8 نتیجه برای خطا
مسلم بهادری،
دوره 64، شماره 9 - ( 6-1385 )
چکیده
در سه دهه اخیر موارد اتوپسی در دانشکده‌های پزشکی، در آموزش و پژوهش به‌شدت کاهش یافته است. این امر در سطح جهانی نیز مشهود است و موجب نگرانی متخصصان آموزش پزشکی شده است. کاهش میزان اتوپسی آموزشی، دلایل متعددی دارد که از اهم آنها، اعتماد بیش ازحد بر روش‌های تشخیصی جدید و امکانات بکارگیری روش‌های درمانی تازه است. مقالات متعددی نشان داده‌اند که این تصور صحیح نبوده و بین 9 تا 40 درصد خطاهای ماژور بین تشخیص‌های بالینی و یافته‌های پس از مرگ وجود داشته است. به نظر می‌رسد با توجه به محدود بودن امکانات مدرن تشخیصی این خطاها در ایران بیشتر باشد. عدم علاقه پزشکان بالینی برای درخواست اتوپسی، عدم دسترسی به امکانات اتوپسی در بیمارستان‌ها، عدم مدیریت درد‌آشنا و دلسوز، نبود بودجه و مهمتر از همه عدم علاقه خود پاتولوژیست‌ها از علل موثر در کاهش انجام اتوپسی می‌باشد. یکی از دلایل کمبود اتوپسی آموزشی در ایران عدم آشنائی فرهنگی پزشکان بالینی و مردم به فوائد اتوپسی و نقش عظیم آن در درستی تشخیص، درمان مناسب، جلوگیری از هزینه‌های بی‌مورد و استفاده از آن در برنامه‌های بهداشتی ملی و آموزش صحیح پزشکی است. در این نوشتار، ما سعی کردیم که این موارد را با ادّله بیان کنیم و راهکارهای مقابله با کاهش اتوپسی را بنویسیم. توصیه شده است که برنامه آموزش دستیاری رشته پاتولوژی، مصوب شورای آموزش پزشکی و تخصصی در مورد اتوپسی، به‌دقت اجرا گردد. برای بازگرداندن اتوپسی در جایگاه آموزشی خود و جلوگیری از مرگ اتوپسی، نیازمند همکاری و هماهنگی در تمام سطوح آموزش و خدمات پزشکی خصوصاً پاتولوژیست‌ها و پزشکان بالینی و نظر موافق کمک مقامات دولتی و قانون‌گذاری دارد.
مهدی صنعت‌کار، سید حسین صدرالسادات، حامد قاسمی، علیرضا ابراهیم سلطانی، محمدرضا شاوردی، حبیبه باقری،
دوره 77، شماره 2 - ( 2-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: اگرچه در زمینه‌های علمی و تکنولوژی پزشکی پیشرفت‌های قابل‌توجهی حاصل شده است اما میزان شکایات پزشکی نیز رشد صعودی داشته است. هدف این مطالعه بررسی تاثیر رسیدگی به پرونده‌های قصور پزشکی بر میزان کاهش شکایات بیماران به مراجع قانونی می‌باشد.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی بیمارانی که نسبت به درمان چشم پزشکی انجام شده از فروردین ۱۳۹۷ تا پایان آذر ۱۳۹۷ در بیمارستان فارابی شهر تهران شکایت داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران شاکی در صورت تایید قصور توسط پزشکان معتمد بیمارستان برای کمیته رسیدگی به شکایت دعوت می‌شدند و موضوع شکایت مورد بررسی قرار گرفت و در جهت کسب رضایت بیماران تلاش شد.
