری آن با استفاده از آنالیز رگرسیون لجستیک بررسی شد. با توجه به نتایج مطالعه مشخص شد که شیوع عفونت هلیکوباکترپیلوری در افراد زیر بیست سال استان اردبیل که در آنجا سرطان معده شایع است، به طور بارزی بالاتر از استان یزد می باشد. این مساله ارتباط بین عفونت H.P و سرطان معده را در ایران نشان می دهد.

---

آسپیراسیون سوزنی پستان FNA) Fine needle aspiration) یک روش ارزان در تشخیص بالینی توده های پستانی است که بطور متداول در کشورهای زیادی انجام می شود. این تکنیک تا حد زیادی به اپراتور آن وابسته است، در نتیجه در گزارشهای ارائه شده در این زمینه تفاوتهای زیادی وجود دارد. به منظور ارزیابی کارآیی FNA در این مرکز، 198 بیمار خانم که از شهریور 76 تا شهریور 77 بعلت توده پستان FNA شده بودند، وارد مطالعه شدند. این بیماران در گروه سنی 14 تا 86 سال بودند. نتایج امتحان سیتولوژیک که بصورت مثبت قطعی، مشکوک، منفی قطعی و نمونه ناکافی گزارش شده بود، در دو گروه مثبت و منفی طبقه بندی شدند. 50 نفر از این بیماران که بیوپسی شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند و نتیجه امتحان سیتولوژیک و پاتولوژیک آنان با یکدیگر مقایسه شد. بدین ترتیب حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی به ترتیب معادل مقادیر زیر بدست آمد: 93%، 73%، 65% و 95%. یک مورد منفی کاذب و 7 مورد مثبت کاذب وجود داشت. یک مورد منفی کاذب در تشخیص بافت شناسی، Infiltrative Ductal Carcinoma و بیش از نیمی از موارد مثبت کاذب، در تشخیص بافت شناسی، فیبروآدنوم بوده اند. از این 7 مورد مثبت کاذب سیتولوژی، 6 مورد از نظر کلینیکی خوش خیم بوده اند، بنابراین با مقایسه نتایج فوق با آمار مشابه خارجی، بنظر می رسد با بکارگیری این روش ساده و ارزان و تلفیق نتایج آن با نمای بالینی بیمار، بتوان در موارد زیادی خط مشی درمانی بیمار را مشخص نمود.

---

71 بیمار با آشالازی اولیه مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران از 2 تا 92 سال سن داشتند. دیسفاژی به جامدات علت اصلی مراجعه بوده است (صد در صد موارد). مهمترین یافته مانومتری، عدم وجود امواج طبیعی و عدم وجود امواج همزمان با دامنه کوتاه بوده است (صد درصد موارد). گروه آشالازی Vigorous از نظر کاهش وزن (P=0.001)، مدت زمان دیسفاژی (P=0.012) و فشار (LES (P=0.01 با گروه کلاسیک از نظر آماری اختلاف معنی داری داشتند. در هیجده بیمار، مانومتری بعد از دیلاتاسیون با بالون انجام شد. افت فشار (LES (P=0.003 و افت فشار مری در حالت استراحت (P=0.01) نسبت به بعد از درمان، از نظر آماری معنی دار بوده است. برگشت امواج طبیعی بعد از معالجه در هیچ یک از موارد مشاهده نشد.

---

شاخص های باروری دو جمعیت ایرانی و غیر ایرانی تحت پوشش 23 خانه بهداشت شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری در سال 1376 را مورد بررسی قرار دادیم. این مطالعه مقطعی بمنظور بررسی تاثیر جمعیت رو به افزایش مهاجران غیر ایرانی حوزه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران بر شاخص های بهداشتی و در نتیجه توجه به برنامه ریزی های خاص به موازات برنامه های اصلی انجام گردید. گردآوری داده ها توسط سرشماری ساکنان دائم روستاهای تحت مطالعه و با استفاده از زیج های حیاتی صورت گرفت. 8494 نفر از 27611 نفر افراد تحت مطالعه غیر ایرانی بودند. نسبت سرباری و میزان رشد طبیعی جمعیت بترتیب، در ایرانی ها 75% و 1.14% و در غیر ایرانی ها 98% و 1.74% بود. مرگ و میر در غیر ایرانی ها 1.24 برابر ایرانی ها برآورد گردید. میزان باروری عمومی در جمعیت ایرانی 60 و در جمعیت غیر ایرانی 110 تولد زنده در 1000 زن در سن باروری و میزان باروری کلی در جمعیت ایرانی 1.73 و در جمعیت غیر ایرانی 3.27 نوزاد برای هر زن بود. میزان تجدید نسل ناخالص در ایرانی ها 0.87 و در غیر ایرانی ها 1.59 محاسبه شد، بطوریکه تعداد دختران یک مادر غیر ایرانی دو برابر تعداد دختران یک مادر ایرانی خواهد بود (P<0.01). پوشش روش های مدرن پیشگیری از بارداری در زوج های ایرانی 70% و در زوج های غیر ایرانی کمتر از 40% محاسبه گردید. 96.94% زایمان های جمعیت ایرانی و 70.9% زایمان های جمعیت غیر ایرانی، ایمن و بهداشتی بود (P<0.01).

