محمد نبیونی، سولماز دوستی‌خواه، سیده رضوان پناهنده، لطیفه کریم‌زاده،
دوره ۷۳، شماره ۵ - ( ۵-۱۳۹۴ )
چکیده
زمینه و هدف: سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) که با عدم تخمک‌گذاری مزمن، التهاب سیستمیک و هایپراندروژنیسم بروز می‌یابد، شایعترین اختلال اندوکرینی در زنان سنین باروری است. گیاه کاکوتی به‌دلیل دارا بودن پولگون (Pulegone)، فلاونویید و آنتوسیانین دارای فعالیت ضدالتهابی می‌‌باشد. در این پژوهش اثرات تعدیل‌کنندگی عصاره کاکوتی به‌واسطه خواص ضدالتهابی آن بر پروفایل هورمونی و بهبود علایم بافتی PCOS بررسی گردید.
روش بررسی: در این پژوهش تجربی که در دانشگاه خوارزمی کرج، از مهر ۱۳۹۱ تا آبان ۱۳۹۲ انجام شد، ۱۴۴ سر رت ویستار بالغ به سه گروه کنترل (بدون تزریق)، PCOS (تزریق mg ۲ استرادیول ولرات به هر رت) و تجربی تقسیم شدند. پس از القای سندرم در مدت ۶۰ روز، به گروه‌های تجربی عصاره‌ی کاکوتی با مقادیر mg/kg bw ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ به‌مدت ۱۰ روز متوالی به‌صورت درون صفاقی تزریق شد. حیوانات با کلرفرم کشته و تخمدان‌ها و خون آنها به‌منظور بررسی‌های هیستومورفومتریک، هورمونی و تعیین سطح شاخص التهاب (CRP) برداشت شد. داده‌ها با استفاده از روش ANOVA یک‌طرفه آزمون شدند و ۰۵/۰P< سطح معنادار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: بررسی‌ها نشان از کاهش معنادار ضخامت لایه‌ی گرانولوزا (۸۲%)، تعداد جسم زرد (۵۴%) و همچنین پیدایش کیست (۷۹%) و افزایش CRP (۶۸%) در گروه PCOS نسبت به کنترل داشت. درحالی‌که تغییرات بافتی در تخمدان‌های تجربی نسبت به کنترل تفاوت معناداری نداشت. کاهش LH، استرادیول، تستوسترون و CRP در گروه‌های تجربی نسبت به PCOS معنادار بود.
نتیجه‌گیری: عصاره‌ی کاکوتی به‌واسطه اثرات ضد التهابی خود می‌تواند به‌واسطه بهبود علایم بافتی PCOS و تعدیل سطح هورمون‌ها، فرایند اوولاسیون را دوباره آغاز کند.