یافته‌ها: در مجموع ۸۷ بیمار با شکایت از چشم پزشکان، فرم مخصوص رسیدگی به شکایت را تکمیل نمودند. تعداد ۷۱ نفر (۸۱/۷%) از شاکیان مرد بودند. از نظر تحصیلات بیماران ۶۴ نفر (۷۳/۵%) زیردیپلم و ۳۶ نفر (۲۶/۵%) بالاتر از دیپلم بودند. از نظر آماری میزان شکایت به‌طور چشمگیری در افراد با تحصیلات کمتر، بیشتر بود (۰/۰۲P=). در بررسی فراوانی بیماری اولیه ۵۲ مورد (۵۹/۸%) مربوط به کاتاراکت و ۱۴ مورد (۱۶%) به‌علت اصلاح عیوب انکساری و جراحی رفراکتیو بودند. در بررسی شکایات توسط پزشکان معتمد بیمارستان تعداد ۱۱ مورد قصور چشم پزشکی تشخیص داده شد که درصد قصور معادل ۱۲/۶% بود و پرونده این بیماران در کمیته رسیدگی به شکایات بیمارستان مورد بررسی قرار گرفت. از موارد قصور تایید شده که در کمیته مورد بررسی قرار گرفت تنها یک نفر به مراجع قانونی شکایت کرد که برابر ۹% از مورد قصور بود. این آمار نسبت به سال ۹۶ در همین مرکز که کمیته بررسی شکایات تشکیل نمی‌شد و درصد شکایت موارد قصور به مراجع قانونی برابر۳۷/۵% بود کاهش قابل توجه نشان می‌داد (۰/۰۵P<).
نتیجه‌گیری: تشکیل کمیته‌های رسیدگی به شکایات موارد قصور چشم پزشکی در بیمارستان و فراهم نمودن فضایی شفاف و صادقانه جهت شنیدن موضوع شکایت بیماران و همراهان ایشان و سپس تلاش جهت کسب رضایت بیماران و کمک در جهت ادامه درمان ایشان می‌تواند منجر به کاهش شکایات بیماران به مراجع قانونی مانند پزشکی قانونی و نظام پزشکی شود.
بابک مصطفی‌زاده، محمد جواد امیریان، سعید شعبانی،
دوره 77، شماره 10 - ( 10-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: قصور پزشکی یکی از مسائل مهم قانونی در رشته پزشکی می‌باشد که اغلب کادر درمانی آگاهی کم یا ناقص در مورد آن دارند و کم و بیش ممکن است با آن درگیر شوند. از این‌رو هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی فراوانی قصور پزشکی مسئولین فنی در پرونده‌های ارجاعی به سازمان پزشکی قانونی می‌باشد.
روش بررسی: در این پژوهش توصیفی-مقطعی، جمعیت مورد مطالعه شامل تمامی پزشکانی بود که به‌دلیل ارتکاب قصور پزشکی از ابتدای تیرماه تا انتهای آذر سال ۱۳۹۶ از آنها در سازمان پزشکی قانونی استان تهران طرح دعوی شده بود. مکان انجام این مطالعه پژوهش سازمان پزشکی قانونی کل کشور بود که پژوهش حاضر با نظارت و حمایت آن انجام شده‌است. در این مطالعه داده‌های مورد نیاز با استفاده از چک لیست تحقیق از پرونده‌های موجود در سازمان پزشکی قانونی شهر تهران گردآوری شدند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: براساس یافته‌های این مطالعه عمده قصور پزشکی از نوع سازمانی هستند که در بیمارستان‌های دانشگاهی، در مسئولین فنی مرد با دامنۀ سنی ۴۱ تا ۵۰ سال و سابقه کاری کمتر از شش سال اتفاق می‌افتند. بیشترین شکایت اقامه شده به پزشکی قانونی به‌ترتیب مربوط به پزشکان عمومی، جراحان عمومی و متخصصین بیهوشی بود، در این بین متخصصین ارتوپدی، اورولوژی و گوش و حلق و بینی کمترین میزان را به خود اختصاص داده بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که بیشترین قصور پزشکی از نوع سازمانی هستند و در بیمارستان‌های دانشگاهی، مسئولین فنی مرد که در دهه پنجم زندگی هستند و سابقه کاری پایینی دارند رخ می‌دهد.