---

مقدمه: با توجه به بروز بیماری تنفسی درعده قابل توجهی از زائرین خانه خدا در طی مراسم حج تمتع سالهای اخیر و عوارض و مشکلات ناشی از آن، تعیین عامل اتیولوژیک بیماری مزبور جهت پیش گیری، کنترل و درمان آن لازم و ضروری به نظر می رسد. آنچه مسلم است عوامل میکروبیال محیطی در ایجاد بیماریهای تنفسی نقش مهم و اساسی دارند. در بین این عوامل قارچها ارگانیسم هائی با پراکندگی وسیع در طبیعت هستند که اسپور آنها از طریق هوا پخش شده و همواره در محیط وجود دارند و قادرند اثرات زیان باری بر سلامتم انسان داشته و منجر به بروز عفونت ، آلرژی و حتی عوارض توکسیک گردند.
مواد روشها: در مطالعه اخیر با جمع آوری و کشت نمونه های بدست آمده از محیط ، در محل اقامت و تجمع زائرین ایرانی در طی مراسم حج 1383 و با انجام تست های سرولوژیک بر روی دو نمونه خون 146 زائر داوطلب ( به فاصله 8 هفته )، سعی گردید نقش قارچها در ایجاد بیماری تنفسی حجاج مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
یافته ها: در این مطالعه جمعاً 3521 کلنی شامل 23 جنس و گونه مختلف قارچی از محل اقامت حجاج در شهرهای مکه و مدینه و مناطق عرفات و منی جدا گردید که شامل قارچهای رشته ای ساپروفیت 79 درصد، قارچهای رشته ای پاتوژن (درماتوفیت) 6/3 درصد و قارچهای مخمری 4/17 درصد بود. گونه های آسپرژیلوس شایع ترین (4/43 درصد) عوامل قارچی جدا شده در این بررسی بودند. ست های کانترایمونوالکتروفورزیس و لاتکس آگلوتیناسیون که جهت تشخیص بیماریهای قارچی فرصت طلب (آسپرژیلوزیس، کاندیدیازیس و کریپتوکوکوزیس) بعمل آمد همگی منفی بوده و مورد مثبتی مشاهده نگردید.
نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج بدست آمده از این مطالعه، گر چه نقش قارچها را در ایجاد بیماری تنفسی حجاج تائید نمی نماید ولی با توجه به تنوع بیماریها و عوارض ایجاد شده توسط قارچها و مشکلات تشخیص بالینی آنها، تاثیر قارچها بر سیستم ایمنی بیمار و ایجاد زمینه جهت بروز سایر عفونت ها و یا عفونت ثانویه با قارچها توصیه می شود که در صورت تداوم بروز بیماری تنفسی در طی مراسم حج، بررسی جامع تر و کامل تری بعمل آمده و نقش قارچها مورد ارزیابی بیشتری قرار گیرد.

---

مالاریا هنوز در جنوب و جنوب شرقی ایران به‌عنوان یکی از مسایل مهم بهداشتی محسوب می‌شود. در سال‌های اخیر تعداد 30-10 هزار مورد مالاریا در کشور گزارش شده است. یکی از ناقلین اصلی مالاریا در ایران آنوفل سوپرپیکتوس (Anopheles superpictus) می‌باشد که در تمام فلات مرکزی ایران، مناطق کوهستانی دامنه‌های سلسله جبال البرز و زاگرس و نیز با وفور کم در کناره‌های دریای خزر و خلیج فارس یافت می‌شود. تا به‌حال اختلافات مرفولوژیک در لارو و بالغ و نیز در قدرت انتقال بیماری مالاریا بین جمعیت‌های مختلف آن در ایران گزارش شده است.
روش بررسی: به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت‌های مختلف آنوفل سوپرپیکتوس متعلق به استان‌های سیستان و بلوچستان، اردبیل و لرستان ایران، تنوع اسیدهای نوکلئیک بخش سیتوکروم اکسیداز شماره 1و2 COI-COII)) به‌طول bp 1512 به‌روش PCR-RFLP و همچنین توالی 708 باز از ژن COI مولکول میتوکندری (mtDNA) نمونه‌ها مورد مطالعه قرار گرفتند.
یافته‌ها: اختلافات بسیار زیادی در توالی ژنهای مورد مطالعه بین جمعیت‌های مختلف آنوفل سوپرپیکتوس وجود دارد. میزان کل تنوع ژنتیکی در bp 708 از ژن COI برای جمعیت‌های مختلف آنوفل سوپرپیکتوس معادل 3/12% و بین جمعیت‌های بلوچستان 5-2 درصد می‌باشد. در مجموع چهار هاپلوتایپ که سه عدد مربوط به بلوچستان و یک عدد مربوط به بقیه مناطق کشور می‌باشد در بین جمعیت‌های مختلف آنوفل سوپرپیکتوس مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: وجود هاپلوتایپ‌های ژنتیکی در این آنوفل برای اولین بار در دنیا گزارش می‌شود و به احتمال زیاد این گونه دارای سیبلینگ‌های متعدد و از گونه‌های کمپلکس می‌باشد. برای نتیجه‌گیری قطعی و تعیین ارتباط هاپلوتایپ‌های فوق با انتقال مالاریا در مناطق تحت اشغال آنها مطالعات بیشتری لازم است.

