پروین بلالی، ملیحه سودی، سودابه سعید‌نیا،
دوره 70، شماره 7 - ( 7-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: تجمع بیش از حد پپتید بتاآمیلویید که جزو اصلی پلاک‌های پیری در بیماری آلزایمر می‌باشد از طریق القای استرس اکسیداتیو باعث مرگ سلول‌های عصبی می‌شود و به همین دلیل عوامل آنتی‌اکسیدان در درمان بیماری استفاده می‌شوند. گیاهان دارویی از خانواده نعناعیان به‌طور گسترده در طب سنتی ایران استفاده می‌شوند. این گیاهان حاوی ترکیباتی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی می‌باشند و برای بعضی گیاهان این خانواده خاصیت نوروپروتکتیو گزارش شده است. در این مطالعه هفت گیاه از جنس‌های مریم گلی و مرزه انتخاب شدند و اثر حفاظتی آن‌ها بر سمیت ناشی از پپتید بتاآمیلویید در سلول‌های PC12 بررسی شد.
روش بررسی: عصاره‌گیری از سر شاخه‌های هوایی گیاهان به‌ترتیب با حلاّل‌های اتیل استات و متانول به روش پرکولاسیون در دمای اتاق انجام گرفت. سلول‌های PC12 با غلظت‌های مختلف عصاره‌های متانولی در محیط کشت یک ساعت قبل از اضافه کردن پپتید بتاآمیلویید انکوبه شدند و سمیت سلولی 24 ساعت بعد از اضافه کردن پپتید بتاآمیلویید به محیط کشت، به روش سنجش MTT مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: از بین عصاره‌های گیاهی مورد مطالعه عصاره گیاهان مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica)، مریم گلی باغی (Salvia officinalis) و مریم گلی لوله‌ای (Salvia macrosiphon) اثر حفاظتی چشم‌گیری در برابر سمیت ناشی از پپتید بتاآمیلویید نشان دادند (001/0P<).
نتیجه‌گیری: ترکیبات اصلی این عصاره‌ها شامل رزمارینیک اسید، نارینژنین، آپژنین و لوتئولین می‌باشد که می‌توانند در اثرات نوروپروتکتیو مشاهده شده نقش داشته باشند. با توجه به اثرات حفاظتی مشاهده شده در برابر پپتید بتاآمیلویید، این گیاهان می‌توانند در درمان بیماری آلزایمر مورد توجه قرار گیرند.