علی محمد مصدق‌راد، پروانه اصفهانی، ترانه یوسفی‌نژادی،
دوره 78، شماره 4 - ( 4-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: خطای پزشکی به خطایی گفته می‌شود که به‌دلیل فراموشی، قصور در برنامه‌ریزی یا اجرای نادرست برنامه مراقبت سلامت رخ دهد، چه باعث صدمه و آسیب به بیمار شود و چه آسیبی ایجاد نکند. خطای پزشکی در بیمارستان‌ها موجب کاهش رضایت بیماران، افزایش میزان مرگ‌ومیر بیمارستانی، کاهش بهره‌وری بیمارستان‌ها و افزایش هزینه‌های نظام سلامت می‌شود. این مطالعه با هدف تعیین میزان خطاهای پزشکی در بیمارستان‌های ایران انجام شد.
روش بررسی: این پژوهش با روش مرور نظاممند و متاآنالیز در بازه زمانی آذر تا اسفند ۱۳۹۷ انجام شد. تمامی مقالات مرتبط با سنجش میزان خطاهای پزشکی در همه بخش‌های بیمارستان‌های ایران منتشر شده تا پایان ۲۹ اسفند ۱۳۹۷ در هفت پایگاه داده‌ای و دو موتور جستجوگر، جستجو، گردآوری و ارزشیابی کیفیتی شدند. در نهایت، تعداد ۹ مقاله مرتبط انتخاب و تحلیل شدند.
یافته‌ها: بیشتر مطالعات با استفاده از فرم گزارش داوطلبانه خطا به محاسبه میزان خطاهای بیمارستانی پرداختند (67%). مطالعات انجام شده میزان خطاهای پزشکی در بیمارستان‌های ایران را بین 06/0% و 42% گزارش کردند. با انجام فراتحلیل، میزان خطاهای پزشکی در بیمارستان‌های ایران بر اساس مدل تصادفی 01/0% (01/0%-0: حدود اطمینان 95%) به‌دست آمد. بیشترین میزان خطای پزشکی در بیمارستانی آموزشی در شیراز در سال ۱۳۹۱ برابر با ۱/۲% (7/4%-2/1: حدود اطمینان %۹۵) به‌دست آمد. بین متغیر حجم نمونه و میزان خطای پزشکی رابطه معناداری وجود داشت (05/0P<).
نتیجه‌گیری: شیوع خطای پزشکی براساس ترکیب پژوهش‌های انجام شده در بیمارستان‌های ایران کم است. با وجود این، خطای پزشکی افزون‌بر تحمیل هزینه، نتایج منفی برای بیماران نیز به دنبال دارد.
ابوالقاسم پوررضا، علی محمد مصدق‌راد، معصومه پرویزی شاد،
دوره 78، شماره 5 - ( 5-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: خطای پزشکی عدم موفقیت یک اقدام برنامه‌ریزی شده بهداشتی و درمانی در رسیدن به اهداف تعیین شده یا استفاده از یک برنامه اشتباه بهداشتی و درمانی برای رسیدن به هدفی است. خطاهای پزشکی افزون‌بر تحمیل رنج به بیماران، هزینه زیادی به نظام سلامت تحمیل می‌کند. هدف این پژوهش شناسایی عوارض ناخواسته و تحلیل علل بروز آنها در بیمارستان بود.
روش بررسی: این پژوهش توصیفی-مقطعی به‌صورت گذشته‌نگر در بیمارستانی در شهر تهران از دی تا اسفند 1395 انجام شد که تعداد 377 پرونده بیماران ترخیص یا فوت شده از تاریخ اول فروردین 1394 تا پایان اسفند 1394 به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. پرونده‌های بیماران توسط کارشناس بالینی با استفاده از ابزار نشانه‌های کلی (The Global Trigger Tool) بررسی و عوارض ناخواسته شناسایی شد. نوع و شدت عوارض توسط پزشک ارزیابی و صحه‌گذاری شد.
یافته‌ها: حدود 9/15% بیماران دچار عوارض ناخواسته شده بودند. میزان عوارض ناخواسته 1/19 در هر 100 پذیرش و 7/5 در هر 100 روز بستری بود. حدود 50% موارد عوارض ناخواسته منجر به آسیب موقت یا افزایش مدت زمان بستری بیماران شد. بیشترین عارضه ناخواسته مربوط به خونریزی، عفونت‌های بیمارستانی و سقوط بیمار و مهمترین علل بروز عوارض ناخواسته مربوط به کارکنان و فرایندهای بیمارستانی بود. تعداد عوارض ناخواسته شناسایی شده با استفاده از ابزار نشانه‌های کلی 100 برابر تعداد عوارض ناخواسته شناسایی شده با استفاده از فرم گزارش داوطلبانه خطاها بود.