---

در طول دو دهه اخیر میزان تشخیص بیماری سلیاک یا انتروپاتی حساس به گلوتن در اغلب کشورهای غربی و همینطور در کشور ما سیر صعودی قابل توجهی داشته است. پیش از این دوره اغلب پزشکان تصور می‌کردند که بیماری سلیاک در کشور ما بسیار نادر است و این بیماری را در تشخیص افتراقی بیمارانی که علایمی از سوء جذب داشتند قرار نمی‌دادند. با ظهور طیف جدیدی از تستهای سرولوژیک که برای بررسیهای تشخیصی اولیه بیماری سلیاک استفاده می‌شوند امکان تشخیص این بیماری بهتر شد. مطالعات فراوانی با استفاده از این تست‌ها جهت بررسی شیوع بیماری سلیاک در اغلب کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی و جنوبی، هند و خاورمیانه انجام شد، نتایج آنها حاکی از این بود که شیوع سلیاک در اغلب این مناطق بالا است. این یافته بر خلاف تصورات قبلی است که بیماری سلیاک را مخصوص کشورهای اروپایی، خصوصاً اسکاندیناوی، می‌پنداشتند. در کشور ما نیز اولین مطالعات غربالگری توسط مرکز تحقیقات گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد و معلوم شد که شیوع این بیماری در ایران نیز بالا می‌باشد. نکته قابل توجه در مورد نتایج این مطالعات تظاهرات این بیماری است که محدود به دستگاه گوارش نمی‌شود و شامل یک طیف وسیع از بی‌علامتی یا علایم خفیف گوارشی یا عصبی تا سوء تغذیه شدید می‌باشد. در این نوشتار سعی کرده‌ایم که با معرفی کارهای علمی که در زمینه بیماری سلیاک در ایران شده اهمیت توجه پزشکان و متخصصین محترم را به در نظر گرفتن این بیماری در تشخیصهای افتراقی علایم مرتبط با این بیماری خاطرنشان کرده و از طرف دیگر توجه مسئولین محترم سلامت را جهت فراهم آوردن تسهیلات لازم برای دسترسی این بیماران به رژیم غذایی فاقد گلوتن جلب نماییم.

---

آنوفل سوپرپیکتوس یکی از ناقلین مهم مالاریا در ایران محسوب می‌شود. این گونه در تمام فلات ایران و نیز مناطق کوهستانی دامنه‌های سلسله جبال البرز و جنوب سلسله جبال زاگرس تا ارتفاع نزدیک به 2000 متر از سطح دریا و نیز در دشتهای ساحلی کناره بحر خزر و خلیج فارس یافت می‌شود. جمعیتهای مختلف این گونه نقشهای مختلفی در انتقال مالاریا در مناطق تحت اشغال خود به عهده دارند. بررسی‌های مورفولوژیک نشان داده که دو فرم متمایز بر اساس حلقه روی انتهای پالپ ماده‌ها در میان جمعیتهای مختلف این گونه وجود دارد.

روش بررسی: در این مطالعه سایر خصوصیات مورفولوژیک و نیز تنوع ژنتیکی دو فرم مذکور در 35 جمعیت مختلف این گونه در ایران مورد بررسی قرار گرفتند. مطالعات مولکولی به کمک تکنیک PCR-RFLP وPCR-direct sequencing بر روی ژن سیتوکروم اکسیداز شماره 1 (COI) ژنوم میتوکندری انجام گرفت.

یافته‌ها: نتایج بررسی‌های مورفولوژیک نشان دادند که دو فرم مذکور علاوه بر وجود و یا عدم وجود لکه روی پالپ از نظر طول نوار روشن انتهایی پالپ (01/0p<)، طول بال (05/0p<) و فاصله محل انشعاب رگبال 2 یا 4 تا انتهای بال (05/0p<) اختلاف معنی‌داری دارند. بررسی پراکندگی جغرافیایی دو فرم مورفولوژیک نشان داد که هر دو فرم در اکثر نقاط مختلف کشور به‌طور سیمپاتریک وجود دارند.

نتیجه‌گیری: ‌نتایج بررسی های تنوع ژنتیکی ژن سیتوکروم اکسیداز I به کمک 18 آنزیم مختلف و نیز تعیین توالی حدودbp 710 نشان داد که اختلافات مشخصی داخل یا بین جمعیتهای هر دو گروه وجود دارد ولی این تفاوتها ارتباطی با دو فرم مرفولوژیک مورد بررسی ندارند. برای تعیین وضعیت تاکسونومیک دقیق این هاپلوتایپهای ژنتیکی و نیز ارتباط آنها با انتقال مالاریا توصیه می‌شود مطالعات تکمیلی اکولوژیکی، سیتولوژیکی و ملکولی صورت پذیرد.

---

مسمومیت با سرب یکی از مهمترین مشکلات زیستی شهرهای بزرگ جهان است و آثار زیان‌آور سرب روی اکثر بافتها مطالعه شده ولی روی رشد و وزن جنین در دوران حاملگی کمتر بررسی شده است. هدف این طرح بررسی وجود همبستگی بین غلظت سرب خون مادر، بندناف جنین و شیر مادر و اثر آن بر وزن نوزاد هنگام تولد می‌باشد.

روش بررسی: مطالعه از نوع بررسی مقطعی (Cross sectional) بود. پس از تکمیل پرسشنامه، پنج میلی‌لیتر خون از 86 مادر و نوزاد و سه میلی‌لیتر شیر از مادران منطقه غیرآلوده و 85 نمونه خون مادر و نوزاد و شیر مادر منطقه آلوده جمع‌آوری و با روش اسپکترومتری جذب اتمی مورد سنجش قرار گرفت.

