مجله دانشکده پزشکی

---

زمینه و هدف: جراحی لاپاراسکوپی به دلیل مزیت‌های فراوان جایگزین روش سنتی شده است. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آموزش به بیماران کاندید جراحی کوله‌سیستکتومی با روش لاپاراسکوپی در مرحله‌ی پیش از عمل بر مدت زمان بازگشت از بیهوشی در اتاق بهبودی انجام شد. روش بررسی: این کارآزمایی بالینی در دو بیمارستان شهر کرج طی سال‌های ۱۳۹۰-۱۳۸۹ انجام شد. نمونه‌های پژوهش ۱۰۰ بیمار زن کاندید جراحی کوله‌سیستکتومی که به شکل تصادفی به دو گروه مساوی ۵۰ نفره تقسیم شدند. به گروه مداخله در مورد شرایط اتاق عمل، تجهیزات، روش بیهوشی، پروسیجر جراحی و نقش بیمار در امر مراقبت از خود در مرحله‌ی بازگشت از بیهوشی آموزش داده شد. گروه کنترل، به‌طور روتین پذیرش شده و به اتاق عمل فرستاده شدند. مدت زمان بازگشت از بیهوشی با استفاده از تکمیل چک لیست آلدرت و کسب نمره‌ی ۹ در این مقیاس و بروز تهوع بیماران پس از ریکاوری اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: در ارزیابی وضعیت بیماران در واحد ریکاوری، میانگین مدت زمان رسیدن به نمره ۹ از معیار آلدرت در گروه کنترل، ۴۴/۵±۶۶/۲۹ در حالی‌که میانگین این مدت زمان در گروه مداخله ۸۷/۳±۰۴/۱۸ دقیقه بود (۰۰۰/۰P=). ۱۰ بیمار (۲۰%) از گروه کنترل، بعد از ریکاوری تهوع را تجربه کردند در حالی این تعداد در گروه مداخله تنها سه بیمار (۶%) بود (۹۹۲/۰-۰۶۶/۰: ۹۵%CI) ۲۵۵/۰OR=، ۰۳۷/۰P=). نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه، موید اثر مثبت آموزش قبل از عمل بر مدت زمان بازگشت از بیهوشی در بیماران بود. از این‌روی توصیه می‌شود تمامی بیماران تحت لاپاراسکوپی قبل از عمل تحت آموزش و اطلاع رسانی قرار گیرند.

---

زمینه و هدف: چاقی مرضی با عوارض قابل توجهی است. ایجاد ریکاوری هرچه سریعتر و بدون عارضه بیماران چاق به‌عنوان یک چالش برای متخصص بیهوشی به‌شمار می‌رود. مانیتورینگ عمق بی‌هوشی ممکن است میزان استفاده از داروهای بیهوشی را کاهش دهد و باعث تسریع ریکاوری پس از بیهوشی گردد هدف از این مطالعه بررسی اثر مانیتورینگ عمق بی‌هوشی در حین عمل بر روی میزان مصرف ایزوفلوران و مدت زمان ریکاوری بود. روش بررسی: این مطالعه کوهورت، آینده‌نگر و یک‌سویه‌کور بر روی پنجاه بیمار چاق (kg/m۲ ۳۵BMI>) از بین بیمارانی که قرار بود در مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه، تحت کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپیک الکتیو قرار بگیرند، به‌مدت شش‌ماه از مهرماه تا اسفند‌ماه ۱۳۹۱، انجام شد. بیماران به دو گروه (۲۵ نفر در هر گروه) تقسیم شدند. در مرحله اول مطالعه، بیماران بدون استفاده از BIS تحت بیهوش قرار گرفتند (گروه شاهد) و ایزوفلوران با توجه به شرایط بالینی استاندارد تجویز شد. در مرحله دوم، تجویز ایزوفلوران به‌صورت تیتره بر اساس مانیتورینگ BIS به‌نحوی که BIS بین ۴۰ و ۶۰ در حین عمل جراحی و ۷۰-۶۰ به‌مدت ۱۵ دقیقه پیش از پایان عمل جراحی حفظ شود، تجویز گردید (گروه BIS). یافته‌ها: نتایج دموگرافیک بین دو گروه همسان بود، مصرف ایزوفلوران در گروه BIS ۳۵-۳۰% نسبت به گروه شاهد کمتر بود (۰۰۱/۰P<). زمان بیداری و خارج نمودن لوله تراشه در گروه BIS به‌طور معناداری کمتر از گروه شاهد بود (۰۰۱/۰P<). تفاوت معناداری نیز در مدت زمان ریکاوری بین دو گروه مشاهده گردید (۰۰۱/۰P<). نتیجه‌گیری: اضافه کردن مانیتورینگ BIS به مانیتورینگ‌های استاندارد باعث کاهش مصرف ایزوفلوران و تسریع در ریکاوری می‌گردد.

---

زمینه و هدف: در جراحی کوله‌سیستکتومی از دستگاه الکتروکوتر و اولتراسونیک جهت جدا کردن کیسه صفرا از بستر کبد استفاده می‌شود. این مطالعه با هدف مقایسه میزان آسیب بافتی این دو دستگاه انجام شد.