نتیجه‌گیری: میزان عوارض ناخواسته در بیمارستان مورد مطالعه زیاد بود. ابزار نشانه‌های کلی حساسیت و ویژگی بیشتری نسبت به روش گزارش داوطلبانه عوارض ناخواسته، در شناسایی عوارض ناخواسته دارد.
سمانه عصارزاده، شیرین سادات بدری، سکینه حداد، مرجان منصوریان، شادی فرسائی، سعید عباسی،
دوره 78، شماره 8 - ( 8-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: اهداف مطالعه حاضر، تعیین شیوع و انواع خطاهایی است که به هنگام آماده‌سازی و تجویز داروهای تزریقی پرمصرف در سه بخش مراقبت‌های ویژه و یکی از بخش‌های جنرال بیمارستان آموزشی الزهراء (س) در اصفهان رخ می‌دهد.
روش بررسی: این مطالعه از نوع مشاهده‌ای مقطعی است که در طی شش ماهه‌ی دوم مهر تا اسفند ۱۳۹۶ در بخش‌های بیان شده، انجام گرفت. به کمک روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای، تعداد ۴۰۰ مشاهده به نحوی انتخاب شدند که مشاهدات به تناسب بین تعداد پرستاران شاغل در این بخش‌ها تقسیم گردید، در مورد پرستاران هر بخش، انتخاب صورت نگرفت و همه‌ی پرستاران شاغل در یک بخش، وارد مطالعه شدند و از نظر عملکرد مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته‌ها: تعداد ۷۵ پرستار در مطالعه وارد شدند. نوع بخش و استخدام، بر میانگین خطای پرستاران تأثیرگذار بوده است، همچنین، ارتباط معناداری میان شیفت کاری و میانگین خطای پرستاران وجود داشت و میانگین خطاها به‌طور چشمگیری در شیفت عصر بیشتر بوده است. نتایج تحلیل‌های همبستگی نشان می‌دهد که میان میانگین خطای پرستار با هیچ‌یک از فاکتورهای سن، سابقه کاری و تعداد تخت‌های تحت پوشش هر پرستار ارتباط معناداری وجود ندارد. میان فاکتور تعداد پرستاران در هر شیفت کاری و میانگین تعداد خطا، ارتباط معنادار مثبتی وجود دارد.
نتیجه‌گیری: خطاهای رخ داده در هر مرحله می‌تواند نتایج بالینی مضر یا عوارض جانبی جدی مانند ترومبوز و عفونت را برای بیماران به همراه داشته باشد. از این‌رو، آگاهی از این نوع خطاهای دارویی و نظارت بر آنها می‌تواند از بروز حوادث ناگوار مرتبط با تجویز دارو پیشگیری کند.
نوید کلانی، ناصر حاتمی، محمد زارع‌نژاد، علیرضا درودچی، مهدی فروغیان، اسماعیل رعیت‌دوست،
دوره 79، شماره 5 - ( 5-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: قصور در پزشکی یک مشکل جدی در سیستم بهداشت و درمان است. هدف از این مطالعه مرور قصور پزشکی در ایران است.
روش بررسی: مطالعه حاضر براساس چک لیست پریسما انجام شد. کلیه مقالاتی که معیارهای انتخاب را داشتند، از نظر کیفیت روش‌شناسی مورد ارزیابی قرار گرفتند. قصور پزشکی در چهار تقسیم‌بندی اصلی شامل بی‌مبالاتی، عدم مهارت، بی‌احتیاطی و عدم رعایت نظامات دولتی بررسی شد.