یافته‌ها: میانگین غلظت سرب خون مادران، نوزادان و شیر مادران در منطقه غیرآلوده به ترتیب: 1/4±6/7، 2/3±9/5 و 5/2±2/4 و در منطقه آلوده به ترتیب 41/8±07/9، 18/5±6/6 و 5/5±8/5 میکروگرم در میلی‌لیتر و میانگین وزن نوزادان در منطقه غیرآلوده 5/0±2/3 و در منطقه آلوده 4/0±2/3 کیلوگرم بود.

نتیجه‌گیری: بین میانگین غلظت سرب شیر مادران در دو منطقه غیرآلوده و آلوده تفاوت معنی‌داری وجود داشت (012/0(p=. با استفاده از آزمون Correlation و t-test، بین میانگین غلظت سرب خون مادران و نوزادان ومیانگین سرب شیر مادران و خون نوزادان در هر دو منطقه ارتباط معنی‌داری وجود داشت (001/0(p=. وزن نوزادان درهنگام تولد بین پنج تا دو کیلوگرم و به‌طور متوسط 5/3 کیلوگرم بود و با مقایسه آن با میانگین وزن نوزادان در منطقه آلوده و غیر آلوده احتمالا" آلودگی سرب برروی وزن نوزادان اثر چندانی ندارد (89/0p=).

---

زمینه و هدف: Transfusion Transmitted Virus (TTV) یک DNA ویروس تک رشته‌ای بدون پوشش به شکل حلقوی متعلق به خانواده Circoviridae و جنس Anellovirus هاست که برای اولین بار در سال 1997 توسط آقای Nishizawa کشف شد. نظر به اینکه یکی از راه‌های اصلی انتقال ویروس به روش تزریق با سرنگ مشترک است و با توجه به اینکه میزان معتادان تزریقی (IDU) در جامعه ما در حال گسترش است و تبعات اجتماعی بیماری‌های منتقله از این راه می‌تواند گریبانگیر افراد غیر IDU نیز شود بر آن شدیم تا با طرح تحقیقی وضعیت جامعه‌مان را در خصوص میزان شیوع این ویروس بسنجیم. هدف از این مطالعه سنجش شیوع TTV در جمعیت IDU در ایران بود.
روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی توصیفی- تحلیلی 60 بیمار IDU بستری در بخش عفونی بیمارستان امام خمینی (ره) تهران مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه خون آنها در لوله‌های سیتراته به آزمایشگاه فرستاده شد تا بعد از انجام عملیات جداسازی ژنوم ویروس به روش Boilling، عملیات PCR بر مبنای پرایمرهای موجود روی آنها صورت گیرد. اطلاعات بیماران به روش مصاحبه و پر کردن پرسشنامه جمع‌آوری گردید و مورد آنالیز قرار گرفت.
یافته‌ها: از 60 بیمار مورد مطالعه همگی مرد بودند و میانگین سنی بیماران (68/9±SD)3/35 سال بود. 26 نفر 3/43% TTV PCR مثبت داشتند، 3/92%(24 نفر) بیماران آلوده به TTV سابقه زندانی بودن را داشتند. از 26 بیمار آلوده به TTV (23 نفر) 5/88% آنها HCV Ab مثبت و (17 نفر) 4/65% آنها HIV Ab مثبت بودند و (هشت نفر) 8/30% هم HBS Ag مثبت داشتند. از 26 بیمار آلوده به TTV، 5/11% (سه نفر) علائم واضح هپاتیت نشان دادند (تب، درد شکم، تهوع، ‌استفراغ،‌ تندرنس RUQ و زردی). 6/34% آنان LFT بیش از مقادیر نرمال (ALT و AST بالاتر از U/L45) داشتند. متوسط زمان اعتیاد تزریقی 26 بیمار آلوده به TTV، 9 سال بود و متوسط سن بیماران آلوده هم 53/36 سال بود که حداقل سن 21 سال و حداکثر سن بیماران 60 سال بود.
نتیجه‌گیری: شیوع TTV در جمعیت معتادان تزریقی ایران قابل ملاحظه می‌باشد. جمعیت این افراد در کشور ما چندان کم و محدود نیست و نظر به اینکه هنوز در مورد پاتوژنیستی این ویروس اطلاعات جامعی وجود ندارد و چون یکی دیگر از راه‌های انتقال ویروس فکال- اورال هم می‌باشد بایستی تمهیداتی جهت کاهش خطر انتقال ویروس به مراقبین بهداشتی و خانواده‌های بیماران و کسانی که به نوعی ارتباط نزدیک با افراد معتاد تزریقی دارند به‌کار بست.

---

زمینه و هدف: کلامیدیا تراکوماتیس یکی از عوامل ایجادکننده عفونت‌های منتقله از راه تماس جنسی است که می‌تواند بی‌علامت و یا همراه با علایم باشد. PCR روی نمونه ادرار یک تست تشخیصی بسیار حساس و غیرتهاجمی برای غربالگری وجود عفونت کلامیدیایی می‌باشد. هدف این مطالعه تعیین شیوع عفونت ادراری تناسلی کلامیدیا تراکوماتیس در زنان متاهل و بررسی اهمیت غربالگری زنان از نظر آلودگی بدون علامت به این عفونت می‌باشد.

روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی- تحلیلی و به‌طور مقطعی بر روی 991 زن متاهل تهرانی در سنین 42-15 سال انجام گرفت. ابزار تحقیق، پرسشنامه‌ و نمونه مورد استفاده، نمونه ادرار بود که به‌صورت روزانه جمع‌آوری و جهت استخراج DNA  و انجام PCR- RFLP به پژوهشکده ابن‌سینا منتقل گردید.

