مجله دانشکده پزشکی

ماتریکس خارج سلولی شبکه پیچیده‌ای از پروتئین‌ها و گلیکوزآمینوگلیکانها است که نقش با اهمیتی در فیزیولوژی طبیعی سلولها و تنظیم میان‌کنش‌های سلول- سلول و سلول- ماتریکس خارج سلولی ایفا می‌کند. تغییر اجزای این بخش بافتی زمینه‌ساز ترانسفورماسیون‌های سلولی و متاستاز می‌باشد. هدف این مطالعه ردیابی تغییرات اسید هیالورونیک ماتریکس خارج سلولی در استرومای کارسینومای کولون در پاسخ به رنگ‌آمیزی آلسین بلو به روش تغییر بحرانی غلظت یون منیزیم بود.

روش بررسی: بلوکهای پارافینی 30 بیمار با تشخیص کارسینومای کولون (از هر گرید 10 بیمار) از فایل آسیب‌شناسی انتخاب گردید. پس از بریدن مقاطعی با ضخامت 5-6 میکرومتر برشها با روش هماتوکسیلن- ائوزین رنگ‌آمیزی شدند. پس از تایید تشخیص قبلی سایر برشها به روش آلسین بلو با 8/5pH= به طریقه تغییر غلظت بحرانی یون منیزیم رنگ‌آمیزی شدند و آنگاه بر اساس شدت رنگ‌آمیزی به گریدهای سه‌گانه (1) و (2) و (3) به ترتیب از کم به متوسط به زیاد درجه‌بندی شدند. اطلاعات حاصله به کمک نرم‌افزار آماری SPSS با تست‌های غیر پارامتری تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین گریدینگ هیستوپاتولوژیک و شدت واکنش استرومای تومور به آلسین‌بلو ارتباط معنی‌داری وجود دارد (005/0p<). با تست Man Whitney میان گرید I هیستوپاتولوژی با گرید II آن از نظر شدت پاسخ استروما به آلسین بلو اختلاف معنی‌داری وجود نداشت در حالی که این اختلاف برای گرید I با III و گرید II باIII به ترتیب با (002/0p<) و (005/0p<) معنی‌دار است.

نتیجه‌گیری: اختلاف واکنش استرومای تومور به آلسین‌بلو در گریدهای مختلف سرطان کولون انعکاسی از میزان متفاوت اسید هیالورونیک استروما بوده و می‌تواند در توجیه پتانسیل متفاوت سلولهای سرطانی با گریدهای مختلف در ایجاد متاستاز کمک‌کننده باشد.

سیستم طبقه‌بندی چهار قسمتی Cormack و Lehane که در سال 1984، جهت توصیف منظره حین لارنگوسکوپی مستقیم ارائه شد، در مطالعات بالینی و همچنین کمک به متخصصین بیهوشی در اداره بیماران با راه‌هوایی دشوار، کاربرد وسیعی دارد. گرید III و IV در بالین نسبتا˝ نادر هستند. به‌دلیل مواجهه با انتوباسیون دشوار در برخی موارد گرید II، نیاز به سیستم گریدینگ دقیق‌تری احساس شد. استفاده از سیستم تعدیل‌یافته Cormack و Lehane در طبقه‌بندی نمای حنجره در حین لارنگوسکوپی مستقیم در کشورهای غربی مورد ارزیابی گرفته است. هدف از انجام این مطالعه بررسی این سیستم در بیماران ایرانی است.

روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی، سیستم تعدیل‌یافته ارزیابی Cormack و Lehane برای گریدینگ نمای حنجره در 300 بیمار با وضعیت فیزیکی Ι و ΙΙ که نیاز به لوله‌گذاری داخل تراشه داشتند، مورد بررسی قرار گرفت. در این سیستم تعدیل‌یافته گرید ΙΙ (فقط قسمتی از گلوت مشخص است) به دو گرید IIa (قسمتی از طنابهای صوتی مشخص است) و IIb (فقط آریتنوئیدها یا منشاء خیلی خلفی طنابهای صوتی مشخص است) تقسیم شد. انتوباسیون دشوار به‌صورت نیاز به انجام بیش از یک‌بار لارنگوسکوپی و یا استفاده از ابزارهای تخصصی تعریف شد.

یافته‌ها: 68 بیمار (7/22%) گرید IIa و 32 بیمار (7/7%) گرید IIb بودند. فراوانی انتوباسیون دشوار در بیماران با گرید IIb به‌میزان معنی‌داری از بیماران با گرید IIa بیشتر بود. (به‌ترتیب 8/47% در برابر 9/2%، Fisher's exact test, (001/0p=).

نتیجه‌گیری: سیستم تعدیل‌یافته گریدینگ اطلاعات بیشتری نسبت به سیستم اصلی Cormack و Lehane در اختیار قرار می‌دهد.

زمینه و هدف: گلیکوکونژوگه‌های سطح سلول دسته‌ای از مولکول‌های گلیکوپروتئینی سطح سلول هستند که تغییر قندهای انتهایی این گلیکوکونژوگه‌های سلولی یکی از مهمترین پدیده‌های سیر تغییرات نئوپلازیک به‌حساب می‌آید، و نشان‌دهندۀ رفتارهای بیولوژیک غیرعادی سلول‌های تومورال می‌باشد. لکتین‌ها دسته‌ای از ترکیبات گلیکوپروتئینی با منشا گیاهی یا جانوری هستند که به‌صورت کاملا اختصاصی با قندهای انتهایی گلیکوکونژوگه‌ها واکنش می‌دهند. هدف از این مطالعه شناسایی قند انتهایی ال فوکوز در گلیکوکونژوگه‌های سطح سلول‌های تومورال و ماتریکس خارج سلولی در گریدهای مختلف سرطان کولون بود.

روش بررسی: بلوک‌های پارافینی 30 بیمار با تشخیص آدنوکارسینومای کولون از فایل آسیب‌شناسی بیمارستان خاتم‌الانبیا زاهدان انتخاب گردیدند. از هر کدام از این بلوک‌ها مقاطعی با ضخامت 7-5 میکرومتر تهیه گردید و پس‌از رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلن، ائوزین و گریدینگ مجدد با تکنیکی که در مقاله آمده رنگ‌آمیزی شدند. لکتین در بافر فسفات به‌میزان 10 میکروگرم در میلی‌لیتر رقیق شد. لام‌ها بر اساس شدت واکنش با لکتین به‌صورت Blind درجه‌بندی (3-0) شدند. اطلاعات آماری با تست‌های غیرپارامتری کروسکال والیس و مان ویتنی به‌کمک نرم‌افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میزان واکنش سلول‌های تومورال به لکتین UEA برای نشان دادن قند انتهایی ال فوکوز در گریدهای مختلف سرطان کولون با هم از نظر آماری تفاوت دارد (001/0p<). با افزایش گرید هیستوپاتولوژیک تومور میزان واکنش سلول‌ها به لکتین در سیتوپلاسم و هسته کاهش می‌یابد در حالی‌که این واکنش برای ماتریکس خارج‌سلولی افزایش می‌یابد. همچنین مشخص گردید میزان این واکنش در قسمت‌های مختلف سلول‌های تومورال نیز باهم متفاوت است.

نتیجه‌گیری: اختلاف میزان واکنش سلول‌های تومورال به لکتین UEA برای قند انتهایی ال فوکوز، انعکاسی از تغییرات فراوان و غیر معمول مسیر گلیکوزیلاسیون پروتئین‌های سلولی در روند نئوپلازی است.