مجله دانشکده پزشکی

سازمان تامین اجتماعی دارای 39 واحد بهداشتی درمانی در تهران می باشد. 5 هسته طب کار در بیمارستان های فیاض بخش، لواسانی و پلی کلینیک های شهید حیدری، ابوریحان و طوس انجام معاینات قبل از استخدام و معاینات دوره ای، بازدید از کارگاهها و کارخانجات، تاسیس، تجهیز و تامین داروهای اولیه خانه های بهداشت کارگری، برگزاری دوره های آموزشی و بازآموزی بهداشتیاران کار را به عهده داشتند، همچنین برگزاری سمینار استانی کمک در امر تهیه و توزیع نشریه های بهداشتی و ایمنی، شرکت در کمیته های بهداشت، تغذیه و ...، از دیگر فعالیت های هسته های طب کار در سال تحت مطالعه بود. از شهریور ماه 1375 تا شهریور ماه 1376، از 56 مورد از کارافتادگی های ناشی از کار، 60/72% از کارافتادگی کلی و 39/28% از کارافتادگی جزیی بود. بالاترین درصد از کارافتادگی ناشی از کار، مربوط به رده سنی 30-20 سال بود. از نظر نوع حرفه، مشاغل مکانیکی و باربری هرکدام با 16/07% بالاترین رقم از کارافتادگی های ناشی از کار را به خود اختصاص داده بودند. با توجه به نظر کارشناسان، 75% از کارافتادگی های ناشی از کار به جهت عدم توجه کارگران به مقررات، 21/43% به علت نقص ماشین آلات و 3/57% مربوط به عدم توجه کارفرمایان به موازین بهداشتی و ایمنی بود. آسیب های وارده به اعضا دست (50%) و مهره های کمری (19/64%) بالاترین درصد از کارافتادگی ناشی از کار را شامل شده بودند. از لحاظ ساعت وقوع حوادث منجر به از کارافتادگی های شغلی، بیشترین مورد، بین ساعت 15 تا 17 (25%) بود. طی برآورد به عمل آمده، هزینه های از کارافتادگی کلی 21%، جزیی 27% و غرامت نقص عضو، 20% در سال 77 افزایش خواهد داشت.

برابر گزارش جهانی حوادث مبنی بر قرارگرفتن ایران در زمره هفت کشور نخست آسیب‌پذیر جهان و وجود 31 نوع بلا از 40 نوع بلای طبیعی شناخته شده در جهان و بروز 1536 زلزله خفیف و شدید در ایران در دهه 80-1370 و بروز 712 مورد بلای دیگر در مدت فوق، پرداختن به امر برنامه‌ریزی مدیریت بلایا در ایران، هدف این پژوهش است.

روش بررسی: پژوهش حاضر مطالعه‌ای توصیفی- تطبیقی و موردی است که پژوهشگر با انتخاب جامعه آماری از بین کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه جهان از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی استفاده نموده و پس از تهیه پرسشنامه، اطلاعات مورد نظر را از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، مقالات و گزارشات منابع موثق جهانی استخراج نموده و داده‌ها را مورد تحلیل قرار داده است.

یافته‌ها: از میان کشورهای مورد مطالعه که شامل کانادا، ژاپن، هند، امریکا، ترکیه، پاکستان، ایران، بودند، یافته‌ها حاکی از آن است که بین نوع و میزان توسعه‌یافتگی و برنامه‌ریزی پیشرفته برای مدیریت بلایا سنخیت وجود داشته و راهبرد متوازن در تمامی مراحل مدیریت بلایا در برنامه‌ریزی مدیریت بلایا در کشورهای پیشرفته مورد مطالعه، مورد عمل قرار می‌گیرد. برنامه‌ریزی غیر متمرکز در کشورهای مورد مطالعه باعث شده است تا مشارکت جامع برنامه‌ریزان را در سطوح مختلف در اجرای برنامه جلب کند و برنامه‌ها منطبق با واقعیات و استفاده حداکثر از ظرفیت‌های جامعه تنظیم گردند که نتیجتا موجب کاهش آسیب‌پذیری گردیده است.

نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه کشور ما از برنامه‌ریزی متمرکز برای مدیریت بلایا استفاده می‌نماید چرخش رویکرد برنامه‌ریزی مدیریت بلایا به سطوح استانی، شهرستانی، بخشی و روستایی با حفظ تعاملات سطوح مختلف مورد پیشنهاد پژوهشگر است تا برنامه‌ها منطبق با واقعیات تنظیم شده و ضمن استفاده از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود، برنامه‌ریزی در تمامی چرخه مدیریت بلایا به‌طور متوازن صورت پذیرد.