یافته‌ها: از 991 شرکت‌کننده، 127نفر (8/12%) دارای تست PCR مثبت بودند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان 19/6±88/28 سال بود. عفونت در افراد دارای تحصیلات ابتدایی، شاغل و غیرباردار شیوع بیشتری داشت. در افرادی که از روش‌های پیشگیری از بارداری    استفاده می‌کردند شیوع عفونت بالاتر بود. عفونت در زنانی که از کاندوم استفاده می‌کردند بیش از سایر روش‌ها   شایع بود. براساس سابقه باروری، عفونت در افراد دارای سابقه ترشحات واژینال، درد زیر شکم، ناباروری و تولد نوزاد با وزن کم‌ شایع‌تر بود اما در افراد با سابقه سقط، زایمان زودرس و بارداری نابجا شیوع پایین‌تری داشت. براساس آنالیز انجام شده این تفاوت‌ها در هیچ مورد معنی‌دار نبود. 

نتیجه‌گیری: عفونت کلامیدیایی عفونتی شایع در جامعه مورد مطالعه است. براساس منابع موجود در جوامعی که فراوانی نسبی عفونت، بالای 4% است انجام تست غربالگری مورد نیاز می‌باشد؛ لذا به منظور کاهش بار بیماری در جامعه، غربالگری کلامیدیا می‌تواند به‌عنوان بخشی از برنامه‌های بهداشتی کشور در نظر گرفته شود.

---

زمینه و هدف: آترواسکلروز و عوارض آن علت اصلی مرگ و بیشتر ناتوانی‌ها در بیماران دیابتی می‌باشد. دیس لیپیدمی دیابتی که با افزایش تری‌گلیسیرید و LDL-c) low density Lipoprotein-cholesterol) متراکم و کوچک و کاهش HDL-c high density Lipoprotein-cholesterol تعریف می‌شود. عامل اصلی آترواسکلروز در این بیماران می‌باشد.

روش بررسی: این مطالعه با استفاده از اطلاعات مربوط به مرحله اول برنامه قلب سالم یزد که یک پروژه مداخله‌ای جامعه‌نگر در پیشگیری از بیماری‌های قلبی- عروقی است، بر روی 2000 نمونه 74-20 ساله جمعیت شهری یزد انجام گرفت. نمونه‌گیری به‌صورت خوشه‌ای انجام شد و 100 خوشه 20 نفره وارد مطالعه شدند. اطلاعات دموگرافی و بالینی و پاراکلینیک بیماران طی دو جلسه مجزا که جلسه اول درب منزل و جلسه بعد در مرکز بهداشتی درمانی بود در پرسشنامه ثبت شد. 

یافته‌ها: در این مطالعه 382 نفر (2/19%) مبتلا به دیابت، 43 نفر (3%) IFG و 220 نفر (2/14%) IGTT و 1190 نفر(2/63%) غیر دیابتی شرکت داشتند. شایع‌ترین اختلال لیپید در افراد دیابت تیپ II، تری گلیسیرید بیشتر از 150 بود. (1/67%) و 6/54% این افراد از وضعیت تری گلیسرید خود آگاهی نداشتند. افراد دیابتی میانگین سطوح لیپید بالاتری را نسبت به سه گروه دیگر (Normal, Impaired Glucose Tolerance Test (IGTT), Impaired Fasting Glucose (IFG داشتند که در مورد تری گلیسیرید این اختلاف معنی‌دار بود. در مطالعه ما، زنان نسبت به مردان میانگین کلسترول، LDL-c، HDL-c بالاتری داشتند.

نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه شیوع هیپرتری گلیسیریدمی در جمعیت مورد مطالعه قابل توجه بود و بیش از نیمی از این افراد از آن آگاه نبودند و با توجه به اهمیت موضوع و شیوع قابل توجه دیابت در یزد، تشخیص به موقع و کنترل دیس لیپیدمی قبل از بروز عوارض در این گروه پر خطر مد نظر باید قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: درد مزمن لگنی عبارت‌است از هر گونه درد لگن بدون ارتباط با حاملگی، عادت ماهیانه و مقاربت که حداقل شش ماه یا بیشتر به طول انجامیده و علت ارگانیک شناخته شده‌ای برای آن مطرح نشده باشد. شیوع درد مزمن لگنی  در جوامع و مطالعات مختلف 49%-8/3% گزارش شده است، ولی تا به امروز مطالعه‌ای که فراوانی آن را در جامعه ما نشان داده باشد انتشار نیافته است. هدف پژوهش حاضر بررسی شیوع درد مزمن لگنی در گروهی از زنان شاغل در شهر تهران است.

روش بررسی: 303 زن شاغل در دو مرکز آموزشی- درمانی شهر تهران با دامنه سنی (2/9±7/34) 63-19 در این طرح که به شکل مقطعی انجام شد، شرکت کردند. برای انجام این طرح پرسشنامه‌ای که علاوه بر اطلاعات دموگرافیک شامل سوالاتی در مورد علائم درگیری سیستم‌های زنان و زایمان، عضلانی- اسکلتی، ادراری و گوارشی بود، در اختیار زنان قرار گرفت. پس از جمع‌آوری اطلاعات از نرم‌افزار آماری مناسب برای تحلیل داده‌ها استفاده شد.

