مجله دانشکده پزشکی

---

تومور مارکر TPS از انواع تومور مارکرهایی است که به سبب ویژگیهای منحصر به فرد فیزیولوژیک خود مانند سهولت در اندازه‌گیری مقدار آن در سرم مبتلایان به انواع سرطان‌ها مورد توجه خاص قرار گرفته است. این تحقیق به‌منظور ارزیابی کارایی این تومور مارکر در پیش‌آگهی، کنترل درمان و پیگیری سیر بیماری در مبتلایان به سرطان‌های دستگاه گوارش شامل مری، معده و کولو رکتال صورت گرفت.
روش بررسی: اندازه‌گیری میزان TPS بر روی 109 نفر انجام گردید، از این تعداد 28 فرد سالم و 81 بیمار مبتلا به سرطان‌های مختلف دستگاه گوارش شامل 38 بیمار مبتلا به سرطان مری، 20 بیمار مبتلا به سرطان معده و 23 بیمار مبتلا به سرطان کولو رکتال بودند. نمونه‌گیری در سه نوبت و بسته به روش درمان انجام می‌گرفت. نمونه‌ها، شامل دو تا سه میلی لیتر از سرم بیماران و افراد سالم بود که به روش الیزا میزان TPS در آنها اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: در بیماران که به روش‌های مختلف تحت درمان قرار گرفته بودند تغییرات محسوسی در سطح سرمی TPS مشاهده گردید به نحوی که ‌از ورود بیمار به بخش و در طول مراحل درمان و در ترخیص میزان آن کاهش ‌یافت.
نتیجه‌گیری: اندازه‌گیری میزان TPS در سرم در پیش‌آگهی بیماری همچنین در ارزیابی درمان و پیگیری بیماری کمک‌کننده است. با تولید پلی کلونال آنتی‌بادی برعلیه آنتی‌ژنهای خانواده TPS و با طراحی الگویی مناسب جهت بکارگیری این آنتی‌بادی می‌توان آزمایشات سرولوژیکی لازم را جهت تشخیص و ارزیابی روند بیماری سرطان راه‌اندازی نمود.

---

زمینه و هدف: تومورهای استرومال دستگاه گوارش نادر و از سلول‌های عضلانی منشأ گرفته، منشأ مزانشیمال داشته و تحت عنوان کلی تومورهای استرومایی دستگاه گوارش Gastrointestinal stromal tumors نام‌گذاری شده‌اند. هدف از این مطالعه معرفی یک بیمار با لیومیوماتوزیس مری است که با ازوفاژکتومی درمان گردید.

معرفی بیمار: مردی 70 ساله به‌علت اختلال در بلع، دیسفاژی، آروغ زدن و حالت تهوع بعد از غذا مراجعه کرد. در بررسی‌های به‌عمل آمده، در بلع باریوم به‌جز اتساع مری و حالت انباره‌ای (تجمع مواد غذایی و بزاق) در مری نکته خاص دیگری نداشته و در سی‌تی‌اسکن اتساع مری توراسیک به‌طول 10 سانتی‌متر مشهود بود. آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی نرمال بوده است. بیمار تحت ترانس ازوفاژیال اولتراسوند قرار گرفت که در فاصله 20 تا 30 سانتی‌متری از دندان پیشین افزایش ضخامت جداره عضلانی مری مشهود بود. با تشخیص تومور استرومایی دستگاه گوارش جهت جراح ارجاع گردید و تحت عمل جراحی ترانس هیاتال ازوفاژکتومی قرار گرفت و با حال عمومی خوب از بیمارستان مرخص شد و تاکنون (یک‌سال بعد از عمل) مشکلی نداشته است.