یافته‌ها: در مطالعه حاضر تعداد 26 مطالعه به بررسی قصور پزشکی کشور از فروردین ماه سال 1373 تا اسفند ماه 1396 پرداخته بودند که بی‌مبالاتی در 1105 مورد از 2068 قصور رخ داده، بود. عدم مهارت در 255 مورد از 2068 مورد، 432 مورد بی‌احتیاطی و 244 مورد نیز عدم رعایت نظامات دولتی علت قصور پزشکی ثبت گردیده بود. OR بی‌مبالاتی برابر 76/0(87/0-66/0=95%Cl)، عدم مهارت برابر 61/0(76/0-49/0=95%Cl)، بی‌احتیاطی 62/0(76/0-50/0=95%Cl) و عدم رعایت نظامات دولتی برابر 66/0(73/0-60/0=95%Cl) بود. OR نسبت قصور تایید شده از پرونده‌های شکایت برابر 6/0(86/0-41/0=95%Cl) بود. جراحان عمومی با OR برابر 48/0(61/38-0/0=%95Cl)، متخصصان زنان با OR برابر 49/0(66/0-36/0=95%Cl)، پزشکان عمومی با OR برابر 42/0(58/30-0/=%95Cl) و متخصصان ارتوپدی با OR برابر 44/0(61/0-32/0=95%Cl) از کل شکایات ادعا شده برعلیه آنها است.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه به فهم جایگاه کنونی مطالعات قصور پزشکی در کشور برای شناسایی علت قصور و تدوین مطالعات جدید برای آینده کمک می‌کند.
محمد حسین کلامی، زینب برجیان بروجنی، پگاه آردی، احمد ابوالفتحی، محسن بابایی، علی اسدی، مهدی زارعی،
دوره 81، شماره 1 - ( 1-1402 )
چکیده
زمینه و هدف: آزمایشگاه تاثیر زیادی در ایمنی بیمار داشته و 90%-80 تشخیص‌های پزشکی براساس نتایج آزمایشگاهی می‌باشد. این پژوهش با هدف تعیین نوع و میزان وقوع خطاها در کلیه مراحل پیش، حین و پس از آنالیز و تجزیه‌و‌تحلیل علل وقوع و یافتن راهکارهای منطقی جهت کاهش آنها انجام گردید.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مقطعی-توصیفی در یک مرکز درمانی در شهر تهران طی سال‌های 1401-1400 براساس متغیرهای موجود در دستورالعمل‌های وزارت بهداشت درخصوص نوع خطاها و عدم‌انطباق‌ها در حیطه شرح وظایف هریک از بخش‌های فنی و غیرفنی موجود در بخش کنترل کیفی کلیه آزمایشگاه‌ها انجام گردید. حجم نمونه حاصل از جمع‌آوری داده‌ها در مدت یک سال و از طریق محاسبات آماری با SPSS software, version 22 (SPSS Inc., Chicago, IL, USA) تحلیل گردید.
یافته‌ها: در مدت مطالعه، تعداد بیمار مراجعه‌کننده حدود ۴۵۰۰۰ نفر و تعداد تست انجام شده ۵۹۴۰۰۰ گزارش گردید. تعداد مطلق خطاها، ۸۳۷ مورد گزارش شد. نسبت خطاها به تعداد مراجعین 9/1% و نسبت به تعداد تست 15/0% محاسبه گردید. از نظر نوع خطا، ۳۷ نوع خطا یا عدم‌انطباق شناسایی گردید که ۱۱ نوع خطا در مرحله پیش از آنالیز، ۱۴ نوع در مرحله آنالیز و ۱۲ نوع در مرحله پس از آنالیز بود. فراوانی خطاها در سه مرحله پیش، حین و پس از آنالیز به‌ترتیب (5/21%)۱۸۰، (3/37%)۳۱۲ و (2/41%)۳۴۵ مورد گزارش گردید که میزان خطاها دارای توزیع نرمال نبود (2df= و 05/0P<).
نتیجه‌گیری: نتایج این بررسی می‌تواند به‌عنوان آگاهی بخشی درخصوص فراوانی خطاهای آزمایشگاهی به‌تفکیک مراحل و نوع آنها در سطح گروه هدف به ارتقا فرهنگ خطاپذیری، گزارش خطا و تلاش در جهت اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی برای کاهش و رفع آنها کمک نماید.