 یافته‌ها: 3/22% از زنان گزارش کرده بودند که در حال حاضر درد ناحیه لگن بدون ارتباط با عادت ماهیانه و مقاربت دارند، در حالی که درصد این درد در طول 12-6 ماه گذشته یا همان درد مزمن لگنی 2/10% بود. سابقه زایمان طبیعی، احساس عدم تخلیه کامل روده‌ها و تقلا و تلاش زیاد حین دفع با وجود درد ناحیه لگن در 12-6 ماه گذشته ارتباط نشان داد (0001/0=p و 036/0=p). همچنین کمر درد و درد ناحیه تحتانی بدن (مجاری تناسلی، مقعد، نشیمنگاه و استخوان دنبالچه) نیز با درد مزمن ناحیه لگن در 12-6 ماه گذشته مرتبط بودند (0001/0=p).

نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع قابل توجه درد لگن در جامعه مورد بررسی و همینطور همراهی مجموعه‌ای از علائم سیستم‌های ژنیکولوژیکی، عضلانی- اسکلتی، ادراری و گوارشی با آن، لزوم پرداختن به آن از طرف سیستم‌های بهداشت و درمان با داشتن نگاه جامع‌نگر و به شکل تیم چند تخصصی مطرح می‌شود. همچنین بر ضرورت اجرای مطالعات گسترده اپیدمیولوژیک به شکل جامعه محور و با تعداد نمونه بالاتر تاکید می‌شود.

---

Normal 0 false false false EN-GB X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: پلاسمودیوم ویواکس و پلاسمودیوم فالسیپارم از مهمترین انگل‌های منتقله توسط بند پایان هستند که دارای پراکندگی جهانی بوده و از قدرت بیماری‌زایی قابل ملاحظه‌ای برخوردارند. گزارش‌های مبنی بر مقاومت پلاسمودیوم فالسیپارم به داروی کلروکین در سطح گسترده‌ای از جهان از آن‌جمله ایران و مقاومت پلاسمودیوم ویواکس به داروی مذکور در بعضی از کشورهای مالاریاخیز، ایجاب می‌کرد که پایش حساسیت پلاسمودیوم‌های فالسیپارم و ویواکس به کلروکین در منطقه بندرعباس، یکی از مناطق مالاریا خیز ایران نیز انجام پذیرد.

روش بررسی: این مطالعه به‌روش بررسی بیماران انجام پذیرفت. تعداد 123 بیمار پس از دریافت درمان استاندارد با کلروکین از نظر تاثیر داروی مذکور به‌صورت بالینی و انگل‌شناسی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج در مالاریای ویواکس به‌صورت متوسط زمان پاک شدن انگل (MPCT) و در مالاریای فالسیپارم به‌صورت شکست سریع درمان (ETF)، شکست تاخیری درمان (LTF) و پاسخ کافی بالینی و انگل‌شناسی (ACPR) طبقه‌بندی و تفسیر شدند. 

یافته‌ها: زمان پاک شدن انگل پلاسمودیوم ویواکس از خون پس از تجویز اولین دوز درمانی با کلروکین بین 216-24 ساعت متغیر بود. متوسط زمان پاک شدن انگل (MPCT) در کل بیماران (47/26±) 07/61 ساعت مشاهده گردید. 3/33% مبتلایان به پلاسمودیوم فالسیپارم پس از تکمیل دوره درمان استاندارد با کلروکین در گروه پاسخ کافی بالینی و انگل‌شناسی به درمان (ACPR) و 66/66% در گروه شکست تاخیری درمان (LTF) طبقه‌بندی شدند.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از تاثیر مطلوب کلروکین بر پلاسمودیوم ویواکس در نزد اکثر بیماران می‌باشد اما طولانی شدن زمان پاک شدن انگل در خون تعدادی از بیماران پس از تجویز کلروکین نشان‌دهنده علائم اولیه کاهش حساسیت بعضی سویه‌های پلاسمودیوم ویواکس به‌داروی مذکور در منطقه تحت بررسی است. بررسی‌ها بر روی پلاسمودیوم فالسیپاروم نشان داد، انگل مذکور به‌میزان قابل ملاحظه‌ای کماکان در برابر کلروکین مقاوم می‌باشد.

---

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: امروزه با گسترش کاربرد ماموگرافی غربالگری درصد بالاتری از بیماران در مرحله صفر یا سرطان در جای مجاری پستان (DCIS) تشخیص داده می‌شوند. هدف مطالعه آگاهی از میزان شیوع سرطان در جای مجاری پستان در بیماران درمان‌شده در مراکز بزرگ تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌باشد.

روش بررسی: پرونده مبتلایان به سرطان پستان سه مرکز آموزشی انستیتو کانسر بیمارستان امام خمینی، سینا و شریعتی بین سال‌های 1373 تا 1382 بررسی و اطلاعات مربوط به مرحله بیماری از کلیه پرونده‌ها و اطلاعات مربوط به سن، جنس، علائم بالینی، شکایت اصلی، چگونگی تشخیص و درمان از پرونده‌های مرحله صفر بیماری استخراج گردید. 