---

زمینه: تومور استرومال دستگاه گوارش تومورهای مزانشیالی هستند که اختصاصی دستگاه گوارش بوده و حاصل فعالیت موتاسیون‌های ژنی می‌باشند. شایع‌ترین محل این تومورها در معده و سپس روده کوچک است. 60-40 درصد در معده، 40-30% در روده کوچک و 5-3% موارد در دئودنوم رخ می‌دهد. معرفی‌بیمار: بیمار آقای 46 ساله می‌باشد که از حدود دو ماه قبل بارها دچار درد کولیکی سمت چپ شکم شده که پس از چند ساعت بهبود می‌یافت. دو هفته قبل از مراجعه هم‌زمان با شروع درد، به صورت ناگهانی دچار ملنای شدید و متعدد همراه با غش شده بود. پس از مراجعه به بیمارستان سینا در سال 1391 بلافاصله اقدامات حمایتی شروع گردید. سپس بیمار تحت آندوسکوپی و سی‌تی اسکن شکم و لگن با ماده حاجب خوراکی و تزریقی قرار گرفت. در نهایت بیمار با تشخیص تومور ناحیه دئودنوم تحت عمل جراحی به روش ویپل کلاسیک قرار گرفت. نتیجه‌گیری: شایع‌ترین علامت تومورهای استرومال دستگاه گوارش خون‌ریزی‌های گوارشی به صورت مزمن و خفیف است که پس از آن به صورت ناگهانی و شدید تظاهر می‌یابد. تشخیص بیماری با اندوسکوپی و بیوپسی است. تومورهای بزرگ با سلول‌هایی با وضعیت میتوتیک بالا پیش‌آگهی بدتری نسبت به تومورهای کوچک با سلول‌هایی با وضعیت میتوتیک پایین دارند.

---

زمینه و هدف: میکرونوکلئی به‌عنوان یکی از شاخص‌های آسیب کروموزومی در رادیوتراپی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات میکرونوکلئی لنفوسیت‌های خون محیطی در بیماران مبتلا به سرطان دستگاه گوارش پیش و پس از کمورادیوتراپی انجام گردید.

روش بررسی: مطالعه از نوع مقطعی بود که در مبتلایان به سرطان دستگاه گوارش مراجعه‌کننده به بخش انکولوژی ‏بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) تهران از دی ماه تا اسفند ماه ۱۳۹۴ انجام شد.‏‎ از تمامی بیماران نمونه خون ‏محیطی به میزان ml ۳ جهت ارزیابی‌های سیتوژنتیکی طی دو مرحله پیش و چهار هفته پس از شروع درمان گرفته شد. در مراحل نمونه‌گیری، فراوانی بروز میکرونوکلئی به ازای ۱۰۰۰ سلول لنفوسیتی دو هسته‌ای مورد بررسی قرار گرفت.‏

یافته‌ها: ۶۱ بیمار مورد بررسی قرار گرفتند که در نهایت ۱۱ بیمار از مطالعه خارج شدند. ۵۰ بیمار (۳۴ مرد، ۱۶ زن) با میانگین سنی ۱۳/۳۴±۵۹/۷۴ سال بررسی شدند. ‏۲۴ نفر (%۴۸) در گروه سنی کمتر از ۶۰ سال و ۲۶ نفر (%۵۲) در گروه سنی ۶۰ سال و بالاتر قرار داشتند. ۳۷ نفر (%۷۴) سرطان معده و ۱۳ نفر (%۲۶) سرطان مری داشتند. اختلاف آماری معناداری در میانگین میکرونوکلئی پیش و پس از درمان وجود داشت (۴۴/۸۸ در مقابل ۳۶۴/۴۰ در ۱۰۰۰ سلول) (۰/۰۰۵=P). اختلاف آماری معناداری میان میانگین تعداد میکرونوکلئی پیش و پس از درمان بر حسب نوع سرطان، جنسیت و ‏گروه‌های سنی وجود نداشت.‏

نتیجه‌گیری: در بیماران دارای سرطان دستگاه گوارش که ‏تحت رژیم‌های کمورادیوتراپی قرار گرفته بودند، تعداد میکرونوکلئی‌های خون محیطی به میزان معناداری افزایش یافت. ‏البته به‌نظر می‌رسد که این افزایش با سن، جنس و نوع سرطان ارتباطی نداشت.