روش بررسی: این کارآزمایی بالینی در بیمارستان رازی اهواز و طی مدت دو سال (فروردین ۱۳۹۲ تا فروردین ۱۳۹۴) انجام شد. ۷۸ بیمار کاندید عمل لاپاروسکوپی کوله‌سیستکتومی به‌صورت تصادفی به دو گروه مساوی اولتراسوند و الکتروکوتر تقسیم‌بندی شدند. سطح لپتین و C-reactive protein (CRP) پیش از عمل و سپس ۳۰ دقیقه پس از شروع، ۶ و ۲۴ ساعت پس از آن دو گروه اندازه‌گیری و مورد مقایسه قرار گرفت.

یافته‌ها: میزان متوسط لپتین پس از گذشت ۳۰ دقیقه، ۶ و ۲۴ ساعت از عمل جراحی در گروه اولتراسوند اختلاف معناداری از لحاظ آماری نشان داد (به‌ترتیب ۰۰۰۱/۰P=، ۰۰۳/۰P=، ۰۰۳/۰P=).

نتیجه‌گیری: به‌کارگیری اولتراسوند جهت برش و هموستاز حین عمل کوله‌سیستکتومی سبب بروز آسیب بافتی کمتری می‌شود.

---

زمینه و هدف: از آن‌جا که بیشتر داروهای ضد درد از جمله مخدرها و ضد التهاب‌های غیر استروییدی دارای عوارض جانبی مختلفی هستند استفاده از داروی با عوارض کمتر ارزشمند است. هدف این مطالعه بررسی اثر ان‌استیل‌سیستیین در درمان درد پس از جراحی کوله‌سیستکتومی به‌روش لاپاروسکوپی بود.

روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی که از شهریور تا اسفند ۱۳۹۴ در دو بیمارستان‌های آموزشی شهرستان بابل انجام گرفت، ۳۸ بیمار کاندید عمل جراحی لاپاروسکوپی کوله‌سیستکتومی با سن ۵۰-۲۰ سال، با کلاس I انجمن بیهوشی امریکا انتخاب و به‌صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. شب پیش از عمل به گروه مداخله mg ۱۲۰۰ ان‌استیل‌سیستیین خوراکی داده شد و در صبح پیش از عمل نیز mg ۶۰۰ ان‌استیل‌سیستیین وریدی تجویز شد. به گروه شاهد دو قرص ویتامین C جوشان (دارونما) شب پیش از عمل داده شد و صبح روز عمل ml ۳ آب مقطر به‌عنوان پلاسبو تزریق شد. نمره درد، میزان مصرف پتیدین و تغییرات همودینامیک، ۲۴ ساعت پس از عمل در دوگروه ثبت و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.

یافته‌ها: میانگین کلی سن بیماران در دو گروه تفاوت معناداری نداشت (۰/۲۳P=). میانگین نمره درد در گروه پلاسبو برابر با ۲/۱±۳/۵ و گروه ان‌استیل‌سیستیین برابر با ۰/۵۸±۲/۷ بود که این تفاوت از لحاظ آماری معنادار نبود (۰/۰۶P=). میانگین میزان پتدین در طی ۲۴ ساعت در گروه پلاسبو، mg ۵۲ و گروه ان‌استیل‌سیستیین، mg ۲۹ بود که تفاوت معناداری بین دوگروه وجود داشته است (۰/۰۱P=).

نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان داد، که اگرچه مصرف ان‌استیل‌سیستیین خوراکی در مقایسه با مصرف ویتامین C خوراکی پیش از عمل سبب کاهش معنادار شدت درد پس از لاپاروسکوپی کوله‌سیستکتومی نشده است، اما میزان مصرف پتیدین پس از عمل را به‌صورت معناداری کاهش می‌دهد.

---

---

زمینه و هدف: شناخت عوامل خطر تبدیل کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپیک به جراحی باز لازم و ضروری می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی یافته‌های سونوگرافی پیش از عمل در پیش‌بینی طول جراحی کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپیک می‌باشد.
روش بررسی: مطالعه حاضر به‌صورت مقطعی بر روی ۱۲۲ بیمار که از شهریور ۱۳۹۷ تا شهریور ۱۳۹۸ در بیمارستان شهید بهشتی قم تحت جراحی کوله‌سیسیتکتومی لاپاراسکوپیک قرار گرفتند انجام شد. پیش از جراحی اطلاعات بیماران شامل سن، جنس، یافته‌های سونوگرافی در چک‌لیست ثبت شد. در نهایت مدت زمان عمل کوله‌سیستکتومی با توجه به متغیرهای مذکور به دو درجه عمل آسان (زیر ۶۰ دقیقه و بدون عارضه) عمل دشوار (بالای ۶۰ دقیقه به همراه عوارض) تقسیم شد. اطلاعات توسط SPSS software, version ۲۲ (IBM SPSS, Armonk, NY, USA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: ۲۸ (۴/۲۲%) مرد و ۹۷ (۶/۷۷%) زن با میانگین سنی ۸۵/۱۳±۶۶/۴۴ سال بررسی شدند. عمل‌های دشوار ۳۵ مورد (۲۸%) و عمل‌های آسان ۹۰ مورد (۷۲%) بود. تبدیل به جراحی باز در سه مورد اتفاق افتاد. در بین یافته‌های سونوگرافی، بین افزایش ضخامت جدار کیسه صفرا و Impacted stone با مدت زمان عمل ارتباط معناداری وجود داشت (۰۵/۰P≤). اما بین یافته Presence of pericholecystic fluid با مدت زمان عمل ارتباط معناداری یافت نشد (۰۵/۰P>).
نتیجه‌گیری: نتیجه نشان داد که سونوگرافی پیش از عمل قادر به ارایه داده‌های ارزشمند در پیش‌بینی مدت زمان عمل کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپی می‌باشد.