یافته‌ها: از میان 2244 بیماران مبتلا به سرطان پستان تعداد 23 نفر (02/1%) DCIS یافت شد. میانگین سن بیماران 9/12±3/47 سال بود. تنها یک بیمار به‌دنبال ماموگرافی غربالگری کشف شده بود و بقیه با علائم مراجعه کرده بودند که شایع-‌ترین علامت آنان توده بود (11 نفر 48%) و میانگین سایز توده cm3/3 بود. روش تشخیصی در تمام بیماران بیوپسی باز بود. تمامی بیماران جراحی و 9 بیمار (1/39%) رادیوتراپی شدند و 10 بیمار تاموکسیفن مصرف کردند. در طول متوسط هفت سال پی‌گیری دو مورد (6/8%) عود موضعی پیدا شد. 

نتیجه‌گیری: به‌نظر می‌رسد شیوع مراحل اولیه و کارسینوم در جا در زمان تشخیص در بیماران ایرانی بسیار کم و نقش ماموگرافی غربالگری بسیار کمرنگ می‌باشد. شیوع 02/1% DCIS در این مطالعه در مقایسه با 30-15% کشورهای غربی حتی با در نظر گرفتن آموزشی بودن مراکز درمانی فوق و سطح اجتماعی و اقتصادی بیماران مراجعه‌کننده لزوم توجه ویژه به برنامه‌های آموزش عمومی و بازنگرش در چگونگی روش‌های غربالگری سرطان پستان و ضرورت ایجاد برنامه کشوری را نشان می‌دهد.

---

زمینه و هدف: مطالعات اخیر حاکی از شیوع بالای بیماری اسکلروز متعدد (MS) در ایران است. اینترفرون‌ها به‌عنوان خط اول درمان در MS کاربرد دارند. در ایران با دستیابی به فن‌آوری تولید بتا- اینترفرون‌ها، سینووکس CinnoVexTM تولید شده است. در این مطالعه (Postmarketing study) اثربخشی و عوارض سینووکس در مطالعه‌ای کشوری با نام "مطالعه سینا" بررسی شده است.

روش بررسی: این مطالعه در سال‌های 87-1386 در شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و شیراز اجرا شد. مبتلایان به MS عودکننده- بهبود‌یابنده، با سن 16 تا 50 سال و Expanded Disability Status Scale کمتر از چهار با تشخیص متخصص مغز و اعصاب، سینووکس (mg, Weekly IM30) دریافت کردند. EDSS، عوارض جانبی، و حملات در چهار ویزیت سه‌ماهه ارزیابی شد.

یافته‌ها: مجموعاً 1050 بیمار وارد مطالعه شدند که در 627 بیمار (60%) پرسشنامه‌ها به‌صورت صحیح تکمیل گردید. میانگین سنی 6/8±7/30 سال و 514 نفر (82%) مؤنث بودند. بررسی تغییرات EDSS طی یک‌سال، کاهش معنی‌دار در سه ماهه آخر را نشان داد. عوارض مصرف دارو در سه ماه اول، دوم، سوم و چهارم به‌ترتیب در 47%، 50%، 61% و 4/61% بیماران مشاهده شد و عوارض شدید مانند افکار خودکشی (0%)، اکیموز محل تزریق (2/1%)، تشنج (2/1%) و سنکوپ (75/3 %) در درصد بسیار کمی از موارد مشاهده شد. فراوانی حملات بیماری به‌ترتیب 4/13%، 7/15%، 9/16% و 4/2% بود.

نتیجه‌گیری: سینووکس باعث جلوگیری‌از پیشرفت ناتوانی MS می‌گردد. همچنین، با مصرف سینووکس عوارض شناخته‌شده در استفاده از اینترفرون‌ها مشاهده می‌شود.

---

زمینه و هدف: ویروس سینسیشیال تنفسی انسان (HRSV) مهم‌ترین عامل ویروسی عفونت‌های حاد دستگاه تنفسی تحتانی در نوزادان و کودکان در سرتاسر دنیا محسوب می‌شود. این ویروس مسئول 50% از برونشیولیت و 25% از پنومونی ایجاد شده در نوزادان می‌باشد. با این وجود اطلاعات کمی در رابطه با اپیدمیولوژی مولکولی این ویروس در کشورهای در حال توسعه وجود دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی اپیدمیولوژی مولکولی HRSV در ایران می‌باشد.
روش بررسی: در این مطالعه بر روی 72 نمونه تنفسی به‌دست آمده از کودکان زیر پنج سال مبتلا به علایم حاد تنفسی در سال 1386، RT-PCR برای شناسایی ویروس HRSV براساس دومین ناحیه متغیر گلیکوپروتیین G صورت گرفته است. 
یافته‌ها: از 72 نمونه تنفسی آزمایش شده 14 نمونه (44/19%) از لحاظ HRSV مثبت بودند. بررسی‌های فیلوژنیک نشان داد نمونه‌های مثبت در سه ژنوتیپ از زیر گروه A قرار داشتند: 12 سویه (71/85%) در ژنوتیپ GA2، یک سویه (1/7%) در ژنوتیپ GA1 و یک سویه (1/7%) در ژنوتیپ GA5. لازم به ذکر است که‌در طی این زمان هیچ ژنوتیپی از زیرگروه B یافت نشده است.
نتیجه‌گیری: این مطالعه حضور هم‌زمان چندین ژنوتیپ از زیر گروه A در کودکان ایرانی زیر پنج سال را نشان می‌دهد. با توجه به این‌که ژنوتیپ GA2 به‌عنوان ژنوتیپ غالب از چندین شهر از جمله تهران، اصفهان، کرج، قزوین، بندرعباس و شهرضا به‌دست آمده، ممکن است GA2، ژنوتیپ غالب HRSV در سال 1386 در ایران باشد. این مطالعه تعیین ژنوتیپ HRSV به‌روش RT-PCR بر اساس ناحیه متغیر دوم ژن G را به‌عنوان یک روش مؤثر در مطالعات بعدی اپیدمیولوژی مولکولی HRSV در ایران معرفی می‌نماید.

---

زمینه و هدف: بیماری لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE) یک بیماری التهابی مولتی سیستم و خود ایمن با تولید اتو آنتی‌بادی علیه اجزای مختلف سلول است. این بیماری اتیولوژی ناشناخته و تظاهرات بالینی و آزمایشگاهی متفاوتی داشته، در نقاط مختلف کره زمین انتشار جغرافیایی وسیعی دارد. تظاهرات بیماری در بین گروه‌های نژادی و جغرافیایی مختلف متفاوت است. هدف این مطالعه ارائه چهره بیماری SLE در بیماران ایرانی است.

روش بررسی: این مطالعه آینده‌نگر توصیفی بر اساس اطلاعات ثبت شده بیماران SLE مراجعه‌کننده به مرکز تحقیقات روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران در طی سال‌های 1355 تا 1386 انجام شده است. 

یافته‌ها: تعداد 2143 بیمار مطالعه شدند. نسبت زن به مرد 8:1/8 و میانگین سنی در هنگام شروع بیماری 10±2/24 سال بود. شیوع تظاهرات بالینی در این بیماران شامل درگیری عضلانی- اسکلتی 2/85%، پوستی 1/83%، کلیوی 6/66%، عصبی- روانی 24%، ریوی 3/22%، قلبی 5/17% و خونی 1/67% بود. FANA مثبت در 3/78% و Anti- DNA بالا در 70% بیماران گزارش شد. سندروم همپوشانی و سابقه فامیلی مثبت به‌ترتیب در 9/14% و 5/3% بیماران دیده شد.

نتیجه‌گیری: در مقایسه با بیماران لوپوسی سایر مناطق دنیا، شیوع تظاهرات پوستی- مخاطی و کلیوی در بیماران ایرانی همانند کشورهای منطقه (با عوامل محیطی مشابه) و شیوع تظاهرات خونی و مفصلی همانند کشورهای اروپایی (با نژاد یکسان) بود. این نتایج می‌تواند تاثیر متفاوت فاکتورهای ژنتیکی و یا محیطی را در بروز تظاهرات بالینی مختلف لوپوس مطرح نماید.

---

زمینه و هدف: مطالعات اپیدمیولوژیک رابطه مثبت، منفی، U شکل و یا J شکل بین فشارخون با عملکرد شناختی و زوال عقل گزارش کرده‌اند در حالی‌که در برخی مطالعات هیچ رابطه قابل ملاحظه‌ای گزارش نشده است. هدف از این مطالعه، بررسی ارتباط بین پرفشاری خون و اختلال شناختی در سالمندان ساکن بنیاد خیریه کهریزک بود. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی اطلاعات در ظرف یک هفته از ابتدای تیرماه سال 1387 جمع‌آوری شد. از بین 850 نفر افراد 65 سال یا بالاتر ساکن آسایشگاه خیریه کهریزک، 185 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب گردیدند. ارزیابی مختصر شناختی تکمیل شد. میانگین قرائت‌های فشارخون ثبت شد. اندازه‌گیری‌های آنتروپومتری و بیوشیمیایی انجام گردید. یافته‌ها: در افراد دچار اختلال شناختی فشارخون سیستولیک، فشارخون دیاستولیک و میانگین فشارخون بیش‌تر از افراد با وضعیت شناختی نرمال بود که از نظر آماری قابل ملاحظه نبود. نسبت شانس ابتلا به اختلال شناختی در مبتلایان به پرفشاری ‌خون و در غیرمبتلایان به پرفشاری ‌خون به ترتیب 52/1 و 58/1 بود (05/0

---

800x600 Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4

زمینه و هدف: میزان تولیدات علمی، میانگین استناد به هر مقاله و هم‌تالیفی از جمله شاخص‌های مهم کمّی و کیفی علم‌سنجی برای رتبه‌بندی کشورها، حوزه‌های موضوعی، دانشگاه‌ها، نشریات، مقالات، و نویسندگان است. لذا، تعیین میزان مشارکت دانشگاه‌ها، میانگین استناد به هر یک از مقالات و تعیین وضعیت هم‌تالیفی پژوهشگران ایرانی با نویسندگان سایر کشورها در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس در حوزه ایمنی‌شناسی مهم‌ترین اهداف پژوهش حاضر است.

روش بررسی: این پژوهش در حوزه علم‌سنجی می‌باشد و بنا به‌ضرورت از روش‌های پیمایشی و تحلیل استنادی نیز استفاده شده است. 

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در مجموع 1775 مقاله از نویسندگان ایرانی از ابتدا تا پایان سال 2010 در حوزه ایمنی‌شناسی وارد پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس شده است.

نتیجه‌گیری: طبق نتایج به‌دست آمده بیش‌ترین هم‌تالیفی نویسندگان ایرانی با همتایان خود از آمریکا صورت گرفته است؛ میانگین استناد به هر یک از مقالات ایمنی‌شناسی ایران 26/6 مقاله است؛ و دانشگاه علوم پزشکی تهران پُر‌کارترین دانشگاه محسوب می‌شود.