---

---

زمینه و هدف: سختی عمل کوله‌سیستوکتومی لاپاراسکوپیک در بیماران دیابتی به‌طور واضح روشن نیست و روش ارجح عمل جراحی کوله‌سیستکتومی در این افراد هنوز موضوع مورد بحث است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر دیابت بیماران بر سختی عمل کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپیک بود.
روش بررسی: در این مطالعه، اطلاعات بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان فرقانی و شهید بهشتی قم که از فرودین ۱۳۹۸ تا فروردین ۱۳۹۹ تحت کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپیک قرار گرفته بودند به دو گروه دیابتی و غیر دیابتی تقسیم و سپس اطلاعات حین عمل شامل مدت زمان عمل، خونریزی، چسبندگی و تبدیل به عمل باز از پرونده‌های مربوطه استخراج و وارد چک لیست شدند. در مرحله آخر فاکتور دیابت به‌عنوان یک ریسک فاکتور در این دو گروه مقایسه شد.
یافته‌ها: اسکار شکمی، کیسه صفرا قابل لمس و نگ صفرا در دو گروه تفاوت معناداری نداشت (۳۳/۰=P). اما سابقه حملات کوله‌سیستکتومی در دو گروه تفاوت معناداری داشت (۰۵/۰P<). مقادیر آزمایشگاهی بین دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشت (۰۵/۰P<). عمل‌های سخت در بیماران دیابتی به نسبت بیماران غیر دیابتی بیشتر بود و حتی دو مورد تبدیل به عمل باز در گروه بیماران دیابتی دیده شد، اما تفاوت آماری معناداری بین دو گروه از نظر سختی عمل مشاهده نشد (۰۹/۰=P). خونریزی حین عمل، در بین دو گروه تفاوت آماری معناداری داشت (۰۲/۰=P). اما چسبندگی حین عمل بین دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشت (۳۸/۰=P).
نتیجه‌گیری: در نهایت مطالعه ما نشان داد که دیابت می‌تواند به‌عنوان یک ریسک فاکتور برای سختی عمل کوله‌سیستکتومی قابل پیش‌بینی باشد.

---

زمینه و هدف: به دلیل رواج کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپی، کنترل مشکلات شایع پس از این جراحی حایز اهمیت است. هدف از انجام این مطالعه، تعیین عوامل موثر بر درد پس از کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپی بود.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، ۲۲۲ بیمار مبتلا به سنگ کیسه صفرا علامت‌دار که از فروردین تا اسفند ۱۴۰۰ در بیمارستان‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی مشهد تحت کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپی قرار گرفتند، وارد مطالعه شدند. اطلاعات دموگرافیک بیماران، شاخص توده‌ بدنی، سابقه جراحی شکمی، مدت زمان جراحی، فشار دی‌اکسیدکربن، نوع جراحی (الکتیو یا اورژانس)، تعداد برش جراحی، شدت درد شش و ۲۴ ساعت پس از جراحی گردآوری شد و در انتها با SPSS software, version ۲۶ (IBM SPSS, Armonk, NY, USA) مورد تحلیل آماری قرار گرفت.
یافته‌ها: از ۲۲۲ نفر بیمار مورد مطالعه، ۶/۸۰% زن بودند و میانگین سنی و شاخص توده بدنی آنها به‌ترتیب ۱۲/۲۷±۶۸/۴۴ سال و kg/m^۲ ۷/۴±۰۸/۲۷ بود. درد شش و ۲۴ ساعت پس از عمل در زنان بیشتر از مردان و در جراحی با سه برش بیشتر از چهار برش بود (۰۵/۰>P). در بیماران با سابقه جراحی پیشین نیز درد شش ساعت پس از جراحی بیشتر بود (۰۵/۰>P). درد شش و ۲۴ ساعت پس از جراحی براساس سن، شاخص توده بدنی، نوع جراحی (اورژانسی یا انتخابی) و مدت زمان جراحی تفاوت معنا‌داری نداشت (۰۵/۰<P). 
نتیجه‌گیری: در مطالعه ما جنسیت زن، استفاده از سه برش برای جراحی و سابقه جراحی پیشین با درد بیشتر پس از کوله‌سیستکتومی لاپاراسکوپی همراه بود.